Προφανώς, δεν είναι το κίνημα του #metoo που έκανε το «Bergman: A Year in a Life» πραγματικότητα, αφού το ντοκιμαντέρ βρισκόταν στα τελικά στάδια της παραγωγής του όταν το σκάνδαλο του Χάρβεϊ Γουάινστιν έκανε το Χόλιγουντ κι ολόκληρο τον πλανήτη να μιλήσει ανοιχτά για θέματα που μέχρι πριν από λίγα χρόνια θεωρούνταν απλά «καθημερινότητα».
Και φυσικά, ο Ινγκμαρ Μπέργκμαν δεν ήταν ο μόνος σκηνοθέτης της γενιάς του ο οποίος είχε μια βαθιά λανθασμένη δυναμική στις σχέσεις του με τις γυναίκες που δούλευαν μαζί του. Ομως είναι αναμφίβολα ενδιαφέρον ότι το ντοκιμαντέρ της Τζέιν Μάγκνουσον (η οποία το 2013 είχε γυρίσει το «Trespassing Bergman», ένα φιλμ που δόξαζε το έργο του σκηνοθέτη) είναι μια ανάθεση για τα εκατοντάχρονα από τη γέννησή του, τα οποία συνοδεύονται με μια σειρά από εκδηλώσεις στη Σουηδία κι ολόκληρο τον κόσμο.
Δείτε ακόμη: «64 Minutes with Rebecca»: Ενα χαμένο σενάριο του Ινγκμαρ Μπέργκμαν γίνεται ταινία από μια πρώην ανταγωνίστριά του
«Εχουν γίνει τόσα πολλά ντοκιμαντέρ τα οποία επικεντρώνονταν στον σπουδαίο καλλιτέχνη, και τουλάχιστον στη Σουηδία είναι πολύ δύσκολο να είσαι επικριτικός απέναντί του» λέει η Μάγκνουσον. «Ομως είναι γνωστό σε όλους ότι στη ζωή του υπήρξε ένας τεράστιος αριθμός γυναικών -οι περισσότερες από τις οποίες εξαρτώνταν από αυτόν, αφού ήταν οι ηθοποιοί του-, κάτι που κανείς στη Σουηδία δεν έπαιρνε στα σοβαρά τότε. Και νομίζω ότι αυτό είναι κάτι με το οποίο θα πρέπει να ασχοληθούμε σοβαρά.»
Το δίωρο φιλμ της, που φιλοδοξεί να κάνει την πρεμιέρα του στο φεστιβάλ των Καννών, πριν βγει στις αίθουσες της χώρας το καλοκαίρι, επικεντρώνεται στο 1957, τη χρονιά που εκείνος σκηνοθέτησε τις «Αγριες Φράουλες» και την «Εβδομη Σφραγίδα», έκανε την πρώτη του ταινία για την τηλεόραση κι ανέβασε στη σκηνή τον «Περ Γκιντ» του Ιψεν.
Ηταν όμως και η χρονιά στην οποία γνώρισε την Κάμπι Λαρετάι και την Ινγκριντ Φον Ρόζεν, που θα γίνονταν η τέταρτη και η πέμπτη γυναίκα του αντίστοιχα, και το απόγειο της παθιασμένης σχέσης του με την Μπίμπι Αντερσον, η οποία πρωταγωνιστούσε στις δύο ταινίες του εκείνης της χρονιάς. Την ίδια στιγμή που ο γάμος του με τη δημοσιογράφο και γλωσσολόγο Γκουν Γκρουτ κατέρρεε κι ο ίδιος έβλεπε ελάχιστα τα έξι παιδιά του που είχε με τρεις διαφορετικές γυναίκες.
Ανάμεσα στα στοιχεία που παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ είναι μια πληθώρα αρχειακού υλικού και συνεντεύξεις με ανθρώπους που τον γνώριζαν, όπως μια παλιά συνέντευξη του αδελφού του, που απεικονίζει με μάλλον μελανά χρώματα τον ρόλο του ως πατέρα, αλλά και τις σχέσεις του με τις γυναίκες του.
Η Λιβ Ούλμαν, η Περνίλα Ογκουστ, ο Ρόι Αντερσον, αλλά ακόμη και η Μπάρμπρα Στράιζαντ, με την οποία ο Μπέργκμαν προσπάθησε να κάνει μια ταινία τη δεκαετία του '70, μιλούν στο φιλμ και η Μάγκνουσον λέει ότι μέσα από την ερευνά της καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το βάθος της οικειότητας που απαιτούσε από τις πρωταγωνίστριές του σήμερα θα θεωρούνταν ξεκάθαρα σεξουαλική παρενόχληση, αν κι όπως λέει, «δεν νομίζω ότι, ακόμη κι αν ζούσε σήμερα, θα τολμούσε κανείς να τον κατηγορήσει για οτιδήποτε». Κι όπως λέει, το γεγονός ότι ποτέ καμιά από τις ηθοποιούς του δεν τον κατηγόρησε για παρενόχληση, δεν σημαίνει ότι η συμπεριφορά του δεν ήταν απρεπής.
Η Μάγκνουσον αναγνωρίζει φυσικά το ταλέντο του και τους εξαιρετικούς ρόλους που χάρισε στις γυναίκες ηθοποιούς των ταινιών του, αλλά όπως λέει «οι προσωπικές του σχέσεις με τις γυναίκες μοιάζουν να έρχονται σε αντίθεση με τον σεβασμό που έδειχνε στις γυναίκες στην οθόνη» και ξεκαθαρίζει ότι το φιλμ δεν θέλει να σπιλώσει τη μνήμη του σκηνοθέτη, αλλά σε κάθε περίπτωση θα έπρεπε να είναι μια ειλικρινής και ξεκάθαρη ταινία για έναν σπουδαίο σκηνοθέτη που δεν ήταν ακριβώς ένας ανάλογα σπουδαίος άνθρωπος.
Δείτε ακόμη:
