Η παρουσίαση κάθε ταινίας στον κατάλογο του φεστιβάλ του Τορόντο συνοδεύεται από κείμενο του υπεύθυνου προγράμματος που την επέλεξε. To σημείωμα των «Αλπεων» του Γιώργου Λάνθιμου, φέρει λοιπόν την υπογραφή του Δημήτρη Εϊπίδη, ο οποίος εκτός από διευθυντής του φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, είναι εδώ και χρόνια ένας από τους βασικούς προγραμματιστές του φεστιβάλ του Τορόντο.
Σας το μεταφέρουμε ατόφιο, καθώς ταυτόχρονα αποτελεί και την πρώτη κριτική της ταινίας.
ΥΠΟΘΕΣΗ: Μία μυστηριώδης υπόγεια οργάνωση, που φέρει το όνομα «Αλπεις», προσφέρει μία πολύ ιδιόρρυθμη υπηρεσία σε άτομα που πενθούν: τα μέλη της παίρνουν τη θέση των πεθαμένων τους.
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΗ
Προσγειώθηκε στην παγκόσμια κινηματογραφική σκηνή ως ένας υπερταλαντούχος εξωγήινος από το πουθενά, και ίσως γι' αυτό ο Ελληνας σκηνοθέτης Γιώργος Λάνθιμος συνεχίζει να πλάθει το δικό του κινηματογραφικό σύμπαν. Με αυτή την ταινία φλερτάρει με την ιδέα υποκατάστατων - ειρωνικό, καθώς αμφιβάλουμε ότι κάποιος άλλος θα μπορούσε να υποκαταστήσει τον ίδιο.
Συνεχίζοντας κάτι που είχε ξεκινήσει από το σκηνοθετικό του ντεμπούτο, την «Κινέττα», οι «Αλπεις» αποτελούν μία σειρά από περίτεχνες αναπαραστάσεις. Ομως αυτή τη φορά έχουν να κάνουν με επιχειρηματική ασχολία, κι όχι προσωπική ηδονή, καθώς αυτή η δράση ανακουφίζει τον πόνο των πελατών τους. Αποτελούμενη από δύο άντρες και δύο γυναίκες, διαφορετικών ηλικιών, οι «Αλπεις» είναι μία παράνομη οργάνωση που προσφέρει μία παράδοξη υπηρεσία σε όσους πενθούν: τα μέλη της υιοθετούν το ρόλο του ανθρώπου που μόλις έχασες, κοπιάροντας τους τρόπους του, φορώντας τα ρούχα του, για όσο χρόνο χρειάζεσαι μέχρι να αποδεχτείς το χαμό του. Συνήθως παίρνει δίωρες συνεδρίες, μερικές φορές την εβδομάδα. Ειρωνικά, η φυσική ομοιότητα με τον πεθαμένο δεν έχει καμία σημασία. Τα μέλη της ομάδας χρησιμοποιούν αντικείμενα (το πολυφορεμένο του καπέλο, ένα αγαπημένο της βραχιόλι) για να πυροδοτήσουν την μνήμη, αφήνοντας στη φαντασία των πελατών να αναλάβει τα υπόλοιπα.
Το όνομα της οργάνωσης δεν είναι τυχαίο. Σύμφωνα με τον αρχηγό τους, τον «Mont Blanc» (Αρης Σερβετάλης), τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει το μεγαλείο των Αλπεων, ενώ αντίθετα οι Αλπεις θα μπορούσαν να καλύψουν το κενό που θα άφηνε η έλλειψη οποιασδήποτε άλλης οροσειράς στον πλανήτη.
Πανέξυπνα ο Λάνθιμος γεμίζει την οργάνωση με μονοδιάστατους χαρακτήρες, καθώς η απλοϊκότητά τους είναι που τους επιτρέπει να γλιστρούν με άνεση κάτω από το δέρμα των προσωπικοτήτων που πρέπει να υποδυθούν. Εξαίρεση αποτελεί η «Monte Rosa» (Αγγελική Παπούλια), μία σκληρά εργαζόμενη νοσοκόμα η οποία ξεκινά μία κατά φαντασία φιλία μ' έναν από τους ασθενείς της, κάτι που σε μία κρίσιμη στιγμή θα την κάνει να δράσει χωρίς την άδεια των υπολοίπων της οργάνωσης. Ο Λάνθιμος μας αποκαλύπτει ψήγματα του δικού της παρελθόντος: μία βαλτωμένη οικογενειακή ζωή, έναν απαιτητικό πατέρα. Είναι όμως αυτές πραγματικές «αποκαλύψεις»; Ποιος μας λέει ότι αυτή η ανώνυμη πατρική φιγούρα δεν είναι ακόμα ένα υποκατάστατο;
Οταν ένας σκηνοθέτης σε βάζει να αμφισβητείς την ικανότητά σου να αντιλαμβάνεσαι την "αλήθεια", τότε ξέρεις ότι έχεις μπροστά σου μία μεγαλειώδη ταινία.
Δημήτρης Εϊπίδης
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ
Ο Γιώργος Λάνθιμος γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Σκηνοθεσία στην Ελληνική Σχολή Κινηματογράφου και Τηλεόρασης Λυκούργου Σταυράκου. Εχει σκηνοθετήσει διαφημιστικά, μουσικά βίντεο και πειραματικά θεατρικά έργα. Ξεκίνησε την κινηματογραφική του καριέρα συν-σκηνοθετώντας μαζί με τον Λάκη Λαζόπουλο την ταινία «Ο Καλύτερός μου Φίλος». Το σόλο σκηνοθετικό του ντεμπούτο έγινε με την «Κινέττα» (2005). Ακολούθησαν τα «Κυνόδοντας» (2009) και «Αλπεις» (2011).
Οσα θέλετε να μάθετε για τις «Αλπεις» εδώ.
Για το πρόγραμμα του φεστιβάλ του Τορόντο λεπτομέρειες εδώ κι εδώ.