Το Ινστιτούτο Γκαίτε Αθηνών διοργανώνει σήμερα, το βράδυ της Δευτέρας, τη συνάντηση «Τι Συμβαίνει. Χρήμα-GR», μια κάθε άλλο παρά συμβατική συζήτηση για την ελληνική κρίση. Η συνάντηση αποτελεί μέρος των εκδηλώσεων του Ινστιτούτου για τα 60ά του γενέθλια.
Η συνάντηση – διαδραστική συζήτηση «Τι Συμβαίνει. Χρήμα-GR», βασίζεται στο σύστημα Korsakow, που ανέπτυξε ο Γερμανός media artist Φλόριαν Τάλχοφερ και παρουσίασε ξανά πέρσι στη διημερίδα «Ψηφιακές Εμπειρίες και Προοπτικές» της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Ο Τάλχοφερ ταξίδεψε, μαζί με τη σύντροφό του, στα τέλη του 2011 και στις αρχές του 2012 με μια κάμερα σε πολλά μέρη της Ελλάδας, αλλά και στη Γερμανία, και μίλησαν με τους ανθρώπους για την κρίση.
Από το οδοιπορικό αυτό προέκυψαν πολλές συνεντεύξεις με τη μορφή μικρών κινηματογραφικών clips, τα οποία προσφέρουν στο θεατή μια ξεχωριστή ματιά στη σημερινή ελληνική και ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Οι πρωταγωνιστές αυτών των clips, άνθρωποι από διαφορετικούς χώρους, παρουσιάζουν τις δικές τους εμπειρίες και οπτικές. Οσα εκφράζουν όλοι τους, απ’ τον πολιτικό μέχρι τον οδηγό ταξί και από την ιδιοκτήτρια ξενοδοχείου μέχρι τον αγρότη, αντικατοπτρίζουν, χωρίς μακιγιάζ και ειδικά φίλτρα, αιτίες και συνέπειες αυτής της κρίσης.
Τα clips αυτά θ’ αποτελέσουν τη βάση της συζήτησης, με συντονιστές και εισηγητές τους Κλάους Λέγκεβι, Καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης, Διευθυντή του Ινστιτούτου Πολιτισμικών Επιστημών του Εσεν και Διονύση Καββαθά, Επίκουρο Καθηγητή Φιλοσοφίας και Αισθητικής των Μέσων του Παντείου Πανεπιστημίου.
Λίγο πριν την εκδήλωση «Τι Συμβαίνει. Χρήμα-GR», ο Φλόριαν Τάλχοφερ μας εξήγησε τους στόχους του media project του και το πώς αυτή και κάθε άλλη συλλογική πράξη επικοινωνίας και ανάλυσης είναι η μοναδική λύση για την οποιαδήποτε εξέλιξη, όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και ολόκληρου του σύγχρονου κόσμου.
Γιατί θεωρείτε ότι είναι σημαντικό ο θεατής να συμμετέχει ενεργά σ’ ένα έργο τέχνης ή μια συζήτηση οποιουδήποτε είδους, αντί απλώς ν’ ακούει ή αν βλέπει απόψεις ή αφηγήσεις;
Πολλά μυαλά μαζί είναι πιο έξυπνα από ένα μόνο του. Αυτό είναι ένα απλό γεγονός. Πιστεύω ακράδαντα ότι οι απαντήσεις στις ερωτήσεις, οι λύσεις στα προβλήματα υπάρχουν ήδη. Δεν υπάρχει ένα λαμπρό μυαλό που γνωρίζει και ξεστομίζει τις λύσεις. Η γνώση βρίσκεται στο συλλογικό μυαλό των ανθρώπων. Αλλά φυσικά το να αποκτήσεις πρόσβαση σ’ αυτή τη σοφία δεν είναι εύκολη δουλειά. Τα media σήμερα επικεντρώνονται στον διαγωνισμό ανάμεσα σε διαφορετικές απόψεις για να βγάλουν το νικητή, λες κι ο νικητής μετά θα ξέρει και τι να κάνει. Οφείλουμε όλοι να συμμετέχουμε, ν’ ακούμε και να μοιραζόμαστε ένα μερίδιο της ευθύνης. Εγώ προσπαθώ να χρησιμοποιώ τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές για να οπτικοποιώ και να κάνω πιο εύκολα κατανοητές τις πολλαπλές πραγματικότητες. Σ’ αυτήν την προσπάθεια, το μυαλό των ανθρώπων έχει καίρια σημασία. Δε θέλω ένα κοινό που το βουλώνει και μόνο ακούει. Θέλω ένα κοινό που συμμετέχει στη διαδικασία της σκέψης.
Ποια, κατά τη γνώμη σας, είναι τα κοινά πολιτιστικά στοιχεία μεταξύ Ελλήνων και Γερμανών και ποια τα διαφορετικά;
Μεταξύ των Γερμανών, όπως και μεταξύ των Ελλήνων, υπάρχουν διαφορετικές κουλτούρες. Εγώ μεγάλωσα στον Νότο, η γυναίκα μου στον Βορρά. Οι άνθρωποι της Βόρειας Γερμανίας είναι διαφορετικοί από τους Νότιους. Το ίδιο ισχύει και για τη Δύση, την Ανατολή, το κέντρο. Υπάρχουν 16 διαφορετικές Επαρχίες στη Γερμανία, η καθεμιά περήφανη για τη διαφορετική της κουλτούρα. Ετσι, αν τα βάλεις όλα αυτά μαζί και πεις ότι αυτή είναι η κουλτούρα της Γερμανίας, πού βρίσκεται η διαφορά με την ελληνική κουλτούρα; Εγώ θα έλεγα: Ο γερμανικός λαός βίωσε για κάποια χρόνια μια εξαιρετικά ισχυρή οικονομία, που μοιάζει να ενισχύει την αυτοπεποίθησή του. Ο ελληνικός λαός βίωσε μια εξαιρετικά αδύναμη οικονομία τα τελευταία λίγα χρόνια. Αυτό αποτελεί και τη μεγαλύτερη διαφορά. Οι Ελληνες και οι Γερμανοί είναι εξίσου Ευρωπαίοι, αυτό είναι το κοινό τους στοιχείο.
Με ποιους τρόπους συμμετέχει το κοινό στο Korsakow Show, εκτός από το ότι επιλέγει τα θέματα συζήτησης;
Το θέμα της συζήτησης είναι δεδομένο. Θα μιλήσουμε για «τα χρήματα και τους Ελληνες». Υπάρχουν video-clips (συνεντεύξεις και μικρές αφηγήσεις που συλλέξαμε μαζί με τη σύντροφό μου Ελισάβετ στη διάρκεια δυο ταξιδιών σε όλη την Ελλάδα) και υπάρχουν και δυο στοχαστές (ο Διονύσης Καββαθάς από την Ελλάδα και ο Κλάους Λέγκεβι από τη Γερμανία) στη σκηνή. Αυτά είναι τα συστατικά του σόου. Τα συστατικά επιλέχθηκαν με μεγάλη προσοχή (και με τη βοήθεια εκατοντάδων ανθρώπων που βοήθησαν στην προεπιλογή των βίντεο) και τώρα το κοινό καθοδηγεί τη συζήτηση. Μπορούν να ψηφίσουν ποιο video-clip θα έπρεπε να προβληθεί ή ποιος από τους στοχαστές πρέπει να μιλήσει. Το κοινό μπορεί να σχολιάσει σε διαφορετικά επίπεδα. Το σόου είναι μια κατσαρόλα για μαγείρεμα και το κοινό είναι ο μάγειρας. Δεν υπάρχει άλλο μήνυμα ή άλλος στόχος, παρά, ίσως, το «σκέψου παραγωγικά».
Πώς μπορεί να ωφεληθεί το ελληνικό κοινό από μια τόσο στενή επικοινωνία με τους πολίτες της Γερμανίας αντί, για παράδειγμα, με τους πολίτες μιας άλλης χώρας σε οικονομική κρίση;
Αυτό το σόου δεν είναι μόνο για το ελληνικό κοινό. Θέλουμε να το παρουσιάσουμε και στη Γερμανία και ενδεχομένως και σε άλλες χώρες. Ελπίζω ότι βοηθά να καταλάβουμε καλύτερα ο ένας τον άλλον και να μετατρέψουμε τα στερεότυπα ώστε να συγχρονιστούν περισσότερο με την πραγματικότητα.
Θα μπορούσε το Korsakow Show να χαρακτηριστεί ως transmedia, καθώς εξελίσσεται σε πολλές πλατφόρμες ταυτόχρονα;
Εδώ και χρόνια χρησιμοποιώ τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές ως μέσο για να δημιουργώ αφηγήσεις, ή αφηγηματικά projects. Μεγάλωσα με τους υπολογιστές και κατά τη γνώμη μου βγάζει τόσο περισσότερο νόημα να χρησιμοποιεί κανείς τη λογική και τη δομή ενός υπολογιστή για να χτίσει μια αφήγηση, απ’ ό,τι άλλες, πολύ πιο γραμμικές και μονοδιάστατες φόρμες. Βρισκόμαστε στα πρώτα βήματα μια νέας εποχής για την αντίληψη και την επεξεργασία της πραγματικότητας που μας περιβάλλει. Οι υπολογιστές είναι απαραίτητη για τη συζήτηση και την κατανόηση του νέου σύνθετου επιπέδου. Αυτό είναι πανέμορφο, είναι σα να μπαίνεις σ’ έναν καινούριο κόσμο. Πειραματίζομαι μ’ αυτά τα νέα φορμά. Δεν ξέρω πώς λέγονται επισήμως. Εγώ τα λέω «Korsakow».
Τι εντυπώσεις άφησε σε σας το περσινό σας ταξίδι στην Ελλάδα, τι αναμνήσεις έχετε κρατήσει;
Οι άνθρωποι είναι υπέροχοι. Η Ελλάδα είναι πανέμορφη. Είμαι περήφανος που είμαι Ευρωπαίος. Τα υπόλοιπα βρίσκονται στα video-clips. Ελάτε να δείτε οι ίδιοι, τη Δευτέρα στο Ινστιτούτο Γκαίτε!
Το Korsakow Show με θέμα «Τι Συμβαίνει. Χρήμα-GR», θα παρουσιαστεί απόψε, Δευτέρα 22 Οκτωβρίου στο Ινστιτούτο Γκαίτε της Αθήνας, στις 20.30. Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό. Διαβάστε περισσότερα για την εκδήλωση εδώ και δείτε παρακάτω ένα τρέιλερ του Korsakow Show για να έχετε μια πλήρη εικόνα της αποψινής σας συμμετοχής!
Tags: φλόριαν ταλχόφερ
