Καμία λίστα με ντοκιμαντέρ που καταπιάνονται με την LGBT κοινότητα δεν μπορεί να εξαντληθεί στα παρακάτω πέντε εξέχοντα δείγματα τεκμηρίωσης που λειτουργούν ωστόσο σαν ένας μικρός οδηγός για αρχάριους, μια πανοραμική ματιά στην ιστορία των διεκδικήσεων και ένα αποκαλυπτικό βλέμμα πάνω στις κρυμμένες ζωές ανθρώπων που έκαναν ο καθένας το δικό του «coming out» βοηθώντας τον επόμενο...
Διαβάστε ακόμη: 20 ταινίες που έκαναν το σινεμά να αισθάνεται...περήφανο!
Before Stonewall (1984)
Μπορεί όλα να ξεκίνησαν μετά την εξέγερση στο Stonewall το 1969, αλλά τι είχε προηγηθεί και που κρυβόταν η δύναμη που οδήγησε εκεί; Το ντοκιμαντέρ των Γκρέτα Σίλερ, Ρόμπερτ Ρόζενεμπεργκ αφηγείται την ιστορία όπως ξεκίνησε - από τα «θορυβώδη» 20s μέχρι το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και από τις διώξεις των ομοφυλόφιλων κατά τη διάρκεια της θητείας του γερουσιαστή ΜακΚάρθι μέχρι τα πρώτα δειλά ακτιβιστικά κινήματα, στην πραγματικότητα ένας πλήρης χάρτης της LGBT κουλτούρας στην Αμερική πριν το μεγάλο «coming out», με αφοπλιστικές και συγκινητικές μαρτυρίες ανθρώπων (ανάμεσά τους οι σπουδαιότεροι πρώτοι ακτιβιστές, ο Αλεν Γκίνσμπεργκ και εμβληματικές μορφές του κινήματος) που έζησαν για πρώτη φορά την εμπειρία ότι ανήκουν κάπου, συνειδητοποιώντας ταυτόχρονα την αντίφαση του ότι θα έπρεπε να παλέψουν ακόμη και με τη ζωή τους για να μπορέσουν να το διεκδικήσουν. Το 1999 γυρίστηκε από την ίδια ομάδα παραγωγής και το «δεύτερο κεφάλαιο» της μεγάλης ιστορίας της LGBT κοινόητας της Αμερικής με τίτλο «After Stonewall».
Δείτε ακόμη: Το «Les Invisibles» (2012) του Σεμπαστιάν Λιφσίτζ για μια ομάδα ηλικιωμένων γκέι και λεσβιών που αφηγούνται πώς κατάφεραν να ζήσουν ελεύθεροι στη Γαλλία όταν ακόμη το να είσαι ομοφυλόφιλος ήταν απαγορευμένο.
We Were Here (2011)
Ανάμεσα στα ντοκιμαντέρ που καταπιάστηκαν μέσα στα χρόνια με τον ιό του AIDS και την επίδραση που είχε στην κοινότητα (ας αναφέρουμε ενδεικτικά τo πιο πρόσφατο «How to Survive a Plague» του 2012 και το «Fig Trees» του 2009), το «We Were Here» διαθέτει κάτι που το κάνει να είναι αν όχι το πιο ολοκληρωμένο κινηματογραφικά, σίγουρα το πιο συγκλονιστικό. Για όσους αμφισβητούν μέσα στα χρόνια τη δύναμη των talking heads, οι πρωταγωνιστές του ντοκιμαντέρ των Ντέιβιντ Γουάισμαν και Μπιλ Γουέμπερ είναι ο καθένας από μόνος του μια ταινία που απλώνεται πάνω στο απέραντο σκοτάδι που έφερε το AIDS ακριβώς πάνω στην εποχή του gay liberation για να σκοτώσει ό,τι πιο οργισμένο ξεσπούσε σε διεκδίκηση ανθρώπινων δικαιωμάτων στις αρχές της δεκαετίας του '80 και ταυτόχρονα να ενδυναμώσει μια ολόκληρη κοινότητα που έπρεπε να επιβιώσει πλέον σε επίπεδο ζωής ή θανάτου.
Δείτε ακόμη: Τo «Silence=Death» (1990) του Ρόζα φον Πράουνχαϊμ που ξεκινάει από το ομώνυμο σλόγκαν της ACT UP και να φτάσει μέχρι τον Κιθ Χάρινγκ ο οποίος πέθανε από AIDS τρεις μήνες πριν κυκλοφορήσει το ντοκιμαντέρ στους κινηματογράφους.
The Celluloid Closet (1995)
Από τις σημαντικότερες έρευνες που έγιναν ποτέ πάνω στην queer ποπ κουλτούρα, το «Celluloid Closet» ξεκίνησε ως βιβλίο του ακτιβιστή και συγγραφέα Βίτο Ρούσο που εκδόθηκε το 1981, πριν εικονογραφηθεί από τον Ρομπ Επστάιν και τον Τζέφρι Φρίντμαν και γίνει ένα από τα σημαντικότερα και πιο απολαυστικά ντοκιμαντέρ για όσα «έκρυβε» το Χόλιγουντ για δεκαετίες μέσα στην ντουλάπα του. Από τα πρώτα ομοφυλοφιλικά «σημάδια» του βωβού σινεμά, μέχρι τη Γκρέτα Γκάρμπο και το ανδρόγυνο της Μάρλεν Ντίτριχ και από εκεί στο gay υπονοούμενο του «Ben-Hur» και τις λεσβιακές αποχρώσεις στη φιλμογραφία του Αλφρεντ Χίτσκοκ, το «Celluloid Closet» δεν μιλάει φυσικά μόνο για το πως το σινεμά κατάφερε να ενσωματώσει μια πανίσχυρη κουλτούρα ξεγελώντας τη λογοκρισία και την (αυτο)λογοκρισία, αλλά και για την «ορατότητα» που συχνά βρίσκεται πιο κοντά απ' όσο νομίζουμε.
Δείτε ακόμη: Το «Paragraph 175» (2000) των Ρομπ Επστάιν και Τζέφρι Φρίντμαν για τη σύλληψη περίπου 100.000 ομοφυλόφιλων από τη ναζιστική Γερμανία και την αποστολή τους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Από αυτούς επέζησαν μόλις 4.000.
Paris is Burning (1991)
Περισσότερο γνωστό ως το ντοκιμαντέρ που κατέγραψε τις απαρχές του «voguing», πριν η Μαντόνα το μετατρέψει σε prime - time trend του MTV, το «Paris is Burning» της αυτοδίδακτης Τζένι Λίβινγκστον είναι στην πραγματικότητα η πιο ειλικρινής, σπαρακτική και glamorous απεικόνιση των τελών της δεκαετίας του '80 σε μια Νέα Υόρκη όπου η φωνή των αφροαμερικάνων και λατίνων γκέι ενώθηκε με αυτή των τρανσέξουαλ με κοινό στόχο την ορατότητα, την κατάδειξη μιας ζωής στο περιθώριο, τις διαφυλετικές μάχες για ισότητα και την δυναμική πλευρά της νίκης της ζωής απέναντι στον ιό του Aids. Κάπου εδώ εντοπίζεται άτυπα και η απαρχή του new queer cinema που θα κυριαρχήσει τη δεκαετία του '90 στη μυθοπλασία.
Δείτε ακόμη: Το «Paris was a Woman» (1996) της Τζένι Λίβινγκστον για όλα όσα έκαναν το Παρίσι της δεκαετίας του '20 το ωραιότερο μέρος στον κόσμο και μαζί την απαρχή της καταγεγραμμένης ιστορίας των λεσβιών - από τη Γερτρούδη Στάιν μέχρι τις ανώνυμες πρωτοπόρους του απαγορευμένου έρωτα.
The Times of Harvey Milk (1985)
Ισως το σπουδαιότερο ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε ποτέ για τους αγώνες της LGBT κοινότητας και μαζί έτσι κι αλλιώς ένα από τα σπουδαίοτερα ντοκιμαντέρ που γυρίστηκαν ποτέ, το πορτρέτο του Χάρβεϊ Μιλκ από τον Ρομπ Επστάιν απέχει πολύ από το να είναι μόνο η ιστορία του πρώτου ανοιχτά γκέι δημοτικού συμβούλου στις Η.Π.Α. που δολοφονήθηκε λες για να ελευθερώσει το όραμα της ισότητας και ίσης συμμετοχής όλων, ανεξαρτήτως διακρίσεων, σαν ένα αστέρι που φωτίζει ακόμη και σήμερα τους συνεχιζόμενους αγώνες μιας ολόκληρης κοινότητας. Το «The Times of Harvey Milk» είναι ένα συγκινητικό, διασκεδαστικό, ενημερωτικό, ξέφρενο και μελαγχολικό πορτρέτο ενός κόσμου που θα αρνείται αιωνίως το «διαφορετικό» και μαζί μια ταινία για τη σημασία του αγώνα που ενώνει φωνές, ανθρώπους και διεκδικήσεις σε ένα ηχηρό μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση. Δίκαιο Οσκαρ καλύτερου ντοκιμαντέρ, λυσάρι για το αριστούργημα του Γκας Βαν Σαντ.
Δείτε ακόμη: To «The Case Against 8» των Μπεν Κότνερ και Ράιαν Γουάιτ που αφηγείται τη διαδρομή μέχρι την ιστορική απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ να απορρίψει την πρόταση της Καλιφόρνια που απαγόρευε το γάμο μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών.
Διαβάστε και δείτε ακόμη: 10 ομόφυλοι γάμοι που άλλαξαν την (τηλεοπτική) ιστορία της Αμερικής
Tags: Stonewall, Gay Pride, Athens Pride
