Άποψη

Χριστούγεννα χωρίς σινεμά

στα 10

Τα σινεμά θα μείνουν κλειστά τουλάχιστον ως το τέλος του χρόνου. Και μετά;

Χριστούγεννα χωρίς σινεμά

Η ανακοίνωση του δεύτερου πανελλαδικού lockdown που ξεκίνησε στις 7 Νοεμβρίου ήταν αρκετή για να αντιληφθεί κανείς πως οποιαδήποτε «ομαλότητα» στη λειτουργία των κινηματογράφων ήλπιζε κανείς ότι μπορούσε να επιτευχθεί, έστω και μέσα στις αντίξοες συνθήκες της πανδημίας, έμπαινε κι αυτή με τη σειρά της «στο σπίτι».

Οι τελευταίες ενημερώσεις μιλούν - φυσικά - για κλειστά σινεμά τις γιορτές και ως το τέλος του χρόνου, ενώ η φήμη που τώρα μοιάζει με βεβαιότητα για κυλιόμενα lockdowns μέχρι και την άνοιξη δεν επιτρέπει τη δυνατότητα κερδοφόρου λειτουργίας οποιασδήποτε αίθουσας που θα ανοίγει και θα κλείνει για μικρά χρονικά διαστήματα, χωρίς χρόνο για να χτίσει από την αρχή τη σχέση (εμπιστοσύνη) της με τον θεατή.

Συν το γεγονός ότι τα συνεχιζόμενα lockdowns, αλλά και τα περιοριστικά μέτρα, διακόπτουν την «κανονική» διανομή ταινιών, αφού οι εταιρίες διανομής δεν θα ξοδέψουν τους τίτλους τους για ολιογήμερες προβολές υπό το φόβο ότι κάθε νέα κινηματογραφική εβδομάδα μπορεί να φέρνει μαζί της και την ολική αναστολή των κινηματογραφικών προβολών. Τα παραδείγματα της Αμερικής και των μεγάλων στούντιο με τις πρακτικές αναβολών ή πρεμιέρας σε πλατφόρμες είναι ενδεικτικά της παγκόσμιας τάσης για μια ολική «αναβολή» της φετινής (και βάλε...) κινηματογραφικής χρονίας, ειδικά όταν τα επιδημιολογικά δεδομένα δεν καλυτερεύουν και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

Τι μένει; Ενας κενός χώρος και χρόνος μέσα στον οποίο όλοι οι εμπλεκόμενοι οφείλουν να αναθεωρήσουν τη σχέση τους με την έννοια «σινεμά» και ένα μέλλον που διαγράφεται ζοφερό, παρά τις ελπίδες όλων πως τα νέα για το εμβόλιο θα βάλουν την αγορά σε κίνηση το γρηγορότερο.

Στην εποχή των άκρων που ζούμε, από τη μια πλευρά οι πιο απαισιόδοξοι είναι σίγουροι πως το σινεμά - όπως το ξέραμε - τελειώνει. Και, από την΄άλλη πλευρά αυτοί που αρνούνται να δουν την πραγματικότητα, θεωρούν πως ως εκ θαύματος μόλις η πανδημία τελειώσει (;) ο κόσμος θα επιστρέψει όπως πριν στις αίθουσες. Ενδιάμεσα, φωνές που πασχίζουν να ακουστούν, δηλώνουν με ψυχραιμία το αυταπόδεικτο: πως το σινεμά αλλάζει, η ψηφιακή (online, virtual προβολή) του εποχή επιταχύνθηκε λόγω της πανδημίας και πως τόσο η έννοια «κινηματογραφική έξοδος», όσο και η έννοια «κινηματογραφική προβολή» οφείλουν να αναθεωρηθούν το συντομότερο, προκειμένου να προλάβουν τις εξελίξεις.

Την ίδια στιγμή, στην Ελλάδα, αντί η πραγματική μάχη να γίνεται στο πεδίο της σπουδής για το πλαίσιο και τους όρους με τους οποίους θα γίνεται πλέον η διανομή και προβολή των ταινίων (online και σε αίθουσα, ταυτόχρονα ή και μόνο σε ένα μέσο από τα δύο) προκειμένου να επωφεληθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι και στο τραπέζι να βρίσκονται όλες οι πιθανές λύσεις για μελλοντικές πρακτικές που θα αποκλείουν την πειρατεία, θα δίνουν στον θεατή επιλογή, θα μπορούν να τροφοδοτούν την αίθουσα, θα βελτιώσουν το περιεχόμενο των ταινίων που φτάνουν στο ελληνικό κοινό, θα εξασφαλίσουν μια υγιή κινηματογραφική αγορά εν γένει, η όποια φαιά ουσία ξοδεύεται αλλού.

Διαβάστε ακόμη: Με 1.350.000 ευρώ στηρίζει το ΥπΠΟΑ τις κινηματογραφικές αίθουσες που έπαιξαν ελληνικές ταινίες

Τα τρία σημεία που θα έπρεπε να ενισχυθούν αυτή τη στιγμή με οργανωμένες και καλά μελετημένες κινήσεις είναι η διεκδίκηση «αποζημιώσεων» που να κρατήσουν βιώσιμες τις επιχειρήσεις (αίθουσες και γραφεία διανομής), σχέδιο επανόδου για όταν οι κινηματογράφοι θα ανοίξουν ξανά (έχοντας καλύψει όλες τις πιθανότητες για περιορισμένη χωρητικότητα και ενδεχομένως λιγότερες προβολές) και «επιβεβαίωση» της σχέσης με το κοινό που όλοι φοβούνται ότι θα αποξενωθεί από την «έξοδο για σινεμά».

Το μόνο που περισσεύει είναι η γκρίνια (και όχι η κριτική) για την κυβερνητική ανικανότητα, οι θεωρίες συνομωσίας ότι το κράτος έχει βάλει σκοπό να εξαφανίσει τα σινεμά και η παγίδα των συνεχών άστοχων συγκρίσεων που κυκλοφορούν ως ιός στα κοινωνικά δίκτυα για τις γεμάτες εκκλησίες και τα γεμάτα λεωφορεία. Δεν υπάρχει μέρος στον κόσμο που τα σινεμά να μην έκλεισαν σε ένα lockdown (μέτριο ή αυστηρό), εξισώνοντας ακόμη και μια ασφαλή διασκέδαση με άλλες πιο επισφαλείς. Αυτό που διαφέρει είναι η αποφασιστικότητα με την οποία επαγγελματικές ενώσεις και λοιποί εμπλεκόμενοι σε χώρες της Ευρώπης προσπαθούν να αναδείξουν το πρόβλημα και να διεκδικήσουν πρακτικούς τρόπους αντιμετώπισης. Και ειδικά σε μια χώρα σαν την Ελλάδα που το ξέρουμε πως ο πολιτισμός δεν ήταν ποτέ προτεραιότητα και στο επίπεδο των τεχνολογιών τα φαξ αποσύρονται τώρα ακόμη από τον δημόσιο τομέα, η προσπάθεια πρέπει να είναι πολλαπλάσια, για να υπάρξει κάποιο αποτέλεσμα.

Μπορεί το BBC, σε ρεπορτάζ της Deutsche Welle, να έκανε την αισιόδοξη, εκτίμηση πως μετά από μερικές εβδομάδες ή και μήνες κατά τους οποίους θα έχουμε δει πολλές ταινίες στις τηλεοράσεις και τους υπολογιστές μας, «η εμπειρία του σινεμά, όπου πρέπει άλλωστε να προβάλλονται καταρχήν οι ταινίες, θα είναι ακόμη πιο μαγική», αλλά, εν όψει και των γιορτών, ας μην ξεχνάμε πως τα μαγικά δεν γίνονται ποτέ ως δια μαγείας.

Διαβάστε ακόμη: Ελληνικό σινεμά στις αίθουσες με το ζόρι; Η απάντηση είναι «ναι»!