Ενημέρωση

Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν: Μετενσάρκωση τώρα!

στα 10

Γεννημένο κατά τη διάρκεια της παραγωγής του ο «Θείος Μπούνμι Θυμάται τις Προηγούμενες Ζωές του» (Χρυσός Φοίνικας φεστιβάλ Καννών το 2010), η φιλόδοξη εγκατάσταση «Primitive» του Απιτσατπονγκ Βιρασετάκουν φτάνει στη Νέα Υόρκη, τοποθετώντας και επίσημα τον πιο ιδιοσυγκρασιακό σκηνοθέτη της εποχής μας στην αφρόκρεμα της διεθνούς avant-garde.

Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν: Μετενσάρκωση τώρα!
Η χαμένη γενιά της Ταϊλάνδης

Ο Απιτσατπονγκ Βιρασετάκουν δεν ήταν ποτέ ένας συνηθισμένος σκηνοθέτης. Και όχι επειδή το δυσπρόφερτο και μακροσκελές όνομα του έγινε γρήγορα το inside joke κάθε φεστιβαλιστή που σέβεται τον εαυτό του. Ούτε επειδή το σινεμά του υπήρξε, ήδη από την αρχή, αντικείμενο υπέρμετρης λατρείας και αντιστρόφως αναλογης αμφισβήτησης ανάμεσα στους κύκλους των σινεφίλ του κόσμου. Οι ταινίες του είναι κατεξοχήν δείγματα της λεπτής γραμμής που συχνά (δεν) χωρίζει το σύγχρονο σινεμά από τη μοντέρνα τέχνη. Και μπορεί ο ίδιος να θέλει να αποκαλείται πριν απ' οτιδήποτε «κινηματογραφιστής», αλλά ο τρόπος με τον οποίο γυρίζει τις ταινίες του και κυρίως οι ίδιες οι ταινίες του προδίδουν με την πρώτη ματιά πως πίσω τους βρίσκεται ένας ανήσυχος καλλιτέχνης που δεν νιώθει άνετα μέσα στις συμβάσεις και τις προκαθορισμένες έννοιες.

Ανοιχτά ομοφυλόφιλος, «απαγορευμένος» από το καθεστώς, επαναστάτης με αιτία, αγαπημένο παιδί των φεστιβάλ του Κόσμου (βραβείο «Un Certain Regard» για το «Blissfully Yours» στις Κάννες το 2002, βραβείο επιτροπής Καννών για το «Tropical Malady» το 2004, υποψηφιότητα για Χρυσό Λέοντα στη Βενετία για το «Syndromes and a Century» το 2006 κ.ά.) ο Βιρασετάκουν δηλώνει απερίφραστα πως «Αυτό που έχει σημασία είναι να βρίσκεις κάθε φορά το μέσο που μπορεί να εκφράσει αυτό που θέλεις να πεις. Δεν ξέρω αν ο κόσμος της Τέχνης ανοίγεται σε αυτόν του σινεμά, αλλά αν οι γκαλερί είναι διατεθειμένες να χρηματοδοτήσουν τις ταινίες μου τότε απλά τις ευχαριστώ».

Διάσημος για την εμμονή του με τη ζούγκλα (κυριολεκτικά και μεταφορικά) και την πολύμηνη ανά περιόδους παραμονή του στην περιοχή Ισάαν της πατρίδας του, Ταϊλάνδης, ο Βιρασετάκουν εμπνεύστηκε το τέλευταιο του έργο με τίτλο «Primitive» κατά τη διάρκεια της έρευνας για την ταινία που του χάρισε τον Χρυσό Φοίνικα δια χειρός Τιμ Μπάρτον στο 63ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών. Και μπορεί το «Ο Θείος Μπούνμι Θυμάται τις Προηγούμενες Ζωές του» να θεωρείται η πιο εύπεπτη ταινία του μέχρι σήμερα (σε σύγκριση με τις προηγούμενες του «Blissfully Yours», «Tropical Malady» και «Syndromes and a Century»), το αποτελούμενο, όμως, από οκτώ βίντεο και μια ταινία μικρού μήκους «Primitive» παραμένει ένα δύσκολο, βαθιά πολιτικό και ανοιχτό σε ερμηνείες φιλόδοξο έργο ...τέχνης.

Κάπου ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ, το fiction και την ταυτόχρονη ακύρωση κάθε γνωστού κινηματογραφικού είδους, το «Primitive» παρακολουθεί μια ομάδα εφήβων αγοριών, απόγονων της χαμένης γενιάς των ανδρών της Ναμπούα, του χωριού όπου υπήρξε το κέντρο των συγκρούσεων ανάμεσα στον ταϊλανδέζικο στρατό και τους φιλικά προσκείμενους προς τους κομμουνιστές κατοίκους στις δεκαετίες του '60 και του '70. Η κρατική βία του στρατού θα ανάγκαζε πολλούς από τους άνδρες χωρικούς να εγκαταλείψουν το χωριό με αποτέλεσμα να κατοικείται μόνο από γυναίκες και παιδιά, θυμίζοντας έντονα τη σύγχρονη πολιτική κατάσταση που επικρατεί στην Μπανγκόκ ανάμεσα στους πολίτες και τον στρατό. Οι έφηβοι του «Primitive» προσπαθούν να κατασκευάζουν ένα διαστημόπλοιο το οποίο θα ενώνει το παρελθόν με το μέλλον, σε μια προσπάθεια του Βιρασετάκουν να συνδέσει την σύγχρονη ταραγμένη Ταϊλάνδη με έναν αρχαίο τοπικό θρύλο μιας χήρας – φάντασμα που απαγάγει κάθε άντρα που τολμάει να εισέλθει στην αυτοκρατορία της. Ο ίδιος περιγράφει τα βίντεο της εγκατάστασης ως «εντυπώσεις φωτός και μνήμης» επιμένοντας πως το «Primitive» πρέπει να βιωθεί ως ένα όνειρο «μετενσάρκωσης και μεταμόρφωσης».

To «Primitive» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 2009 στο Haus der Kunst στο Μόναχο της Γερμανίας και στη συνέχεια στο Λίβερπουλ στο FACT (Foundation for Art and Creative Technology). Τώρα για πρώτη φορά παρουσιάζεται στη Νέα Υόρκη, σηματοδοτώντας την παρθενική έκθεση του Βιρασετάκουν στην πόλη και εκτίθεται στον τρίτο όροφο του New Museum στο Lower East Side μέχρι και τις 3 Ιουλίου.

Περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του New Museum