Την Μεγάλη Πέμπτη στο ΑΣΤΟΡ στο δεύτερο μέρος του τμήματος «Εμπροσθοφυλακή» της «Χαμένης Λεωφόρου του Ελληνικού Σινεμά» θα προβληθούν στις 21.00 οι δύο πρώτες θρυλικές μεγάλου μήκους ταινίες της Αντουανέττας Αγγελίδη, το «Παραλλαγές στο Ιδιο Θέμα» του 1977 και ο «Τόπος» του 1980.
Με αφορμή την προβολή αυτή, η Αντουανέττα Αγγελίδη μοιράζεται με το Flix σκέψεις, λόγια και μνήμες από την εποχή που οι ταινίες της συναντούσαν το διεθνές κοινό και ταξίδευαν στον κόσμο ως γνήσια, αυθεντικά δείγματα μιας ελληνικής κινηματογραφικής πρωτοπορίας που μοιάζει με τον δικό της τρόπο επίκαιρη - περισσότερο σήμερα από ποτέ άλλοτε.
«Είσαι υποχρεωμένη να φτιάξεις τον κόσμο απ’ την αρχή»
Στις ταινίες μου χρησιμοποιώ ως πρώτη ύλη την ιστορία της τέχνης και τα όνειρά μου. Κεντρικές δημιουργικές στρατηγικές μου είναι η αντιστροφή και η αντιπαράθεση των κωδίκων, ο μηχανισμός του ονείρου και το ανοίκειο, καθώς και το παιχνίδι με την κινηματογραφική ετερογένεια και την αφηγηματική πολλαπλότητα των διαφορετικών φιλμικών στοιχείων. Σε ένα καινούριο κοινό που θα δει για πρώτη φορά τις ταινίες μου, το μόνο που χρειάζεται είναι ανοιχτά μάτια και ανοιχτό πνεύμα, να τις πλησιάσει χωρίς προκαταλήψεις και να μπει στο παιχνίδι τους. Ακολουθούν κάποιες φράσεις που είχα γράψει τον καιρό της πρώτης προβολής της κάθε ταινίας.
Για την ταινία Idées Fixes / Dies Irae – Παραλλαγές στο ίδιο θέμα (1977):
«Δεν πρόκειται για χρησιμοποίηση εμπειρίας, αλλά για κατάσταση, τίποτα δεν είναι αυτονόητο ή μάλλον το αυτονόητο γίνεται το πιο παράξενο και το φυσιολογικό τερατώδες […] Από το σκοτεινό μου κορμί καδράροντας ή διαχεόμενη μέσα στη σκοτεινή αίθουσα, βλέπω κωδικοποιημένες εικόνες με όσους τρόπους μπορώ να δω κι ένα κομμάτι φύσης, αν ξεφύγω από την κωδικοποίηση που ήδη έχει γίνει σ’ αυτή τη φύση και την έχω στο κεφάλι μου […] Αινιγματικός ο γυναικείος οργασμός έχει αντιμετωπιστεί με συμμετρίες και διχοτομίες αξεπέραστες. Και η γυναικεία γραφή σε αναλογία με τον άλλο οργασμό, που είναι πληθυντικός και όχι σύμμετρος, δε σκοπεύει να αντικαταστήσει μια κυριαρχία με μια άλλη […] Η σωματοποίηση των εννοιών είναι βίαια, γυναικεία αν θέλετε. Κι έπειτα. Οι ξένοι μύθοι για το κορμί μας και αποικίες στο συλλογικό μας ασυνείδητο. Μένει να ξαναδουλευτούν τα υπάρχοντα, να αλλοιωθούν οι μύθοι.»(Φιλμ 17, Ιούλιος 1979)
Για την ταινία Τόπος (1985):
«Η ταινία παριστά μια διεσταλμένη στιγμή. Μια στιγμή μεταίχμιο, όπου οι μνήμες ρέουν σχεδόν ταυτόχρονα, η συνοχή τους έχει την αυθαιρεσία και την αυστηρότητα της αλληλουχίας ενός ονείρου. Είναι ολόκληρη ένα κινηματογραφημένο όνειρο. Τα σώματα πλέουν μέσα στην ταινία με διαφορετικούς ρυθμούς, διατηρούν τους ατομικούς τους χρόνους, ενώ εκείνη καταγράφει δυο ημερονύκτιους κύκλους με τη σειρά των ωρών, αναγράφοντας γεγονότα που μπορεί να έχουν διαφορά 20 χρόνων ή 40 ημερών.» (Αύγουστος 1984)
«Στα άγνωστα μέρη βλέπεις μια σειρά από στοιχεία […] Κάποιοι πίνακες γίνονται αναφορά. Οι πίνακες τούτοι αποτελούν αναγνωρίσιμους κόσμους. Αναγνώριση κόσμου ή σκόρπιων στοιχείων του που υπάρχουν εντός σου, αλλά δεν είχαν ταυτιστεί ως τότε. Έτσι αρχίζεις να κατασκευάζεις ένα κόσμο καθ’ ομοίωσή σου. Θραύσματα ή στρώματα παρελθόντος, στο φως, τα χρώματα, στις τοποθετήσεις, τις κινήσεις των προσώπων, στις ιστορίες ξαναφτιαγμένα, συναρμολογημένα χωρίς σεβασμό στους χρόνους.
Ο χρόνος αυτοαναιρείται, ενώ η ταινία δίνει συνάμα πολλά στοιχεία χρονικότητας. Πολλά στρώματα παρελθόντος, πολλά στρώματα πολιτισμού. Ενώ το παρελθόν υπάρχει με πολλούς τρόπους, συνάμα δεν υφίσταται.
Ο χώρος είναι γυμνός, ζωντανός, παράγει αισθήσεις. Η οπτική της ταινίας βρίσκεται απ’ την πλευρά του, δεν είναι οπτική των προσώπων. Ο χώρος της ταινίας είναι το σώμα, ανασαίνει, βλέπει, ακούει, θρηνεί, απαντάει.
Μια σειρά παράλληλες αφηγήσεις στοιχείων της εικόνας και του ήχου συμπλέκονται και συνδιαλέγονται. Παράγονται συνειρμοί. Η ταινία γράφεται, αλλάζει, προχωρώντας η γραφή της. Η ταινία είναι η διαφάνεια μιας πορείας και στο επίπεδο της αφήγησης μιας εμπειρία και στο επίπεδο αφήγησης της αυτοκατασκευής της.
Γύρω από τη στιγμή του δύσκολου περάσματος συνωθούνται οι επιθυμίες των προσώπων που αποτελούν τις διαφορετικές όψεις της δοκιμαζόμενης. Είσαι υποχρεωμένη να φτιάξεις τον κόσμο απ’ την αρχή / επιχειρείς επανειλημμένα να εισέλθεις στους πίνακες, κομμάτια ολόκληρα εξέρχονται απ’ αυτούς / τα πρόσωπα σπαράσσονται ακολουθώντας γεωμετρίες αισθημάτων. Γίνεσαι ένα ταραγμένο πεδίο. Η φωνή αναλύεται σε πολλές φωνές και πολλούς ρόλους. Από τα θραύσματα, τα σπαράγματα της εικόνας ανασχηματίζεται ένα νέο σύμπαν. Και όσο ο μηχανισμός της μνήμης αποκαθίσταται, τόσο το σύμπαν μένει άδειο.» (Σεπτέμβριος 1985)
Αντουανέττα Αγγελίδη
Το πρόγραμμα της Μεγάλης Πέμπτης διαμορφώνεται ως εξής:
- 21.00 Παραλλαγές στο Ιδιο Θέμα της Αντουανέττας Αγγελίδη
- 21.00 Τόπος της Αντουανέττας Αγγελίδη
- 00.15 Ηλεκτρικός Αγγελος του Θανάση Ρέντζη
- 02.00 Αλληγορία του Κώστα Σφήκα
Tις ταινίες της Μεγάλης Πέμπτης θα προλογίσουν οι άνθρωποι που είναι υπεύθυνοι για τις προβολές της Χαμένης Λεωφόρου, Αλέξης Αλεξίου, Γιάννης Βεσλεμές, Αφροδίτη Νικολαΐδου και Ελίνα Ψύκου. Κατά τη διάρκεια της ολονυχτίας, με ενιαίο εισιτήριο 7 ευρώ, θα σερβίρονται κουλουράκια, τσουρέκι, σούπα, τσάι και ζεστό punch, ενώ τις μουσικές της βραδιάς θα αναλάβουν οι The Callas και Felizol.
