Ο Μπεν Αργουαντ ξεσήκωσε όπως ήταν αναμενόμενο θύελλες αντιδράσεων. Στο νέο του βιβλίο, «The Collaboration: Hollywood's Pact with Hitler», ούτε λίγο ούτε πολύ, ισχυρίζεται ότι υπάρχουν γεγονότα που αποδεικνύουν μία στενή σχέση των χολιγουντιανών στούντιο όχι απλά με τη ναζιστική Γερμανία, αλλά και με τον ίδιο τον Αδόλφο Χίτλερ.
Αυτό φυσικά έχει σοκάρει τους σύγχρονους χολιγουντιανούς κύκλους φέρνοντας σε αντιπαράθεση μία τέτοια μαρτυρία με την ισχυρή εβραϊκή κοινότητα που απαρτίζει εδώ και δεκαετίες την κινηματογραφική βιομηχανία. Είναι δυνατόν οι ίδιοι άνθρωποι που βασανίστηκαν περισσότερο και εκδιώχθηκαν από τον Χίτλερ να μην προστατεύθηκαν από τους εκπροσώπους τους στην υψηλές θέσεις του Χόλιγουντ των 40ς;
Η λέξη που χρησιμοποιείται στον τίτλο του βιβλίου είναι αυτή που ξεσήκωσε, αναστάτωσε, εξόργισε περισσότερο: Η Συνεργασία.
«Η χρήση της λέξης «συνεργασία» σηκώνει μέχρι και μήνυση για δυσφήμιση» καταθέτει ο ιστορικός Τόμας Π. Ντόχερτι σε ρεπορτάζ των New York Times που ερευνά το σκάνδαλο του νέου βιβλίου. «Μπορεί ο Λούις Μπ. Μάγιερ να ήταν ένας καπιταλιστής, αλλά αυτό δεν τον εξισώνει με προδότες που συνεργάστηκαν με τον Χίτλερ στην εξόντωση των λαών...»
Ο Στίβεν Τζέι Ρος, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Ν. Καλιφόρνια, συμπληρώνει: «Υπάρχουν συμπληρωματικές μαρτυρίες που θέλουν όλους τους ιδιοκτήτες των στούντιο που στη βιτρίνα φαινόντουσαν ότι βάζουν τις μπίζνες σε προτεραιότητα από την εβραϊκή τους ταυτότητα, να βοηθούν υπόγεια την εβραϊκή κοινότητα. Αυτές οι μαρτυρίες που είναι;»
Ο ίδιος ο Αργουαντ πάντως παραθέτει αρχεί, έγγραφα και αποδείξεις στα οποία η λέξη «συνεργασία» ανάμεσα στα κεφάλια των στούντιο του Χόλιγουντ και τους αξιωματούχους του Χίτλερ αναφέρεται ξεκάθαρα. Ενα παράδειγμα αποτελεί ένα γράμμα του 1938, όπου η 20th Century Fox ρωτάει τον ίδιο τον Χίτλερ τη γνώμη του για τις αμερικανικές ταινίες και τελειώνει με την υπογραφή «Heil Hitler!». Ενα ακόμη, το ημερολόγιο του Τζακ Γουόρνερ όπου εξιστορεί μία κρουαζιέρα που πήγε ο ίδιος και οι διευθυντές της Warner Bros το 1945 με το πρώην κότερο του Χίτλερ.
Υπάρχουν και ιστορικοί πάντως που επιμένουν ότι όλα αυτά ήταν μία βιτρίνα των στούντιο για την πραγματική τους αντίσταση. Η Αλτζίαν Χάρμετς στο βιβλίο της «Round Up the Usual Suspects: The Making of Casablanca - Bogart, Berman and World War II» υποστηρίζει σθεναρά την αντιστασιακή δράση της Warner Bros.
«Αντίθετα με πολλούς άλλους μεγαλοεπιχειρηματίες ο Χάρι Γουόρνερ ήταν ανοιχτά υποστηρικτής του Φράνκλιν Ρούσβελτ και ανοιχτά εχθρός του Χίτλερ. Ολοι οι ιδιοκτήτες των στούντιο (εκτός του Ντάριλ Ζάνουκ) ήταν Εβραίοι, αλλά μόνο ο Χάρι Γουόρνερ, και μετέπειτα ο Τζακ Γουόρνερ, ήταν πολέμιοι των Ναζί, όταν ακόμα αυτό ήταν επικίνδυνο. Η Warner Bros έκλεισε την εταιρία της στη Γερμανία τον Ιούλιο του 1934. Ηταν το πρώτο στούντιο που απεχώρησε από τη Γερμανία. Και όσο ο Χίτλερ κατάπινε μία χώρα μετά την άλλη από την Αυστρία μέχρι τη Δανία, η Warner Bros ήταν το πρώτο στούντιο που έφευγε από τα κατεχώμενα - βάζοντας τα πιστεύω τους πάνω από τα κέρδη. Αντίθετα, οι Paramount, MGM, και Fox, φοβήθηκαν να χάσουν τα κέρδη από τις κατεχόμενες χώρες και τη Γερμανία και παρέμειναν εκεί μέχρι το 1939...»
Παρατηρώντας πώς ιστορικά επαναλαμβάνονται και σχηματίζονται οι συμφεροντολογικές σχέσεις κεφαλαίου και φασισμού, τείνουμε να πιστέψουμε τα πάντα. Το κεφάλαιο πάντα συντηρεί πρώτα από όλα το κεφάλαιο, οι ιδεολογίες φαίνονται ως χαριτωμένη πολυτέλεια και οι ιστορικές και οικονομικές κρίσεις ως ευκαιρίες για παραπάνω κέρδος.
Αν αυτό εφαρμόστηκε κατά γράμμα στα τέλη της δεκαετίας του 30 και στις αρχές του 40, κι αν το Χόλιγουντ έχει τα χέρια του βρώμικα είναι κάτι που δεν μπορούμε να ξέρουμε ακριβώς. Αλλά θα σας σόκαρε αν συνέβαινε; Από την άλλη πλευρά, πόσο πιο εύκολο να δεις το βιβλίο σου να γίνεται best seller από το να προκαλέσεις σκάνδαλο βάζοντας σε μία ακόμα αντιπαράθεση τη Χολιγουντιανή Εβραϊκή Κοινότητα;
Θα μάθουμε περισσότερα όταν κυκλοφορήσει το «The Collaboration: Hollywood's Pact with Hitler» από τη Harvard University Press τον Οκτώβριο.
