Σε μια κίνηση με σοβαρό αντίκτυπο σε όλη τη βιομηχανία του ψυχαγωγίας, οι εργαζόμενοι στα ειδικά εφέ (VFX) της Marvel Studios ξεκινούν πορεία για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους μέσω συνδικαλιστικής δράσης. Μετά από χρόνια παρατεταμένης υπερεργασίας και ανεπαρκούς αμοιβής, η οποία μόλις πρόσφατα άρχισε να αναγνωρίζεται και να καταγράφεται, μια αποφασισμένη ομάδα από πάνω από 50 εργαζόμενους στα ειδικά εφέ του κινηματογραφικού και τηλεοπτικού κολοσσού κάνουν ένα θαρραλέο βήμα, υποβάλλοντας αίτηση για αναγνώριση συνδικάτου στο Εθνικό Συμβούλιο Εργασιακών Σχέσεων.
Σκοπός τους είναι να εκπροσωπούνται από τη Διεθνή Συμμαχία Θεατρικών Επαγγελματιών Σκηνικής Τέχνης (IATSE), μια ειδική εργατική ένωση που φημίζεται για τη σταθερή υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων στον τομέα της ψυχαγωγίας.
Αυτή η καμπάνια αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τους επαγγελματίες των ειδικών εφέ, οι οποίοι αντιμετωπίζουν επί δεκαετίες έλλειψη βασικών προστασιών, επιτήρησης και παροχών που απολαμβάνουν οι συνάδελφοί τους σε άλλους τομείς της βιομηχανίας του ψυχαγωγίας. Παρά το γεγονός ότι τα ειδικά εφέ παίζουν αναπόσπαστο ρόλο στον σύγχρονο κινηματογράφο – με περίπου 90% των ταινιών της Marvel να περιλαμβάνουν κάποιο επίπεδο ειδικών εφέ – οι καλλιτέχνες και οι τεχνικοί πίσω από αυτά τα εντυπωσιακά θέαματα συχνά δεν έχουν θεμελιώδεις προστασίες όπως πληρωμένες υπερωρίες και ασφάλιστρα υγείας.
Σε μια δήλωση που υπογραμμίζει τη σοβαρότητα της κατάστασης, ο Μαρκ Πατς, επικεφαλής του IATSE για τα ειδικά εφέ, δήλωσε: «Εδώ και σχεδόν μισό αιώνα, οι εργαζόμενοι στη βιομηχανία των ειδικών εφέ δεν έχουν την προστασία που απολαμβάνουν οι συνάδελφοί τους και οι συνεργάτες τους από την αρχή της βιομηχανίας του κινηματογράφου του Χόλυγουντ. Αυτό είναι ένα ιστορικό πρώτο βήμα για τους εργαζόμενους των ειδικών εφέ, που ενώνονται υπό μια συλλογική φωνή που απαιτεί σεβασμό για αυτό που κάνουμε».
Η χρονική στιγμή αυτής της προσπάθειας είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς εξελίσσεται μέσα στο πλαίσιο μιας ευρύτερης εργατικής κίνησης στον τομέα του ψυχαγωγίας. Παράλληλα, άλλα ισχυρά συνδικάτα της βιομηχανίας – το «Writers Guild» για τους σεναριογράφους και το «Screen Actors Guild» για τους ηθοποιούς– έχουν ξεκινήσει απεργίες κατά της Συμμαχίας των Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης, μια δράση που έχει διαταράξει το λειτουργικό τοπίο του Χόλυγουντ.
Επιπλέον, ο χορός των φωνών που ζητούν καλύτερες συνθήκες εργασίας από τους επαγγελματίες των ειδικών εφέ ταιριάζει με την αυξανόμενη δυσαρέσκεια των οπαδών σχετικά με την συνεχώς μειωμένη ποιότητα των ειδικών εφέ στις παραγωγές της Marvel, που πολλοί -ακόμα και εργαζόμενοι σε αυτές- αποδίδουν στις άθλιες συνθήκες εργασίας, με τις συνεχείς υπερωρίες και τις αλλαγές τελευταίας στιγμής, καθώς και την ταχεία, σχεδόν εργοστασιακή, παραγωγή περιεχομένου.
Επίσης, η στρατηγική προσέγγιση των εργαζομένων των ειδικών εφέ έχει επιλέξει να εστιάσει στους ειδικούς που είναι παρόντες στα γυρίσματα, όπως οι διαχειριστές δεδομένων, οι διευθυντές παραγωγής, οι υπεύθυνοι κάμερας και οι βοηθοί. Όλοι αυτοί εργάζονται απευθείας σε δημοφιλείς σειρές του MCU όπως το «Loki» και το «Secret Invasion», μαζί με τις ταινίες της.
Η Marvel, γνωστή για την παραγωγικότητά της – προβλέπεται να κυκλοφορήσει συνολικά πέντε ταινίες και τέσσερις σειρές μόνο το 2023 – διαθέτει μεγάλη επιρροή στη βιομηχανία. Eχει τη δύναμη να διαμορφώνει το τοπίο των ειδικών εφέ, είτε εκμεταλλευόμενοι τους επαγγελματίες των εφέ με υπερβολικό φόρτο εργασίας είτε εξυψώνοντας τις καριέρες των ανθρώπων μπρος και πίσω από την κάμερα, που ανταποκρίνονται στα υψηλά πρότυπα της.
Το μεγάλο όραμα πίσω από αυτήν τη στρατηγική είναι η θέσπιση ενός επιτυχημένου μοντέλου συνδικαλισμού.Εάν επιτύχει, αυτή η προσπάθεια θα μπορούσε να λειτουργήσει ως καταλύτης για ευρύτερη αλλαγή σε όλη τη βιομηχανία, οδηγώντας σε βελτιωμένες συνθήκες εργασίας και παροχές για τους επαγγελματίες των ειδικών εφέ σε διάφορα έργα. Ο Μάθιου Λόεμπ, διεθνής πρόεδρος του IATSE, παρέθεσε την αποψή του για αυτήν την κρίσιμη στιγμή, δηλώνοντας: «Βλέπουμε μια πρωτοφανή κίνηση που καταρρίπτει παλιά εμπόδια στη βιομηχανία και αποδεικνύει ότι είμαστε όλοι μαζί σε αυτήν τη μάχη… Συγχαίρω αυτούς τους εργαζόμενους για αυτό το σημαντικό βήμα και για τη χρήση της συλλογικής τους φωνής. Καλώ τη Marvel Studios να αναγνωρίσει την ένωσή τους αμέσως».
Καθώς οι εργαζόμενοι στα ειδικά εφέ επιμένουν στον αγώνα τους για αναγνώριση και δικαιοσύνη, η αποφασιστικότητά τους σηματοδοτεί ένα αποφασιστικό βήμα προς τη διαμόρφωση του τοπίου της βιομηχανίας. Με την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους και την προάσπιση της ευημερίας τους, αυτοί οι καλλιτέχνες και τεχνικοί ξεκινούν τον δρόμο για ένα πιο δίκαιο και βιώσιμο μέλλον για όλους όσους συνεισφέρουν στη «μαγεία» των εφέ.
