Εν μέσω της έντονα πολιτικά φορτισμένης, post-me-too περιόδου που διανύουμε, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Camerimage απασχόλησε για μία ακόμη φορά την επικαιρότητα, και όχι για καλό. Μετά την πρόσφατη αποχώρηση του Στιβ ΜακΚουίν ως αντίδραση στις σεξιστικές δηλώσεις του διευθυντή του Φεστιβάλ, η σεναριογράφος και σκηνοθέτρια του πολυσυζητημένου «The Substance: Το Ελιξίριο της Νιότης», Κοραλί Φαρζά, προστέθηκε και εκείνη στη λίστα των δημιουργών που αποφάσισαν να αποσύρουν τις ταινίες τους από το πρόγραμμα προβολών της φετινής διοργάνωσης.
Διαβάστε εδώ την αναλυτική γνώμη του Flix για την ταινία
Μέσα από ανάρτησή της στο Instagram, η Φαρζά θέλησε να επικοινωνήσει τους λόγους που οδήγησαν, τόσο εκείνη, όσο και τον διευθυντή φωτογραφίας της ταινίας, Μπενιαμίν Κρατσούν, στην απόσυρσή της, εξηγώντας: «Αφού ανακαλύψαμε τις βαθιά μισογυνιστικές και προσβλητικές δηλώσεις του διευθυντή του Φεστιβάλ Camerimage, αποφάσισα να αποσύρω το "The Substance" από το Φεστιβάλ (και ο Μπενιαμίν Κρατσούν αποφάσισε να μην παραστεί). Το "The Substance" αφορά τον αντίκτυπο ακριβώς τέτοιων συμπεριφορών στον κόσμο μας. Δεν πρέπει να τις ανεχόμαστε πλέον. Στέλνουμε τη στήριξή μας σε όλους τους εμπλεκόμενους στο Φεστιβάλ και ελπίζουμε αυτή η απόφαση να συμβάλει στη δημιουργία μιας τόσο αναγκαίας αλλαγής».
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή το Camerimage οφείλονται σε ένα άρθρο γνώμης που δημοσίευσε ο διευθυντής του Φεστιβάλ, Μάρεκ Ζιντόβιτς, στο Cinematography World, όπου έγραψε, μεταξύ άλλων: «Η κινηματογραφική βιομηχανία υφίσταται ραγδαίες αλλαγές, που επηρεάζουν την κινηματογραφική εικόνα, το περιεχόμενο και την αισθητική. Μία από τις πιο σημαντικές αλλαγές είναι η αυξανόμενη αναγνώριση των γυναικών διευθυντών φωτογραφίας και σκηνοθετών. Αυτή η εξέλιξη είναι καθοριστική, καθώς διορθώνει την προφανή αδικία στην κοινωνική ανάπτυξη. Ωστόσο, εγείρεται το ερώτημα: Μπορεί η επιδίωξη της αλλαγής να αποκλείσει ό,τι είναι καλό; Μπορούμε να θυσιάσουμε έργα και καλλιτέχνες με εξαιρετικά καλλιτεχνικά επιτεύγματα μόνο και μόνο για να δημιουργήσουμε χώρο για μέτριες κινηματογραφικές παραγωγές;».
Κατά τον ίδιο τον Ζιντόβιτς, το άρθρο του είχε ως σκοπό να υπογραμμίσει το κατά πόσο η ανάδειξη γυναικείων δημιουργιών συνιστά θετική εξέλιξη και όχι απλώς μία ιδεολογική «τάση». Ωστόσο, η υπεράσπιση της τοποθέτησης του, παρά την απολογία που τη συνόδευσε σε δεύτερο χρόνο, δεν φαίνεται να έπεισε την κοινή γνώμη. Πολλοί ήταν εκείνοι που βρήκαν τους ισχυρισμούς του εξαιρετικά προσβλητικούς, συμπεριλαμβανομένων της Βρετανικής Ενωσης Διευθυντών Φωτογραφίας (BSC), της Αμερικανικής Ενωσης Διευθυντών Φωτογραφίας (ASC), της Ενωσης Διευθυντών Φωτογραφίας της Βραζιλίας (ABC), της Ενωσης Χειριστών Κάμερας (SOC), της Καναδικής Ενωσης Διευθυντών Φωτογραφίας (CSC), του Δικτύου Γυναικών Διευθυντών Φωτογραφίας (Γερμανία, Αυστρία και Ελβετία), καθώς και των διευθυντών φωτογραφίας Ερικ Μέσερσμιτ και Ριντ Μοράνο, οι οποίοι πήραν σαφή θέση, δημοσιεύοντας κείμενα κατά των δηλώσεων του Ζιντόβιτς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Φαρζά δεν είναι η μόνη που αντιδρά στο Camerimage φέτος. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης της ταινίας «Blitz», Στιβ ΜακΚουίν, αποφάσισε επίσης να μην παραστεί στο Φεστιβάλ, αν και η ταινία του θα προβληθεί κανονικά ως η εναρκτήρια επιλογή της βραδιάς. Σε δήλωση που ακολούθησε την απόφασή του, ο ΜακΚουίν ανέφερε: «Αφού διάβασα το άρθρο γνώμης του Μάρεκ Ζιντόβιτς για τις γυναίκες διευθυντές φωτογραφίας, αποφάσισα να μην παραστώ στην εναρκτήρια προβολή της ταινίας μου "Blitz" αυτό το Σαββατοκύριακο. Παρότι έχει ζητήσει συγγνώμη, δεν μπορώ να παραβλέψω τα λόγια του, τα οποία θεωρώ βαθιά προσβλητικά. Εχω τεράστιο σεβασμό προς τους διευθυντές φωτογραφίας όλων των φύλων, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών, και πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε και να απαιτούμε το καλύτερο ώστε να υπάρχει χώρος για όλους.»
Παρότι πολλοί την κάλεσαν να αποσυρθεί με παρόμοιο τρόπο, η Κέιτ Μπλάνσετ, φετινή Πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής του Camerimage, αποφάσισε να παραμείνει στη θέση της, υπογράφοντας επιστολή εκ μέρους της επιτροπής, στην οποία τα μέλη της δηλώνουν από κοινού ότι «καλωσορίζουν οποιαδήποτε συζήτηση σχετικά με την εκπροσώπηση των φύλων».
Από πλευράς του, ο Ζιντόβιτς προέβη και σε δεύτερη δήλωση, προσπαθώντας να διορθώσει την κατάσταση: «Δεν ήταν ποτέ πρόθεσή μου να υποτιμήσω τα επιτεύγματα οποιωνδήποτε δημιουργών, το έργο των οποίων εκτιμώ και σέβομαι βαθύτατα. Το αν αυτή η παρεξήγηση προέκυψε από άτυχη επιλογή λέξεων ή ανακριβή μετάφραση από τα πολωνικά δεν έχει σημασία. Ζητώ συγγνώμη για αυτή την παρεξήγηση. Διαβεβαιώνω ότι θα αποτρέψουμε την επανεμφάνιση τέτοιων ασαφειών στις επικοινωνίες μας στο μέλλον.»
Διαβάστε ακόμα: Η Κοραλί Φαρζά λέει στο Flix δυο κουβέντες με... substance