Eνα βράδυ, που μπορεί και να 'βρεχε, εκεί πίσω στο πρώτο μισό της δεκαετίας των '80ς, την εποχή δηλαδή που ανακάτευα με μανία όλα εκείνα τα υλικά με τα οποία έφτιαχνα αρκετά από τα πιο όμορφα όνειρα μου αλλά και κάμποσους από τους χειρότερους εφιάλτες μου, με θυμάμαι, ολίγον τι θολά ομολογουμένως, να έχω στρογγυλοκαθίσει απέναντι από το, έγχρωμο πλέον, χαζοκούτι για να παρακολουθήσω ένα αφιέρωμα - προιόν, φαντάζομαι, της εμμονής κάποιου αμετανόητου σινεφίλ συνεργάτη παρά μιας αναθεωρημένης πολιτιστικής γραμμής - της πάλαι ποτέ κρατικοκραταιής ΕΡΤ που είχε βαλθεί να εξοικειώσει το ελληνικό φιλοθεάμον κοινό με ένα ακόμα τρομερό παιδί που, σημειωτέον, την έβρισκε με το να πετσοκόβει την ψυχή του στην μουβιόλα.
Πριν λοιπόν ξεκινήσει το «Die Angst Des Tormanns Beim Elfmeter» [’72, «Η Αγωνία Του Τερματοφύλακα Πριν Από Τα Πέναλτι»], το «Alice In Den Stadten» [’74, «Η Αλίκη Στις Πόλεις»], το «Der Amerikanische Freund» [’77, «Ενας Αμερικανός Φίλος»] ή κάποιο άλλο, τέλος πάντων, φιλμ του Βιμ Βέντερς, καθώς περί αυτού του παθιασμένου με το σινεμά επρόκειτο, προηγήθηκε ως, τρόπον τινά, απαραίτητη σύσταση και μια συνέντευξη του όπου ο … αμερικανότερος των αμερικανών γερμανός απαντούσε - πως αλλιώς - κόβοντας δεξιά και αριστερά το τιμόνι ενός αυτοκινήτου που γυρόφερνε στο κέντρο μιας μεγαλούπολης. Δεν θυμάμαι γρι από όσα, προφανώς και ενδιαφέροντα, είπε πλην ενός : «αν σου αρέσει το rock ‘n roll δεν γίνεται να μην σου αρέσει το σινεμά - και τούμπαλιν!» Μου φάνηκε τόσο εκκωφαντικά αυτονόητο, τόσο επιτακτικά αναπόφευκτο και τόσο ξεδιάντροπα λυτρωτικό όσο και το τέλος σε εκείνη τη σχέση που δεν είχε τηρήσει την παραμικρή υπόσχεση …
To δίδυμο Τζάρμους-Βέντερς πολλά χρόνια μετά, στο Φεστιβάλ Καννών
Η φράση αυτή αναβόσβηνε, όπως το νέον και στις ταινίες του, μέσα στη κούτρα μου για καιρό. Κάποιο σαββατιάτικο πρωινό όμως παραλίγο να καεί για τα καλά, καθώς ψαχουλεύοντας στα ράφια που άφηναν ελάχιστα περιθώρια ελιγμών στο πατάρι του νούμερου 9 της Βησσαρίωνος, εκεί δηλαδή όπου σήμερα ένα μικρό τοστάδικο έχει καρβουνιάσει και το παραμικρό ίχνος του, ιδιοκτησίας Μπάμπη και επιμελητείας Τάκη, Jazz Rock, τράβηξα ένα άλμπουμ από κάποιο συγκρότημα που αγνοούσα παντελώς και, δίχως άλλο, θα το είχα βάλει πίσω στη θέση του αν στο σελοφάν που προστάτευε την παρθενιά του δεν υπήρχε εκείνο, το τόσο μαρκετίστικα εύστοχο στίκερ που γνωστοποιούσε σε άσχετους σαν την πάρτη μου ότι «περιέχει τα τραγούδια “Lies To Live By” και “Girls Imagination” από την ταινία “State of Things” του Βιμ Βέντερς».
Το εξώφυλλο του άλμπουμ «Lies To Live By» των Del Byzanteens
«Ωπα οι…Del-Byzanteens! Ωραίο όνομα ακούγεται, σαν αυτά που σκαρφίζονταν τα doo wop συγκροτήματα στα ‘50s», σκέφτηκα εντυπωσιασμένος. «Για να αρέσουν στον Βέντερς και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό ώστε να χρησιμοποιήσει δύο τραγούδια τους σε ταινία του, τι στο καλό, πόσο μάπα μπορεί να’ ναι ;» αναρωτήθηκα, έτσι για τους τύπους, κατέβηκα την στενή σκάλα, ακούμπησα ένα χιλιάρικο και κάτι στο ταμείο και, ανυπόμονος να ανακαλύψω τι ψάρια έπιασα, γύρισα, μάλλον τρέχοντας, στην Αμφιθέα. Ούτε που το φανταζόμουν βέβαια ότι με ένα σμπάρο θα κατέβαζα δυο τρυγόνια …
Το πρώτο το ‘πιασα με τη μία : εγγύηση ο Βέντερς , για μια ακόμα φορά! Ο δίσκος , τιτλοφορημένος ως «Lies To Live By», τυπωμένος από την βρετανική ετικέτα don’t fall off the Mountain με κωδικό X 14 σε διπλό φάκελο τον Ιανουάριο του ’82 και με κάποια, συνεπή στο ακαδημαικό στίγμα εκείνης της συγκεκριμένης εποχής και περιοχής αλλά και ουσιαστικά ως προς την αναζήτηση ενός νέου ρυθμού, κομψοτεχνήματα σαν τα «Draft Riot», «Welcome Machines», τα δύο παραπάνω συν ένα παρακάτω είχε ήδη αποσβέσει την δαπάνη.
Del-Byzanteens: τρίτος από αριστερά, ο Τζίμ Τζάρμους
Το δεύτερο πήρε κάμποσο χρόνο μιας και χρειάστηκε να φτάσουν στα μέρη μας οι πρώτες ταινίες «Stranger Than Paradise» [’84, «Πέρα Από Τον Παράδεισο»] και «Down By Law» [ ’86, «Στην Παγίδα Του Νόμου»] ενός άλλου σκηνοθέτη που, ορμώμενος από την Κάτω Ανατολική πλευρά του Μανχάταν, είχε βαλθεί και αυτός «να διαβρώσει την οπτική του θεατή» καταπώς έλεγε - ναι, πάλι – ο Βέντερς, και μαζί με το όνομα του να γίνει γνωστό και το γεγονός ότι κάποτε τραγουδούσε και έπαιζε πλήκτρα σε ένα … συγκρότημα!
Πράγματι, και για καλή μου τύχη, λίγο πριν γιορτάσει τα 30α του γενέθλια, ο Τζιμ Τζάρμους συμπλήρωνε με τους Φιλ Κλάιν [τραγούδι, κιθάρα], Φιλίπε Χάγκεν [μπάσο] και τους αδελφούς Νταν και Τζος Μπράουν [τύμπανα, κρουστά] την πεντάδα των Del-Byzanteens. Εκεί να δείτε χαρές και πανηγύρια! Είπα στο κορίτσι μου, στους φίλους μου και σε όποιον άλλο τύχαινε να τον ξέρει ότι είχα ΗΔΗ το άλμπουμ όπου έπαιζε! Τι στο διάολο; Τσάμπα τους μάζευα τόσους δίσκους;
O Τζάρμους πάντως, σε αντίθεση με τον πάλαι ποτέ εργοδότη του και στο «Lightning Over Water» [’80, «Αστραπή Πάνω Στο Νερό»] δεν χρησιμοποίησε υλικό των Del-Byzanteens σε καμία από τις, μέχρις και της άρτι αφιχθείσης «Only Lovers Left Alive» [«Μόνο Οι Εραστές Μένουν Ζωντανοί»] συμπεριλαμβανομένης, ταινίες του. Μάλιστα έκανε το αντιστρόφως ανάλογο: προφανώς και με δική του προτροπή το κουιντέτο τοποθέτησε τελευταίο στην πρώτη πλευρά αυτού του ενός και μοναδικού άλμπουμ του την εκδοχή ενός τραγουδιού που, μια διετία πριν, ο ήδη ψαρομάλλης Τζιμ είχε στριμώξει σε κάμποσα καρέ της, τιτλοφορημένης ως «Permanent Vacation» [’80, «Διακοπές Διαρκείας»], διπλωματικής του! Περί του, διασκευασμένου από την Νανά Μούσχουρη και την Γκρέις Σλικ με τους Great Society έως τον Τιμ Μπάκλεϊ και την Holly Golightly μεταξύ άλλων, Sally Go Round The Roses των συντοπιτισσών τους Jaynetts λοιπόν ο λόγος, που είχε τυπωθεί σε επτά ίντσες με την καφέ / κίτρινη ετικέτα της επίσης νεουορκέζικης Tuff Records το ’63 και ακουγόταν από τα μεγάφωνα της αστραφτερής σκούρας κυπαρισσί Ford Mustang που ο Αλι απαλλοτρίωσε στο πι και φι! Οι Del-Byzanteens μάλιστα κατόρθωσαν και φόρτισαν ακόμα περισσότερο το επαναλαμβανόμενο στοιχειωμένο λίκνισμα και την σαγηνευτική υπνωτική μάντρα αυτού του καταδικασμένου σε σαπφικές παρερμηνείες άσματος ΄ υπάρχει, βλέπετε, μια κάποια σύγχυση με την εχεμύθεια που τα ρόδα επεδείκνυαν τα χρόνια εκείνα ...
.
Υποσημείωση λοιπόν με ψιλά γράμματα στην, για να μιλήσουμε με μιντιακούς όρους, No Wave διαθήκη οι Del-Byzanteens πρόλαβαν να στριμώξουν τον μεγάλο τους δίσκο ανάμεσα σε έναν μεσαίο - «Girls Imagination»/ « My Hands Are Yellow (From The Job That I Do»/ « My World Is Empty Without You» [Ιούλιος ’81, Υ 9 ] - και σε έναν μικρό - «Draft Riot» / «Sally Go Round The Roses» [ Μάιος ’82, Ζ 16 ] - πριν ακολουθήσουν τελικά συναυτουργούς όπως οι DNA, Defunct, ESG και Liquid Liquid σε εκείνη τη τελευταία έξοδο στο Μπρούκλιν, επιτρέποντας στον Jarmusch να συγκεντρωθεί σε μια ατέρμονα επιβεβαίωση αυτού ακριβώς που τόσο απλά πλην μεγαλόπρεπα είχε θέσει – ναι, ξανά αυτός γαμώτο - ο Βέντερς εκείνο το μοιραίο βράδυ που έριχνε καρεκλοπόδαρα. Και τώρα που το καλοσκέφτομαι, αν όχι από τους ουρανούς, σίγουρα στην καρδιά μου…
Ο Νίκος Πετρουλάκης είναι ένας από τους μεγαλύτερους συλλέκτες βινυλίου στην Ελλάδα, έχει υπάρξει διευθυντής, αρχισυντάκτης, μουσικοκριτικός στα σημαντικότερα περιοδικά της χώρας κι ένας από τους πιο ενημερωμένους και φιλικούς ιδιοκτήτες δισκοπωλείου. Μπορείτε να απολαμβάνετε τις γνώσεις, τη φωνή και το χαρακτηριστικό του γέλιο κάθε βράδυ ακριβώς τα μεσάνυχτα, την «25η Ωρα», στο 105,5 Στο Κόκκινο.
.Το «Μόνο οι Εραστές Μένουν Ζωντανοί» του Τζιμ Τζάρμους παίζεται ήδη στις ελληνικές αίθουσες.
Διαβάστε περισσότερα για τον Τζιμ Τζάρμους: