Η ταινία
Μία θεατρική ομάδα Ελλήνων μεταναστών ανεβάζει στο Βερολίνο το έργο «Τρόμος και αθλιότητα του 3ου Ράιχ» του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Μετά τη λήξη των παραστάσεων ο θίασος επισκέπτεται ένα μέλος του που νοσηλεύεται σε νοσοκομείο έξω από την πόλη. Γεμάτο ιστορικές αναφορές, το νοσοκομείο, που κατά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο λειτουργούσε σαν ψυχιατρική κλινική, φέρνει τους μετανάστες εκ νέου αντιμέτωπους με το παρελθόν της ναζιστικής Γερμανίας, αυτή τη φορά αμεσότερα απ ό,τι το βίωσαν ως ηθοποιοί.
H σκηνοθέτης
Η Ιωάννα Κρυωνά γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1990. Το 2012 ολοκλήρωσε τις σπουδές της στο Freie Universität του Βερολίνου στην Ιστορία της Τέχνης και τις Σπουδές Κινηματογράφου (Film Studies). Κατά τη διάρκεια των σπουδών της εργάστηκε για κινηματογραφικούς θεσμούς όπως το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και φορείς όπως το Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Από το 2010 ασχολείται με τη σκηνοθεσία και το video στα πλαίσια καλλιτεχνικών πρωτοβουλιών συλλόγων όπως το Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο του Βερολίνου. Αυτή την περίοδο ολοκληρώνει το μεταπτυχιακό της στις Σπουδές Κινηματογράφου στο Freie Universität του Βερολίνου. Η Postheimat είναι το πρώτο της κινηματογραφικό εγχείρημα ως σεναριογράφος, σκηνοθέτις και παραγωγός.
5 ερωτήσεις για τo «Postheimat»
Γιατι κάνατε αυτήν την ταινία τώρα; Τι ήταν αυτό που σας έκανε να θελήσετε να αφηγηθείτε αυτήν την ιστορία;
Σαν Ελληνίδα του εξωτερικού την τελευταία επταετία, έζησα από πολύ κοντά το μεγάλο κύμα μετανάστευσης των τελευταίων χρόνων από την Ελλάδα προς την Γερμανία, και ιδιαίτερα το Βερολίνο, μια φαινομενικά ευπρόσιτη από οικονομικής άποψης και φιλόξενη από πολιτισμικής μεγαλούπολη. Ο μύθος μιας “γης της επαγγελίας” στο κέντρο της Ευρώπης που για καιρό καλλιεργήθηκε, για πολλούς αποδείχθηκε απατηλός, ενώ ταυτόχρονα η αυξανόμενη ανεργία κι εξαθλίωση στην Ελλάδα απέκλυε το όποιο ενδεχόμενο επιστροφής. Το φαινόμενο αυτό της νέο-μετανάστευσης, που σε μεγάλο βαθμό είναι ακούσια, καθώς την τροφοδοτούν οι συνθήκες διαβίωσης στην Ελλάδα, αποτέλεσε βασικό κίνητρο για την πραγματοποίηση της ταινίας. Πρόκειται για μια μορφή διωγμού, όπου εκείνη που καταδιώκει είναι στην ουσία η ίδια σου η χώρα. Με αφετηρία, λοιπόν, αυτή τη σκέψη γίνεται μια αναδρομή στην ιστορία της Γερμανίας, όπου συναντάται μια ακραία έκφανση αυτού του φαινομένου, η οποία έρχεται σε διάλογο με το παρόν των νέων μεταναστών-κεντρικών προσώπων.
Πώς θα περιγράφατε την ταινία σας σ' έναν υποψήφιο θεατή;
Θα περιοριζόμουν σε μια επεξήγηση σχετικά με τον τίτλο της ταινίας, ο οποίος προκαλεί έτσι κι αλλιώς απορία. Η λέξη Postheimat -αποτέλεσμα λεξιπλασίας- θα μεταφραζόταν στα ελληνικά ως “μετα-πατρίδα”. Ο όρος τονίζει το στοιχείο της αναζήτησης για μια “πατρίδα” νέου τύπου, μια διαδικασία που δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς την αναθεώρηση της ίδιας της ταυτότητας του υποκειμένου, ενώ από την τελευταία δεν μπορεί να απουσιάζει η αλληλεπίδραση με την ιστορία. Δεν θα μπορούσα να περιγράψω την ταινία ούτε σα μια ιστορία μεταναστευτικής θεματικής, ούτε σα μια προσπάθεια αποτύπωσης ενός ιστορικού ντοκουμέντου. Πάνω απ' όλα θα εστίαζα στη δυναμική διαδικασία επαναπροσδιορισμού της έννοιας της “πατρίδας” που επιχειρεί να δώσει την κίνηση και στον ίδιο τον ρου της αφήγησης.
Τι θα θέλατε να σας ρωτήσει ή να συζητήσετε με κάποιον αφού τη δει;
Το να πυροδοτεί μια ταινία διάλογο είναι από μόνο του ευκταία εξέλιξη, καθώς έτσι δείχνει να έχει αποτελέσει ένα είδος μηνύματος που ο αποδέκτης του, ο θεατής, είναι πρόθυμος να αναλογιστεί και να μετεξελίξει. Επομένως, σχετικά με το περιεχόμενο μιας συζήτησης επί της ταινίας δεν θα είχα κάποια συγκεκριμένη προτίμηση, όσο την επιθυμία να παραχθεί διάλογος με εφαλτήριο την εμπειρία της ταινίας.
Πώς είναι να κάνεις σινεμά (στην Ελλάδα) σήμερα; Τι σας δίδαξε ή τι κρατάτε από την εμπειρία;
Η ταινία γυρίστηκε στο Βερολίνο αφού είχε προηγηθεί μια διαδικασία προβών που διήρκεσε περίπου μισό χρόνο, καθώς οι ηθοποιοί ήταν κατά κύριο λόγο ερασιτέχνες. Αξιολογώντας χωριστά τα δύο αυτά στάδια, των προβών δηλαδή και των γυρισμάτων, θα έλεγα ότι στην πρώτη περίπτωση υπήρξε συναρπαστικό το να παρατηρείς την εξέλιξη των παιδιών στην κατανόηση και ερμηνεία των ρόλων, ενώ σε ό,τι αφορά τα γυρίσματα είχαμε την τύχη να συνεργαστούμε με πολύ ικανούς ανθρώπους που μοιράστηκαν τον ενθουσιασμό μας και δούλεψαν με αφοσίωση για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.Την εμπειρία στο σύνολό της, δεδομένου ότι βρίσκομαι ακόμη στην αρχή, μόνο ως θετική μπορώ να την αξιολογήσω, ενώ αυτό που “κρατάω” είναι από τη μία η σκληραγώγηση που επέφερε ως εφόδιο για το μέλλον και από την άλλη η ευγνωμοσύνη σε όλους εκείνους που στήριξαν την ταινία μέχρι τέλους.
Τι σημαίνει το Φεστιβάλ Δράμας για σας, αλλά και για το σημερινό ελληνικό κινηματογραφικό τοπίο;
Το Φεστιβάλ της Δράμας είναι ένα φεστιβάλ ιστορικής πλέον σημασίας που με σοβαρότητα κι ευαισθησία, δημιουργεί χρόνια τώρα μια νησίδα πολιτισμού μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας, προσφέροντας χώρο έκφρασης και γνωριμίας σε νέους και μη κινηματογραφιστές. Πρόκειται για μια πολύτιμη διοργάνωση για την ελληνική κινηματογραφική παραγωγή, αποτελώντας σημείο αναφοράς για την ταινία μικρού μήκους, κι έχοντας συμβάλει ουσιαστικά στη δικτύωση των επιμέρους κινηματογραφικών θεσμών ανά τη χώρα· η δράση “Το Φεστιβάλ της Δράμας ταξιδεύει” είναι ακόμη ένα τεκμήριο για τη σημασία που αποδίδει το φεστιβάλ στη μεγαλύτερη δυνατή διάδοση της τρέχουσας κινηματογραφικής παραγωγής. Η συμμετοχή της ταινίας μου και η ευκαιρία να γίνω κοινωνός μιας διαδικασίας που νοηματοδοτεί εξίσου την εμπειρία του θεατή και του κινηματογραφιστή με τιμά αναμφίβολα.
info
Σκηνοθεσία/ Σενάριο/ Παραγωγή: Ιωάννα Κρυωνά | Πρωταγωνιστές (αλφαβητικά): Γιώργος Hussaini, Ελεάνα Αθανασιάδου, Κωνσταντίνα Μαυροπούλου, Δώρα Μελισσάρη, Παναγιώτης Πασχαλίδης, Έλενα Σωκράτους | Συμμετέχουν: Αγνή Bujniewicz, Kerstin Lindow, Μπέττυ-Δέσποινα Αθανασιάδου, Νίκος Βενιεράκης, Στέλλα Γιακουμογιαννάκη, Πέτρος Ζάβρακας, Τάνια Καραχριστιανίδου, Μαρία Κουλεπού, Διονύσης Περδίκης | Μοντάζ/ Post-production: Danis K (WorldAlone) | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Gil Bartz | Σκηνικά/ Κοστούμια: *Γιάννης Παππάς | *Μουσική/ Sound Design: Αχιλλέας Σούρλας | Βοηθός Σκηνοθέτη: Έλενα Σωκράτους | Σκρίπτ: Μιχάλης Κοσκινάς, Δήμητρα Σημαντήρη | Gaffer:Σεσίλια Τσελεπίδη | Ήχος: *Δάνης Καραϊσαρίδης | *Boom: Ιούλιος Γεωργίου, Μαρία Κουλεπού, Σωτήρης Κωστόπουλος | Μακιγιάζ: Ευτυχία Παπαγιάννη | Φροντιστές: Στέλλα Γιακουμογιαννάκη, Μαρία Σκαρκαλά | Κλακέτα: Γεωργία Μανούκα
Δείτε το τρέιλερ του «Postheimat»
Περισσότερα για την ταινία στην επίσημη σελίδα της στο facebook