Ο Ακι Καουρισμάκι, παρουσιάζοντας φέτος το «The Other Side of Hope» («Η Αλλη Οψη της Ελπίδας», έκανε με δυο λόγια μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς, μια από τις καλύτερες δικές του ταινίες, μια από τις καλύτερες ταινίες που μιλούν για το προσφυγικό, για τον ανθρωπισμό, για το χιούμορ που μπορεί να κρύβεται στις πιο δύσκολες, τις πιο στενάχωρες στιγμές, χωρίς να μειώνει τη βαρύτητά τους.
Η ταινία «Η Αλλη Οψη της Ελπίδας» βγαίνει στις αίθουσες την Πέμπτη, 12 Οκτωβρίου από την Ama Films
Ο Καουρισμάκι ξέρει πώς να κάνει τον ανθρωπισμό να μοιάζει αυτονόητος: Η «Αλλη Οψη της Ελπίδας» είναι cool, είναι ρετρό, είναι οξυδερκής, είναι αστεία και τρυφερή, είναι μια ταινία του Ακι Καουρισμάκι και στο δικό του σύμπαν κερδίζει πάντα το αδύναμο, το καλό και το ροκ εν ρολ.
Η «Αλλη Οψη της Ελπίδας», άτυπα το δεύτερο μέρος της «τριλογίας των λιμανιών» που ξεκίνησε πριν έξι χρόνια με τη «Χάβρη», έχει ως ήρωα τον Κάλεντ, έναν άνδρα που έχει φτάσει στη Φινλανδία ως πρόσφυγας από τη Συρία, διανύοντας την τραγικά γνώριμη διαδρομή Τουρκία - Ελλάδα - Ουγγαρία. Στο Ελσίνκι ζητά άσυλο, αλλά η χώρα μοιάζει ανέτοιμη να τον δεχτεί. Αντίθετα, το ρόλο του οικοδεσπότη θ' αναλάβει, χωρίς τυμπανοκρουσίες, ο Βίκστρομ. Ενας μεσήλικας, περιποιημένος, παλαιάς κοπής άντρας που στην αρχή της ταινίας εγκαταλείπει τη γυναίκα του και τη δουλειά του ως πλασιέ πουκαμίσων και ανοίγει εστιατόριο. Ενας άντρας που, σαν τον Κάλεντ αλλά πιο ανώδυνα, αποφασίζει ν' αλλάξει ριζικά την πορεία της ζωής του.
Διαβάστε εδώ τη γνώμη του Flix για την ταινία: «Η Αλλη Οψη της Ελπίδας» | Ο Ακι Καουρισμάκι ξέρει πώς να κάνει τον ανθρωπισμό να μοιάζει αυτονόητος
Το Flix μίλησε με τον Ακι Καουρισμάκι, εν μέσω (ηλεκτρονικών, αυτή τη φορά) τσιγάρων και λευκού κρασιού. Κι εκείνος, αφότου νοστάλγησε πόσο του άρεσε να βλέπει τα πλοία να έρχονται και να φεύγουν και πώς στην καλιφορνέζικη έρημο έγδαρε κι έφαγε έναν κροταλία (αλήθεια, ψέμα, τι σημασία έχει), μίλησε και για την ταινία του, «Η Αλλη Οψη της Ελπίδας» και για το πώς προσπάθησε και σ' αυτήν, όπως και σ' ολόκληρο το έργο του, να θυμίσει στους ανθρώπους να μάχονται και ν' αγαπούν. Διαβάστε παρακάτω λίγα απ' όσα μας είπε.
Τα ποτά και τα τσιγάρα Οι ήρωες στις ταινίες μου καπνίζουν ακόμα, γιατί εγώ πιστεύω στην ελευθερία. Αλλά τώρα πια καπνίζω ηλεκτρονικό τσιγάρο. Κρίμα. 56 χρόνια καπνιστής, πήγαν χαμένα... Αλλά δεν έχω κόψει το ποτό. Το κρασί σε βοηθάει με το hangover. Αλλά στο τέλος είσαι αλκοολικός. Οταν ήμουν παιδί, πήγαινα στην έρημο και κυνηγούσα κροταλίες. Τον πρώτο που βρήκα, έκοψα το κεφάλι του με τα δόντια και μετά τον έφαγα. Τι θα πει γιατί; Επειδή ο Λι Μάρβιν ήταν ξάδελφός μου.
Η θάλασσα και τα λιμάνια Διάβασα τα απομνημονεύματα του Μάικλ Πάουελ, του μεγαλύτερου σκηνοθέτη που υπήρξε ποτέ στην Αγγλία, σπουδαιότερου κι από τον Χίτσκοκ, αν και δεν μπορείς να συγκρίνεις τέτοιες ιδιοφυΐες. Λάτρευα να βλέπω τα καράβια να πηγαινοέρχονται, διαβάζοντας. Μ’ αρέσει πολύ να ταξιδεύω με καράβι. Η Φινλανδία είναι ένα νησί. Πώς διάολο να φύγεις από εκεί χωρίς καράβι; Ζω στην Πορτογαλία τα τελευταία 12 χρόνια. Η Πορτογαλία είναι, de facto, όσο μακριά μπορείς να φύγεις από τη Φινλανδία.
Διαβάστε ακόμη: H Διεθνής Ενωση Κριτικών Κινηματογράφου ψήφισε ως καλύτερη ταινία του 2017 το «The Other Side of Hope» του Ακι Καουρισμάκι
Πρόσφυγες και μετανάστες Οταν ήμουν νέος, έφυγε πολύς κόσμος από τη Φινλανδία, ένα εκατομμύριο πήγε στη Σουηδία, πεντακόσιες χιλιάδες στην Αμερική, άλλες πεντακόσιες στην Αυστραλία. Κι ήταν οικονομικοί μετανάστες, δεν έφευγαν από κάποιον πόλεμο. Κι έτσι αναρωτιέμαι, αν τότε τόσοι από εμάς έγιναν μετανάστες, πώς μπορούμε τώρα να είμαστε τόσο αγενείς προς τους πρόσφυγες; Τόσο διαβολεμένα σκληροί;
Και τώρα, τι κάνουμε; Από το «Λιμάνι της Χάβρης» ως σήμερα, τα πράγματα έχουν αλλάξει προς το πολύ χειρότερο. Θυμάμαι καλά το millennium, όπως κι όλοι σας σίγουρα. Ολοι χαμογελούσαν κι έσφιγγαν τα χέρια. Το δικό μου χαμόγελο ήταν στραβό. Σκεφτόμουν, τα πράγματα θα χειροτερέψουν, θα χειροτερέψουν πολύ. Κι έτσι κι έγινε. Είμαι ένας μεγάλος άντρας. Μεγαλούτσικος, ας πούμε. Οπότε εγώ πια δεν έχω σημασία για κανέναν. Είναι οι γυναίκες, οι μητέρες, που θα έπρεπε τώρα να βάλουν χαρακώματα, να καθίσουν από πίσω και ν’ απαιτήσουν ν’ αλλάξουν τα πράγματα. Κι όχι μεθαύριο. Σήμερα. Και λέω οι γυναίκες, επειδή απλώς έχει αποδειχτεί ότι οι άντρες είναι ηλίθιοι.
Διαβάστε ακόμη: To «Τhe Other Side of Hope» του Ακι Καουρισμάκι μας κάνει να ανυπομονούμε - Δείτε το τρέιλερ
Η προετοιμασία για την ταινία Για τρεις μήνες, διάβαζα κάθε βρωμοάρθρο για το προσφυγικό θέμα που μπορούσα να βρω. Σε αρκετές γλώσσες, διάβαζα ό,τι έβρισκα, για να ξέρω για ποιο πράγμα γράφω. Ημουν σαν μανιακός, διάβαζα τα πάντα, ακόμα και στο ίντερνετ μπήκα, τόσο μ’ ενδιέφερε!
Η ατάκα Υπάρχει αυτή η ατάκα μέσα στην ταινία. «Οι άνθρωποι πίνουν στα άσχημα. Πίνουν ακόμα πιο πολύ στα ωραία». Αυτό λέγεται παγκόσμιος καπιταλισμός. Δεν είναι αστείο, είναι γεγονός.
(Μη) Συμβουλές στους νέους Εχω κάνει 20-30 ταινίες δικές μου, έχω κάνει παραγωγή σε 50, οπότε χρειάστηκε να υποστηρίξω αρκετούς νέους, αλλά δεν ξέρω αν τους βοήθησα στ’ αλήθεια. Δεν μπορεί να σου δώσει κάποιος απαντήσεις σ' αυτή τη δουλειά, πρέπει να τις βρεις μόνος σου. Δεν μπορείς να πεις σε κάποιον πώς να σκηνοθετήσει, είναι απόλυτα προσωπικό.
Είναι αυτή η τελευταία ταινία; Οι άνθρωποι γράφουν πολλά – επόμενη ερώτηση. Καλά, αυτή ήταν η τελευταία μου ταινία ως τώρα. Αλλά ποτέ μην πεις ποτέ. Ας πούμε απλώς ότι είμαστε κοντά.
Καλή σας μέρα Πήγα σε κέντρα προσφύγων για την ταινία, έχουμε πολλούς πρόσφυγες στη Φινλανδία, δεν μπορούσα καν να βάλω τα ονόματά τους στην ταινία, γιατί θα φαινόταν ότι βρίσκονταν στη χώρα. Τουλάχιστον η Φινλανδία συμπεριφέρθηκε κάπως καλά στους πρόσφυγες, σε σύγκριση με τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, που δεν θέλουν κανέναν απολύτως. Ντρεπόμουν τόσο για την Ευρώπη. Το χρήμα κατακτά τα πάντα. Είναι ξεκάθαρο ότι χάνουμε και το χρήμα δεν έχει ηθική. Νικητής θα είναι η τεχνολογία και ο παγκόσμιος καπιταλισμός, εκτός αν οι μητέρες αύριο πάνε στα χαρακώματα. Μόνο οι γυναίκες μπορούν να κερδίσουν αυτό τον πόλεμο. Η Ευρώπη βρίσκεται σε πνευματική κρίση. Οχι οι απλοί άνθρωποι, αλλά οι άπληστοι, αυτοί που θέλουν εξουσία. Γιατί, ποιος νοήμων μπορεί να θέλει την εξουσία σήμερα; Κι αφού κανένας άλλος δεν τη θέλει, την παίρνει ο ηλίθιος. Μετρήστε. Το 80% πρωθυπουργών ή προέδρων σ' όλο τον κόσμο είναι ηλίθιοι. Αγράμματοι ηλίθιοι. Το 10% και κάτι είναι δικτάτορες. Καλή σας μέρα.
Η ταινία «Η Αλλη Οψη της Ελπίδας» βγαίνει στις αίθουσες την Πέμπτη, 12 Οκτωβρίου από την Ama Films