H εξομολόγηση του Ιρβιν Γιάλομ στη κάμερα της Σαμπίν Γκίσινγκερ είναι αφοπλιστική. Ειδικά όταν δηλώνει πως κατάφερε να πει περισσότερα στον κόσμο με τα βιβλία του για την ψυχανάλυση παρά μέσα από τα πολλά χρόνια της θητείας του ως ψυχαναλυτής. Ή όταν, στο πιο μεστό κομμάτι του ντοκιμαντέρ της, ο Γιάλομ μιλάει περισσότερο ως πατέρας ή ως παππούς παρά ως ο πιο διάσημος ψυχαναλυτής των τελευταίων δεκαετιών...

Η επιλογή της με θητεία στην τεκμηρίωση Ελβετίδας Σαμπίν Γκίσκιγκερ είναι σαφής: ένα ντοκιμαντέρ για τον Ιρβιν Γιάλομ που δεν θα ασχοληθεί με την τεράστια επιτυχία των βιβλίων του, τη βίαιη ενσωμάτωσή του στην ποπ κουλτούρα και την λαϊκή του απήχηση παρά μόνο στο σημείο που αυτό είχε να κάνει κάτι με τη ζωή του, τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε την επιστήμη του και τη δική του διαδικασία θεραπείας προς μια κατασταλαγμένη σοφία.

Χωρίς πολλούς συμβολισμούς – με κυρίαρχη την εικόνα μιας θάλασσας που αναφέρεται στη μεγάλη διαδρομή της οικογένειας του Γιάλομ όταν έφτασε στη Νέα Υόρκη και ταυτόχρονα την άλλη μεγάλη διαδρομή από το συνειδητό στο ασυνείδητο στην οποία θήτευσε ο ήρωάς της, η Γκίσινγκερ επιλέγει την απλή κατανοητή οδό που επέλεξε και ο ίδιος ο Γιάλομ προκειμένου να μιλήσει για τα μεγαλύτερα γεγονότα της ζωής ενός ανθρώπου.

Από το καταφύγιο του γραφείου του στο Λος Αντζελες, ο Γιάλομ μιλάει για τις αρχές της ψυχανάλυσης, σκορπίζοντας ασύνδετα μεταξύ τους κομμάτια σοφίας και χωνεμένης εμπειρίας, αλλά αν είναι κάτι που μετατρέπει το ντοκιμαντέρ της Γκίσιγκερ σε κάτι περισσότερο από ένα συμπλήρωμα στα βιβλία του ήρωά της είναι ο τρόπος με τον οποίο ο ίδιος αναλογίζεται την ουσία της αλήθειας του μέσα από την προσωπική του ιστορία: των γονιών του, της συζύγου του, των παιδιών του και των... ασθενών του.

Η σχέση με τη συζυγό του, τα παιδιά και τα εγγόνια του, τα λουλούδια που ποτίζει τις ώρες που συνδιαλέγεται με τον εαυτό του, είναι οι προσωπικές στιγμές που αποδεικνύουν πως πέρα από κάθε ψυχανάλυση, η πραγματική θεραπεία του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά έρχεται μέσα από την αυτοεκτιμηση, την αγάπη και τους δεσμούς ζωής που επιλέγεις να κρατήσεις για πάντα ζωντανούς.

Το «Ο Κήπος του Γιάλομ: Η Φιλοσοφία Μιας Ζωής» δεν είναι ένα εγχειρίδιο ψυχανάλυσης – περισσότερο μια εισαγωγή στις βασικές αρχές της. Δεν είναι μια εξαντλητική βιογραφία του Ιρβιν Γιάλομ – περισσότερο μια ανασκόπηση στους σημαντικότερους σταθμούς της ζωής του. Δεν είναι καν ένα ντοκιμαντέρ που φιλοδοξεί να το θυμάστε για περισσότερο απ’ όσο διαρκεί.

Για όση ώρα όμως διαρκεί δημιουργεί μια ζεστή, γλυκιά ατμόσφαιρα σαν αυτή που θα γεννιόταν από τις αφηγήσεις ενός ανθρώπου που έζησε την ιστορία του αιώνα και στα 83 του χρόνια έχει κερδίσει τη φήμη, τα χρήματα, την άνεση αλλά κυρίως τον σπάνιο τρόπο να μπορεί να πει δύο – τρία σημαντικά πράγματα σε όσους (πολλούς) έχουν τη διάθεση να τον ακούσουν.


Διαβάστε εδώ όσα μάθαμε από τον Ιρβιν Γιάλομ στη συζήτηση που έγινε μέσω skype με αφορμή την έξοδο στην Ελλάδα του ντοκιμαντέρ «O Κήπος του Γιάλομ: Η Φιλοσοφία Μιας Ζωής»