Ενας παρηκμασμένος πρώην τρομοκράτης που ντύνεται γυναίκα, η «κόκκινη Μαρία», παίρνει υπό την προστασία του ένα νεαρό αγόρι, μόνο στον κόσμο και αλκοολικό και, μαζί, οδηγούνται σε μια διαδρομή από το συνειδητό μηδενισμό στο φόνο.
Μπορεί το σινεμά του ν’ απευθύνεται σε περιορισμένο κοινό με κινηματογραφική αντοχή, ωστόσο ο Κώστας Ζάπας επιμένει να μας ταξιδεύει στο σκοτεινό αστικό του κόσμο, μ’ένα σινεμά που, αν μη τι άλλο, έχει συγκεκριμένη φόρμα και ιδεολογία. Αυτή τη φορά ο κόσμος του γεμίζει και από διαρκή, σκληρή μουσική, συνδυασμένη με Μαρία Κάλας.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Κώστας Ζάπας («Uncut Family», «The Last Porn Movie», «Μικρές Ελευθερίες»), που γράφει και σκηνοθετεί πάντα τις ταινίες του, έχει την ικανότητα να στήνει προκλητικά, ενδιαφέροντα και ατμοσφαιρικά κάδρα και να διατηρεί στις ταινίες του ένα χαρακτηριστικό, προσωπικό του χρώμα.
Η φρίκη του αστικού τοπίου αποτελεί το ντεκόρ του και στην «Ανταρσία της Κόκκινης Μαρίας» και οι ήρωές του είναι βγαλμένοι από έναν αλλόκοτο εφιάλτη. Υπάρξεις υπερβατικές, γκροτέσκες, που μιλούν σ’ ένα επίπεδο συμβολικό, με λόγο επαναλαμβανόμενο και επιθετικό. Κάτι σαν τον Γιάννη Οικονομίδη, στην άλλη πλευρά του καθρέφτη.
Εάν η «Κόκκινη Μαρία» είναι η πιο πολιτική ταινία ενός ούτως ή άλλως αναρχικού σκηνοθέτη, είναι, ταυτόχρονα, η πιο δύσκολη στη θέασή της. Οχι επειδή είναι αφόρητη, που είναι, αλλά επειδή, με τρόπο τρομακτικό, οι άνθρωποι που τη γεμίζουν προσεγγίζονται με μια λογική, ίδια με αυτή που λέει ότι πολλοί Ελληνες μπορούν ν’ ακούνε και heavy metal και τσιφτετέλι. Μέσα στην εκκεντρικότητά του, ο Ζάπας ζωγραφίζει ανθρώπους που πρέπει να μπουν στο μουσείο, όχι μόνο γιατί είναι τέρατα, αλλά και γιατί είναι πραγματικοί.
Εδώ και χρόνια ο Κώστας Ζάπας κηρύσσει τη δική του επανάσταση, τη δική του ανταρσία, η οποία έχει κατακτήσει τον (μικρό, ομολογουμένως), χώρο που της ανήκει, βρίσκοντας ενδιαφέρον στο άσχημο, το αποκρουστικό, αυτό που χαρακτηρίζουμε φρικτό. Ανθρωποι που λειτουργούν μόνο με τα ένστικτα του ζώου, που επιβάλλονται μανιασμένα όπου μπορούν, όπου τους χωρά το περιθώριο που τους αφήνει η συμβατική κοινωνία.
Η «Ανταρσία της Κόκκινης Μαρίας» είναι, στην ουσία, μια ταινία που θα μπορέσουν να δουν μόνο όσοι γνωρίζουν το έργο του σκηνοθέτη της και βρίσκουν σ’ αυτό σημεία επαφής. Θα μπορούσε να είναι οι «Ηλίθιοι», χωρίς τον Λαρς φον Τρίερ και χωρίς το concept. Είναι, όμως, ταυτόχρονα, μια ταινία που έχει ένα έντονο στίγμα, που σε αναστατώνει και που ακόμα κι αν την απορρίψεις, θα ξέρεις το γιατί. Κοινώς, μια ταινία με συγκεκριμένη ταυτότητα. Οσο πολλά ή λίγα κι αν σημαίνει αυτό.
