Σίγουρα όλοι μας γνωρίζουμε ότι μέσα στους αίωνες η Ιστορία της Εκκλησία, ορθόδοξης και καθολικής, είναι γεμάτη από πολιτικές ίντριγκες, ατελείωτες διαμάχες που οδήγησαν στο σχίσμα της το 1054, αλλά και πολλά και, κυρίως, σκοτεινά μυστικά. Ολα αυτά, ακόμα και σήμερα, μοιάζουν να την στοιχειώνουν, να την βαραίνουν και να την κάνουν να μοιάζει, στα μάτια των περισσότερων, οπισθοδρομική και ακραία συντηριτική.
Και η νέα ταινία του Eντουαρτ Μπέργκερ («Ουδέν Nεώτερον από το Δυτικό Μέτωπο») με τίτλο «Κονκλάβιο», βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Ρόμπερτ Χάρις, μας ξεναγεί στα παρασκήνια ενός από τα πιο μυστικά και παλιά συμβούλια του κόσμου: τη συνεδρίαση για την εκλογή του νέου Πάπα. Αλλά δεν πρόκειται για άλλη μια ταινία για τα παιχνίια εξουσίας μέσα στην Καθολική Εκκλησία, αλλά για τη (προοδευτική) μάχη που δίνει η ίδια η Εκκλήσια για το μέλλον της απέναντι σε όλο αυτόν τον συντηριτισμό και τα φαντάσματα του σκοτεινού της παρελθόντος.
Μετά τον απροσδόκητο θάνατο του αγαπημένου Πάπα, ο Καρδινάλιος Λόρενς (Ρέιφ Φάινς) αναλαμβάνει να επιβλέψει αυτή τη μυστική διαδικασία. Ενώ οι ισχυρότεροι ηγέτες της Καθολικής Εκκλησίας από όλο τον κόσμο συγκεντρώνονται υπό καθεστώς άκρας μυστικότητας και με τις πόρτες ερμητικά κλειστές, ο Λόρενς θα βρεθεί στο επίκεντρο μιας συνωμοσίας και θα ανακαλύψει ένα μυστικό που μπορεί να κλονίσει τα θεμέλια της Εκκλησίας.
Η αλήθεια είναι ποιος θα το περίμενε ότι η εκλογή του νέου Πάπα θα είχε όλα εκείνα τα στοιχεία που μπορούν να συνθέσουν ένα υπέροχα έντονα ατμοσφαιρικό (πολιτικό) θρίλερ. Ο Μπέργκερ δημιουργεί ένα κλειστοφοβικό και φορτισμένο συναισθηματικά περιβάλλον που νιώθεις πως σε παρασύρει βαθιά στην ίντριγκα του Κονκλαβίου. χειρίζεται τον περιορισμένο χώρο και τα εσωτερικά πλάνα του Βατικανού. Κάθε σκηνή μοιάζει να είναι μελετημένη για να αποπνέει μία αίσθηση μυστικοπάθειας και έντασης.
Για τον Μπέρκερ, όπως και στην προηγούμενή του ταινίας, το φως και ο ήχος είναι οι καλύτεροι συμμαχοί του. Σε συνεργασία με τον διευθυντή φωτογραφίας Στεφάν Φοντέιν, χρησιμοποιεί αριστοτεχνικά το φως και τις σκιές, δίνοντας έτσι μια κλειστοφοβική ατμόσφαιρα, με τις κοντινές λήψεις στις εκφράσεις των καρδιναλίων να αποκαλύπτουν τις διαφωνίες, την πίστη και την υποκρισία που επικρατούν, ενώ με τη μουσική του Βόλκερ Μπέρτελμαν βοηθαέι στο να τονίσει τις στιγμές αγωνίας που σου μεταφέρουν το βάρος των κάθε αποφάσεων που παίρνονται.
Κάτι που καταφέρνει να αντικατοπτρίσει με αρκετή επιτυχία το σενάριο του Πίτερ Στρόχαν, το οποίο εξετάζει αρκετά ισχυρά θέματα, όπως η εξουσία, η πίστη και η αμφιθυμία της ανθρώπινης φύσης. Μέσα από την εκλογή του νέου Πάπα, αποκαλύπτεται η πάλη ανάμεσα σε διαφορετικές ιδεολογίες και προσεγγίσεις μέσα στην Εκκλησία, με τη συντηρητική και τη μεταρρυθμιστική πλευρά να συγκρούονται. Θίγοντας την ανθρώπινη αδυναμία απέναντι στην εξουσία και την αμαρτία, βλέπουμε την υποκρισία και τα προσωπικά συμφέροντα των καρδιναλίων να έρχονται στην επιφάνεια. Ολη αυτή η διαφθορά και οι συγκρούσεις που κλονίζουν την ίδια την Εκκλησία από τα σωθηκά της, μαζί με την παγκόσμια μεταναστευτική κρίση, την θέση της γυναίκας και τη μάχη για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων βρίσκονται στο επίκεντρο της ταινίας η οποία τα προβάλει ως ένα καθρέφτη κοινωνικών και ηθικών ζητημάτων της ίδιας της κοινωνίας στην οποία ζούμε.
Ολα αυτά παρουσιάζονται και μέσα από τα μάτια της αδελφή Αγκνες (Ιζαμπέλα Ροσελίνι), ο ρολος της οποιάς, αν και μοιάζει κάπως υποαναπτυγμενος, είναι πολύ συμαντικός, μιας και, από πολλές απόψεις, μοιάζει ως μια παραβολή πάνω στα μάτια και στα αυτιά των καθημερινών μελών της Εκκλησίας, αλλά και της ίδιας της γυναίκας μέσα σε αυτόν τον ανδροκρατούμενο θεσμό. Μπορεί να μην την ακούμε να λέει πολλά, αλλά οι εκφράσεις της, κάθε φορά που ακούει τα διάφορα μεγάλα λόγια των Καρδιναλίων και των Πρεσβυτέρων της, δίχνουν ξεκάθαρα μια (ηθική) μάχη που δίνει μέσα της κάθε στιγμή.
Βέβαια ολόκληρη σχεδόν η ταινία στηρίζεται πάνω στην εξαιρετικα στιβαρή ερμηνεία του Ρέιφ Φάινς, η οποία μάλιστα καταλήγει να επισκιάζει τις, επίσης εξαιρετικές, ερμηνείες των Τζον Λίθγκοου, Στάνλεϊ Τούτσι, Σέρτζιο Καστελίτο και Λούσιαν Μσαμάτι. Με τρόπο συγκρατημένο αλλά και βαθιά ανθρώπινο, χωρίς υπέρμετρους μελοδραματισμούς, ο Φάινς δίνει στον χαρακτήρα του Λόρενς το πάτημα εκείνο που χρειάζεται για να βρει την ισορροπία ανάμεσα στην πίστη και στις αμφιβολίες του.
Αυτή ακριβώς η λεπτή ισορροπία είναι που κάνει και το «Κονκλάβιο» ένα πραγματικά καθηλωτικό θρίλερ. Με το να πετυχαίνει να μετατρέψει μια κλειστή αυτή διαδικασία σε ένα συναρπαστικό δράμα, γεμάτο πολιτικές και ηθικές διαστάσεις, σε προ(σ)καλεί να αναρωτηθείς για τη φύση της εξουσίας και την ανθρώπινη αδυναμία, βυθίζοντάς σε έναν κόσμο που είναι συνήθως απρόσιτος και άγνωστος, όπου όταν, τελικά, αναδυθείς (ελπίζεις) να δεις επιτέλους εκείνον τον πολυποθητο λευκό καπνό.
