Μην αναζητούμε συμβολικές αναφορές στον τίτλο της νέας του ταινίας, «Ash Is Purest White» ή, στα ελληνικά, «Οι Στάχτες μιας Αγάπης»: Ο Ζία Ζάνγκε, ίσως ο σπουδαιότερος Κινέζος σκηνοθέτης της γενιάς του, σίγουρα ο πιο πολυπρισματικός, έχει δώσει άλλο πρωτότυπο όνομα στην ταινία του: «Οι γιοι και οι κόρες του Τζιάνγκου». Οπου Τζιάνγκου είναι μια κοινότητα του υποκόσμου και, μαζί, για τον δημιουργό, ένας κώδικας τιμής ανθρώπων που ξεκίνησαν πολύ χαμηλά.
Γιατί σ' αυτήν την ταινία, όπως και σε όλες τις προηγούμενές του, απλώς με διαφορετικό τρόπο, στην ιστορία της Κιάο που περνά από το έγκλημα στη δικαίωση κι από τον έρωτα στην αυτοεκπλήρωση μέσα σε δύο δεκαετίες της σύγχρονης ιστορίας της Κίνας, ο Ζία Ζάνγκε καταπιάνεται με τον τόπο και το χρόνο, το πώς τα πράγματα αλλάζουν σε μια χώρα που δεν συγχωρεί.
Με την πρωταγωνίστριά του και σύζυγό του, Ζάο Τάο
Το Flix μίλησε με τον Ζία Ζάνγκε στο φετινό Φεστιβάλ Καννών και μεταφέρει τα λόγια ενός ανθρώπου με τον συναρπαστικό, πάντα, συνδυασμό του σε βάθος στοχασμού, της σε εύρος καλλιέργειας και της ανάλαφρης αγάπης για την ποπ κουλτούρα. Διαβάστε παρακάτω όσα μας είπε.
Ελπίζω ότι φαίνεται στην ταινία μου, αγαπώ τη δυνατή γυναίκα της Κίνας. Στη σύγχρονη Κίνα έχουμε πολλές δυνατές γυναίκες, ταλαντούχες, δημιουργικές, καταφέρνουν πολλά στην κοινωνία, καταφέρνουν να την αλλάξουν, στην ουσία, σιγά-σιγά. Ως άνδρας σκηνοθέτης χρησιμοποιώ τη γυναικεία οπτική για να προκαλέσω και να εξετάσω την ανδροκρατούμενη κινεζική κοινωνία. Ελπίζω έτσι να μπορέσω να εμπνεύσω στο κοινό νέες αξίες για τη μοναδικότητα της γυναίκας στην κοινωνία μας.
Το «YMCA» των Village People, που ακούγεται διαρκώς στην ταινία, είναι κάτι παραπάνω από ένα αγαπημένο μου τραγούδι. Η ιστορία του «Οι Στάχτες μιας Αγάπης» ξεκινά το 2001. Τότε οι νέοι πίστευαν ακόμα σε μια πολύχρωμη ζωή, γεμάτη μουσική κι ελπίδα. Στις ντίσκο δύο ήταν τα δημοφιλή τραγούδια: το «Go West» των Pet Shop Boys και το «YMCA» των Village People - κι ακόμα τραγούδια και από το Χονγκ Κονγκ. Νομίζω ότι το «Go West»... το εξάντλησα στο «Πέρα από τα Βουνά»! Γι' αυτό στη νέα μου ταινία έδωσα χώρο στο «YMCA», για να παγιδεύσω την αίσθηση της εποχής για τους νέους, πώς διασκέδαζαν, τι ένιωθαν.
Χρησιμοποιώ το στοιχείο του χρόνου στις ταινίες μου για να παρατηρώ τις αλλαγές στο κοινωνικό τοπίο. Θέλω να το κάνω επειδή είμαι 48 χρόνων και φτάνω στην ηλικία όπου μπορώ να σκέφτομαι το χρόνο ως ένα μακρύ φάσμα: βλέπω αλλαγές σ' εμένα τον ίδιο. Οταν βιώνουμε αλλαγές αργά, δεν τις διακρίνουμε καθαρά. Οταν διαφορετικές στιγμές του χρόνου αντιπαραβάλλονται απότομα, βλέπεις δραματικές αλλαγές ανάμεσα στο τότε και στο τώρα. Ως σκηνοθέτης, παρατηρώ το χρόνο για να καταλάβω τι κερδίσαμε, αλλά και τι χάσαμε.
Οταν κάνω μια νέα ταινία δεν λαμβάνω υπόψη μου αν αυτή θα μου δημιουργήσει προβλήματα ή επιπλοκές με το Κράτος. Αν το σκεφτώ αυτό, θα σημαίνει ότι οι αποφάσεις του κράτους μ’ έχουν επηρεάσει ως σκηνοθέτη κι ως καλλιτέχνη. Το σημαντικότερο για μένα είναι να πιστεύεις στην ελευθερία της καλλιτεχνικής σου έκφρασης και να κάνεις ό,τι χρειάζεσαι για να εκφράσεις αυτό που θέλεις, καλλιτεχνικά και συναισθηματικά. Καθώς ακόμα επιμένω σ’ αυτό, οφείλω να είμαι προετοιμασμένος ότι αυτή η ελευθερία έρχεται μ’ ένα κόστος. Ξέρω το ρίσκο που παίρνω και ταυτόχρονα πώς να το χειριστώ αποτελεσματικά. Η ουσία της δουλειάς μου είναι η καλλιτεχνική ελευθερία μου.
Βλέπω το σινεμά ως μέρος του σύγχρονου κύκλου της τέχνης. Ως σκηνοθέτης είμαι σε μια ανταλλαγή με το σύγχρονο κόσμο της τέχνης, των εικαστικών και τους δημιουργούς, με installations, multimedia, video artworks. Παρότι το σινεμά έχει τη δική του βιομηχανία, το σκέφτομαι ως ένα σύγχρονο μέσο της τέχνης. Η ταινία μου, «Οι Στάχτες μιας Αγάπης», ξεκινά το 2001 κι έτσι ενσωμάτωσα πολύ υλικό που είχα τραβήξει τότε με μια κάμερα dv. Στη διάρκεια της ταινίας χρησιμοποιώ έξι διαφορετικές κάμερες για να πω την ιστορία μου, από την dv στην beta, στην hd, σε φιλμ, σε red. Αυτό όχι απλώς αποτυπώνει το πώς αλλάζει η κοινωνία, μέσα από τη διαφορετική υφή της εικόνας μας γι’ αυτή, αλλά και ξετυλίγει την εικαστική ιστορία σύμφωνα με την εξέλιξη της τεχνολογίας.
