Hταν όντως μια μισότρελη και μυθομανής συνδικαλίστρια η Μορίν Κερνέ, που ισχυριζόταν πως έπεσε θύμα επίθεσης και κακοποίησης στο ίδιο της το σπίτι, επειδή οι αποκαλύψεις της για τα σχέδια που έθεταν σε κίνδυνο πενήντα χιλιάδες θέσεις εργασίας στην πυρηνική βιομηχανία της Γαλλίας ενοχλούσαν βιομηχάνους και υπουργούς; Η απλώς ένας «Εύκολος Στόχος»;
Τις απαντήσεις δίνει από την ερχόμενη Πέμπτη που βγαίνει στις αίθουσες το δραματικό θρίλερ του Ζαν-Πολ Σαλομέ, που συμμετείχε στο διαγωνιστικό του τμήματος Ορίζοντες του 79ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας. Προς το παρόν, ας αρκεστούμε σε εκείνες που μας έδωσε η Ιζαμπέλ Ιπέρ, η ακούραστη διεθνής του γαλλικού σινεμά, την οποία συναντήσαμε λίγους μήνες πριν στην ετήσια κινηματογραφική εκδήλωση της Unifrance στο Παρίσι.
H Ιζαμπέλ Ιπέρ μαζί με τον Μορίν Κερνέ
Θα λέγατε πως υπάρχει μια συγγένεια στην ταινία αυτή με το «Εκείνη» του Πολ Βερχόφεν, σε ότι αφορά τον ρεβανσισμό της ηρωίδας;
Η αλήθεια είναι πως δεν το είχα αρχικά αντιληφθεί. Δεν δούλεψα αυτόν τον ρόλο συνειδητά, βρίσκοντας ομοιότητες με το «Εκείνη». Το συνέδεσα μονάχα αναδρομικά, όλη αυτή την αντίδραση της ηρωίδας, την ψυχρή και σχεδόν ανάλγητη.
Γνωρίζατε την πραγματική ιστορία από πριν;
Oχι, δεν θυμόμουν τίποτα σχετικό, παρότι είναι σχετικά πρόσφατη, των αρχών της δεκαετίας του 2010. Και όλοι όσους ρώτησα μοιάζει να την είχαν ξεχάσει ή δεν την ήξεραν καθόλου. Και ούτε και το βιβλίο ήξεραν, που είχε εκδοθεί το 2019, λίγο πριν την πανδημία. Αλλά ο Ζαν-Πολ Σαλομέ έτυχε να το διαβάσει, και έτσι αποφάσισε να κάνει την ταινία.
Πιστεύετε πως το να είσαι ηθοποιός συνεπάγεται και μια πολιτική ευθύνη;
Δε νομίζω. Δεν είναι ο σωστός τρόπος να το προσεγγίζεις και να το ονοματίζεις. Εκτός κι αν μιλάμε για το πολιτικό του πράγματος με μια ευρύτερη έννοια. Αλλά όχι με την έννοια της μαχητικότητας, του ακτιβισμού. Νομίζω πως το να υποδύεσαι ρόλους έχει να κάνει πρώτα και κύρια με την εμψύχωση μορφών της φαντασίας που τις δημιούργησε.
Σκηνή από την ταινία
Σε τούτο το σενάριο τι ήταν εκείνο που σας έλκυσε;
Το να ξαναδουλέψω με τον Ζαν-Πολ [Σαλομέ], με τον οποίο είχα κάνει τη «Νονά της Νύχτας». Και όχι συγκεκριμένα η ίδια η ιστορία. Φυσικά και θεώρησα πως είναι μια καλή ιστορία, ένα δυνατό κινηματογραφικό υλικό, αλλά όχι για τον πολιτικό ή κοινωνικό του αντίκτυπο. Μόνο σαν καλό μυθοπλαστικό υλικό. Εν προκειμένω, βέβαια, μπορούμε να πούμε πως η φαντασία συμπίπτει εν πολλοίς με την πραγματικότητα, μιας και η αφετηρία είναι αυθεντικά γεγονότα.
Η φιλμογραφία σας μετράει πάνω από 140 ταινίες σε μισό αιώνα καριέρας. Τι είδους ρόλους θα λέγατε πως προτιμάτε σε αυτή τη φάση της πορείας σας;
Η αλήθεια είναι πως δεν ψάχνω κάτι συγκεκριμένο, ούτε και το έκανα ποτέ πριν. Το κριτήριο επιλογής είναι διαφορετικό κάθε φορά. Μπορεί να είναι ο σκηνοθέτης, ανεξάρτητα αν έχουμε ξανασυνεργαστεί ή είναι νεοεμφανιζόμενος. Μπορεί να είναι το ίδιο το σενάριο. Αλλάζει.
Ακόμα και πριν το #metoo, μπορούσαμε να αντιληφθούμε τον εξευτελισμό που υπέστη αυτή η γυναίκα. Το κίνημα βοήθησε φυσικά, ευτυχώς, να ακούγονται οι φωνές των γυναικών που δεν ακούγονταν πριν. Αλλά προς το παρόν δεν έχει λύσει το πρόβλημα. Δεν προσπαθώ να το μειώσω, είναι ουσιαστικό.»
Θα βάζατε το «Εύκολος στόχος» μέσα στο ρεύμα των ταινιών που ακολούθησαν το #metoo;
Oχι. Το #metoo έκανε πολλά, όχι όμως πως ήμαστε κωφάλαλες πριν και μας έκανε ξαφνικά να συνειδητοποιήσουμε πράγματα. Ακόμα και πριν το #metoo, μπορούσαμε να αντιληφθούμε τον εξευτελισμό που υπέστη αυτή η γυναίκα. Το κίνημα βοήθησε φυσικά, ευτυχώς, να ακούγονται οι φωνές των γυναικών που δεν ακούγονταν πριν. Αλλά προς το παρόν δεν έχει λύσει το πρόβλημα. Δεν προσπαθώ να το μειώσω, είναι ουσιαστικό. Λέω απλώς πως το φιλμ αυτό θα ήταν δυνατόν να γυριστεί και πριν το #metoo. Είναι μέρος μονάχα της ιστορίας η ταπείνωση, που βαθμιαία αποκαλύπτεται εδώ, σε αυτό το χρονικό. Απλώς τώρα έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο.
Είπατε σε μια πρόσφατη συνέντευξή σας πως εκείνο που σας αρέσει στο επάγγελμά σας είναι η επαναληπτικότητα. Θα μπορούσατε να επεκταθείτε;
Ναι, το θυμάμαι. Εννοούσα πως μού αρέσει το τελετουργικό του γυρίσματος μιας ταινίας. Δεν έχει να κάνει τόσο με τους ανθρώπους, αν ξαναδουλεύεις με τους ίδιους αγαπημένους σου σκηνοθέτες, ηθοποιούς ή τεχνικούς. Είναι η ίδια η διαδικασία που μού αρέσει. Ίσως το είπα αυτό γιατί τώρα έχουμε και τις σειρές και τις πλατφόρμες και όλα αυτά που βαθμιαία αλλάζουν το επαγγελματικό τοπίο.
Σκηνή από την ταινία
Εσείς, παρακολουθείτε σειρές;
Μόνο όταν έχω χρόνο. Παίρνει πολύ χρόνο να βλέπεις σειρές. Και τώρα ολοκλήρωσα μόλις την περιοδεία με τον «Γυάλινο Κόσμο», έχω και άλλες ταινίες στα σκαριά, οπότε είναι δύσκολο.
Πιστεύετε σε αυτό που λέγεται πως είναι υψηλή τέχνη και η σημερινή τηλεόραση;
Oχι. Νομίζω πως σε καμία περίπτωση δεν είναι σαν το σινεμά.
Εκτός των άλλων, είσαστε και ιδιοκτήτρια κινηματογραφικής αίθουσας στο Παρίσι…
Ναι, έχω δύο αίθουσες, τις οποίες τρέχει κυρίως ο γιος μου. Δεν παίζουμε χολιγουντιανά μπλοκμπάστερ, αλλά χαμηλού ή μεσαίου προφίλ art ταινίες. Μαζεύουν κόσμο, κυρίως νέους, που σημαίνει πως ξέρουν πόσο διαφορετικό είναι να πηγαίνεις σινεμά από το να βλέπεις κάτι στην τηλεόραση ή το κινητό. Κάτι πολύ ενθαρρυντικό.
Είσαστε από τις ηθοποιούς που δεν έχουν δώσει ποτέ το δικαίωμα σα κανέναν για κακό λόγο, ίσα-ίσα. Σας κουράζουν ποτέ τα κομπλιμέντα;
Ποτέ.
O «Εύκολος Στόχος» του Ζαν-Πολ Σαλομέ θα προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες από τις 7 Σεπτεμβρίου.
