Το Φεστιβάλ γυρίζει στο σπίτι του, πράγματι: δυο χρόνια μετά την πανηγυρική, επετειακή πρεμιέρα της 60ής διοργάνωσης, το Ολύμπιον φόρεσε κόκκινο χαλί, άνοιξε διάπλατα τις πόρτες κι υποδέχτηκε.
Το Flix βρίσκεται στο 62ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για να παρακολουθήσει ταινίες, να γράψει γι' αυτές και να καταγράψει την αίσθηση της «επιστροφής στο σπίτι». Μείνετε συντονισμένοι εδώ.
Η έναρξη του 62ου Φεστιβάλ ήταν, γι' αυτό, τόσο πιο συγκινητική. Πέρα από τελετές, ομιλίες, εμφανίσεις, πρωταγωνιστής της βραδιάς ήταν ο κόσμος: θα έρθει ή δεν θα έρθει; (ήρθε, έστω κι αν όχι, ευτυχώς, σε ορδές), θα φορά μάσκα; (φορούσε, αδιαλείπτως), θα στηρίξει την αίθουσα; (στήριξε και, ελπίζουμε, θα συνεχίσει). Γι' αυτό και όσα ειπώθηκαν, ακούστηκαν πιο δυνατά, σε αυτιά και μάτια τόσο πιο ευσυγκίνητα - στο χθεσινοβραδινό ραντεβού, το Φεστιβάλ και το κοινό του ξαναβρέθηκαν κι άφησαν τα φώτα να σβήσουν.
Διαβάστε ακόμη: 62ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης | Το Flix προτείνει 30 ταινίες που δεν πρέπει να χάσετε!
Ορέστης Ανδρεαδάκης
Παίρνοντας πρώτο το λόγο, ο Ορέστης Ανδρεαδάκης, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ, μίλησε, φυσικά, για όσα άλλαξαν τα τελευταία δυο χρόνια, για όσα η διοργάνωση κατόρθωσε, παρά τις δυσκολίες και τις απανωτές αλλαγές: «Ζούμε σε μια νέα εποχή, χωρίς κανόνες. Στην πραγματικότητα, αυτό που βιώνουμε εδώ και είκοσι μήνες δεν είναι παρά η κατάργηση των, μέχρι τώρα εύθραυστων, γραμμών που ένωναν ή χώριζαν τις ζωές μας από τους κανόνες. Την απουσία κανόνων και ίσως την άρνησή μας να συντάξουμε και να αποδεχτούμε νέους.» Με τη σειρά της, η Ελίζ Ζαλαντό, η Διευθύντρια του Φεστιβάλ, εξήγησε, «Μάθαμε να δουλεύουμε από το σπίτι αλλά και την ίδια στιγμή μαζί. Μάθαμε να βλέπουμε σινεμά από το σπίτι αλλά και την ίδια στιγμή μαζί. Ναι, τα βγάλαμε πέρα,» και απαντήθηκε με το πιο ζεστό χειροκρότημα.
Γυναίκες σε θέσεις λήψης αποφάσεων: Ελίζ Ζαλαντό και Ελευθερία Θανούλη, η Διευθύντρια και η Πρόεδρος του ΔΣ του Φεστιβάλ (φωτό Motionteam)
Στη σκηνή ανέβηκε και η Πρόεδρος του νέου Διοικητικού Συμβουλίου του Φεστιβάλ, Ελευθερία Θανούλη. «Είμαι γέννημα θρέμμα αυτής της πόλης,» είπε «και το φεστιβάλ ήταν ανέκαθεν κομμάτι της ζωής μου. Ως φοιτήτρια έδινα μάχη - κυριολεκτικά σώμα με σώμα - έξω στην είσοδο για μπορέσω να μπω με τους φίλους μου στον β’ εξώστη και να παρακολουθήσω την τελετή έναρξης. Είναι ένα ωραίο παιχνίδι της μοίρας να μπορώ σήμερα να σας απευθύνω το λόγο από αυτό το βήμα ως πρόεδρος του Φεστιβάλ.»
Νικόλας Γιατρομανωλάκης, Ορέστης Ανδρεαδάκης, κυρία Τεπενδρή (φωτό Motionteam)
Τις από σκηνής ομιλίες συμπλήρωσαν ο Υφυπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας-Θράκης, Σταύρος Καλαφάτης, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας. Την έναρξη της 62ης διοργάνωσης κήρυξε ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης, Υφυπουργός Σύγχρονου Πολιτισμού: «Η κινηματογραφική αίθουσα απειλήθηκε όσο λίγοι φορείς - στον κόσμο, όχι μόνο στην Ελλάδα,» επισήμανε ο Γιατρομανωλάκης, ο οποίος δεσμεύτηκε για επιπλέον ενίσχυση του Φεστιβάλ αλλά και γενικότερα του ελληνικού κινηματογράφου από το Ταμείο Ανάπτυξης - «Το Φεστιβάλ όχι μόνο άντεξε,» συμπλήρωσε, «αλλά πέτυχε.»
Το covid-free.βραχιολάκι... ανοίγει πόρτες
Δεν... έπεσαν οι μάσκες στην πρεμιέρα του Φεστιβάλ (φωτό Motionteam)
Το επιπλέον στοίχημα που έχει να πετύχει σ' αυτήν εδώ τη διοργάνωση το Φεστιβάλ είναι να προσελκύσει το κοινό στην αίθουσα (και όχι μόνο στην online πλατφόρμα όπου το πρόγραμμα προβάλεται streaming), με ασφάλεια. Και απ' ό,τι φάνηκε την πρώτη ημέρα, έχει βάλει τα δυνατά του. Το προσωπικό κάνει διεξοδικό έλεγχο στις εισόδους, οι θεατές μοιάζουν να σέβονται τα μέτρα και φορούν πιστά τη μάσκα τους, την ώρα που η Θεσσαλονίκη κοκκινίζει από τα κρούσματα και, πρακτικά και χαριτωμένα, όσοι έχουν επιδείξει βεβαίωση εμβολιασμού ή νόσησης, αποκτούν το βραχιολάκι που τους επιτρέπει να κυκλοφορούν χωρίς επιπλέον έλεγχο.
Την τελετή έναρξης ακολούθησε η προβολή μιας απο τις πιο πολυαναμενόμενες ταινίες της σεζόν, «Το Γεγονός» («L'événement») της τιμημένης με το Χρυσό Λιοντάρι του Φεστιβάλ Βενετίας Οντρέ Ντιγουάν, η οποία δυστυχώς δεν βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη (αλλά στη Γαλλία για την εκεί έξοδο της ταινίας στις αίθουσες), αλλά έστειλε γλυκύτατο βιντεομήνυμα. Μια (απαγορευμένη) έκτρωση στην Γαλλία του '60 βρίσκεται στο κέντρο μιας χαμηλότονης, μα συγκλονιστικής και δυστυχώς επίκαιρης ταινίας. Βασισμένο στο ομότιτλο, εν πολλοίς αυτοβιογραφικό βιβλίο της Ανί Ερνό, το «L' Εvénement» είναι μια «ταινία εποχής» που δεν υποφέρει από κανένα από τα ατοπήματα του σινεμά του συγκεκριμένου είδους. Δεν νοσταλγεί, δεν εξωραΐζει, δεν τονίζει καν την στιγμή και τον τόπο. Βλέποντας τις πρώτες σκηνές της ταινίας θα μπορούσες άνετα να σκεφτείς ότι διαδραματίζονται στο παρόν, τουλάχιστον μέχρις ότου η σκληρή πραγματικότητα που βιώνει η ηρωίδα του σε προσγειώνει απότομα. Διαβάστε εδώ ολόκληρη την κριτική του Flix για το «Γεγονός» της Οντρέ Ντιγουάν.
«EX»
Η ομάδα της ταινίας «ΕΧ» στην παρουσίαση της ταινίας (φωτό Motionteam)
Με την έναρξη του Φεστιβάλ ξεκίνησαν κι οι προβολές του Ελληνικού Προγράμματος, με πρεμιέρα για το «EX» του Τζορτζ Μαρκάκις. Γυρισμένο εξ ολοκλήρου μέσα στις τουαλέτες ενός club στο Βερολίνο, το «EX» φιλοδοξεί να χαρτογραφήσει το ετερόκλητο μωσαϊκό μιας παρέας νέων ανθρώπων που ξενυχτάει, φτιάχνεται, βάφεται, αλλάζει ταυτότητες και φύλα, κάνει σεξ, μιλάει για σεξ και σαν άλλο ηχείο αντηχεί τελικά ένα μανιφέστο που ξεκινάει από προσωπικές σκέψεις κι επιθυμίες πριν καταλήξει σε μία απελευθερωτική, λυτρωτική συλλογική εξομολόγηση που μηδενίζει τα πάντα μέχρι να έρθει το επόμενο βράδυ. Διαβάστε εδώ την κριτική του Flix για την ταινία.
Παράλληλα, το τμήμα Ματιές στα Βαλκάνια ξεκίνησε μ' ένα συναρπαστικό road movie στο άλλοθι του ανθρωπισμού. Πριν μια δεκαετία, ο Ρουμάνος Ράντου Μουντεάν μας είχε συνεπάρει με το «Τρίτη Μετά τα Χριστούγεννα», μια εξαιρετικά διαπεραστική, ακόμα και κυνική, ματιά σ' ένα διαπροσωπικό δίλημμα. Με τη νέα του ταινία, το «Ιντρεγκάλντε», προχωρά πολλά βήματα παραπέρα και τον κυνισμό και το δίλημμά του: ως πού αντέχει ο ανθρωπισμός, όταν ξεπερνά τα όρια της βολής μας;
Στο απόκοσμο, παγωμένο ορεινό τοπίο (που μεμιάς θυμίζει Πίνδο), διάσπαρτο με φτωχικά σπίτια και κατεστραμμένες αναμνήσεις, τρεις φιλάνθρωποι, ο Νταν, η Ιλίνκα και η Μαρία, με τα όμορφα ρούχα τους, το τεράστιο τζιπ τους, το γεμάτο σιγουριά χαμόγελό τους και το παρεΐστικο χιούμορ τους, ξεκινούν την ετήσια διαδρομή τους, πριν τα Χριστούγεννα (και πάλι), για να μοιράσουν τσάντες με ανθρωπιστική βοήθεια και μαζί τον καθησυχασμό ότι κάνουν κάτι πολύ καλό. Στο δρόμο τους θα βρουν έναν γέροντα που κατευθύνεται προς το εργοστάσιο της περιοχής: τα έχει λίγο χαμένα, μιλά πολύ, είναι γεμάτος λάσπες αλλά, φιλάνθρωπα, θα τον πάρουν στο αυτοκίνητο για να τον μεταφέρουν. Η διαδρομή τους στο δυσπρόσιτο δάσος θα είναι γεμάτη εμπόδια και ο κουραστικός επισκέπτης δεν βοηθά. Οσο πιο βαθιά στο δάσος προχωρούν, τόσο χάνουν την υπομονή τους, με τον γέροντα, αλλά και μεταξύ τους.
Σε μια Καθολική Ρουμανία με ζωντανά τα σημάδια του κομμουνισμού, εκεί όπου όλοι ξέρουν ότι ο Τσαουσέσκου κι ο Πολ Νιούμαν είχαν την ίδια μέρα γενέθλια, βρίσκεται το ιδανικό, για τον Μουντεάν και για μας, πεδίο κοινωνικής κριτικής της νέας ταξικής υπεροψίας. Κι έχει, ο Μουντεάν, ένα εξαιρετικό σεναριακό χάρισμα να εκθέτει την υποκρισία, στις πιο ευαίσθητες ανθρώπινες στιγμές, είτε πρόκειται για τον έρωτα, είτε για την αναζήτηση της εξιλέωσης. Καθώς οι τρεις ήρωες ξεφορτώνονται τις τσάντες βοήθειας, μαζί παλεύουν να ξεφορτωθούν και τις ενοχές τους, με αντίσταση από έναν τρελόγερο που μοιάζει αποφασισμένος να τους ξεβολέψει. Μέσα στην οδύσσειά τους, ο Μουντεάν χωρά, αρμονικά, χωρίς κορώνες, τόσο την παραπομπή σε θρίλερ τύπου «Cabin in the Woods», με μοναχικά, λευκά πρωινά εξωτερικά και αγωνιώδη νυχτερινά πλάνα φωτισμένα μόνο με μετωπικούς φακούς, αλλά και τόσα ακόμα - τη σκληρή υπεροχή της φύσης, τον κεκαλυμμένο ρατσισμό σε μια σύντομη κι αναμενόμενη συνάντηση μ' έναν πατέρα κι ένα γιο Ρομά, τον παραδοσιακό βαλκανικό σεξισμό (το mansplaining του Νταν προς την Ιλίνκα σχετικά με τον οδήγηση είναι απολαυστικά πικρό), την προθυμία προσφοράς, όταν αυτή δεν σε βγάζει πολύ από το δρόμο σου. Επίκαιρο, πανέμορφο, επώδυνο κι αληθινό, το νέο φιλμ του Μουντεάν είναι ένα road movie στη σημερινή κοινωνική συνείδηση - και σε αναγκάζει να το ακολουθήσεις, και να ξεβολευτείς αναγκαστικά. Λήδα Γαλανού
Εάν αναρωτιέστε τι να δείτε στην online πλατφόρμα του Φεστιβάλ από τις ταινίες που ήδη είναι διαθέσιμες, δοκιμάστε την παρακάτω τριάδα, απ' ευθείας από το Διαγωνιστικό του φετινού Φεστιβάλ του Ρότερνταμ:
Gritt της Ιτόνιε Σόιμερ Γκούτορμσεν (Νορβηγία) | Τμήμα: Film Forward Η Γκριτ, η ηρωίδα που δανείζει τον τίτλο της και σηκώνει στους ώμους της το βάρος ολόκληρης της ταινίας (και του κόσμου ολόκληρου θα μπορούσε να πει κανείς) είναι ένας χαρακτήρας που δεν είσαι ποτέ σίγουρος αν πρέπει να αγαπήσεις ή να πιάσεις από τους ώμους και να ταρακουνήσεις για να ξεφύγει από τις αυταπάτες και την εγωκεντρικότητα της. Διαβάστε τη γνώμη του Flix για την ταινία εδώ.
Bebia, à Mon Seul Désir της Γιούγια Ντομπράτσκους (Γεωργία, Ηνωμένο Βασίλειο) | Tμήμα: _Γνωρίστε τους Γείτονες Η Αριάντνα, ένα νεαρό δυναμικό κορίτσι, που εργάζεται ως μοντέλο στην Τυφλίδα, δέχεται ξαφνικά ένα τηλεφώνημα όπου της ανακοινώνεται ο θάνατος της γιαγιάς της, της Μπέμπια. Φτάνει άρον άρον στη Μινγκρέλια, το χωριουδάκι όπου μεγάλωσε, προκειμένου να παραστεί στην κηδεία. Η επιστροφή αυτή όμως δεν αφορά μονάχα έναν τόπο, αλλά και ένα δυσλειτουργικό παρελθόν. Διαβάστε τη γνώμη του Flix για την ταινία εδώ.
Η Πανίσχυρη Λάμψη (Destello Bravío) της Αϊνόα Ροντρίγκεζ (Ισπανία) | Τμήμα: Film Forward Το «Destello Bravío» της Αϊνόα Ροντρίγκεζ διαδραματίζεται σε ένα άχρονο τώρα σε μια αναγνωρίσιμη αλλά και παράδοξη επαρχιακή Ισπανία, σε έναν κόσμο γυναικών που φωτίζουν με την δική τους έντονη και ξαφνική λάμψη, αλλά και τις εξίσου έντονες σκοτεινές τους στιγμές την οθόνη. Το φιλμ χτίζεται από μικρές ιστορίες και στιγμές μιας ομάδας χαρακτήρων -γυναίκες μιας κάποιας ηλικίας- που διεκδικούν τον δικό τους χώρο, την δική τους ταυτότητα και τις δικές τους επιθυμίες. Διαβάστε τη γνώμη του Flix για την ταινία εδώ.
Το Flix βρίσκεται στο 62ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για να παρακολουθήσει ταινίες, να γράψει γι' αυτές και να καταγράψει την αίσθηση της «επιστροφής στο σπίτι». Μείνετε συντονισμένοι εδώ.
