Συνεχίζοντας την περιπετειώδη καταβύθισή μας στα άδυτα του avant-garde κινηματογράφου, η δεύτερη μέρα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου μάς βρήκε να διαπιστώνουμε το γιατί ένα τέτοιο φεστιβάλ βρήκε απόλυτα ταιριαστό φόντο στο φιλόξενο νησί των Κυκλάδων, επιβεβαιώνοντας ταυτόχρονα για μια ακόμα φορά το πώς ένας προσεκτικά επιλεγμένος χώρος προβολής μπορεί να συμβάλλει θεαματικά ή ακόμα και να απογειώσει την κινηματογραφική εμπειρία.
Γεμάτο κρυφές γωνιές, συναρπαστικούς βιομηχανικούς, ιστορικούς και φυσικούς χώρους, το νησί αναδεικνύεται σε ιδανικό τοπίο για να φιλοξενήσει τις αντισυμβατικές κινηματογραφικές προβολές του Φεστιβάλ.
Διαβάστε ακόμη: 4ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου: Βουτιά στο υποσυνείδητο
Ενα από τα avant-garde προγράμματα μικρού μήκους της φετινής διοργάνωσης, με τίτλο «Ταξίδι στη Σελήνη», αλλά και η τελευταία ταινία της Αθηνάς-Ραχήλ Τσαγγάρη, «Chevalier», βρήκαν την πλέον κατάλληλη «στέγη», κάτω από τα αστέρια, δίπλα στη θάλασσα, σε έναν από τους πιο αγαπημένους χώρους στους διοργανωτές και το κοινό του Φεστιβάλ, στον ιστορικό Ταρσανά της Ερμούπολης.
Το πρώτο, ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα πειραματικών ταινιών μικρού μήκους από το 1969 μέχρι το 2014, αποκαλύπτει το ευρύ φάσμα των αντιλήψεών μας για τον επίμονο δορυφόρο μας (συνεχίζοντας ταυτόχρονα μια άτυπη και άκρως ενδιαφέρουσα συνάντηση του 4ου Φεστιβάλ με το είδος της επιστημονικής φαντασίας), μέσα από μια εξίσου ευρεία γκάμα κινηματογραφικών τεχνικών και αισθητικής, το οποίο εντάσσεται αρμονικά στο κεντρικό θέμα της «αναθεώρησης» που εμπνέει τη φετινή διοργάνωση.
Μπορεί η επιλογή των ταινιών να χαρακτηριζόταν προφανώς από μια abstract θεματική κι αισθητική, ωστόσο το αποτέλεσμα εκτυλίχθηκε σε μια ακόμα πιο... πειραματική εμπειρία μέσα από τη σχεδόν σουρεαλιστική τοποθεσία του παλιού ναυπηγείου, με τα σκαριά από βάρκες να περιτριγυρίζουν την οθόνη και το κοινό, και τη μυρωδιά από τα καλαμαράκια και το σκόρδο από την ταβέρνα που στεγάζεται επίσης στον χώρο του Ταρσανά να εισβάλλουν στο χώρο και να σκανδαλίζουν τις αισθήσεις των θεατών.
Κι αν ο έναστρος θόλος κάλυπτε ταιριαστά την προβολή μιας σειράς ταινιών που επιχειρούσε να σε ταξιδέψουν στο φεγγάρι, τα αδέσποτα σκάφη που περίμεναν υπομονετικά την επισκευή τους και κυριαρχούσαν στον χώρο πίσω από τους θεατές έμοιαζαν με επέκταση της εκκεντρικής κωμωδίας της Αθηνάς Τσαγγάρη, της οποίας η προβολή ακολούθησε στο ίδιο σημείο και η οποία εκτυλίσσεται σχεδόν εξολοκλήρου πάνω σε ένα γιοτ όπου μια παρέα ανδρών παρασύρεται σε ένα άκρως ανταγωνιστικό και συνάμα παράλογο παιχνίδι επικράτησης για το ποιος είναι «ο καλύτερος γενικότερα».
Η Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη παρουσιάζει το «Chevalier» στον παλιό ταρσανά
«Χαίρομαι πολύ που η ταινία μου προβάλλεται εδώ... κάπως έτσι όλο αυτό βγάζει περισσότερο νόημα», δήλωσε χαριτολογώντας η Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη, η οποία προλόγισε την ταινία της και επέστρεψε μετά το τέλος της για μια χαλαρή συζήτηση με το κοινό.
Μολονότι το «Chevalier» έχει επισήμως κυκλοφορήσει στις ελληνικές αίθουσες τον περασμένο Νοέμβριο, η ένταξή του στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ έδωσε μια επιπλέον ευκαιρία σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες (και διασκεδαστικές) ελληνικές ταινίες των τελευταίων ετών να συναντήσει ένα κοινό Ελλήνων και ξένων θεατές, σε ένα μέρος όπου όπως και η υπόλοιπη, εκτός μεγάλων πόλεων Ελλάδα σπανίως έχει τη δυνατότητα να απολαύσει δείγματα των εγχώριων παραγωγών πλην των συμβατικά εμπορικών ταινιών.
«Piltzer»
Ωστόσο η προβολή-event της ημέρας, και ενδεχομένως ολόκληρου του φετινού Φεστιβάλ, δεν ήταν άλλη από το μοναδικό τιμητικό αφιέρωμα σε έναν από τους σπουδαιότερους πειραματιστές στην ιστορία του avant-garde κινηματογράφου (αλλά και μουσικό), τον Τόνι Κόνραντ. Με εφαλτήριο την εμβληματική ταινία του, «Το Τρεμόπαιγμα» («The Flicker», 1965), το πρόγραμμα της βραδιάς εξερεύνησε τη μεγάλη κινηματογραφική κληρονομιά που άφησε το φιλμ. Με επίκεντρο την πιο βασική μονάδα, το καρέ, το πείραμα του Κόνραντ ώθησε τα όρια της αντίληψης του μέσου σε πρωτοφανή μέρη, επιτιθέμενο στο φαινόμενο φι της ψευδαίσθησης της κίνησης και πυροδοτώντας έναν ολόκληρο δευτερεύοντα κόσμο από οπτικές παραισθήσεις και οφθαλμαπάτες. Ενώ η επίδραση της ταινίας διατρέχει την κινηματογραφική ιστορία, η ίδια η ταινία παραμένει μια ιδανική μεταφορά για ολόκληρη την καριέρα του Κόνραντ: μια αρχική έκρηξη, την οποία όσο περισσότερο είσαι πρόθυμος να κοιτάξεις και να κρατήσεις στο βλέμμα σου, τόσο ανακαλύπτεις ότι μέσα της υπάρχουν περισσότερα πράγματα να δεις.
«The Flicker»
Σε μια βραδιά (μάλλον ακατάλληλη για τους επιρρεπείς σε επεισόδια επιληψίας, λόγω των έντονων λάμψεων και φωτορυθμικών εφέ, όπως προειδοποιεί και ένα σημείωμα στην αρχή της ταινίας) που περιλάμβανε επίσης μερικές ακόμα ταινίες ανάλογης αισθητικής και λογικής ή άμεσα επηρεασμένες από αυτό, το «The Flicker» προβλήθηκε συνοδεία ενός άλλοτε εκκωφαντικού και άλλοτε ψυχεδελικού σάουντρακ το οποίο υπέγραψαν διαδοχικά ζωντανά οι Ζερόμ Νέτινγκερ, Μάικ Κούπερ και Αλίσα Μόξλι, συνθέτοντας μια απόλυτα τριπαρισμένη, σχεδόν κατανυκτική εμπειρία, ή όπως αναφέρει η επίσημη περιγραφή του Φεστιβάλ, «ένα ιδιότυπο κινηματογραφικό τσίρκο».
O Μάικ Κούπερ επί το έργον
Φυσικά, σε αυτό συνέβαλε και πάλι σημαντικά η επιλογή του χώρου, ο οποίος αναδείχθηκε σε καθοριστικής σημασίας συμπρωταγωνιστή, καθώς η προβολή πραγματοποιήθηκε στο παλιό βυρσοδεψείο Κορνηλάκη, ένα μνημειώδες συγκρότημα που έχει πλέον κηρυχθεί διατηρητέο και ανήκει στο Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης. Με τις μεγάλες δεξαμενές να χάσκουν σαν ανοιχτοί τάφοι, τη βλάστηση να έχει κάνει κατάληψη στο διπλανό εγκαταλελειμμένο κτήριο του συγκροτήματος και τον χώρο να αναδίδει μια αίσθηση στοιχειώματος, το Φεστιβάλ προσκάλεσε τους θεατές να βιώσουν τους ήδη αινιγματικούς ήχους και εικόνες της προβολής ως μια απόλυτα εναλλακτική, βιωματική εμπειρία. Οπως ακριβώς, δηλαδή, άξιζε σε μια βραδιά αφιερωμένη στον Τόνι Κόνραντ...
Διαβάστε ακόμη
- Avant-garde στη θάλασσα: Το 4ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου ξεκινά
- Το 4ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου τη... βλέπει αλλιώς (την οθόνη!), με Cellule d’Intervention Metamkine και Τόνι Κόνραντ
- Ταξίδι στο Φεστιβάλ Σύρου; Ταξίδι στο Φεγγάρι!
- «Open the Doors!» Ο Πέτερ Λίκτερ έρχεται στο Φεστιβάλ Σύρου
- Ο Νεριτάν Ζιντζιρία σκηνοθετεί μικρού μήκους ταινία για το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου. Δείτε την εδώ
