Ανήμερα της εμφάνισης των αποφυλακισθείσων Pussy Riot στο Φεστιβάλ του Ρότερνταμ, στρέφουμε σχεδόν άθελά μας το βλέμμα στο Το «F-word» του προγράμματος Signals (αλλά και πέριξ αυτού), που δηλώνει το «Feminism». Οι Pussy Riots «προγραμματίστηκαν» για να εμφανιστούν σε τρεις δόσεις – σαν να επρόκειτο για συνταγογραφημένο χάπι (το μεσημέρι σε συνέντευξη τύπου, το απόγευμα σε παρουσιάση της δεύτερης ταινίας περί «Pussy versus Putin», το βράδυ πάνω στη σκηνή), οι ταινίες του προγράμματος επικεντρώνονται όχι τόσο σε γυναικείες περιπέτειες σε μοντέρνους καιρούς, όσο στην περιπέτεια του να είσαι γυναίκα.
Τόσο πολύ δεν κρατιόμασταν να δούμε το «A Girl Walks Home Alone at Night», που αναγκαστήκαμε να τη δούμε με ολλανδικούς υπότιτλους, αφού η ταινία είναι αγορασμένη στις Κάτω Χώρες. Κι αυτό δεν είναι πρόβλημα για όσους δεν μιλούν Φαρσί, γιατί η σκηνοθέτις μιλά φαρσί βασικούς και εκλεπτυσμένους κώδικες της κινηματογραφικής γλώσσας: Εντονα στιλιζαρισμένη, σε εθιστικό άσπρο-μαύρο και με καρτουνίστικη αισθητική, η ταινία μιλά για ένα βαμπίρ που τριγυρίζει στους δρόμους μιας ιρανικής «Bad City» φορώντας τη μαντίλα της και ένα ριγέ μπλουζάκι σαν τραγουδίστρια της γκραντζ, μπλέκοντας έτσι το δημοφιλές genre με τους κυνόδοντες με ένα σύμπαν ποπ αναφορών με το οποίο μπορεί ο καθένας να σχετιστεί απ’ την Ανατολή ώς τη Δύση.
Διαβάστε ακόμη: Ρότερνταμ 2015: Τίμα τον πατέρα σου...
Δεν θα μπορούσε να πει κανείς το ίδιο για το μεξικάνικο «Me quedo contigo» του Αρτέμιο Νάρο, που ξεκινά ανώδυνα ως κοριτσίστικο feelgood για να καταλήξει σε κάτι που μοιάζει περισσότερο με τους ελληνικούς «Κλέφτες» του Μάκη Παπαδημητράτου, με γυναίκες να ξεσπούν τα απωθημένα τους σ’ έναν όμορφο καουμπόι – ίσως αυτόν που δεν εκδικήθηκαν ποτέ η Θέλμα κι η Λουίζ; Σε κάθε περίπτωση, ο Ντιέγο Λούνα που πρωταγωνιστεί στο ρόλο της «σχέσης από απόσταση» παραμένει –όπως θα περίμενε κανείς– αλώβητος. Το παιχνίδι με το ανώδυνο s&m για την ελίτ συνεχίζεται με το «Kopfkino» της Λένε Μπεργκ, μία ελεύθερη παραλλαγή ενός πλατωνικού Συμποσίου όπου καλοντυμένες γυναίκες που δουλεύουν στο χώρο του BDSM ανταλλάσουν εμπειρίες για τα επαγγελματικά τους, καθισμένες σ’ ένα τραπέζι σε κάτι που μοιάζει με θεατρική σκηνή, ενώ η κάμερα κάνει γλυκά τράβελινγκ δεξιά κι αριστερά, πάνω και κάτω απ’ το τραπέζι. Και για να μαθαίνουμε (γιατί ποτέ δεν ξέρεις πού μπορεί να σου φανεί χρήσιμο κάτι τέτοιο), kopfkino λέγεται η νοητική διεργασία κατά την οποία εικονοποιούμε αποκρουστικές σκηνές στην παραμικρή τους λεπτομέρεια.
Διαβάστε ακόμη: Ρότερνταμ 2015: Ψάχνοντας συννεφιά σε μια ηλιόλουστη Ελλάδα
«Self-Portrait of a Dutiful Daughter»
Θεατρικότητα (με την καλή έννοια) διακρίνουμε λοξοκοιτώντας στο τμήμα Bright Future και στο θρίλερ δωματίου «Man in the Wall» του Εβγκένι Ρουμάν, που μας βάζει στο διαμέρισμα μιας γυναίκας που ξυπνά απότομα απ’ το κρεβάτι, για να διαπιστώσει πως ο άνδρας της είναι εξαφανισμένος από προσώπου γης. Με πανέξυπνο σενάριο που αντιστέκεται σε ευκολίες, γυρίσματα έξι μόνο ημερών και μία μόνο γενική πρόβα, η ταινία με τον ισχυρότατο γυναικείο κεντρικό χαρακτήρα θα μπορούσε κάλλιστα να βγει και στο εμπορικό κύκλωμα. Η προσωπική αδυναμία της υπογράφουσας, βέβαια, παραμένει το ρουμάνικο «Self-Portrait of a Dutiful Daughter» της Ανα Λούνγκου, που συνεχίζει την παράδοση του ρουμάνικου σινεμά στην καταγραφή του παραλόγου και των ψυχολογικών αποχρώσεων πίσω από το τετριμμένο, και καταπιάνεται με ένα θέμα προσφιλές στη γενιά μου: την αμηχανία και δειλία των ανθρώπων γύρω στα 30 (που είναι τα νέα 18), που συνεχίζουν να κάνουν διδακτορικά που τραβούν επ’ αόριστον, ζουν κάτω από τη γονεϊκή στέγη/φτερούγα, κι όλο λένε πως φοβούνται την επαύριο. Η σκηνοθέτις, περίπου συνομήλικη, ίσως να βρίσκεται στον αντίποδα.
στη συναυλία των Pere Ubu
Το βράδυ γυρίσαμε την πλάτη στις Pussy Riots παίρνοντας ένα τρένο για το Αμστερνταμ για μια άλλη συναυλία. Ο Ντέιβιντ Τόμας, frontman των Pere Ubu, καθιστός με το μπαστούνι του στηριγμένο στην καρέκλα, μας θύμισε το βασικό αξίωμα της σχέσης με κάθε τέχνη, μιλώντας με το ποιο ισχυρό όπλο – την ειρωνεία. «Δεν καταλαβαίνω γιατί μου λέτε ευχαριστώ. Είστε από κάτω, στο σκοτάδι, είμαστε εδώ πάνω στη σκηνή, και θα εξυψωθούμε στο φως. Δε νοιαζόμαστε για σας, δε νοιάζεστε για μας "on the long run". Ζείτε άνετα χωρίς εμάς κι εμείς το ίδιο χωρίς εσάς. Είναι η τέλεια σχέση... Είμαστε πλοία που ταξιδεύουν μες στη νύχτα.» Σε μια εποχή που όλα υπογραμμίζουν τον «ρηξικέλευθο» χαρακτήρα τους, τα λόγια του Τόμας μοιάζουν να περιγράφουν τη σχέση ενός θεατή με τον κινηματογράφο και μάς θυμίζουν πως καμιά φορά σε σχέση με τις τεχνητές διακηρύξεις περί «φεμινισμού», που μπορούν κάλλιστα να οδηγήσουν σε σεξιστικές διατυπώσεις, είναι προτιμότερη η αλήθεια κάποιου που έχει βγάλει δίσκο με τον τίτλο «Why I Hate Women».
To 44o Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Ρότερνταμ διεξάγεται από τις 21 Ιανουαρίου έως και την 1η Φεβρουαρίου 2015.
Διαβάστε ακόμη:
- Ρότερνταμ 2015: Τίμα τον πατέρα σου...
- Ρότερνταμ 2015: Ψάχνοντας συννεφιά σε μια ηλιόλουστη Ελλάδα
- Ρότερνταμ 2015: Το ολλανδικό μοντέλο κάνει πρεμιέρα!
- «Συγγνώμη για την παρεξήγηση κύριε Καρυωτάκη»: τρέιλερ για τις «Εντυπώσεις ενός Πνιγμένου» του Κύρου Παπαβασιλείου
- «Requiem to a Shipwreck»: Μια ελληνική ταινία μικρού μήκους στο Φεστιβάλ του Ρότερνταμ
- Οι «Εντυπώσεις ενός Πνιγμένου» του Κύρου Παπαβασιλείου στο Διαγωνιστικό Τμήμα του 44ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Ρότερνταμ
- Το «Για Πάντα» της Μαργαρίτας Μαντά στο φεστιβάλ του Ρότερνταμ
- Με την «Εκρηξη» στις αίθουσες, ο Σύλλας Τζουμέρκας προχωράει ολοταχώς στην τρίτή του ταινία
Tags: Ρότερνταμ 2015
