Buzz

Μια (self) admiration society για τον Τέρρυ Παπαντίνα

στα 10

Στα 64 του χρόνια πέθανε ο Θόδωρος - Terry - Παπαντίνας, ένα από τα πιο καλά κρυμμένα μυστικά της ελληνικής rock 'n' roll σκηνής και μαζί ο χαρισματικός πρωταγωνιστής του υπέροχου ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Αθυρίδη «Τ 4 Trouble and The Self Admiration Society».

Μια (self) admiration society για τον Τέρρυ Παπαντίνα

Ο Θόδωρος - Terry - Παπαντίνας επέστρεψε από τη Νέα Υόρκη στην Ελλάδα παραμονές της χούντας του 1967, συνεργάστηκε με τα πιο γνωστά ονόματα της τότε ροκ σκηνής (Παύλος Σιδηρόπουλος, Νίκος Παπάζογλου, Διονύσης Σαββόπουλος), έγινε ένα σύμβολο rock 'n' roll τρόπου ζωής ανάμεσα στους συνομίληκούς του στη Θεσσαλονίκη και ακριβώς τη στιγμή που το ταλέντο του στην κιθάρα θα τον απογείωνε, ξεκίνησε η πτώση...

Δεν υπάρχει στην πραγματικότητα κανένας καλύτερος (και πιο απολαυστικός) τρόπος να μάθει κανείς τη συναρπαστική ιστορία του Θόδωρου Παπαντίνα από το να δει το ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Αθυρίδη (το ντεμπούτο του στην τεκμηρίωση πριν από το «Ενα Βήμα Μπροστά») με τίτλο «Τ 4 Trouble and The Self Admiration Society» που εν έτει 2010 σύστησε (σε όσους πολλούς δεν τον γνώριζαν) μια από τις πιο εμβληματικές φιγούρες της ροκ σκηνής της Ελλάδας.

T 4 Trouble

Οπως ανέφερε στο σημείωμα σκηνοθέτη, ο Δημήτρης Αθυρίδης την εποχή που το «Τ 4 Trouble and The Self Admiration Society» έκανε την πρεμιέρα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και αναγνωριζόταν ως ένα από τα καλύτερα (μουσικά) ντοκιμαντέρ των τελευταίων χρόνων, μετατρέποντας ταυτόχρονα τον Παπαντίνα (και) σε έναν αμιγώς κινηματογραφικό ήρωα:

Αντίθετα από τις βιογραφίες του είδους «αγιογραφίες» επιτυχημένων καλλιτεχνών (success story), η ταινία είναι η αφήγηση ζωής ενός «παρ’ολίγον» επιτυχημένου και άγνωστου ήρωα της ελληνικής ροκ. Προϊόν και φορέας της ροκ υποκουλτούρας, μιας κουλτούρας του «προσωπείου», που εκφραζόταν κοινωνικά περισσότερο με όρους αντίστασης και αμφισβήτησης πριν ενσωματωθεί στην μαζικότητα της κατανάλωσης, ο Τέρρυ ξεκίνησε ελπιδοφόρα την καριέρα του σαν γοητευτικός, ταλαντούχος, χαρισματικός εκπρόσωπος ενός αυθεντικού ροκ στυλ «αμερικάνικης» προέλευσης και γρήγορα έφτασε να αναγνωριστεί στους μουσικούς κύκλους σαν ένας πολύ ξεχωριστός κιθαρίστας. Μέσα στην δίνη ενός άγριου ροκ-στυλ ζωής, ο ναρκισσισμός του υποσκάπτει τις σχέσεις και η έλλειψη ορατών στόχων μέσα στο περιορισμένο περιβάλλον της ελληνικής ροκ σκηνής τον οδηγεί σε αυτοκαταστροφική νεύρωση. Μετά από αποτυχημένες δισκογραφικές προσπάθειες και ανίκανος να ενσωματωθεί στη μουσική βιομηχανία περιορίζει την καριέρα του σε ζωντανές εμφανίσεις σε στέκια της νεολαίας στη Θεσσαλονίκη και στην επαρχία. Ένας βαλκανικός ροκ μύθος, ένας «παρ’ολίγον», που σίγουρα όμοιούς του μπορούμε να συναντήσουμε σε κάθε γωνιά της Ευρώπης. Η γενιά της ροκ και οι αξίες της, η πρώτη από τις μεγάλες «φυλές» του 20ού αιώνα, καθόρισε και επηρέασε το σημερινό πολιτιστικό και κοινωνικό περιβάλλον, αλλά μετρά και τα θύματά της σε μια εκατόμβη μιμητών των αστεριών της μουσικής σκηνής (όπου όμως το νόημα δίνεται με όρους φήμης και επιτυχίας).

Τον συναντάμε σήμερα, σε ηλικία 56 ετών, απομονωμένο και κοινωνικά περιθωριοποιημένο, να στοχάζεται πάνω στα αίτια της (αυτό)καταστροφής του. Η προσωπική του αφήγηση-εξομολόγηση, γλαφυρή και διανθισμένη με χιούμορ, αποκαλύπτει μια σειρά τραυματικών εμπειριών, όπως πολλαπλές μεταναστεύσεις, κακοποίηση από τον πατέρα του (που και ο ίδιος υπήρξε θύμα δίωξης λόγω του αριστερού του παρελθόντος), κατεστραμμένες οικογενειακές σχέσεις, βίαιος μετεφηβικός αποπροσανατολισμός, καταστάσεις που σημάδεψαν και καθόρισαν την εξέλιξή του και τον οδήγησαν στο υπαρξιακό αδιέξοδο που βιώνει σήμερα. Ο Τέρρυ θυμώνει, κατηγορεί και αυτοσαρκάζεται μα και συχνά πνίγεται σε έναν ωκεανό αυτοδικαίωσης. Η κάμερα τον προσεγγίζει με έναν τρόπο «ψυχολογικό», όπου παρατηρούμε τον ήρωα να συνδιαλέγεται με την αποτυχία του.

Σε μια παράλληλη αφήγηση η ταινία παρουσιάζει τις διαδρομές της ζωής και την σημερινή καθημερινότητα του κεντρικού χαρακτήρα προσπαθώντας να βρει απάντηση στην ορατή αντίφαση του ελπιδοφόρου ξεκινήματος και του απογοητευτικού παρόντος. Αρχειακό υλικό και συνεντεύξεις με φίλους, ερωμένες και συνεργάτες μας βοηθούν να αναπλάσουμε μια ιστορία ζωής που βιώθηκε και νοηματοδοτήθηκε μέσα στην δίνη των πολιτικών και πολιτισμικών αλλαγών των τελευταίων 60 χρόνων. Ο Τέρρυ αντιπροσωπεύει έναν ηττημένο ήρωα, έναν νάρκισσο που επέζησε του πνιγμού και ναυαγός πια, παρακολουθεί την καταρράκωση του ειδώλου του. Θα καταφέρει να επιβιώσει ηθικά καταφεύγοντας στον κυνισμό και στην αυτοκαταστροφή.

Και τελευταία, επειδή της αξίζει ξεχωριστή μνεία, θα αναφερθούμε στην ίδια τη μουσική σαν πεδίο έκφρασης ενός καλλιτέχνη, όπου σχεδόν υπερβατικά, το νόημα της ύπαρξης χαρίζεται, φωτίζοντας τα σκοτάδια της ψυχής. Η μουσική του Τέρρυ Παπαντίνα, η τέχνη του, ηχεί δονητικά, τρυφερά και άγρια καθώς παρουσιάζεται για πρώτη φορά σε ένα ευρύτερο κοινό που θα είναι και ο τελικός κριτής, αυτός που θα δώσει την απάντηση στα ερωτήματα που γεννώνται.


T 4 Trouble

Δεν ξέρουμε πόσο σωστό είναι που στο YouTube, ένας χρήστης έχει ανεβάσει ολόκληρο το «Τ 4 Trouble and The Self Admiration Society», αλλά μπορείτε να το δείτε παρακάτω σαν μια πράξη rock 'n' roll που θα ταίριαζε στον πρωταγωνιστή του, ενώ παρακάτω μπορείτε να δείτε τον Τέρρυ Παπαντίνα να ηχογραφεί το τραγούδι που ακούγεται στην ταινία για τον ίδιο:



Διαβάστε ακόμη: Ο Δημήτρης Αθυρίδης μιλάει στο Flix για όλα όσα ενώνουν τον Τέρρυ Παπαντίνα από τον Γιάννη Μπουτάρη