«Αν έχω τη φήμη ότι το έργο μου είναι δύσκολο, είναι γιατί αγαπώ την καθημερινή ζωή και θέλω να την παρουσιάζω στην οθόνη. Γενικά οι άνθρωποι, πηγαίνοντας σινεμά θέλουν να αποδράσουν από την καθημερινότητά τους.»
Μπορεί τα τελευταία χρόνια να έμενε μακριά από τη δημοσιότητα, αφήνοντας το θρύλο της να κυκλοφορεί σε κάθε νέα γενιά που προσκυνούσε τις ταινίες της (από τον Γκας Βαν Σαντ μέχρι τον Αντριου Μπουζάλσκι) και τις θεωρίες της γύρω από το πραγματικά μοντέρνο, πειραματικό, έξω από τα όρια σινεμά, αλλά η Σαντάλ Ακερμάν βρέθηκε τον Αύγουστο στο Λοκάρνο για να παρουσιάσει τη νέα της ταινία «No Home Movie», δηλώνοντας παρών στα 65 της χρόνια.
Η είδηση του θανάτου της ήρθε αναπάντεχα (και ειρωνικά λίγες μόνο ημέρες μετά την προβολή της σημαντικότερης ταινίας της, «Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles» στις φετινές Νύχτες Πρεμιέρας) για να φέρει μόνο θλίψη και να επιβεβαιώσει πως η Βελγίδα δημιουργός έπασχε τα τελευταία χρόνια από ψυχολογικές κρίσεις. Και οι φήμες που θέλουν τον θανατό της να οφείλεται σε αυτοκτονία γράφει το πιο τραγικό τελευταίο κεφάλαιο στη ζωή της.
Διαβάστε ακόμη: O Γκας Βαν Σαντ, η Κλερ Ντενί, o Γιόνας Μέκας αποχαιρετούν την Σαντάλ Ακερμάν
Γεννημένη το 1950 από γονείς Πολωνούς Εβραίους στις Βρυξέλλες, η Ακερμάν στιγματίστηκε από τις συναισθηματικές μεταπτώσεις της μητέρα της που ήταν η μόνη από την οικογένειά της που επέστρεψε από το Αουσβιτς και όταν στα 18 της σπούδασε σινεμά, ανακάλυψε πως η Ευρώπη ήταν για αυτήν πιο μικρή από το ονειρό της. Μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου έμεινε μέχρι το 1972 και επιστρέφοντας το 1973 στο Βέλγιο σκηνοθέτησε, ένα χρόνο μετά, μια από τις πιο διάσημες ταινίες της (και εμβληματικό φιλμ για το queer σινεμά), το «Je, tu, il, elle».
Πριν είχε ολοκληρώσει τα υπέροχα «Hotel Monterey», τα μικρού μήκους «La Chambre 1» και «La Chambre 2» το «Hanging Out Yonkers» του 1973 και αμέσως μετά παρέδωσε το αριστούργημά της, το «Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles» που αφηγείται σε σχεδόν real time την ανιαρή καθημερινότητας μια νυκοκοιράς που εκδίδεται σαν να ήταν μια ακόμη ρουτίνα, μια από τις σημαντικότερες ταινίες του ευρωπαϊκού avant-garde και ορόσημο στο φεμινιστικό σινεμά των 70s, τόσο δυνατό σαν εμπειρία που επηρέασε σχεδόν όλο το αμερικανικό ανεξάρτητο σινεμά των 80s και συνεχίζει να επηρεάζει κάθε ανεξάρτητη και πρωτοπόρα φωνή στο σύγχρονο σινεμά.
Σκηνή από το «Jeanne Dielman»
Παρά τους παιάνες για το φεμινιστικό σινεμά της, αλλά και την queer πλευρά όλου της του έργου (η ίδια διατηρούσε λεσβιακές σχέσεις σε όλη της ζωή), η Σαντάλ Ακερμάν δεν δέχτηκε ποτέ τον όρο «φεμινίστρια δημιουργός» και αντιδρούσε στην προβολή των ταινιών της σε gay & lesbian κινηματογραφικά φεστιβάλ: «Συμβαίνει να είμαι γυναίκα και να γνωρίζω συγκεκριμένα προβλήματα, αλλά αυτό δεν είναι η μοναδική μου έννοια όταν κάνω ταινίες... Δεν κάνω γυναικείες ταινίες. Κάνω ταινίες της Σαντάλ Ακερμάν.»
Διάσημη για τα close up στις ηρωίδες της και τα μεγάλα σε διάρκεια πλάνα που καθιερώθηκαν ως το χαρακτηριστικό της στιλ, η Σαντάλ Ακερμάν δεν πίστευε στο διαχωρισμό ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας, ήθελε να αφιερώσει όσο χρόνο χρειαζόταν στο να αντιληφθεί ο θεατής τους χαρακτήρες των ταινιών της και δεν ενέδωσε ποτέ στα καλέσματα των καιρών, επιμένοντας σε ένα σινεμά τόσο προσωπικό που τελικά αφορούσε την ανθρώπινη κατάσταση περισσότερο απ' όσο και η ίδια μπορούσε να φανταστεί. Προυστικό με τον δικό της τρόπο, ακόμη και όταν σκηνοθέτησε το «La Captive» του 2000 απομονώνοντας το «La Prisonnière» από το «Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο», σε ένα εκτός εποχής εφιαλτικό δοκίμιο εξάρτησης και έλξης σαν επιστροφή στα ρίζες της παιδικής της ηλικίας.
Σκηνή από το «Je, Tu, Lui, Elle»
Ειρωνικά η πρώη έκθεση των εικαστικών της έργων, στα οποία αφιέρωσε σχεδόν ισόποσο χρόνο με το σινεμά μέσα στην καριέρα της συμμετέχοντας σε σημαντικές εκθέσεις παγκοσμίως, είναι προγραμματισμένη για το τέλος Οκτωβρίου στο Πανεπιστήμιο του Γουέστμινστερ. Οι διοργανωτές επιβεβαίωσαν πως τα εγκαίνια θα γίνουν κανονικά. Απλά τώρα πια η έκθεση θα συνοδευτεί από τη μεγάλη απουσία της, που έτσι απλά και καθημερινά έμέλλε να γραφτεί στις 5 Οκτωβρίου του 2015.
«Η τελευταία μου προσπάθεια για μια αυτοπροσωπογραφία. Το ονομά μου είναι Σαντάλ Ακερμάν. Γεννήθηκα στις Βρυξέλλες. Και αυτή είναι η αλήθεια.»
Δείτε εδώ ένα μικρό αφιέρωμα στην Σαντάλ Ακερμάν:
Διαβάστε ακόμη:
Tags: Σαντάλ Ακερμάν
