Φεστιβάλ / Βραβεία

Διεθνές Διαγωνιστικό Φεστιβάλ Δράμας 2025: Better watch out for the «Skin»

στα 10

Τα υβριδικά έργα και τα ντοκιμαντέρ αφθονούσαν στο φετινό lineup, αν και εμάς μας κέρδισαν κάποιες μυθοπλασίες (ατσάλινης) ακαδημαϊκής κοπής.

Διεθνές Διαγωνιστικό Φεστιβάλ Δράμας 2025: Better watch out for the «Skin»
Skin on Skin

«Skin on Skin». Από την εναρκτήρια κιόλας, «αχνισμένη» ερωτική σκηνή στο πίσω κάθισμα ενός αυτοκινήτου, γίνεται φανερό πως ο Γερμανός Γιάκομπ, φύλακας σε ένα σφαγείο, είναι ερωτευμένος με τον Βόσνιο Μπόρις, εργάτη που επιβάλλεται να ελέγχει καθημερινά πριν την έναρξη της βάρδιας. Πιο κολλημένος ο Γιάκομπ στη σχέση αυτή απ’ ότι ο Μπόρις, που έχει σιχαθεί τη βρωμιά και την εκμετάλλευση σε τούτο το φρικώδες «χοιροστάσιο», όπου οι προϊστάμενοι και οι εργοδηγοί είναι τα πραγματικά γουρούνια, και θέλει να φτιάξει μια ώρα αρχύτερα τα χαρτιά του για να γυρίσει στην πατρίδα. Και καθώς ο Γιάκομπ παλεύει να τον βοηθήσει, με την ελπίδα να φύγει μαζί του, ο φακός του Σιμόν Σνεκενμπούργκερ εξερευνά το υπό πίεση ερωτικό πάθος σα νυστέρι που χώνεται κάτω από το δέρμα και σκαλίζει, μαζί με τα σωθικά των βασανισμένων ηρώων, κι εκείνα της σύγχρονης δυσανεκτικής Γερμανίας. Σε 30 λεπτά, η ταινία τα έχει πει όλα. Τίποτα δεν περισσεύει εδώ, ούτε λείπει. Ένα κομμάτι τέχνης «φιλέτο», ένα σεμινάριο συμπύκνωσης, και, προπαντός, ένα μάθημα κινηματογραφικής εκφοράς που ισορροπεί άψογα ανάμεσα στην απόσταση και τη μέθεξη. Eνας σπαραγμός υποδειγματικής ψυχραιμίας που αψηφά κάθε μεμψιμοιρία. Οι Γερμανοί τα ξέρουν καλά αυτά.

Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες για το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Δράμας στο επίσημο site του, στην επίσημη σελίδα του στο Facebook, στο κανάλι του στο YouTube και στον επίσημο λογαριασμό του στο Instagram.

Favours Favours

god is shy God is Shy

Σε έναν βαθμό και οι Σκανδιναβοί, όπως δείχνει και το «Favours» της Σουηδής Aγκνες Σκόναρε, κι ας εστιάζει σε μια πανικοβλημένη Γαλλίδα. Η Σόνια στέκει σε μια πολύβουη αποβάθρα τρένου, κρατώντας αγκαλιά ένα μωρό που κλαίει και ψάχνοντας κάποιον ανάμεσα στον κόσμο. Τη μαμά του μωρού, όπως θα πει σύντομα, με την οποία συμφώνησε να το προσέχει για λίγο. Aφαντη η άγνωστη, και το τρένο της Σόνια φθάνει σε 10 λεπτά. Oσα και η διάρκεια του φιλμ που, βασισμένο πρωτίστως στην ακρίβεια των κοντινών καδραρισμάτων και του καίριου μοντάζ, παρακολουθεί τη μάταιη προσπάθειά της να πείσει το σταθμαρχείο πως το μωρό δεν τής ανήκει. Λέει αλήθεια; Λέει δε λέει, η αποτυπωμένη στο πρόσωπό της αγωνία είναι η ίδια. Και το μυστήριο συντηρείται ακέραιο μέχρι και του «λυτρωτικού» φινάλε, σε μια επιδέξια άσκηση στο σασπένς που προφταίνει γνωστικά να υποβάλλει και το σχόλιο για μια γενιά γυναικών απεγνωσμένων μπροστά στην αβεβαιότητα της διαβίωσης.

Ακόμη μεγαλύτερο είναι το μυστήριο στο γαλλικό animation «God Is Shy» του Ζοσλίν Σαρλ, μεταφυσικής τάξης εδώ. Στη διάρκεια ενός ταξιδιού με τρένο, δύο φίλοι κομίστες σκοτώνουν την ώρα τους σχεδιάζοντας σε ένα χαρτί τους βαθύτερους φόβους τους. Μέχρι που απέναντί τους κάθεται μια ηλικιωμένη κυρία και αρχίζει να τους αφηγείται την ιστορία του εκλιπόντος συζύγου της. Μια ιστορία αλλόκοτη, υπνωτιστική, που θα προκαλέσει αναπάντεχες παρενέργειες στη συμπεριφορά του διδύμου. Να βρίσκονται, όλα όσα θα συμβούν, στη διεγερμένη φαντασία των κομίστων; Όπως και να έχει, έχουν επιλεγεί από την αινιγματική γυναίκα να νιώσουν και να θρηνήσουν όλα τα βάρη του κόσμου τούτου, μέχρι τελικής αποκάθαρσης. Δεν είναι εύκολο να περιγράψεις τί ακριβώς εκπροσωπεί κάθε ελιγμός σε αυτό το παράξενο, αλλά απίθανα μαγευτικό φιλμ.

I’m Glad You’re Dead Now I’m Glad You’re Dead Now

Ευκαιρία να κατηφορίσουμε, μέσω Γαλλίας, προς το μεσογειακό ταμπεραμέντο και το τιμημένο με Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες «I’m Glad You’re Dead Now». Η ελληνική παραγωγή, με συμπαραγωγούς τη Γαλλία και την Παλαιστίνη, πραγματεύεται την επιστροφή δύο αδελφών στο γενέθλιο νησί τους για να θάψουν τον πατέρα τους. Χαρακτήρες και πληγωμένο οικογενειακό παρελθόν σχηματίζονται εδώ μόνο μέσα από εντάσεις και συμφραζόμενα, με την καθοριστική συνδρομή του ευρήματος της άνοιας που ταλαιπωρεί τον μεγαλύτερο αδελφό. Ο τόνος -μαζί με το φυσικό ντεκόρ- είναι τυπικά μεσογειακός, αναμφίβολα, όμως τίποτα δε δίνεται στο πιάτο. Άθλος του Παλαιστίνιου ηθοποιού Ταουφίκ Μπαρχόμ, που εδώ σκηνοθετεί για πρώτη φορά, από δικό του σενάριο, παίζοντας ο ίδιος δίπλα στον πραγματικό του αδελφό, Ασράφ.

Αυτές ήταν οι πιο αγαπημένες μας ταινίες από τις 22 που συμμετείχαν στο Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα του 48ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, με programmer τον Βασίλη Τερζόπουλο, από χρόνια συνεργάτη του κινηματογραφικού θεσμού. Συμπτωματικά, καμία δεν έφυγε με βραβείο από τη διοργάνωση. Πιθανότατα γιατί η κριτική επιτροπή προτίμησε να κινηθεί στις διακρίσεις της προς την πειραματική/υβριδική κατεύθυνση (αφθονούν στο φετινό lineup) και να αφήσει ούτως ή άλλως έξω τους ήδη προβεβλημένους σε άλλα διεθνή φεστιβάλ τίτλους (όπως το «Skin on Skin» και το «I’m Glad You’re Dead Now»).

400 κασέτες 400 Κασέτες

Πάντως, στη δεύτερη περίπτωση, εξαίρεση αποτέλεσε το βραβείο (εκείνο της Καλύτερης Ταινίας Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης) για τις «400 Κασέτες» της Θέλγιας Πετράκη, που έχει ήδη διανύσει έναν πρώτο φεστιβαλικό κύκλο διεθνώς. Το φιλμ, το μόνο από τα τέσσερα ελληνικά του Διεθνούς Διαγωνιστικού που δε συμμετείχε και στο Εθνικό (τα άλλα ήταν τα «Noi» του Νεριτάν Ζιντζιρία, «Pirateland» του Σταύρου Πετρόπουλου και το «Μαγκνταλένα Χάουζεν: Παγωμένος Χρόνος» του Γιάννη Καρπούζη), πραγματεύεται την ιστορία μιας γυναικείας μετεφηβικής φιλίας που διήρκησε όσο και οι κασέτες του τίτλου μέχρι την ξαφνική διακοπή της. Και, αν και βρίσκει την πολυβραβευμένη δημιουργό σε απόλυτα ιμπρεσιονιστική διάθεση, μακριά από την στιλιστική και χαρακτηρολογική αυστηρότητα των «Η Χέλγκα στο Λουντ» και «Μπέλα», ξεχωρίζει για τον αέρινο τρόπο και την «κοσμικής» ανάγκης αισιοδοξία με τα οποία προσεγγίζει το θέμα της απώλειας.

loynes Loynes

¡Beso de Lengua!, José Luis Zorrero ¡Beso de Lengua!

Campolivar, Alicia Moncholí Campolivar

Στις πειραματικές επιλογές του προγράμματος, μεγάλο ενδιαφέρον έχει το πολυεθνικής παραγωγής «Loynes» του Βέλγου Ντόριαν Τζέσπερς (Βραβείο EFA «ΔΡΑΜΑ 2025»), έτσι όπως συνδέει την εξέλιξη της δίκης ενός αγνώστου ταυτότητας… πτώματος στην Αγγλία του 19ου αιώνα με το σήμερα. Το πρότυπο αγγλικό δίκαιο αμφισβητείται (το δήθεν πτώμα αντικαθίσταται από ένα άλλο, πιο φρέσκο, απροβλημάτιστα) και το θέατρο του παραλόγου συναντά την επιστημονική φαντασία με την αύρα, θαρρείς, του «Memoria» του Απιτσατπόνγκ. Ή, τουλάχιστον, έτσι νομίζουμε…

Στο ίδιο τερέν, τα πράγματα είναι μάλλον επιπόλαια στο «¡Beso de lengua!» του Μεξικανού Χοσέ Λουίς Ζορέρο, όπου το πρώτο ραντεβού δύο νεαρών αντρών σε ένα εστιατόριο καταλήγει σε ερωτικό τουρτοπόλεμο προς φόβο και τρόμο των γύρω πελατών, παροξυσμικά στο «Campolivar» της Ισπανίδας Αλίσια Μοντσολί, η οποία αναπλάθει ονειρικώ -και σπασμωδικώ- τω τρόπω τα τελευταία της παιδικά χρόνια στο πατρικό της σπίτι, εύκολα στο «Because of (U)» της Γαλλοχιλιανής Τοέ Κομαρέ, πάνω στον συγκεχυμένο ψυχισμό μιας νεαρής που συντηρεί σχέση με έναν μάτσο ράπερ, και κοινότυπα παραπλανητικά στο «Tragedy» του Βραζιλιάνου Μπερνάρντο Ζανότα (Ειδικό Βραβείο Αρτιότερης Παραγωγής TV5 MONDE), ένα κολάζ από (δήθεν) home videos που αφηγείται χωρίς ίχνος πειστικότητας τη συνομωσία ενός νεαρού με τη μητριά του να ξεφορτωθούν τον άπιστο πατέρα του.

Αντίθετα, θερμότερα και πολύ πιο συμπαγή είναι τα ντοκιμαντέρ «No Mean City» του Βρετανού Ρος ΜακΛιν (Ειδική Μνεία), που ακολουθεί τρεις δημοτικούς εργάτες στο νυχτερινό Μπέλφαστ να αλλάζουν τους παλιούς λαμπτήρες νατρίου των φανοστατών με τεχνολογίας LED («για τη διακριτική προσέγγιση της έννοιας της αλλαγής», που πολύ σωστά λέει και το σκεπτικό της Μνείας), και «Sewing Machine» του Εσθονού Ούλο Πίκοφ, ο οποίος ξεδιπλώνει μέσα από ένα πάντρεμα αρχειακού υλικού και animation την ιστορία της προγιαγιάς του, η οποία αναγκάστηκε να κρύψει το νεογέννητο μωρό της σε μια ραπτομηχανή τα χρόνια του πολέμου.

Οπως και να έχει, οι περισσότερες από τις παραπάνω, υβριδικού τύπου ταινίες θυμίζουν εγκαταστάσεις απλωμένες σε κινούμενη εικόνα, σύμπτωμα μιας εποχής νέας ή νεότερης γενιάς δημιουργών που προέρχονται από τις εικαστικές τέχνες, χωρίς να είναι πάντα έτοιμοι να στηρίξουν τη δουλειά τους με την εσώτερη, αναγκαία στο σινεμά, αφηγηματική συνέπεια. Αλλά αυτό είναι θέμα μιας άλλης κουβέντας, που αφορά και (κυρίως) το μεγάλου μήκους φορμάτ.

Un Matin, Line Pillet Un Matin

Hunters in the Snow Hunters in the Snow

blackbird Blackbird

Πίσω, τώρα, στην ακαδημαϊκή σχολή, για να δούμε τα υπόλοιπα φιλμ του Διεθνούς Διαγωνιστικού. Το μεταναστευτικό ζήτημα ιχνηλατούν το «Bimba» της Τουρκοεβραίας Σάντρα Πέσο και το «Un Matin» της Βελγίδας Λιν Πιλέ, το πρώτο σωστά ορθογραφημένα και με συνεπή ψυχολογισμό, μέσα από τα μάτια μιας 16χρονης που παρακολουθεί την ευκατάστατη, ξενοφοβική οικογένειά της να αιχμαλωτίζει στο κότερό της έναν Άραβα ναυαγό, και το δεύτερο με ενσυναίσθηση, πάντως όχι ασυνήθιστα, μέσα από τις αφηγήσεις τεσσάρων λαθρομεταναστών που αναζητούν δουλειά, μέσα στο βανάκι που τους περιφέρει στις Βρυξέλες.

Αν και δέσμιο μιας σχηματικότητας, το «Blackbird» του Βραζιλιάνου Χοάο Πάουλο Μιράντα Μαρία σε κρατά με την ιστορία της κατατρεγμένης από μια ανείπωτη απώλεια γυναίκας που βρίσκει καταφύγιο σε ένα απομονωμένο κάμπινγκ κυνηγών, ενώ, παρά τις άγαρμπες σκηνοθετικά στιγμές του, το «Hunters in the Snow» του Ρουμάνου Μιχάι Μίνκαν εξερευνά με πειθώ το θέμα της ανδρικής φιλίας (και, σε έναν βαθμό, και του bullying), διά της επεισοδιακής πορείας τριών ανδρών που εκδράμουν για κυνήγι σε ένα χιονισμένο δάσος.

casa chica Casa Chica

When You Were Young Were You Afraid of the Moon? When You Were Young Were You Afraid of the Moon?

Οσο για το, τιμημένο με το Βραβείο Σκηνοθεσίας από την επιτροπή, «Casa Chica» της Μεξικάνας Λάου Τσαρλς, που μιλά για την πρώτη επαφή δύο ανήλικων αδελφών από φρεσκοχωρισμένους γονείς με τη νέα οικογένεια του μπαμπά, μπορεί να μην πρωτοτυπεί στον μισοντοκιμαντερίστικο τρόπο που κοιτά την παιδική ηλικία, συγκινεί, ωστόσο, με την τρυφερότητά του και τις ερμηνείες των μικρών πρωταγωνιστών, και κυρίως του αγοριού.

Τέλος, στον χώρο της καθαρής τεκμηρίωσης, το «When You Were Young Were You Afraid of the Moon?» της Σκοτσέζας Φίμπι Κόταμ συνομιλεί με δύο Ισραηλινές αδελφές στο Βερολίνο, μεγαλωμένες σαν Παλαιστίνιες από την ειρηνίστρια μητέρα τους, εντελώς τυπικά και χωρίς ποτέ να μας εξηγεί τα κίνητρα της τελευταίας για τούτη την ανατροφή (οι καλές, «ανθρωπιστικές» προθέσεις δεν αρκούν), ενώ σαφώς μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχει το «Correct Me If I’m Wrong» της Κινέζας Χάο Ζου (Grand Prix 2025) που, έστω και πλατειαστικά και επαναλαμβανόμενα, παρακολουθεί τις απεγνωσμένες προσπάθειες μιας συντηρητικής κινέζικης φαμίλιας να ξορκίσει το «κακό» από τον queer νεαρό γόνο της για να τον ετοιμάσει για γάμο.


To Flix στο 48ο Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας

Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες για το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Δράμας στο επίσημο site του, στην επίσημη σελίδα του στο Facebook, στο κανάλι του στο YouTube και στον επίσημο λογαριασμό του στο Instagram.