Από τις 5 έως τις 11 Φεβρουαρίου μια σειρά πολυβραβευμένων σκηνοθετών επιχειρούν να καταγράψουν τη φευγαλέα φύση του ταλέντου: κόμικ, erotica, street photography, avant garde σινεμά, κλασικά αριστουργήματα και παραλίγο εκτρώματα στριμώχνονται μπροστά στην κάμερα για τα μάτια σας μόνο. Μια σειρά από Eλληνες εικαστικούς και επιμελητές θα «υιοθετήσουν» τις ταινίες του αφιερώματος, εξερευνώντας τα όρια της καλλιτεχνικής έκφρασης.
Ξεχωριστή σημασία για το αφιέρωμα θα έχει η παρουσία της Σόφι Φάινς στην Αθήνα, η οποία θα παρουσιάσει την ταινία της «Over Your Cities Grass Will Grow» για το Γερμανό εικαστικό Ανσελμ Κίφερ, αλλά θα διδάξει και ένα masterclass πάνω στην αλχημεία εικαστικής δημιουργίας και ντοκιμαντέρ.
Αναλυτικά το πρόγραμμα προβολων του «Arts & Docs»
Πέμπτη 5 Φεβρουαρίου
20.30 Ανακαλύπτοντας τη Βίβιαν Μάιερ (Finding Vivian Maier) των Τζον Μαλούφ & Τσάρλι Σίσκελ (2014)
Μία φαινομενικά «ασήμαντη» και μυστικοπαθής γκουβερνάντα, η Βίβιαν Μάιερ τράβηξε πάνω από 10.000 φωτογραφίες τις οποίες κράτησε κρυφές κατά τη διάρκεια της ζωής της. Δεκαετίες αργότερα, θα ανακαλυφθούν σχεδόν τυχαία, καθιερώνοντάς την ως μια από τις σημαντικότερες street photographers όλων των εποχών και συνθέτοντας μια μοναδική τοιχογραφία της Αμερικής του 20ού αιώνα. Μέσα από μια ανεκτίμητη βουτιά στο έργο της και συνεντεύξεις με τους ανθρώπους που νόμιζαν ότι την γνώριζαν, η ταινία αναζητά τα ίχνη μιας αινιγματικής γυναίκας που μοιάζει να αναδύθηκε από τις σελίδες ενός μυθιστορήματος μυστηρίου. Υποψηφιοτητα για Οσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ.
Παρασκευή 6 Φεβρουαρίου
19.30 Ο Τιμ και ο Βερμέρ του (Tim’s Vermeer) του Τέλερ (2013)
Ο Τιμ Τζένισον, ένας Τεξανός εφευρέτης, φιλοδοξεί να λύσει έναν από τους μεγαλύτερους γρίφους στον κόσμο της τέχνης: Πώς κατάφερνε ο μεγάλος Ολλανδός ζωγράφος του 17ου αιώνα, Γιοχάνες Βερμέρ, να αναπαράγει εικόνες με σχεδόν φωτορεαλιστική πιστότητα, 150 χρόνια πριν από την εφεύρεση της φωτογραφίας; Προκειμένου να εξακριβώσει τη θεωρία του, ο Τζένισον θα ξεκινήσει μια παθιασμένη αναζήτηση που θα κρατήσει πάνω από πέντε χρόνια και θα τον ταξιδέψει από την πατρίδα του Βερμέρ, το Ντελφτ, μέχρι το παλάτι του Μπάκιγχαμ.
19.30 Crumb του Τέρι Ζούιγκοφ (1994)
Δημιουργός του «Fritz the Cat» και του «Mr. Natural», ο Ρόμπερτ Κραμπ αποτελεί μια αμφιλεγόμενη αλλά πρωτοπόρα φιγούρα της αμερικανικής underground κόμικ σκηνής, χάρη στο αναρχικό χιούμορ, την καυστική σάτιρα και τις σεξουαλικά φορτισμένες δημιουργίες του. Έχοντας πρόσβαση στις πιο μύχιες σκέψεις του πρωταγωνιστή του, αλλά και στα μέλη της δυσλειτουργικής οικογένειάς του, ο Τέρι Ζουάιγκοφ («Ghost World») φέρνει στη επιφάνεια το τραυματικό παρελθόν που τροφοδότησε τη δουλειά του Κραμπ και σκιαγραφεί ένα ιδιαιτέρως προσωπικό πορτρέτο μεταξύ ιδιοφυΐας και εμμονής. Ένα από τα πιο εμβληματικά ντοκιμαντέρ των ’90s.
Σάββατο 7 Φεβρουαρίου
17.30 Ο Φευγάτος Κύριος Ανγκερερ (Far Out Isn’t Far Enough: The Tomi Ungerer Story) του Μπραντ Μπέρνσταϊν (2012)
Ποιος θέλει να κάνει ένα τριπάκι στο μυαλό του Τόμι Άνγκερερ; Συγγραφέας και εικονογράφος με αυθεντικά αντάρτικο πνεύμα, ο Άνγκερερ έζησε μια ζωή στα όρια της «πολιτισμένης» κοινωνίας. Οι ξέφρενες περιπέτειές του συμπεριλαμβάνουν μερικά από τα σημαντικότερα γεγονότα του 20ού αιώνα, συνδυάζοντας το ντοκιμαντέρ με 70 χρόνια εικαστικής δημιουργίας. Οπλισμένος με κοφτερή πένα και ένα μόνιμο «κατηγορώ», ο Άνγκερερ έδωσε φωνή στους επαναστάτες της γενιάς του, ενώ έκανε παράλληλα καριέρα στο παιδικό βιβλίο και στο erotica. Μέχρι που τον πήρανε χαμπάρι!
19.30 Χορταριασμένες Πόλεις (Over Your Cities Grass Will Grow) της Σόφι Φάινς (2010)
Σκηνοθέτιδα των υπερεπιτυχημένων ντοκιμαντέρ «The Pervert’s Guide to Cinema» και «The Pervert’s Guide to Ideology», με πρωταγωνιστή τον εκκεντρικό φιλόσοφο Σλάβοϊ Ζίζεκ, η Σόφι Φάινς παρέδωσε ίσως την πιο φιλόδοξη δουλειά της με αυτό το υπνωτιστικό ντοκιμαντέρ γύρω από τον Γερμανό εικαστικό Άνσελμ Κίφερ και τα μνημειωδών διαστάσεων έργα του. Χτίζοντας μια επιβλητική ατμόσφαιρα, η ταινία μας ξεναγεί σε ένα παλιό εργοστάσιο μεταξιού το οποίο ο καλλιτέχνης έχει μετατρέψει σε μια λαβυρινθώδη πολιτεία από εγκαταστάσεις, κρύπτες και υπόγειες στοές, καθιστώντας μας μάρτυρες μιας σχεδόν αλχημιστικής δημιουργικής διαδικασίας.
21.45 Η Ωραία και ο Πυγμάχος (Cutie and the Boxer) του Ζάκαρι Χάιντσερλινγκ (2013)
Η αντισυμβατική ερωτική ιστορία του Ουσίο και της Νορίκο Σινοχάρα γεννιέται με φόντο τη Νέα Υόρκη των ’70s. Σαράντα χρόνια χαοτικού γαμήλιου βίου αργότερα, οι δύο Ιάπωνες καλλιτέχνες συνεχίζουν να παλεύουν με το δαιμόνιο της δημιουργίας παρά τις πολυάριθμες αποτυχίες και απογοητεύσεις. Ρίχνοντας φως σε μια ολόκληρη ζωή αφιερωμένη στην τέχνη, το ντοκιμαντέρ του Ζάκαρι Χάιντσερλινγκ αποτελεί το συγκινητικό χρονικό μιας ταραχώδους σχέσης και έναν ύμνο στην αγάπη, τη θυσία και την ατέρμονη αναζήτηση της προσωπικής έκφρασης. Βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Σάντανς και υποψηφιότητα για Oσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ.
Κυριακή 8 Φεβρουαρίου
16:00-18:00 MASTERCLASS: Σόφι Φάινς / Η Σόφι Φάινς ξεκίνησε την καριέρα της στον κινηματογράφο το 1987, ακολουθώντας μια αντισυμβατική πορεία που την οδήγησε από το πλευρό του Πίτερ Γκρίναγουεϊ (συνεργάστηκαν στα «Συνεχόμενοι Πνιγμοί», «Ο Μάγειρας, ο Κλέφτης, η Γυναίκα του και ο Εραστής της», «Τα Βιβλία του Πρόσπερο») σε μια σειρά από ταινίες με κυρίαρχο το αντρικό στοιχείο: «The Pervert’s Guide to Cinema», «The Pervert’s Guide to Ideology» και «Χορταριασμένες Πόλεις». Στην πρώτη της επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα, θα μιλήσει για τη σύζευξη ντοκιμαντέρ και εικαστικής δημιουργίας. / Το Masterclass θα γίνει στο Exile Room (Αθηνάς 12, 3ος όροφος, Μοναστηράκι, τηλ. 210 3223394/5, www.exileroom.gr). Δεν γίνονται κρατήσεις θέσεων. Το Masterclass θα γίνει στα Aγγλικά. Είσοδος δωρεάν
18.30 Εθνική Πινακοθήκη (National Gallery) του Φρέντερικ Γουάισμαν (2014)
Κατά πολλούς ο μεγαλύτερος εν ζωή Αμερικανός ντοκιμαντερίστας, ο Φρέντερικ Γουάισμαν εισβάλλει στα άδυτα της Εθνικής Πινακοθήκης του Λονδίνου, ενός από τα σημαντικότερα μουσεία του κόσμου. Διεισδυτική και εξονυχιστική, η τελευταία του ταινία συλλαμβάνει με το φακό ανορθόδοξες ξεναγήσεις, φιλόδοξους curators, γραφειοκρατικούς κυκεώνες, επίπονες συντηρήσεις έργων τέχνης και μια παρέλαση αριστουργημάτων της ζωγραφικής όπως δεν τα έχετε ξαναδεί, για να συνθέσει μια σφαιρική και άκρως αποκαλυπτική σπουδή πάνω στη λειτουργία και τον ρόλο των μουσείων, την αξία της τέχνης, αλλά και τους πολλαπλούς τρόπους ερμηνείας της.
21:45 Ο Τζακ Σμιθ και η Καταστροφή της Ατλαντίδας (Jack Smith and the Destruction of Atlantis) της Μέρι Τζόρνταν (2006)
Γνωστός για τον δύσκολο χαρακτήρα του, ο αιώνιος πειραματιστής Τζακ Σμιθ βρήκε επιτέλους τον δάσκαλό του: Η σκηνοθέτιδα Μέρι Τζόρνταν επιστρατεύει θεούς και δαίμονες προκειμένου να αναδείξει τη γοητεία και τη βαθιά επιρροή που άσκησε στην εποχή του, αν και μοναδικός υπεύθυνος για τη λήθη που καλύπτει το όνομά του δεν είναι πάρα ο ίδιος. Αντικαπιταλιστής, ουτοπιστής και απελπιστικά ταλαντούχος, βρέθηκε στο επίκεντρο της αμερικανικής avant-garde χάρη στις οργιαστικές underground φιλμικές δημιουργίες του, αλλά και κατέληξε να πεθάνει άπορος και μόνος, περιτριγυρισμένος από τους απόηχους του σκανδαλώδους «Flaming Creatures».
18:15 / Αίθουσα Β Ο Κινηματογραφικός Οδηγός για Διεστραμμένους (The Pervert’s Guide to Cinema) της Σόφι Φάινς (2006)
Από το «Vertigo» ως τα «Πουλιά» κι από το «Blue Velvet» στο «Matrix», η διαπεραστική σκέψη, η ακαταμάχητη προφορά των Αγγλικών, το μάλλον αταίριαστο με την ιδέα ενός φιλοσόφου παρουσιαστικό, μεταμόρφωσαν τον Σλάβοι Ζίζεκ στο καλύτερο «ειδικό εφέ» του ντοκιμαντέρ της Φάινς, γύρω από το πως ένα μεγάλο κομμάτι του κινηματογράφου διαχειρίζεται τραύματα που δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε στην πραγματικότητα.
Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου
19:30 Το Μυστήριο του Πικάσο (Le Mystère Picasso) του Ανρί-Ζορζ Κλουζό (1956)
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς θα ήταν αν μπορούσατε να βρεθείτε σε απόσταση αναπνοής από έναν σπουδαίο ζωγράφο εν ώρα εργασίας; Στο κλασικό αυτό ντοκιμαντέρ, ο Γάλλος μετρ του σασπένς Ανρί-Ζορζ Κλουζό («Οι Διαβολογυναίκες», «Το Μεροκάματο του Τρόμου») μας προσκαλεί στο ατελιέ του Πάμπλο Πικάσο, όπου χάρη σε ένα εμπνευσμένο τέχνασμα μετατρέπει την οθόνη σε καμβά και συλλαμβάνει τον μεγάλο Ισπανό καλλιτέχνη σε ένα σπάνιο ντοκουμέντο που μας προσφέρει μια μοναδική «αδιάκριτη» ματιά στην πυρετώδη δημιουργική διεργασία μιας από τις μεγαλύτερες ιδιοφυίες της σύγχρονης τέχνης.
21.30 Ανακαλύπτοντας τη Βίβιαν Μάιερ (Finding Vivian Maier) των Τζον Μαλούφ & Τσάρλι Σίσκελ (2014)
Μία φαινομενικά «ασήμαντη» και μυστικοπαθής γκουβερνάντα, η Βίβιαν Μάιερ τράβηξε πάνω από 10.000 φωτογραφίες τις οποίες κράτησε κρυφές κατά τη διάρκεια της ζωής της. Δεκαετίες αργότερα, θα ανακαλυφθούν σχεδόν τυχαία, καθιερώνοντάς την ως μια από τις σημαντικότερες street photographers όλων των εποχών και συνθέτοντας μια μοναδική τοιχογραφία της Αμερικής του 20ού αιώνα. Μέσα από μια ανεκτίμητη βουτιά στο έργο της και συνεντεύξεις με τους ανθρώπους που νόμιζαν ότι την γνώριζαν, η ταινία αναζητά τα ίχνη μιας αινιγματικής γυναίκας που μοιάζει να αναδύθηκε από τις σελίδες ενός μυθιστορήματος μυστηρίου. Υποψηφιοτητα για Οσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ.
Τρίτη 10 Φεβρουαρίου
19:30 Αγονη Γη (Waste Land) της Λούσι Γουόκερ (2010)
Γοητευμένος από τη δύσοσμη αλχημεία των σκουπιδιών, ο Βραζιλιάνος εικαστικός Βικ Μουνίζ εγκαταλείπει το άνετο διαμέρισμά του στο Μπρούκλιν και ταξιδεύει μέχρι την πιο μεγάλη χωματερή στον κόσμο, έξω από το Ρίο ντε Τζανέιρο, για ένα μοναδικό project. Γνωρίζοντας από κοντά τους catadores, μια ετερόκλητη «κάστα» που μαζεύει ανακυκλώσιμα από τα βάθη της χωματερής, τους βοηθάει να ζωγραφίσουν τα πορτρέτα τους με σκουπίδια, ενώ τους εμπνέει να φανταστούν τη ζωή τους από την αρχή. Βραβείο κοινού στα Φεστιβάλ Σάντανς και Βερολίνου, υποψηφιότητα για Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ.
21.30 Ο Τιμ και ο Βερμέρ του (Tim’s Vermeer) του Τέλερ (2013)
Ο Τιμ Τζένισον, ένας Τεξανός εφευρέτης, φιλοδοξεί να λύσει έναν από τους μεγαλύτερους γρίφους στον κόσμο της τέχνης: Πώς κατάφερνε ο μεγάλος Ολλανδός ζωγράφος του 17ου αιώνα, Γιοχάνες Βερμέρ, να αναπαράγει εικόνες με σχεδόν φωτορεαλιστική πιστότητα, 150 χρόνια πριν από την εφεύρεση της φωτογραφίας; Προκειμένου να εξακριβώσει τη θεωρία του, ο Τζένισον θα ξεκινήσει μια παθιασμένη αναζήτηση που θα κρατήσει πάνω από πέντε χρόνια και θα τον ταξιδέψει από την πατρίδα του Βερμέρ, το Ντελφτ, μέχρι το παλάτι του Μπάκιγχαμ.
Τετάρτη 11 Φεβρουαρίου
19.30 Ο Φευγάτος Κύριος Ανγκερερ (Far Out Isn’t Far Enough: The Tomi Ungerer Story) του Μπραντ Μπέρνσταϊν (2012)
Ποιος θέλει να κάνει ένα τριπάκι στο μυαλό του Τόμι Άνγκερερ; Συγγραφέας και εικονογράφος με αυθεντικά αντάρτικο πνεύμα, ο Άνγκερερ έζησε μια ζωή στα όρια της «πολιτισμένης» κοινωνίας. Οι ξέφρενες περιπέτειές του συμπεριλαμβάνουν μερικά από τα σημαντικότερα γεγονότα του 20ού αιώνα, συνδυάζοντας το ντοκιμαντέρ με 70 χρόνια εικαστικής δημιουργίας. Οπλισμένος με κοφτερή πένα και ένα μόνιμο «κατηγορώ», ο Άνγκερερ έδωσε φωνή στους επαναστάτες της γενιάς του, ενώ έκανε παράλληλα καριέρα στο παιδικό βιβλίο και στο erotica. Μέχρι που τον πήρανε χαμπάρι!
21.30 Η Ωραία και ο Πυγμάχος (Cutie and the Boxer) του Ζάκαρι Χάιντσερλινγκ (2013)
Η αντισυμβατική ερωτική ιστορία του Ουσίο και της Νορίκο Σινοχάρα γεννιέται με φόντο τη Νέα Υόρκη των ’70s. Σαράντα χρόνια χαοτικού γαμήλιου βίου αργότερα, οι δύο Ιάπωνες καλλιτέχνες συνεχίζουν να παλεύουν με το δαιμόνιο της δημιουργίας παρά τις πολυάριθμες αποτυχίες και απογοητεύσεις. Ρίχνοντας φως σε μια ολόκληρη ζωή αφιερωμένη στην τέχνη, το ντοκιμαντέρ του Ζάκαρι Χάιντσερλινγκ αποτελεί το συγκινητικό χρονικό μιας ταραχώδους σχέσης και έναν ύμνο στην αγάπη, τη θυσία και την ατέρμονη αναζήτηση της προσωπικής έκφρασης. Βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Σάντανς και υποψηφιότητα για Oσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ.
«Arts & Docs»: Επίμονα Ταλέντα / Το αφιέρωμα θα γίνει στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος: Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, (Μετρό Κεραμεικός) 104 35 Αθήνα, Τ. (210) 36 09 695, 36 12 046 / Είσοδος: 5 Ευρώ ανά προβολή / Περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του αφιερώματος και στο επίσημο site του Exile Room. / Πρόκειται για την όγδοη εκδήλωση που διοργανώνει η Ταινιοθήκη της Ελλάδος στo πλαίσιο της πράξης «Η Κινηματογραφοφιλία στη Νέα Εποχή» του ΕΣΠΑ 2007-2013.