Ολοκληρώθηκαν οι προβολές του 16ου Animasyros International Film Festival, ενός φεστιβάλ που για ακόμα μία χρονιά προσέφερε έναν πλούτο προγράμματος - τόσο μεγάλο, που ήταν αδύνατον να παρακολουθήσουμε τα πάντα: φέτος ήταν διαθέσιμες περισσότερες από 270 ταινίες καταξιωμένων και νέων δημιουργών από 53 διαφορετικές χώρες, με 8 διαγωνιστικά τμήματα (Διεθνές, Φοιτητικό, K.ID.S, AnimaPride, Εθνικό Διαγωνιστικό, TV & Commissioned Films, Ταινιών Μεγάλου Μήκους & #thisisEU - Ευρωπαϊκές Αξίες) και ειδικά αφιερώματα.
Ταυτόχρονα τα εκπαιδευτικά εργαστήρια, τα pitching sessions, και τα masterclasses στην Αγορά -όπως αυτό του διάσημου σκηνοθέτη των Walt Disney Studios, Τζον Μάσκερς- ανέβασαν την πρόκληση επιλογής των προβολών.
Με άλλα λόγια: το Animasyros έχει εξελιχθεί σ' ένα μεγάλο φεστιβάλ, εξαιρετικά ενδιαφέρον και πολυσχιδές. Μήπως θα έπρεπε να γίνει και μεγαλύτερης διάρκειας - με επαναλήψεις και ευκαιρίες για να δει ο θεατής όσα περισσότερα μπορεί, χωρίς εκπτώσεις;
Πάντως το Flix, παραδοσιακά, θα επιλέξει και φέτος τα αγαπημένα του, όπως το κάνει κάθε χρόνο - λίγες ώρες πριν την τελετή απονομής των βραβείων και τη λήξη του φεστιβάλ που θα πραγματοποιηθούν απόψε το βράδυ, στο θέατρο Απόλλων.
Disclaimer: Υπήρξαν πολλές και εξαιρετικές ταινίες και στο ελληνικό διαγωνιστικό τμήμα. Ομως λόγω δεοντολογίας (θα είμαστε στην κριτική επιτροπή των Νυχτών Πρεμιέρας όπου αρκετές από αυτές τις ελληνικές ταινίες διαγωνίζονται) δεν μάς επιτρέπεται να τις συζητήσουμε αυτή τη χρονική στιγμή.
«Amarradas» (Συνδεδεμένες) της Κάρμεν Κόρντομπα Γκονζάλες | Ισπανία
Κόβεται ποτέ ο ομφάλιος λώρος μεταξύ μητέρας και παιδιού; Μία μάνα γεννά το κοριτσάκι της και το βλέπει να μεγαλώνει. Οταν εκείνη φεύγει για σπουδές στην μεγάλη πόλη, στο αεροδρόμιο την παίρνει μία αγκαλιά. Μία αγκαλιά που την ακολουθεί - τα χέρια της ξεχειλώνουν, διασχίζουν τον χάρτη, μπαίνουν στο φοιτητικό της σπίτι και φωλιάζουν εκεί. Για να την ξαναπάρουν αγκαλιά όταν κουράζεται, όταν κλαίει. Να της ανακατέψουν διακριτικά το τσάι. Να την προφυλάξουν από κινδύνους.
2D animation, που δεν στερείται σε ευρηματικότητα, ιδέες στην εμψύχωση και μεγάλης συγκίνησης.
«Drijf» (Επιπλέοντας) του Λέβι Στουπς | Βέλγιο
Ενα ζευγάρι, γυμνοί σαν Πρωτόπλαστοι, βρίσκονται να επιπλέουν στον ανοιχτό ωκεανό. Η γυναίκα ήθελε να δει δελφίνια, αλλά σήμερα δεν εμφανίστηκαν. Αυτό που εμφανίστηκε όμως είναι η κρίση στη σχέση τους. Εκείνος καταπιεσμένος, εσωστρεφής, να μην παίρνει πρωτοβουλίες. Εκείνη δυναμική, ανυπόμονη, βαθιά κουρασμένη να τα κάνει όλα μόνη της. Πάνω σε μία σχεδία, ένα ζευγάρι καταφέρνει να έχει τόσο τεράστια απόσταση - ώστε να αυνανίζονται ο καθένας μόνος του, για παράδειγμα. Να αγαπιούνται, αλλά να τρώνε τις σάρκες τους - κυριολεκτικά.
Παράδειγμα για το πώς το animation, με τόλμη στις ιδέες, το περιεχόμενο, αλλά και την εφαρμογή τους στην εικόνα, μπορεί να αγγίξει πολύ δύσκολα θέματα και να το κάνει με έναν ωμό (αλλά και σε στιγμές λυρικό και συναισθηματικό) τρόπο που θα σόκαρε στο live action.
«Nun or Never» (Καλόγρια ή Ποτέ!) της Χέτα Γιααλινόχα | Φιλανδία
Οι καλόγριες σ' ένα μοναστήρι κάθε μέρα υμνούν το Θεό σε μία ομογενή χορωδία με αγγελικές φωνές. Τα βράδια, κάποιες από αυτές, το σκάνε από τους κοιτώνες τους για να καπνίσουν. Μία από αυτές ξεφεύγει από την ομάδα και στη βόλτα της γνωρίζει έναν άντρα. Η συνεύρεσή τους της φέρνει πανικό - ο έρωτας δεν μπορεί να κρυφθεί. Φανερώνεται με λουλούδια που βγαίνουν κάτω από τη φούστα της. Επιστρέφει ντροπιασμένη στο μοναστήρι, καθυστερημένη για τη χορωδία και για αυτό μπουσουλάει να πάρει τη θέση της. Και τότε, για πρώτη φορά, βλέπει τι κρύβεται κάτω από τις φούστες και των υπόλοιπων καλογριών.
Τρυφερό, χιουμοριστικό, λυρικό με ιδιαίτερη υπογραφή στις φιγούρες του animation. Και πάνω από όλα με ηχηρό μήνυμα για τον εσωτερικευμένο μισογυνισμό, τις γυναικείες ενοχές και την φύση που απαιτεί ελευθερία.
«Visible Mending» (Oρατή Επιδιόρθωση) της Σαμάνθα Μουρ | Μ. Βρετανία
Γιατί πλέκει κανείς; Μάς απαντά μία ομάδα Αγγλων, αντρών και γυναικών, μαθητών σ' ένα εργαστήρι της γιετονιάς τους. «Ξεκουράζει», «σου παίρνει το άγχος», «τακτοποιεί τις σκέψεις». «Με απέλυσαν από τη δουλειά μου και δεν ήξερα τι να κάνω για να μην τρελαθώ». «Πέθανε η γυναίκα μου». «Ο καρκίνος μου είναι τόσο προχωρημένος που είναι το μόνο που μπορώ να κάνω». Ταυτόχρονα, η οθόνη γεμίζει από πλεκτά, μπάλες από μαλλί και νήματα και βελόνες. Ενώ οι φωνές που ακούγονται είναι αληθινών ανθρώπων, που αφηγούνται τις αληθινές ιστορίες τους, η μαγεία του animation τους μεταμορφώνει στα πουλόβερ, τα σκουφιά, τα κασκόλ, τα γάντια που κατασκεύασαν στο μάθημα. Η δασκάλα τους μάς ομολογεί ότι «όταν κάποιος πεθαίνει, αφήνει εκεί τα νήματά του και εκείνη τα βάζει στα επόμενα πλεκτά της ομάδας. Ετσι ο πεθαμένος υπάρχει πάντα εκεί...»
Τρισδιάστατο animation που μπερδεύει το σκίτσο με κούκλες και με αποτέλεσμα που μάς ράγισε την καρδιά. «Στα πλεκτά, αν κάνεις λάθος μπορείς να το διορθώσεις - να ξηλώσεις και να ξαναρχίσεις ή να βάλεις πάνω στο λάθος ένα κουμπί, ή ένα λουλούδι. Μακάρι να μπορούσε και στη ζωή...»
«A World in Chaos» (Ενας Κόσμος Χαοτικός) των Ντέιβιντ Κρισπ, Λεβέντε Χιούχατζ, Βάιρα Ανταμ και Κλόι Μίτσελ | Ουγγαρία
Ενας πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος κάνει outing και η Γη έχει πρόβλημα με αυτό. Ενας ιππόταμος δεν έχει καμία αυτοεκτίμηση γιατί υποφέρει από το body shaming. Ενας ελέφαντας ρωτάει επίμονα «εσύ από που είσαι» σε έναν άλλον, πιο μεγαλώσωμο και διαφορετικού χρώματος. Ενα κοάλα, ενώ καίγεται πάνω στο δέντρο του στην Αυστραλία, επιμένει ότι η κλιματική κρίση είναι προπαγάνδα των αριστερών.
Με εξαιρετικό σενάριο, που σερβίρει τα πιο σοβαρά ζητήματα με εξαιρετικό χιούμορ, ένα 2D σπουδαστικό φιλμάκι animation - μικρό αλλά με μεγάλες αλήθειες για τον κόσμο μας.
«Carp Xmas» (Τα Χριστούγεννα του Κυπρίνου) της Αννα Χεριμπανόβα | Τσεχία
To έθιμο στην Τσεχία θέλει Παραμονή Χριστουγέννων να τρώνε κυπρίνους, που τους έχουν αγοράσει μία μέρα νωρίτερα και τους κρατούν ζωντανούς στην μπανιέρα μέχρι την ώρα της προετοιμασίας του γεύματος. Αν όμως τα πράγματα ήταν διαφορετικά; Αν οι κυπρίνοι ζούσαν στον κόσμο μας και κρατούσαν στις μπανιέρες τους ανθρώπους για να τους μαγειρέψουν; Αν τα χριστουγεννιάτικα δέντρα στόλιζαν ανθρώπους και μετά τους πέταγαν στα σκουπίδια;
Τολμηρό, πανέξυπνο 3D animation - ουμανιστικό, πικρό και χιουμοριστικό ταυτόχρονα.
«Two Sisters» (Δύο Αδελφές) της Αννα Μπουντανόβα | Γαλλία
Η σχέση δύο δίδυμων αδελφών - δυο γυναικών που αλληλοβοηθιούνται, αλληλοεξαρτώνται, αλλά ταυτόχρονα υποφέρουν και από την έλλειψη ανεξαρτησίας. Ειδικά όταν ερωτεύονται τον ίδιο άντρα, ο ανταγωνισμός σηκώνει το άσχημο κεφάλι του.
Μπορεί το animation να βουτήξει στα σκοτεινά σημεία του υποσυνείδητου και να το οπτικοποιήσει; Με το σκίτσο της Μπουτανόβα, η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Η ημιάγρια ανθρώπινη φύση, τα πρώιμα ένστικτα, χορεύουν σκοτεινούς χορούς με κάθε ερέθισμα - και κάθε πινελιά στην οθόνη μας.
«The Harbourmaster» (Ο Λιμενάρχης) των Μία Λούντβιγκσεν Χέντρισκεν και Κόνραντ Χέμλι
Μια φορά σ' ένα μικρό νορβηγικό λιμάνι ζούσε ένας άγριος κύκνος με τη γυναίκα και τα παιδιά τους. Ηταν διάσημος στους κατοίκους της μικρής κωμόπολης για την ιδιοσυγκρασία του - παράξενος κι επιθετικός, ό,τι δεν μπορούσαν να επιβάλουν οι αρχές, το έκανε εκείνος. Ορμούσε σε όσους πλησίαζαν πολύ στις ακτές με τις βάρκες και τα ιστιοφόρα τους, έδιωχνε τα παιδιά από το να κάνουν βουτιές από τα επικίνδυνα βράχια, έκλεβε τις ψαριές των παράνομων ψαράδων. Μέχρι που κάποιοι τον θεώρησαν επικίνδυνο και του επέβαλαν ευθανασία. Οι κάτοικοι όμως δεν σταμάτησαν να τον λατρεύουν.
Θα ήταν ωραίο παραμύθι, αν δεν ήταν αλήθεια. Αυτός ο κύκνος υπήρξε και έχει μείνει στην ιστορία της μικρής νορβηγικής κωμόπολης ως «Ο Λιμενάρχης». Για αυτό και το animation μπερδεύει την αληθινή εικόνα με το σκίτσο, ζωγραφίζοντας τους κεντρικούς χαρακτήρες πάνω σε live action πλάνα. Ολες οι μαρτυρίες των κατοίκων όμως είναι αληθινές - όπως και οι φωνές που ακούμε είναι των πραγματικών ανθρώπων που διηγούνται τις αναμνήσεις τους με τον Λιμενάρχη. Κάπως έτσι ένα animation επιτυγχάνει να αποδώσει την αληθινή ιστορία ενός ζώου, που οι τίτλοι των εφημερίδων αποκαλούσαν «επικίνδυνο».
«I'm Hip» του Τζον Μάσκερ | Αμερική
Ενας γάτος είναι τόσο cool cat ή τουλάχιστον έτσι νομίζει. Θεωρεί τον εαυτό του μέρος της χιπ σκηνής του Χάρλεμ και των τζαζ κλαμπ του, παρόλο που δεν είναι στην πραγματικότητα μουσικός, είναι παράφωνος κι όλοι τον διώχνουν με τις κλωτσιές.
Ο μάστερ της Disney, Τζον Μάσκερ («Η Μικρή Γοργόνα», «Ηρακλής», «Αλαντίν», «Μοάνα») έχει παραιτηθεί από το στούντιο από το 2018. Και στα χρόνια της σύνταξης, επέστρεψε στο σχέδιο με το χέρι - θυμίζοντας μας ότι το animation δεν χρειάζεται μεγάλα μπάτζετ για να είναι απολαυστικό. Απλώς μπόλικο ταλέντο, ευρηματική εικόνα και αιρετικό χιούμορ. Υπό τους ήχους του κομματιού «I'm Hip», ένα animation που μας πήγε πίσω στις ενδοξες μέρες της νεοϋρκέζικης τζαζ και μάς έκανε να κρατήσουμε το ρυθμό με τα γόνατά μας και τη χαρά στα αβίαστα μας χαμόγελα.
Διαβάστε κι αυτά:
- Animasyros 2023: To Flix συναντά τον Τζον Μάσκερ, έναν θρύλο της Disney
- Animasyros 2023: Επίσημη πρεμιέρα «απλά κι αγαπημένα»!
- Animasyros 2023: Πάμε για speed-dating στη Σύρο;
- Animasyros 2023: Με αφιέρωμα στον Μάνο Λοΐζο ανοίγει η αυλαία στην Ερμούπολη
- Animasyros 2023: Εκεί που η Disney συναντά την Αρχαία Ελλάδα
