Θυμάστε εκείνη τη φορά που η Βούλα Παπαχρήστου κόπηκε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες επειδή έκανε ένα ρατσιστικό τουίτ; Είναι εκπληκτικό: Μία στο τόσο, κάτι θα συμβεί στο twitter και οι άνθρωποι θα αντιδράσουν λες και είχαν ξεχάσει πως αυτά που γράφουν είναι δημόσια.
Χθες η Ροζάν Μπαρ, δημιουργός του θρυλικού σίτκομ εργατικής τάξης «Roseanne» όσο και σεσημασμένη ακροδεξιά τράμπειας ρητορικής, περιέγραψε στο twitter την πρώην σύμβουλο του Ομπάμα, Βάλερι Τζάρετ, ως «αν είχαν μωρό η Μουσουλμανική Αδελφότητα και ο Πλανήτης των Πιθήκων», μια δηλαδή τυπική μίξη συνωμοσιολογίας και ρατσισμού που την έχει κάνει αγαπημένο ακάουντ των MAGA ζόμπι του Τραμπ. Δεν πέρασαν πολλά λεπτά πριν σβήσει το τουίτ και ζητήσει συγγνώμη («Απολογούμαι. Θα αφήσω το twitter.» Δεν άφησε το twitter.) όμως το κακό είχε ήδη γίνει.
Μες στο ίδιο απόγευμα, κι αφού η γνωστή κωμικός Γουάντα Σάικς (που δούλευε στη σειρά ως παραγωγός) δήλωσε δημόσια πως δεν θα επιστρέψει στη σειρά, και η πρωταγωνίστρια Σάρα Γκίλμπερτ τουίταρε πως το σχόλιο δεν εκφράζει κανέναν που εμπλέκεται με το show, το ABC ακύρωσε το «Roseanne» με συνοπτικές διαδικασίες και μια ανακοίνωση 126 χαρακτήρων:
«Το σχόλιο της Ροζάν στο twitter είναι αποτρόπαιο, απεχθές, και δεν συνάδει με τις αξίες μας, και αποφασίσαμε να ακυρώσουμε το show.»
Αυτή είναι μια κίνηση δίχως προηγούμενο.
Το revival της «Roseanne» επέστρεψε στην τηλεόραση με τα μεγαλύτερα νούμερα οποιουδήποτε μη-αθλητικού προγράμματος για την σεζόν 2017-2018 μετά μόνο από το επεισόδιο του «This Is Us» που παίχτηκε μετά το Super Bowl. Ακόμα και μετά μια σταδιακή απώλεια θεατών, η σειρά τερμάτισε τη σεζόν ως το #2 show της σεζόν μετά το «Big Bang Theory». To ABC είχε ανανεώσει τη σειρά για 2η (ή 11η, όπως μετράει καθένας) σεζόν αμέσως μετά τα νούμερα της επιστροφής, αλλά δεν ήταν καν μια περίπτωση τόσο μεμονωμένη. Η νέα «Roseanne» δεν ήταν απλά μια σειρά που επέστρεψε με μεγάλα νούμερα και κέρδισε τη μάχη της τηλεθέασης, ήταν ένα ολόκληρο φαινόμενο.
Ηταν τα δίκτυα να προσπαθούν να προσεγγίσουν τη μεσαία Αμερική, την Αμερική που φαντάζονται πως ψήφισε Τραμπ. Στη νέα σεζόν, ο χαρακτήρας Ροζάν, το σύμβολο της λευκής εργατικής τάξης, μαθαίναμε πως είχε ψηφίσει Τραμπ. Αυτό από μόνο του δεν είναι προβληματικό, by the way, και προσωπικά ομολογώ πως παρακολουθούσα τη σειρά ως και το φινάλε της - τόσα χρόνια μετά παρέμενε ένα εξαιρετικά κατασκευασμένο σίτκομ πάνω στις οικογενειακές δυναμικές της μεσαίας Αμερικής. Φυσικά, χρησιμοποιώντας στα (παλιομοδίτικα) σίτκομ εργαλεία, τα πάντα εκφράζονταν σε μια φαρσική διάσταση: Η Ροζάν χρησιμοποιούσε φράσεις από το τραμπικό λεξιλόγιο (κάτι φαρσικό από μόνο του), ενώ η αδερφή της, που στον κόσμο της σειράς ήταν ψηφοφόρος Χίλαρι (αλλά -spoiler!- είχε ψηφίσει στην πραγματικότητα Τζιλ Στάιν) κυκλοφορούσε για επεισόδιο ολόκληρο μες στο σπίτι φορώντας ένα pussy hat από το Women’s March. (Λόρι Μέτκαλφ, είσαι ελεύθερη.)
Το «Roseanne» εκπροσωπούσε το μυθικό είδος show που όλα τα δίκτυα ψάχνουν να βρουν, εκείνη την μεγάλη crossover επιτυχία που φέρνει «κανονικούς» Αμερικάνους στη συχνότητά τους. Eνα σωρό από τις νέες σειρές όλων των καναλιών για του χρόνου στοχεύουν στο να είναι αυτό ακριβώς. Kι αυτός ήταν κι ένας παράγοντας της επιτυχίας του.
Το «Roseanne» είχε για πρωταγωνίστρια μια γυναίκα ψηφοφόρο Τραμπ από την εργατική τάξη (από μόνο του το πιο μεγάλο ίσως κόκκινο πανί ή η πιο μεγάλη, δυσνόητη πληγή για τους liberals στην Αμερική) και την πλαισίωσε με χαρακτήρες liberals, με χαρακτήρες αναποφάσιστους, με χαρακτήρες που απλά δεν έπαιρναν θέση, ενώ την ίδια ώρα της έδινε storylines όπως την υπεράσπιση του gender fluid εγγονιού της από ένα επιθετικό σχολικό περιβάλλον. Ηταν σίγουρα μια πολιτικά άτσαλη, κατά βάση (αλλά όχι απόλυτα) συντηρητική σειρά, όμως πιστεύω πως το πρόβλημα δεν (θα) ήταν ποτέ το «Roseanne» από μόνο του, όσο κυρίως η Ροζάν από πίσω του.
Ή, μάλλον, μπροστά του. Η Ροζάν Μπαρ, έχοντας μαζέψει στο twitter της αποτρελαμένους MAGAs παρουσίαζε για το ABC ένα περίεργο πρόβλημα: Το δίκτυο λάτρευε εμπορικά και δημογραφικά το προϊόν που είχε στα χέρια του, αλλά δυσκολευόταν όλο και περισσότερο να δικαιολογήσει την άρρηκτα συνδεδεμένη περσόνα της δημιουργού-πρωταγωνίστριάς του. (Το ABC, θα έλεγε κανείς, [ξεφυσάει καπνό από το τσιγάρο] δεν κατάφερε να διαχωρίσει το έργο από τον καλλιτέχνη.) Το τελευταίο αυτό ρατσιστικό τουίτ ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, αναγκάζοντας επιτέλους το δίκτυο να πάρει μια απόφαση που στα χαρτιά μοιάζει αληθινά σοκαριστική: To «Roseanne» είναι μακράν η υψηλότερης θεαματικότητας σειρά που κόβεται ποτέ στα χρονικά. (Κόβεται, δηλαδή με μονομερή απόφαση του δικτύου κι όχι με προσυμφωνημένο φινάλε για λόγους ηλικίας ενός show, τύπου «Φιλαράκια» ή «Seinfeld».)
To revival του «Roseanne» ηταν σίγουρα μια πολιτικά άτσαλη, κατά βάση (αλλά όχι απόλυτα) συντηρητική σειρά, όμως το πρόβλημα δεν (θα) ήταν ποτέ το «Roseanne» από μόνο του, όσο κυρίως η Ροζάν από πίσω του. Ή μάλλον η Ροζάν μπροστά του.»
Η ιδέα πως το ABC ξαφνικά απέκτησε συνείδηση το απόγευμα της Τρίτης 29 Μαϊου του 2018 είναι κάπως εξωφρενική. Κι ενώ ο παράγοντας της ανθρώπινης αντίδρασης δεν πρέπει να αγνοηθεί τελείως, η αλήθεια είναι πως μπαίνει περισσότερο στη συζήτηση σε συνδυασμό με την εμπορική πραγματικότητα. Που λέει πως η σειρά είχε ήδη χάσει κάτι λιγότερο από το μισό της κοινό στη διάρκεια των 9 επεισοδίων της 1ης σεζόν, μια τυπική τροχιά απώλειας ενδιαφέροντος για κάθε revival. Το ότι είχε ξεκινήσει τόσο ψηλά (στην μέτρηση live+7, δηλαδή θεαματικότητας την ώρα της προβολής συν την πρώτη βδομάδα εγγραφών του επεισοδίων, σκόραρε ένα αδιανόητο εν έτει 2018 νούμερο της τάξης των 27 εκατομμυρίων) έδωσε στη σειρά πολύ μεγάλο μαξιλαράκι, όμως ακολουθώντας μια τροχιά παρεμφερή με, ας πούμε, των νέων «X-Files» (που επίσης επέστρεψαν με μεγάλα αρχικά νούμερα, έχασαν θεατές στην πορεία, πήραν 2η ‘νέα’ σεζόν) η πιο φυσιολογική πορεία θα ήταν ως το τέλος της επόμενης σεζόν του χρόνου να είχε χάσει κάτι σαν 75% του αρχικού αυτού κοινού.
Κι ενώ ακόμα και το 25% αυτού του αρχικού κοινού παραμένει ένα αξιοπρεπέστατο νούμερο για τη σημερινή network τηλεόραση, δεν είναι προφανώς ένας όγκος αρκετά τεράστιος για να συνεχίζει να δικαιολογεί για το ABC μια αχαλιναγώγητη εμπρηστική περσόνα σαν της Ροζάν.
Σε μια εποχή που διαφημιστές κόβουν δεσμούς με συντηρητικές εκπομπές επειδή προσεγγίζουν με εχθρικό τρόπο ευαίσθητα ζητήματα (όπως συνέβη πρόσφατα με την εκπομπή της Λόρα Ινγκραχαμ του Fox News, που ζήτησε δημόσια συγγνώμη από τον Ντέιβιντ Χογκ του σχολείου Πάρκλαντ όταν διαφημιστές άρχισαν να εγκαταλείπουν κατά κύματα την εκπομπή της) και όταν έχουμε να κάνουμε με ένα κανάλι-τμήμα της διαγαλαξιακής αυτοκρατορίας της Disney (της οποίας το brand είναι διασκέδαση για όλες τις οικογένειες, σε όλο τον πλανήτη, όλων των χρωμάτων), η Ροζάν ως κεντρική φιγούρα γινόταν ασύμφορη. Το ίδιο το ABC έχει χτίσει μια εικόνα οικογενειακής διασκέδασης που συμπεριλαμβάνει σίτκομ σαν το «black-ish» και το «Fresh Off the Boat» ή σαπουνόπερες σαν το «Grey’s Anatomy» που βάζουν το diversity μπροστά. Ταυτόχρονα, όλα τα κανάλια της Viacom που έπαιζαν «Roseanne» σε επαναλήψεις αποφάσισαν πως σταματάνε να δείχνουν τη σειρά, σε μια αντίδραση που πλέον παίρνει διαστάσεις «Bill Cosby Show».
Και είναι βέβαιο πως οι αντιδράσεις δε θα σταματήσουν εδώ, όπως και ούτε το «Φαινόμενο Ροζάν» θα εξαντληθεί επειδή κόπηκε η σειρά. Η αγορά θα συνεχίσει να αναρωτιέται πως θα μπορέσει να εκμεταλλευτεί τη βάση του Προέδρου χωρίς να υποστεί καμία από τις συνέπειες. (Εγώ θα αντιπρότεινα πως γλυκερές, καλοφτιαγμένες, απολίτικες οικογενειακές σειρές σαν το «This Is Us» είναι ακριβώς αυτό που ονειρεύονται στην συγκεκριμένη περίπτωση τα δίκτυα, αλλά αυτό είναι ίσως μια μεγαλύτερη παράλληλη συζήτηση.)
Ανάμεσα στις αντιδράσεις του ιστορικού αυτού κοψίματος, ξεχωρίζουν κάποιες από δημόσια πρόσωπα με δεσμούς με το ABC:
H βραβευμένη με Οσκαρ Βάιολα Ντέιβις, και πρωταγωνίστρια της σειράς «How to Get Away With Murder» του ABC, επικρότησε με θαυμασμό την απόφαση του δικτύου:
H μεγα-παραγωγός Σόντα Ράιμς, της οποίας το «Grey’s Anatomy» συνεχίζει να είναι χρυσός για το δίκτυο, και για το οποίο η Ράιμς έχει δημιουργήσει αμέτρητα show τα τελευταία 15 χρόνια, πανηγύρισε:
Η Ράιμς, αξίζει να σημειώσουμε, συμφώνησε πέρσι να αφήσει το ABC για να δημιουργήσει σειρές για το Netflix. Σε μια εποχή που ακόμα και η «Τελευταία Μεγάλη Showrunner της network τηλεόρασης» εγκαταλείπει το πλοίο για να μεταπηδήσει στο streaming, το να ρισκάρει το κάθε ABC να καταστρέφει δεσμούς με ταλέντα (σαν την Ράιμς, σαν την Ντέιβις, σαν την Γουάντα Σάικς) για να συντηρεί ένα πετυχημένο σίτκομ, κρίνεται τελικώς ασύμφορο.
Iσως το πιο σοκαριστικό από όλα, να είναι το πώς ακόμα κι η ίδια η Ροζάν - συνήθως αμετάπειστη, καρτουνίστικα επιθετική- φαίνεται να έχει ταραχθεί από την αντίδραση, όχι μόνο ζητώντας συγγνώμη αλλά και γράφοντας πως δεν θέλει ο στρατός των MAGA να την υπερασπιστεί.
Είναι μια πάρα πολύ περίεργη υπόθεση που αναμφίβολα δημιουργεί νέο προηγούμενο. Ομως πίσω από το σοκ και τις αντιδράσεις, κρύβεται μάλλον η πανάρχαια διαπίστωση πως πρέπει να προσέχεις τι εύχεσαι. Το ABC κυνήγησε το κοινό της τραμπικής Αμερικής στρατολογώντας τη «Roseanne» και, αναπόφευκτα, την ίδια τη Ροζάν. Αναρωτιέμαι τι διαφορετικό περίμεναν ότι θα μπορούσε τελικά να έχει συμβεί.
Διαβάστε ακόμη: H network τηλεόραση παραδέχεται την ήττα της ή όλες οι νέες σειρές της σεζόν 2018-2019
