Παρακάτω σκέψεις, συσχετισμοί και κρίσεις για το επεισόδιο 607 του «Mad Men». Μην προχωρήσετε αν δεν το έχετε δει, για ν' αποφύγετε τα spoilers.
Και τώρα για την πιο προφανή παρατήρηση του μήνα: Αυτό ήταν ένα περίεργο επεισόδιο. Με άφησε να ξύνω το κεφάλι μου, όχι επειδή δεν ήταν εμφανές τι έκανε (μια εξτρίμ εκδοχή του συχνού τηλεοπτικού ‘διαλείμματος με ναρκωτικά’), αλλά γιατί το έκανε. Τίποτα στο «Mad Men» δεν συμβαίνει απλώς επειδή θα ήταν κουλ να γινόταν, παρά παίζει μεγάλο ρόλο σε αυτό που ο Γουάινερ προσπαθεί να πει για αυτούς τους ανθρώπους και για την κοινωνία κατ’επέκταση.
Το κλειδί ήταν εκεί. Στην κοινωνία. Όλο το επεισόδιο είναι ένα χαλασμένο high από ναρκωτικά, σαν τη σειρά on acid, παρέα με κάθε επίδραση που κάτι τέτοιο μπορεί να έχει σε έναν οργανισμό. Δηλαδή, φοβίες. Ενστικτώδεις φοβίες, επιστροφή στην ασφάλεια, και πολλή, πολλή παράνοια.
Μια δεύτερη θέαση υπήρξε αποκαλυπτική ως προς τις προθέσεις του Γουάινερ. Αν υπάρχει κάτι που ενώνει θεματικά μεταξύ τους αυτές τις σουρεάλ εικόνες της ζωής στην Αμερική στα τέλη των ‘60s, είναι αυτός ακριβώς ο αστικός φόβος της λευκής κοινωνίας. Βιετνάμ. Κουλτούρα των χίπις. Βία στους δρόμους. Ο 'μαύρος μπαμπούλας'. Το χάσμα γενεών και η εγκατάλειψη. Είναι όλα εκεί.
Το επεισόδιο διατρέχει μια παράλληλη παρελθοντική αφήγηση με τον Ντον και τα παιδικά του χρόνια, που λειτουργεί σε συμπλήρωμα της μανίας του να κερδίσει πίσω τη Σύλβια. Το συμπέρασμα, απλοϊκό όσο και αληθινό, υπογραμμίζεται (όπως συνήθως γίνεται στη σειρά) μέσα από το διαφημιστικό pitch της βδομάδας: Ο Ντον σχεδόν παρατάει το μεγάλο ντιλ με την Chevy για να ασχοληθεί με αυτό που τον γυρίζει πίσω, στην ασφάλεια της παιδικής ηλικίας, στη ζεστασιά της μάνας.
«Επειδή ξέρεις τι χρειάζεται». Δες την στο concept art: Είναι η Σύλβια.
Ο τρόπος που μπαίνουμε και βγαίνουμε στις αναμνήσεις, μεταπηδώντας στο παρόν, γίνεται μέσα από ήχους και φράσεις, με έναν αφαιρετικό, εντελώς ονειρικό τρόπο, που δένει με κάθε άλλη μετάβαση που συμβαίνει στο επεισόδιο. Δεν βλέπουμε τρομερά συχνά στη σειρά σκηνές να χύνονται η μία μες στην επόμενη, συνήθως τα κοψίματα είναι πολύ πιο καθαρά και σαφή, όμως εδώ υπάρχει ένας ρυθμός που παραπέμπει κάπου ανάμεσα σε όνειρο και σε high.
Είναι από τα καλύτερα επεισόδια που έχουμε δει σε αυτό το περίεργο (και συνήθως ανυπόφορο) υπο-genre τηλεοπτικών επεισοδίων, κυρίως επειδή μοιάζει χαλαρό, σα να μην προσπαθεί πάρα πολύ. Οι σκηνές αγνού σουρεαλισμού (ο Κεν που χορεύει κλακέτες εκτινάζεται αυτομάτως στο πάνθεον στιγμών της σειράς) δε μοιάζουν βεβιασμένες , ούτε κάθε τι προσπαθεί καλά και ντε να «πει κάτι».
Αν και συνήθως το κάνει ούτως ή άλλως: Αν ο Ντον ψάχνει να βρει προστασία και ασφάλεια είναι επειδή, όπως επανειλημμένως μας λέει η σειρά τα τελευταία δύο χρόνια, ο κόσμος γύρω του διαρκώς προχωρά αφήνοντάς τον πίσω. Οι εφιάλτες μες στο τριπάκι αυτής της βδομάδες δεν είναι παρά οι συλλογικές φοβίες της λευκής upscale Αμερικής στα σύνορα των ‘60s και των ‘70s όπως εκφράζονται μέσα από -χαρακτήρες σαν- τον Ντον.
Λίγες στιγμές, ας πούμε, αφότου ο Σταν αναφέρει τον ξάδερφό του που σκοτώθηκε στο Βιετνάμ, ο Ντον μπαίνει στην αίθουσα και παραδίδει ένα κήρυγμα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα στρατηγού που εμψυχώνει τους άντρες του εν μέσω ενός αναίτιου (και με ολοένα και πιο ασαφές μέλλον) πολέμου: «Μη φοβάστε! Δε θα κρατήσει για χρόνια αυτό!», τους λέει, αναφερόμενος στη Chevy. «Χρειαζόμαστε απλώς μια καλή ιδέα!» Όταν η Πέγκι τον ρωτάει αν έχει μια τέτοια ιδέα, εκείνος αποχωρεί με τα αυτιά κατεβασμένα.
Όταν η χίπισσα που εμφανίζεται από το πουθενά στο γραφείο διαβάζει τον Ντον και του λέει πως όλοι την ίδια σκέψη έχουν, πως χρειάζονται λίγη αγάπη, θα μπορούσε να μιλάει τόσο για τον ίδιο (που την αναζητεί στην Σύλβια και στις αναμνήσεις του) όσο και για την χώρα, σε μια περίοδο αναβρασμού, εσωτερικού και όχι μόνο.
Αν η ιδέα του εγκλωβισμού σε έναν πόλεμο δίχως διέξοδο τρομάζει την λευκή Αμερική, το ίδιο συμβααίνει και στο εσωτερικό, στην καθημερινότητα, όπου ο «μαύρος μπαμπούλας» κρέμεται εφιαλτικά, ιδίως μετά τη δολοφονία του Κινγκ. Όταν η Μέγκαν αφήνει τα παιδιά μόνα τους για ένα απόγευμα, μια μαύρη μαμή βγαλμένη κατευθείαν μέσα από τα πιο απαρχαιωμένα φοβιστικά στερεότυπα, εμφανίζεται στο διαμέρισμα για να κλέψει, χρησιμοποιώντας ως αιτιολογία μια παλιά της γνωριμία με τον Ντον.
Ενοχές και φόβοι της λευκής Αμερικής, όλα μαζί σε ένα, για μια ντροπιαστική ματωμένη ιστορία κι ένα ντροπιαστικό ματωμένο παρόν. Ειλικρινά, από αυτό το επεισόδιο-τριπάκι, λίγα πράγματα έχουν κλείσει μέσα τους περισσότερη ουσία εκείνης της εποχής.
Εικόνα
High as a kite. Το επεισόδιο είναι απλά τέλεια φτιαγμένο.
Λόγια
Φανταστικός διάλογος που μπορεί να σημαίνει πολλά πράγματα: Σε βασικό, πρώτο επίπεδο, πως ο Ντον τιμά τις ιδέες, τον χρόνο και το αποτέλεσμα- δεν βλέπει τον εαυτό του ως καλλιτέχνη, κάτι που η σειρά έχει τονίσει πολλές φορές και δε χάνει ευκαιρία να το πει ξανά. Ή μπορεί να είναι ο Γουάινερ που βάζει στον Ντον τα λόγια των κουστουμιών από πάνω του (ή ίσως και του ίδιου, σε μια απόπειρα αυτοκριτικής;). Ποιος ξέρει. Ή ακόμα, μπορεί να πρόκειται για ένα σχόλιο πάνω στο πώς η τέχνη είναι πολυτέλεια σε στιγμές κρίσης, όπως αυτές που απεικονίζονται στο επεισόδιο, τόσο σε κυριολεκτικό (πίεση από τον διαφημιζόμενο) όσο και αλληγορικό (κοινωνικοί τριγμοί, Βιετνάμ, διαφυλετική ένταση) επίπεδο.
Η ειρωνία φυσικά είναι πως: Ο Μάθιου Γουάινερ και το «Mad Men» είναι μόνο τέχνη.
Διαβάστε επίσης:
Tags: mad men, mad men recaps
