«Αυτό είναι ένα έργο μυθοπλασίας. Δεν βασίζεται σε μια αληθινή ιστορία. Είναι ένα δράμα εμπνευσμένο από αληθινούς ανθρώπους που βρίσκονται σε δίκη, αλλά δεν είναι ούτε μια προσπάθεια να απεικονίσει τους αληθινούς ανθρώπους, ούτε να κάνει ένα σχόλιο πάνω στη δίκη και το αποτέλεσμά της.»
Πριν από τους τίτλους αρχής του «Phil Spector», το παραπάνω σημείωμα της παραγωγής έρχεται μάλλον για να μπερδέψει ακόμη περισσότερο τα πράγματα σχετικά με το πόσο κοντά στην πραγματικότητα θα είναι όσα θα παρακολουθήσει κανείς στα επόμενα 90 λεπτά μιας ταινίας που ήδη πριν την προβολή της είχε προκαλέσει σχεδόν τον ίδιο θόρυβο όπως εκείνη την ημέρα του 2003, όταν τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων ανακήρυξαν με ηδονή την απόλυτη πτώση του Φιλ Σπέκτορ, κύριου κατηγορούμενου για τη δολοφονία της ηθοποιού Λάρα Κλάρκσον, μέσα στην ίδια του την έπαυλη στο Λος Αντζελες.
Η οικογένεια του θύματος και οργανώσεις υπέρ της καταδίκης του Σπέκτορ ενοχλήθηκαν από τις φήμες που ήθελαν τον Μάμετ να προσπαθεί να αποδείξει με κάθε τρόπο την αθωότητα του ήρωά του, ενώ θαυμαστές και άνθρωποι κοντά στον ίδιο τον Σπέκτορ (ανάμεσά τους και η πρώην σύζυγός του), τρομοκρατήθηκαν στην ιδέα πως η ταινία θα παρουσίαζε τον διάσημο μουσικό παραγωγό ως ένα φρικιό, μια ιδιοφυία σε κατάσταση παράνοιας με μια εναλλαγή διαθέσεων αντίστοιχη με τις περούκες που άλλαζε πιο γρήγορα και από τα φαντεζί σακάκια του (διαβάστε περισσότερα εδώ).
Η προβολή του «Phil Spector» στο ΗΒΟ την Κυριακή 24 Μαρτίου επιβεβαίωσε πως και οι δύο πλευρές είχαν δίκιο.
Το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας ασχολείται με τη βαλλιστική εξέταση που κυριάρχησε στο πρώτο μέρος της δικής του Φιλ Σπέκτορ και οδήγησε σε κακοδικία, θέτοντας ισχυρές αμφιβολίες για την ενοχή του, πριν η δίκη επαναληφθεί και ο Σπέκτορ καταδικαστεί για φόνο δεύτερου βαθμού σε 19 χρόνια φυλάκιση.
Και, ναι, ο Σπέκτορ παρουσιάζεται από τον Μάμετ όχι μόνο ως ένα φρικιό, αλλά ταυτόχρονα και ως μια παρανοϊκή ιδιοφυία που μέσα στην απόλυτη μοναξιά του ζει και τρέφεται από το ένδοξο παρελθόν του, έχοντας προαποφασίσει πως - ακόμη και χωρίς ένα έγκλημα στους ώμους του - ο κόσμος τον είχε ήδη καταδικάσει σε θάνατο απλά και μόνο επειδή υπάρχει.
Μπορεί το αρχικό σημείωμα να υποστηρίζει πως τίποτα από ό,τι βλέπουμε στο φιλμ δεν ακουμπάει στην πραγματικότητα, αλλά δεν χρειάζεται καν να εμβαθύνεις για να αντιληφθείς πως το «Phil Spector», ήδη από τον τίτλο του, μιλάει για τον διασημότερο μουσικό παραγωγό όλων των εποχών, για τη σχέση του με τη δικηγόρο Λίντα Κένι Μπέιντεν που είχε αναλάβει την υπόθεση του στο πρώτο μέρος της (εγκαταλείποντας στη συνέχεια για λόγους υγείας) και προς επιβεβαίωση των επικριτών του παίρνει σαφή θέση υπέρ της αθωότητας του Σπέκτορ.
Η ουσιώδης διαφορά είναι πως ο Μάμετ σε ένα δικό του σενάριο - κομψοτέχνημα πυκνότητας, ποπ αναφορών και κοφτερών διαλόγων, δεν ενδιαφέρεται για τον Φιλ Σπέκτορ ως τον άνθρωπο που τη στιγμή που προβλήθηκε η ταινία βρίσκεται στη φυλακή Corcoran State Prison - που ειρωνικά δεν πληρώνει συνδρομή στο ΗΒΟ - εκτίοντας ποινή 19 χρόνων για τη δολοφονία της Λάρα Κλάρκσον.
Ο Μάμετ ενδιαφέρεται περισσότερο για το πως ένας άνθρωπος σαν τον Φιλ Σπέκτορ αντιδρά απέναντι στην πτώση του και χωρίς να ξεχνάει ποτέ για ποιον ακριβώς μιλάει, κάνει μια ταινία για κάθε διάσημο αυτού του κόσμου που παγιδευμένος μέσα στην ίδια του την εικόνα δέχεται κάθε εξωτερική επίθεση (ακόμη κι αν αυτή είναι δικαιολογημένη) σαν ένα θανατηφόρο χτύπημα στον εγωισμό, τη μεγαλομανία και τη ματαιοδοξία του.
Ισως γι' αυτό και το «Phil Spector» δεν είναι μια ποπ ταινία, όπως θα άρμοζε στον άνθρωπο που τη δεκαετία του '60 άλλαξε την ιστορία της μουσικής. Ισως γι' αυτό η πρώτη αντίδραση της Λίντα Κένι Μπέιντεν όταν ακόμη δεν είναι σίγουρη πως θα αναλάβει την υπόθεση του είναι πως o Σπέκτορ θα πληρώσει για όλους τους Ο.Τζέι. Σίμπσον, όλους τους Μάικλ Τζάκσον και όλους τους Ρόμπερτ Μπλέικ αυτού του κόσμου, επειδή είναι ένα φρικικό. Ισως γι' αυτό ο Μάμετ σκηνοθετεί το κομμάτι αυτό της ζωής του περισσότερο σαν ένα θρίλερ δωματίου, σαν ο Σπέκτορ να βρίσκεται συνεχώς μέσα σε ένα στούντιο ηχογράφησης, δισκογραφώντας το δικό του number one hit μιας ελεύθερης πτώσης προς την τρέλα, πιο παθιασμένο από το «You' ve Lost That Loving Feeling» των Righteous Brothers και πιο κλασικό από το «Be My Baby» των Ronettes.
Βλέποντας όλη την ιστορία του μέσα από τα μάτια της δικηγόρου του, ο Μάμετ διασχίζει μαζί της όλα τα στάδια από τα οποία πέρασε η ίδια μέχρι να πιστέψει στην αθωότητα του Σπέκτορ και να κάνει τα πάντα για να την αποδείξει. Ακολουθώντας την ο θεατής μπαίνει - όπως και η ίδια την πρώτη φορά που επισκέπτεται την αλά «Ψυχώ» επαυλή του - σταδιακά σε έναν λαβύρινθο όπου μέσα της κρύβεται ένας Μινώταυρος έτοιμος να κατασπαράξει πριν από την εναντίον του κοινή γνώμη τον ίδιο του τον εαυτό. Και σε μια ένδειξη αλληλεγγύης όχι στον άνθρωπο, αλλά στον καλλιτέχνη, ο Μάμετ γιγαντώνει το μύθο του Σπέκτορ ακόμη περισσότερο, χτίζοντας ένα οικοδόμημα που θυμίζει περισσότερο ένα σκοτεινό καρτούν για ανθρώπους που ζητούν «υποστήριξη» και όχι την οποιαδήποτε «δικαίωση».
Σε αυτό ακριβώς το σημείο αναλαμβάνει δράση το πρωταγωνιστικό ζευγάρι της ταινίας. Ενας Αλ Πατσίνο που μέσα στην υπερβολή του - κάτι ανάμεσα στον Big Boy του «Ντικ Τρέισι» και τον Καρλίτο του «Carlito's Way - είναι απολαυστικά σπαρακτικός (σχεδόν camp) τόσο στις στιγμές των σαιξπηρικών εκρήξεων του όσο και σε εκείνους τους μελαγχολικούς ψιθύρους του προς το κενό. Μια Ελεν Μίρεν που συνεχώς συναχωμένη (και άρα αδύναμη...) βρίσκει τον εαυτό της έγκλειστο μέσα στο παραισθησιογόνο σύμπαν του πελάτη της, κλειδώνοντας με την αφοπλιστική ερμηνεία της ό,τι πιο ανθρώπινο αναδύει η εκκεντρικότητα του Σπέκτορ, ανακουφίζοντας τον θεατή για τις δόσεις λογικής που του προσφέρει για να μπορέσει να διαλύσει το συνεχώς αναδυόμενο σύννεφο του παραλογισμού που αυτός αναβλύζει σε κάθε του εμφάνιση.
Οι δυό τους κυριαρχούν σε ένα όχι και τόσο κατά λάθος κλειστοφοβικό freak show, καθώς ο Μάμετ τους κινηματογραφεί με διακριτική ελαφρότητα μόνους τους και μαζί ως κομμάτια μιας μεγαλύτερης εικόνας που ονομάζεται show biz και μέσα της περικλείει όλη την αγριότητα των κοινών θνητών για την πτώση των διασήμων αλλά - το κυριότερο - τη φθορά του χρόνου που ισοπεδώνει χωρίς ίχνος οίκτου κάθε ένδοξο παρελθόν, ακόμη και όταν αυτό είναι το μόνο που σε κρατάζει ζωντανό στο παρόν.
Ειρωνικός, ανθρώπινος, σκληρός και τρυφερός, ο Μάμετ κορυφώνει τη σχέση τους λίγο πριν το τέλος, όταν η Μπέιντεν είναι πια σίγουρη για την αθωότητα του και είναι έτοιμη να τον εκθέσει στη βορά των ενόρκων, των αντίδικων και ολόκληρης της Αμερικής σίγουρη πως μπορεί να τον προστατέψει. Χωρίς ωστόσο να υπολογίσει πως ο Σπέκτορ θα έρθει στο δικαστήριο φορώντας τη διάσημη άφρο περούκα - φόρο τιμής στον Τζίμι Χέντριξ και τους αγώνες του, υποστηρίζοντας πως το κάνει γιατί «ήθελα σήμερα να είμαι πιο ωραίος από ποτέ», σίγουρος πως περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο εκείνη την ημέρα μπορεί να στήσει ένα σόου από αυτά στα οποία αφιέρωσε τη ζωή του.
Εκεί πλέον, δεν έχεις την παραμικρή αμφιβολία πως το σημείωμα της αρχής του «Phil Spector» λέει την αλήθεια, αφού αυτό που παρακολουθείς δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι αλήθεια. Και αν είναι, έχει γραφτεί πριν από τον Μάμετ, τα tabloids ή την Ιστορία, από την ίδια τη ζωή. Σε μια στιγμή απόλυτης, απίθανης, camp, ειλικρινούς, απελευθερωτικής και τραγικά ειλικρινούς φαντασίας.
Σε μια ταινία μυθοπλασίας που αθωώνει τον Φιλ Σπέκτορ, όχι από τις κατηγορίες για το έγκλημα που (ίσως) διέπραξε και τη γενική παραδοχή πως ήταν ένας απαίσιος άνθρωπος, αλλά από αυτό που ο χρόνος, η φήμη του και ο πειραγμένος ψυχισμός του τον οδήγησαν στο να είναι ο ίδιος και η εμφάνιση του το - πριν από οποιαδήποτε νόμιμη αποδεικτική διαδικασία - το αδιάσειστο στοιχείο της ενοχής του.
Διαβάστε περισσότερα για τον Φιλ Σπέκτορ:
