Η συνέντευξη Τύπου του «Killing Them Softly» ήταν η πρώτη αιτία πανικού στο 65o Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών. Η ουρά για να μπεις στο Palais des Festivals σχηματίστηκε ώρες πριν, οι διάδρομοι έκλεισαν από φωτογράφους, τηλεοπτικά συνεργία, καλώδια, σπρώξιμο, ένταση. Αυτές όμως είναι οι Κάννες – το φεστιβάλ χτίστηκε από τη λάμψη των φωτογραφικών φλας, όταν μπροστά του εμφανίζονται οι μεγάλοι σταρ. Και μπορεί ο Μπραντ Πιτ να ήρθε φέτος ως παραγωγός και πρωταγωνιστής του «Killing Them Softly» (μίας ταινίας που φιλοδοξεί να χαρακτηριστεί ως το νέο, underground «Drive»), το 85% του πλήθους όμως θα στεκόταν ακίνητο, στην ίδια θέση, ακόμα κι αν τους διάβαζε τον τηλεφωνικό κατάλογο.
Ντυμένος μ' ένα λινό ταμπά κουστούμι, αποχωρίστηκε τα σκούρα γυαλιά του από την αρχή του photo call και χάρισε στους παρεβρισκομένους παπαράτσι τις πόζες που χρειάζονται για να τις στείλουν σε όλο τον κόσμο, σε λίγα λεπτά. Ισως αυτό να είναι ό,τι τον χαρακτηρίζει: είναι εξαιρετικά ευγενικός. Διαχειρίζεται τον πολλών μεγατόνων όγκο της δημοσιότητας με περισσή χάρη, υπομονή, χαμόγελο. Ακόμα και οι πιο ηλίθιες ερωτήσεις βρίσκουν μια κάποια απάντηση, σοβαρότητα, χιούμορ. Ακόμα και ο τελευταίος στην ουρά δημοσιογράφος θα πάρει το αυτόγραφό του, καθώς πολύ καρτερικά επιτρέπει στον κόσμο να πλησιάσει.
Μόνο που βλέπεις ότι έχει πλέον μάθει να χειρίζεται όλη αυτή την τρέλα. Να τη φέρνει στα μέτρα του. Οπου μπορεί, ανάμεσα στην ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα των ερωτήσεων που προσπαθούν να εισβάλουν και στην προσωπική του ζωή (έτσι παίζεται το παιχνίδι), εκείνος βρίσκει την ευκαιρία να λέει και δύο πράγματα που πιστεύει (π.χ. ισότητα στο γάμο, καταγγελία για το χρηματιστηριακό σκάνδαλο που παραμένει ατιμώρητο). Και το βλέπεις ότι το κάνει επίτηδες, μελετημένα.
Δεν ήταν όμως μόνος του σ' αυτό το πάνελ. Μαζί του ο σκηνοθέτης Αντριου Ντόμινικ, στη δεύτερη συνεργασία τους μετά τη «Δολοφονία του Τζέσι Τζέιμς»), η παραγωγός Ντίντι Γκάρντνερ (της εταιρίας του Plan B), και οι συμπρωταγωνιστές του Σκουτ ΜακΝέρι, Μπεν Μέντελσον και Ρέι Λιότα. Ο τελευταίος μάλιστα αρχικά αστειεύτηκε με την μαζική υστερία προς τον Πιτ. «Χέι, είμαστε κι εμείς εδώ» είπε γελώντας στους φωτογράφους κι άρχισε να ποζάρει. Σταδιακά όμως, όταν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης κανένας δεν του απηύθυνε τον λόγο, το ύφος του πρόδιδε ότι δεν γελούσε πια. Ειρωνικό: όταν ο Λιότα έπαιζε ρόλους σαν τον σημερινό ήρωα του Πιτ επί Σκορσέζε, ο 49χρονος σταρ δεν είχε καν μπει στο αμάξι των «Θέλμα και Λουίζ».
Παρόλα αυτά, η συζήτηση ξεκίνησε με ένα πείραγμα προς το μέρος του. «Κύριε Λιότα είναι ωραίο να σας βλέπουμε σε μία ταινία που σας δέρνουν, αντί να δεν δέρνετε εσείς....» τον πείραξε δημοσιογράφος κι εκείνος έσκασε στα γέλια. «Α, ναι κι εγώ αυτό είπα. Επίσης, ήταν καιρός να τους δείξω πώς γίνεται. Σήμερα, δεν ξέρουν πώς να τρώνε ξύλο!» αστειεύτηκε.
Κύριε Ντόμινικ, το βιβλίο στο οποίο βασίζεται η ταινία γράφτηκε στα 70ς. Δεν υπήρχε Ομπάμα, ΜακΚέιν, Μπους. Ούτε καν Ρέιγκαν. Πώς σας ήρθε η ιδέα να εισάγετε στην υπόθεση σκηνές από τις ομιλίες των σύγχρονων πολιτικών ηγετών; Γιατί το κάνατε;
Αντριου Ντόμινικ: Το βιβλίο με γοήτευσε γιατί είχε μία πολύ απλή πλοκή, αλλά σύνθετους, καταπληκτικούς χαρακτήρες. Για μένα όμως ήταν ξεκάθαρο: αυτή ήταν μία ιστορία για την οικονομική κρίση. Σχολιάζει την κυβέρνησή μας, την επιβολή του τραπεζικού συστήματος, την οικονομία μας που στηρίζεται στον τζόγο. Ο Καπιταλισμός έχει περάσει ότι είναι απόλυτα αποδεκτό μία κοινωνία να κινείται με μοναδικό κίνητρο το χρήμα. Τουλάχιστον, ο υπόκοσμος των εγκληματιών, που έχει ακριβώς το ίδιο κίνητρο, είναι πιο ειλικρινής. Ακόμα και στο Χόλιγουντ κοιτάνε μόνο τα χρήματα. Κι εγώ τα χρειάζομαι για να ζήσω. Τους πρότεινα λοιπόν να κάνουμε μία ταινία για να βγάλουμε λεφτά (γελάει).
Κύριε Πιτ, συνοδεύετε την ταινία και ως παραγωγός. Γιατί είχε σημασία για εσάς να γυριστεί μία τέτοια ταινία;
Μπραντ Πιτ: Σκοπός μας στην Plan B είναι να γυρίζουμε ταινίες που δύσκολα προσελκύουν το ενδιαφέρον των στούντιο. Οπως επίσης να βοηθάμε σκηνοθέτες με ταλέντο και όραμα, όπως ο Αντριου, καλλιτέχνες που εκτιμάμε και θέλουμε να στηρίζουμε. Πάνω από όλα όμως πιστεύουμε σε ταινίες που βασίζονται σε ιστορίες που έχουν να κάνουν ένα σχόλιο, μία παρέμβαση. Διανύουμε σκοτεινούς καιρούς όπου οι άνθρωποι έχουν χάσει τα σπίτια τους λόγω του σκάνδαλου με τα δάνεια κατοικιών, τις περιουσίες τους, λόγω του κατασκευασμένου χρηματιστηριακού κραχ. Αυτή η ταινία θέλει κάτι να πει πάνω σε όλα αυτά. Πιστεύεις ότι παρακολουθείς ένα γκάνγκστερ φιλμ, αλλά στο τέλος καταλαβαίνεις ότι τελικά δεν ήταν αυτό το νόημα. Ο μικρόκοσμος της ταινίας, κάνει ένα σχόλιο για τον ευρύτερο κόσμο.
Κύριε Ντόμινικ τι έχετε να σχολιάσετε για τη βία της ταινίας; Μήπως το παρακάνατε;
Αντριου Ντόμινικ: Η βία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας. Μου αρέσει η βία στις ταινίες. Οι ταινίες είναι δραματουργία και η πιο εξτρίμ έκφραση δραματουργίας είναι η βία. Στη συγκεκριμένη ιστορία πιστεύω ότι υπήρχε και μία άλλη ανάγνωση της βίας. Εγκληματίες που θέλουν να σκοτώνουν τον κόσμο από απόσταση, χωρίς συναίσθημα, χωρίς να τους κοιτάνε στα μάτια. Κάτι λέει αυτό. Να σας πω την αλήθεια δεν καταλαβαίνω αυτή την εμμονή των κριτικών με τη βία. Η βία υπήρχε από τα παιδικά παραμύθια. Σε λίγο δε θα μας αρέσει και ο Αντερσεν! Υπάρχει όμως μία θεωρία που λέει ότι τα παραμύθια κι ο σκοτεινός τους κόσμος είναι αναγκαία για την ανάπτυξη ενός παιδιού. Του δίνουν τα εργαλεία να αντιμετωπίσει τους δαίμονές του, να εκτονώσει την αρνητική του ένταση. Το ίδιο πιστεύω ότι ισχύει με το κοινό και τις ταινίες.
Κύριε Πιτ, έχετε παιδιά. Δεν σας πειράζει να παίζεται έναν τόσο αιμοσταγή δολοφόνο;
Μπραντ Πιτ: Καθόλου. Σε καμία περίπτωση. Η βία είναι μέρος της δραματουργίας όπως είπε και ο Αντριου. Οταν γυρίζεις μία γκανγκστερική ταινία είναι ένας ακόμα απαραίτητος χαρακτήρας. Δεν έχω κανένα πρόβλημα να δουν κάποτε τα παιδιά μου ότι παίζοντας έναν γκάνγκστερ, σκοτώνω. Θα είχα μεγαλύτερο πρόβλημα να με δουν να παίζω έναν ρατσιστή. Για κάποιο λόγο αυτό με ενοχλεί πολύ περισσότερο από το να πυροβολώ κάποιον στα μούτρα. Το θέμα στο σινεμά δεν είναι αν δείχνει τη βία, που προσωπικά πιστεύω ότι πρέπει να την απεικονίζει. Το θέμα είναι αν την προβάλει ηρωϊκά ή ακόμα και ρομαντικά. Ναι, αυτό να το εξετάσουμε... Ζούμε σ' έναν πολύ βίαιο κόσμο. Το βλέπω καθημερινά. Ακόμα κι όταν κάνεις μία πολύ απλή επιλογή – να κάτσεις να φας ένα χάμπουργκερ. Ξέρετε πώς σφάζουμε πλέον τις αγελάδες; Είναι βάρβαρο. Χωρίς να το καταλαβαίνεις έχεις συμβάλει σε μία καθημερινή βιαιότητα. Ακόμα πιο ενδιαφέρον όμως είναι να εξετάσει κανείς τη βία απέναντι στον άνθρωπο που ανταγωνίζεται για να επιβιώσει μέσα στην αγορά: αυτός είναι ο παραλληλισμός της ταινίας. Οι μπίζνες είναι μία εξαιρετικά αιμοβόρα πιάτσα. Ο κόσμος, μεταφορικά, σκοτώνεται καθημερινά.
Αντριου Ντόμινικ: Ο Καπιταλισμός στηρίχτηκε στο αίμα. Και καθημερινά επιβάλλεται με βία.
Κύριε Πιτ, η τελευταία ατάκα της ταινίας είναι ότι «η Αμερική δεν είναι χώρα, αλλά επιχείρηση». Το ίδιο όμως δεν συμβαίνει και στο Χόλιγουντ; Πώς μπορείτε να κάνετε τις ταινίες που σας αρέσουν, όσο τα στούντιο απλά περιμένουν τα χρήματά τους πίσω;
Μπραντ Πιτ: Η διαμάχη μεταξύ καλλιτεχνικής και εμπορικής ταινίας είναι παλιά. Προσωπικά δεν παίρνω μέρος σ' αυτήν. Καταλαβαίνω ότι δεν είναι ανταγωνιστικοί όροι, συμβιώνουν. Για να υπάρξουν καλλιτεχνικές ταινίες, πρέπει να υπάρχουν εμπορικές που στηρίζουν το σύστημα. Εχω συμφιλιωθεί με την ιδέα. Και πιστεύω ότι υπάρχει κάτι ευγενές στο να κάνεις τέχνη εντός συστήματος – μίας επιχείρησης που απαιτεί κέρδος. Το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον και προκλητικό. Τώρα όσο αφορά στην ίδια την ατάκα, θέλω να σας πω ότι δεν την προσυπογράφω. Την καταλαβαίνω, τη βρίσκω ενδιαφέρουσα ως μέρος ενός διαλόγου, αλλά εγώ ακόμα πιστεύω στην ιδέα της Αμερικής. Οι άνθρωποι που βλέπουν τη χώρα με τόσο κυνισμό, όπως ο χαρακτήρας μου, στέκονται σε απόσταση, παραιτούνται, δεν συμμετέχουν. Εγώ πιστεύω ακόμα στην χώρα μου και στα ιδεώδη της - ήθος, δικαιοσύνη, ίσες ευκαιρίες - ιδανικά που πρέπει να συνεχίσουμε να προστατεύουμε.
Πιστεύετε ότι οι ταινίες είδους είναι μία τάση τελευταία; Χρησιμοποιούνται για να σχολιάσει κανείς πιο ουσιαστικά πράγματα;
Μπραντ Πιτ: Πάντα δεν γινόταν αυτό; Αν κοιτάξει κανείς τα πιο αγαπημένα του, κλασικά, φιλμ θα δει ότι πάντα είχαν πολλά περισσότερα να πουν από το είδος που υπηρετούσαν. Μετά από αυτή την ταινία γύρισα μία ακόμα με ζόμπι. Αλλά και αυτή για την οικονομική κρίση μιλάει. Το θεωρώ αυτονόητο.
Αντριου Ντόμινικ: Αυτό είναι που σας έλεγα για τα παραμύθια! Σου δίνουν το φάρμακο με μια κουταλιά ζάχαρη. Πιστεύεις ότι βλέπεις και διασκεδάζεις μ' ένα γκανγκστερικό δράμα και στην ουσία το μυαλό σου επεξεργάζεται θέματα. Μου άρεσε πολύ που με τον Μπραντ κάναμε κάτι πιο ελαφρύ, πιο cult, αυτή τη φορά. «Η Δολοφονία του Τζέσι Τζέιμς» ήταν σαν τραγούδι του Λέοναρντ Κοέν. Αυτό είναι ένα ποπ χιτ.
Η ταινία κάνει μία αυστηρή κριτική για την αποτυχία της κυβέρνησης Ομπάμα. Είναι τυχαίο ότι κυκλοφορεί τη χρονιά των εκλογών;
Μπραντ Πιτ: Οχι αυτός δεν ήταν καθόλου ο σκοπός της ταινίας. Η έμπνευσή μας δεν ήταν η κυβέρνηση Ομπάμα, αλλά το σκάνδαλο στα τραπεζικά δάνεια για τις ακίνητες περιουσίες. Ενα έγκλημα που ακόμα δεν έχει τιμωρηθεί και οι καταχραστές συνεχίζουν να κυκλοφορούν ελεύθεροι και ατιμώρητοι! Ημουν παρών όταν ο Ομπάμα έδωσε τον νικητήριο λόγο του στο Σικάγο εκείνο το βράδυ των εκλογών. Ηταν μία υπέροχη στιγμή στην ιστορία. Μια καταπληκτική νύχτα. Ολος ο κόσμος ήταν στους δρόμους και ένιωθες τον ηλεκτρισμό στην ατμόσφαιρα. Αν η ταινία επιλέγει να κλείσει με αυτό τον λόγο, δεν βρίσκω ότι το κάνει ως ένα κυνικό σχόλιο στην διακυβέρνηση του Ομπάμα. Εγώ το βλέπω αισιόδοξα και αρνούμαι να μπω στην τοξική, βρώμικη κόντρα των κομμάτων, η οποία δεν στέκεται στα ίδια τα θέματα. Φέτος πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για μία ιδιαίτερα βρώμικη προεκλογική περιόδο. Και δε θα ήθελα με τίποτα να χρησιμοποιηθεί αυτή η ταινία εναντίων των Δημοκρατικών. Θα είναι πολύ άσχημα τα πράγματα.
Πώς είναι η συνεργασία σας με τον Αντριου Ντόμινικ;
Μπραντ Πιτ: Τσακωνόμαστε πολύ. Ολη την ώρα. Οχι στο σετ, σε συζητήσεις μας. Διαφωνούμε αρκετά, αλλά αυτό το βρίσκω υγιές και απαραίτητο.
Αντριου Ντόμινικ: Οταν προσπαθείς να γυρίσεις μία ταινία που αγαπάς με πάθος, είναι αναμενόμενο να τσακώνεσαι. Αλλά το κάνεις γιατί αγαπάς την ταινία. Στο τέλος όμως ο σκηνοθέτης υποχωρεί μπροστά στον παραγωγό και πρωταγωνιστή του (γέλια).
Μπραντ Πιτ: Είμαστε πολύ περήφανοι για το τελικό αποτέλεσμα και είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι για το καστ μας. Οι ηθοποιοί μας επιλέχτηκαν ένας ένας και κατάφεραν να φέρουν κάτι πολύ ξεχωριστό στην ταινία ο καθένας. Αυτό που έκανε ο Μπεν δε θα μπορούσα ποτέ να το κάνω. Ο Σκουτ ήρθε, νέος ανάμεσα σ' ένα φτασμένο καστ, και δεν μάσησε καθόλου – μας έπαιξε στα ίσια και ήταν καταπληκτικός. Το να παρακολουθείς τον Γκαντολφίνι να παίζει είναι σαν να βλέπεις τον Μπράντο. Ο Τζένκινς είναι ένας Πίτερ Σέλερς.
Τα τραγούδια στο σάουντρακ συντελούν πολύ στην ατμόσφαιρα της ταινίας. Πώς τα επιλέξατε;
Μπραντ Πιτ: Ο Αντριου τα έγραψε μέσα στο σενάριο. Ηταν κομμάτι της ιστορίας – ένας ακόμα χαρακτήρας!
Αντριου Ντόμινικ: Πιστεύω ότι καταλάβατε ότι η ταινία μου δεν είναι ιδιαίτερα υπόγεια και διακριτική. Ολα είναι μέρος του στιλ και της ιστορίας. Τα τραγούδια διηγούνται την ιστορία της ταινίας. Για αυτό και τα επέλεξα.
Θα σας συνοδεύσει η Αντζελίνα στο κόκκινο χαλί απόψε; Θα ξανασυνεργαστείτε σε ταινία μαζί; Παντρεύεστε τον Αύγουστο;
Μπραντ Πιτ: (αρχικά πάει να αποφύγει να απαντήσει, κάνοντας ότι δεν κατάλαβε την ερώτηση). Τι εννοείτε, συγγνώμη. Νομίζω ότι πρέπει να καταργήσουν τις συνεντεύξεις Τύπου που γίνονται πριν τη μία το μεσημέρι. Είναι πολύ νωρίς και δεν λειτουργεί το μυαλό μου. Να ξεκινήσω ένα κίνημα λέτε; (αποφασίζει όμως να συνεχίσει). Η Αντζελίνα προετοιμάζεται για μία ταινία που ξεκινάει σε πολύ λίγο και για αυτό δεν είναι εδώ. Με χαρά θα παίζαμε ξανά μαζί σε κάτι που θα μας άρεσε. Δεν έχουμε ακόμα ημερομηνία γάμου, δεν υπάρχει τίποτα συγκεκριμένο. Αποφασίσαμε το επόμενο βήμα γιατί μας φαινόταν λογικό. Είχαμε πει κάτι και συνεχίζουμε να το πιστεύουμε: θέλουμε να παντρευτούμε όταν η Αμερική προβεί σε λύσεις για την ισότητα όλων των ζευγαριών απέναντι στο γάμο.
Διαβάστε τη γνώμη του Flix για το «Killing Them Softly»
Μάθετε τα πάντα για το 65o Φεστιβάλ, στο ειδικό τμήμα του Flix για τις Κάννες.
