Μια γεύση από τα όσα είπε ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι για:
τον Τιμητικό Χρυσό Φοίνικα: «Αισθάνομαι μεγάλη εγγύτητα με αυτό το βραβείο, επειδή δεν απονέμεται από κάποια κριτική επιτροπή, αλλά από το ίδιο το σώμα του Φεστιβάλ. Είναι σα να φτιάξατε μια ταινία από πολλές πολλές δικές μου σεκάνς και να την βραβεύετε! Δεν ξέρω ποιος επέλεξε να προβληθεί "Ο Κομφορμίστας" απόψε, αλλά χαίρομαι που ο κόσμος θα δει μια ταινία που πια δεν προβάλλεται συχνά. Ξέρω ότι θα προβληθεί από ανασκευασμένη κόπια κι ότι έγινε πολύ καλή δουλειά. Θα ήθελα να δω ποια ταινιοθήκη θ’αναλάβει ν’ανασκευάσει εμένα!»
τις συμμετοχές του στο Φεστιβάλ Καννών: «Ηρθα εδώ για πρώτη φορά το 1964, με το "Πριν την Επανάσταση" και, ξανά, το 1976 με το "1900". Τότε, η ταινία προβλήθηκε εκτός συναγωνισμού, επειδή αφενός ήταν τεράστια σε διάρκεια και, αφετέρου, πρωταγωνιστούσαν πολύ γνωστοί ηθοποιοί, οπότε το φιλμ διέφερε αρκετά από τα υπόλοιπα διαγωνιζόμενα. Ο Πρόεδρος της τότε κριτικής επιτροπής, Κώστας Γαβράς, με συνάντησε αργότερα και με επέπληξε που δεν είχα επιμείνει να διαγωνιστώ – ‘είμασταν έτοιμοι να σου δώσουμε τον φοίνικα!’, μου είπε.»
τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο: «Χαίρομαι ιδιαίτερα που απόψε το βραβείο θα μου το δώσει ο Μπομπ. Ξέρετε, είναι ένας άνθρωπος πολύ λακωνικός και η εκδήλωση το βράδυ μπορεί να τον αναγκάσει να μιλήσει λίγο παραπάνω!»
τα μελλονικά του σχέδια: «Οταν έκανα το "1900", ήμουν πολύ νέος. Τώρα, το πόσο νέος είμαι εξαρτάται από... τους καθρέφτες! Μέχρι πρόσφατα, και λόγω της κατάστασης της υγείας μου, ήμουν σίγουρος ότι δε θα έκανα άλλη ταινία. Φαίνεται ότι στο παρελθόν χρησιμοποιούσα υπερβολικά το ντόλυ (το όχημα στο οποίο φορτώνεται η κάμερα και κυλά για ν’ ακολουθήσει το πλάνο) και ο Θεός με εκδικήθηκε, αναγκάζοντάς με πια να κινούμαι μόνο μ’ αυτόν τον τρόπο. Ωστόσο, πρόσφατα συνειδητοποίησα ότι μπορώ να δουλέψω κι άλλο. Είδα το "Avatar" και μαγεύτηκα από την τεχνική του 3D. Αναρωτήθηκα, γιατι να γίνονται τρισδιάστατες μόνο ταινίες τρόμου, ή επιστημονικής φαντασίας; Δε θα ήταν υπέροχο το "8 ½" ή η "Περσόνα" σε 3D; Αρχισα, λοιπόν, να πειραματίζομαι. Μετά είδα το "Πίνα Μπάους" του Βέντερς, έμαθα ότι κι ο Χέρτσογκ ετοιμάζει τρισδιάστατη ταινία και μου φάνηκε σημαντικό ότι τρεις Ευρωπαίοι σκηνοθέτες έλκονται από το 3D για τις δικές τους ταινίες.»
το «Τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι»: «Υπάρχουν ταινίες που γερνούν καλά και ταινίες που γερνούν κακά. Δεν υπάρχουν κανόνες γι’ αυτό, όπως για το κρασί. Αλλά οι ταινίες πάντα απεικονίζουν την πραγματικότητα που εκτυλίσσεται γύρω από την κάμερα κι αυτή η πραγματικότητα γερνά μαζί με το σινεμά. Το "Τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι" είχε ένα δυναμικό πεπρωμένο. Για χρόνια νόμιζα ότι θα χάσω τα λογικά μου. Η ταινία είχε γίνει τόσο μεγάλη επιτυχία, παγκόσμια, που και να θέλεις να μείνεις προσγειωμένος, δυσκολεύεσαι. Εχω δει με τα μάτια μου έναν πολύ διασημο σκηνοθέτη, στο Σαν Φρανσίσκο, να φωνάζει, ‘εγώ είμαι η κορυφή του κόσμου’! Η ταινία νομίζω ότι γερνάει καλά, δε χρειάζεται μακιγιάζ για να τη δεις, κυρίως χάρη στην απίστευτη παρουσία αυτού του άντρα. Ο Μπράντο μου έδωσε τόσα πολλά, περισσότερα απ’ όσο συνειδητοποίησε. Οταν τελείωσε η ταινία δε θέλησε να με ξαναδεί ποτέ, ένοιωσε εκτεθειμένος. Για πρώτη φορά, χρησιμοποίησε προσωπικά του υλικά και μνήμες σε μια ταινία.»
τη σεξουαλικότητα στο σινεμά: «Οταν έκανα το "Τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι" διάβαζα συνέχεια τα βιβλία του Μπατάιγ. Ανακάλυψα ότι οι εκλεκτικές συγγένειες στο σινεμά είναι πολύ ιδιαίτερες. Την ίδια εποχή με μένα, ο Ναγκίσα Οσιμα γύρισε την "Αυτοκρατορία των Αισθήσεων". Αναγνώρισα στην ταινία του την ίδια επιθυμία να μιλήσει για τη σεξουαλικότητα και τον αισθησιασμό σε μια κινηματογραφική γλώσσα που δεν υπήρχε πριν. Μίλησα με τον Ναγκίσα και διαπιστώσαμε ότι και οι δύο είχαμε στα σενάριά μας από μια σκηνή όπου το ζευγάρι μιλά και λέει, "ας μην ανοίξουμε το παράθυρο, ας κρατήσουμε τις μυρωδιές μας εδώ μέσα". Και οι δυο μας κόψαμε αυτήν τη σκηνή. Φαίνεται ότι το δυσκολότερο πράγμα είναι να αναπαραστήσεις τις μυρωδιές.»
το νέο ιταλικό σινεμά: «Παρακολουθώ τις ταινίες του Γκαρόνε, του Σορεντίνο, είναι οραματιστές, μου αρέσουν. Δουλεύουν πάνω στη δομή της ταινίας, τη γλώσσα της, όχι μόνο την ιστορία, αλλά και τον εντοπισμό της θέσης που κατέχουν στον κινηματογράφο. Ο Μπαζέν αναρωτιόνταν, "τι είναι το σινεμά;" Οι νέοι Ιταλοί σκηνοθέτες έχουν την επιθυμία να καταλάβουν.»
Λίγο πριν φύγει, ο Μπερτολούτσι αποχαιρέτησε την αίθουσα: «Σας ευχαριστώ πολύ που ήρθατε. Δεν έχω ακόμα μια καινούρια ταινία για να τη συζητήσουμε, οπότε δεν υπήρχαν και πολλά φρέσκα πράγματα να πούμε, αλλά σας ευχαριστώ.»
Τόσο βαθιά σκηνοθέτης στην καρδιά, που ο καθρέφτης τον έδειξε νεότατο, έτοιμο για το επόμενο σχέδιό του!
