Ακριβώς ένα χρόνο μετά την πρώτη προβολή του «Συγχαρητήρια στους Αισιόδοξους?» στο 53ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, η Κωνσταντίνα Βούλγαρη επιστρέφει, αυτή τη φορά για να συμμετάσχει με το νέο της πρότζεκτ «Fair Play» στο Crossroads της Αγοράς του 54ου Φεστιβάλ, αναζητώντας πιθανούς συμπαραγωγούς και επιμένοντας να κάνει πολιτικό σινεμά με τον δικό της τρόπο.
Το Flix μίλησε μαζί της για τη νέα της ταινία, τα στημένα παιχνίδια, τους λόγους για τους οποίους κάποιος επιμένει να κάνει σινεμά στην Ελλάδα και τους πρώην επαναστάτες που μεγαλώνοντας έγιναν οι μεγαλύτεροι επικριτές του κόσμου που ονειρεύτηκαν.
Τι είναι το «Fair Play»;
Το «Fair Play» είναι ένα ποίημα του Μανώλη Αναγνωστάκη που μιλάει για τον καπιταλισμό και τους κοινωνικούς αγώνες, και στην ουσία λέει ότι όσο κι αν προσπαθείς για να αλλάξεις τα πράγματα, το παιχνίδι είναι στημένο… δεν υπάρχει δηλαδή fair play, ο καπιταλισμός θα νικήσει… Στην ταινία μου ο ήρωας είναι ακριβώς ένας τέτοιος άνθρωπος. Ενα φτωχαδάκι από το χωριό που ήταν μαθητής στα χρόνια της δικτατορίας με έντονη πολιτική δράση, ένας πρώην αριστερός που με τα χρόνια άλλαξε… έγινε κυνικός, εκσυγχρονιστής, ατομιστής, αγόρασε σπίτια και εξοχικά, κέρδισε πολλά λεφτά στο χρηματιστήριο, έφτιαξε εταιρεία δημοσκοπήσεων, απέκτησε διασυνδέσεις με την πολιτική εξουσία… και φτάνει στο σήμερα να είναι από τους λίγους που δεν τους έχει πειράξει η οικονομική κρίση, με κύρος και εξουσία, αλλά και με έναν γιο έφηβο αναρχικό που τον αμφισβητεί στο 100 τις 100 και περιμένει να γίνει 18 για να μην τον ξαναδεί ποτέ του. Μια έρευνα της ΕΛ.ΑΣ. με κάποια πράγματα που βγαίνουν στο φως, τον αναγκάζουν να έρθει αντιμέτωπος με το παρελθόν του, και δοκιμάζει με άγριο τρόπο το πόσο καλά δομημένη είναι η «επιτυχημένη» ζωή του… Υπάρχει ένα διήγημα του Δημήτρη Νόλλα , το «5ο γένος» που υπήρξε αφετηρία για μένα σε σχέση με το σενάριο…
Πόσο κοντά βρίσκεται το «Fair Play» σε σχέση με τις προηγούμενες δύο ταινίες σου;
Νομίζω ότι είναι πολύ κοντά… Με ενδιαφέρει πολύ ο πολιτικός κινηματογράφος. Ο ρόλος των ιδεολογιών, η ρήξη με το κατεστημένο, η αμφισβήτηση με όσα θεωρούμε δεδομένα, ο ρόλος των διανοουμένων και η σχέση τους με την εξουσία, ο «πολιτισμός» με και χωρίς εισαγωγικά, η έννοια της επανάστασης, ή ένταξη σε ένα σκοπό… είναι θέματα που με απασχολούν έντονα και στην προσωπική μου ζωή, και υπάρχουν στις ταινίες μου… στις δύο προηγούμενες ίσως πιο καλυμμένα, σε αυτή πιο καθαρά… Ιδανικά θέλω να κάνω ταινίες σαν του Γαβρά, του Φρίντκιν, της Μαργκαρίτε Φον Τρότα, του Σίντνεϊ Λιούμετ … αμιγώς πολιτικές, Ευτυχώς ή δυστυχώς η σύγχρονη ελληνική πολιτική ιστορία έχει άπειρα θέματα για πολλές ακόμα ταινίες… μακάρι να τα κάνω όλα!
Από τι συνίσταται ένα fair play στη ζωή;
Να είσαι σίγουρος γι αυτά που κάνεις και πιστεύεις… Δεν έχει νόημα να μπεις σε οποιαδήποτε διαδικασία αλλαγής ή προσαρμογής της ζωής σου για να είσαι αρεστός στους άλλους… όποιοι κι αν είναι οι άλλοι… Η κοινωνία έχει πολύ συγκεκριμένα στερεότυπα που δεν τα πιστεύω καθόλου… θέλει πολλά κότσια το να υπερασπιστείς τη διαφορετικότητα σου, όποια και αν είναι αυτή. Το τι είναι «επιτυχία", «ευτυχία», «αισιοδοξία» , «ακραίο», «περιθώριο», είναι όλα τόσο σχετικά, που μόνο αν το καταλάβεις και βρεις τι σημαίνουν για σένα και τα υπηρετήσεις, έχεις την πιθανότητα για ένα fair play… αλλιώς είναι εξ αρχής στημένο το παιχνίδι και η απογοήτευση προδιαγεγραμμένη.
Πόσο εύκολο ήταν να προχωρήσεις σε ένα νέο σχέδιο για μια ταινία μεγάλου μήκους μετά το «Συγχαρητήρια για τους Αισιόδοξους?»;
Η ανάγκη μου να γράψω και να πω πράγματα που με αφορούν, να μιλήσω γι αυτό που συμβαίνει σε μένα, γι αυτά που γίνονται στη χώρα, στην κοινωνία, είναι τεράστια… το αν θα μπορέσω να τα υλοποιήσω είναι ένα άλλο ζήτημα… προς το παρόν ελπίζω, σκέφτομαι πολύ, και πραγματικά μακάρι να μπορέσω να κάνω κι άλλη ταινία γιατί τελικά κατάλαβα ότι είναι κάτι που το αγαπώ πολύ…
Γιατί επιμένει κάποιος να κάνει σινεμά σε μια χώρα που τίποτα δεν βοηθάει σε αυτό;
Νομίζω πως το σινεμά που εγώ τουλάχιστον θέλω να κάνω δεν μπορώ να το κάνω αλλού… Θέλω να μιλήσω για ζητήματα πολιτικοκοινωνικά, θέλω να μιλήσω για τους ανθρώπους που ξέρω και παρατηρώ καθημερινά… δεν μπορώ να το κάνω αυτό στη Σουηδία ή στην Γαλλία γιατί δεν τους ξέρω εκεί τους ανθρώπους… και θα πρέπει να περάσω πάρα πολλά χρόνια παρατηρώντας και ζώντας εκεί πριν μπορέσω να γράψω το οτιδήποτε αν θέλω να είμαι σοβαρή με αυτό που κάνω και να μην πέσω σε γραφικότητες… οπότε αναγκαστικά εδώ, και απλά κάνω το σινεμά της χώρας στην οποία ζω… με τα προβλήματα, τις αγκυλώσεις της κοινωνίας, τη μιζέρια του κράτους και της απαξίωσης που έχει για τον κινηματογράφο… και απλά όπως κάνουμε και για όλα τα άλλα άδικα πράγματα που βιώνουμε στις ζωές μας, αγωνιζόμαστε και για καλύτερες συνθήκες στον κινηματογράφο…
Η πραγματικότητα που αλλάζει συνεχώς γύρω μας παραμένει η πρώτη πηγή έμπνευσης για τις ταινίες σου;
Ναι, η πραγματικότητα παραμένει πηγή έμπνευσης γιατί με ενδιαφέρει ο ρεαλισμός στον κινηματογράφο, θα ήθελα όμως να αποφύγω να κάνω ταινίες «επίκαιρες» αλλά μέσα από «επίκαιρα» θέματα να μιλήσω για πράγματα οικουμενικά που συμβαίνουν και θα συμβαίνουν πάντα…
Πόσο πιστεύεις ότι μπορεί να βοηθήσει η συμμετοχή του πρότζεκτ στο «Crossroads» της Αγοράς του 54ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης;
Ελπίζω να βρω ενδιαφέροντες συνομιλητές, και να κάνω επαφές σχετικά με μια συμπαραγωγή της ταινίας με το εξωτερικό… Υπάρχουν στοιχεία στο σενάριο που έχουν σχέση με την Γερμανία και την Ιταλία, και το θέμα νομίζω ότι αφορά πολύ κόσμο… Δεν ξέρω αν οι ταινίες που κάνω είναι οι αμιγώς φεστιβαλικές, και σίγουρα σαν φόρμα δεν έχουν καμία σχέση με το weird σινεμά και όλο αυτό που έχει γίνει με τις ελληνικές ταινίες… από την άλλη υπάρχουν χώρες που ενδιαφέρονται για αμιγώς πολιτικές ρεαλιστικές ταινίες … άλλωστε η αφομοίωση των τότε επαναστατικών, ριζοσπαστικών κινημάτων από τις μετέπειτα εξουσίες, η μετατόπιση των ηγετών τους και ο ρόλος που έπαιξαν μετά στη διαμόρφωση του νεοφιλελευθερισμού, είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Ολος ο κόσμος είναι γεμάτος από πρώην επαναστάτες που με τα χρόνια πάχυναν, σκλήρυναν, και έγιναν οι χειρότεροι επικριτές αυτού που κάποτε οι ίδιοι ονειρευόντουσαν…
Διαβάστε ακόμη:
