Απ’ όταν, το 1984, το «Stranger Than Paradise» κέρδισε τη Χρυσή Κάμερα, σχεδόν όλες οι ταινίες τού Τζιμ Τζάρμους έχουν κάνει την πρεμιέρα τους στις Κάννες, μ' εκείνον, ψηλό, μαυροντυμένο, με τα μαύρα τoυ γυαλιά και τα άσπρα του μαλλιά να διακρίνεται από παντού στον κόσμο του Φεστιβάλ. Κι όλα αυτά τα χρόνια - κι όσα έχουμε βρεθεί κι εμείς εδώ - δεν έχουν φτάσει για να χορτάσουμε το coolness του. Ο Τζιμ Τζάρμους παρουσίασε το «Paterson» στο Φεστιβάλ κι έδωσε συνέντευξη Τύπου, μαζί με τους δυο πρωταγωνιστές του, τον Ανταμ Ντράιβερ και την Γκολσιφτέ Φαραχάνι - κι εκτός από μοναδικό στιλ, είχε και μια τεράστια γενναιωδορία γι' αυτούς, μιλώντας με λόγια που θα έκαναν οποιονδήποτε να κοκκινήσει. Ισως όχι τον Ανταμ Ντράιβερ, απλώς γιατί είναι κι αυτός πολύ cool. Διαβάστε παρακάτω τα highlights απ' όσα είπαν.
Διαβάστε ακόμη: Το «Paterson» του Τζιμ Τζάρμους μία ωδή στην ποίηση της καθημερινότητάς μας
Τζιμ Τζάρμους
Για τον κινηματογράφο εν γένει Δεν μπορώ να πιστέψω ότι το να πας σινεμά είναι απαρχαιωμένο. Μ’ αρέσει πάντα να μπαίνω σ’ ένα σκοτεινό δωμάτιο με ξένους και να βιώνω μια εμπειρία. Μπορεί να είμαι δεινόσαυρος, δεν ξέρω, αλλά είμαι σίγουρος ότι αυτό αρέσει και σε άλλους, να βλέπουν τις ταινίες όπως ήταν ο προορισμός τους να ιδωθούν. Οι τρόποι και τα εργαλεία αλλάζουν, αλλά η εμπειρία του να δεις μια ταινία στη μεγάλη οθόνη δεν αλλάζει ποτέ. Είμαι παλιομοδίτης σ’ αυτό – παρότι θα δω μια ταινία με όποιον τρόπο χρειαστεί. Αγαπώ το σινεμά, οπότε μ’ αρέσουν όλα τα είδη του σινεμά. Μ’ ενδιαφέρουν οι βωβές ταινίες, οι ταινίες απ’ όλον τον κόσμο, την Ασία, την Αφρική. Δεν είμαι σνομπ στα είδη του σινεμά: τρόμος, επιστημονική φαντασία, όλα μ’ ενδιαφέρουν. Στην ταινία, ο Πάτερσον κι η Λόρα πηγαίνουν να δουν το Island of Lost Souls του 1932 με τον Τσαρλς Λότον.
Για τη μουσική στο «Paterson» Εχω χρησιμοποιήσει άπειρα ήδη μουσικής στις ταινίες μου, από Μάλερ μέχρι αιθιοπική μουσική, χιπ χοπ, Wu Tang Clan, πολλά είδη, λατρεύω τη μουσική. Τώρα για πρώτη φορά χρησιμοποιώ ένα electronic ambient score που άκουγα στο κεφάλι μου απ’ όταν έγραφα το σενάριο. Τη μουσική την υπογράφουμε, όπως πάντα, ο Κάρτερ Λόγκαν κι εγώ. Ως SQURL, ή ως… αναλογικοί άνθρωποι.
Για τη συμμετοχή των Τζάρεντ Γκίλμαν και Κάρα Χέιγουορντ Είμαι φαν του Γουες Αντερσον, αγαπώ πολύ τις ταινίες του κι οι τελευταίες είναι όλο και πιο παιδικές και όμορφες. Μου αρέσουν αυτοί οι δυο ήρωες του «Moonrise Kingdom» και σκέφτηκα να τους προσφέρω μια μικρή εμφάνιση στην ταινία μας, χάρηκα όταν συμφώνησαν. Μιλούν για τους αναρχικούς, που είναι βασικό μέρος της ιστορίας του Πάτερσον στο Νιου Τζέρσεϊ.
Για τον Ανταμ Ντράιβερ και την Γκολσιφτέ Φαραχάνι Μέσα στις προσωπικότητές τους, του Ανταμ και της Γκολσιφτέ, υπάρχουν ομοιότητες με τους ήρωές τους. Ο Ανταμ είναι πολύ ενστικτώδης ηθοποιός κι αυτό εγώ το αγαπώ πολύ σ’ έναν ηθοποιό και ταίριαζε απόλυτα στον ήρωά του. Η Γκολσιφτέ είναι απόλυτα ακτινοβόλος, ζεστή, πανέμορφη, ήταν αυτονόητο ότι ήταν η Λόρα. Είχα την τύχη να δουλέψω με σπουδαίους ανθρώπους που έκαναν την ταινία χαρά για μένα κάθε μέρα. Απίστευτοι άνθρωποι, ήμουν τυχερός που βρισκόμουν μαζί τους κάθε μέρα και ανυπομονούσα να πω, πάμε να κάνουμε άλλη μια σκηνή.
Για το «Gimme Danger», το ντοκιμαντέρ για τους Stooges που θα προβληθεί επίσης στο Φεστιβάλ Καννών Είμαι πολύ κακός στο να αναλύω ή να συγκρίνω τις ταινίες μου. Για μένα καθεμιά είναι κάτι ξεχωριστό, προφανώς έχουν κοινά στην αισθητική και στο περιεχόμενο, αλλά δεν τις ξαναβλέπω αφότου τελειώσουν. Κι οι δυο ταινίες που παρουσιάζουμε εδώ, αυτή και το ντοκιμαντέρ μας, έχουν να κάνουν με την ιδέα ότι στη ζωή σου μπορείς να επιλέξεις τι θα γίνεις, τι θα κάνεις. Αυτό ισχύει για τον Πάτερσον που οδηγεί κάθε μέρα το λεωφορείο του, αλλά επιλέγει να είναι και ποιητής. Και για τη Λόρα που είναι μια νοικοκυρά, αλλά όχι μια συνηθισμένη νοικοκυρά. Η ιστορία των Stooges επίσης τιμά την ιδέα του να επινοείς ο ίδιος τον εαυτό σου.
Για τις αναφορές του στην ταινία Από το ’70 που ανακάλυψα τον Ρον Πάτζετ τον αγάπησα πάρα πολύ, η ανθολογία του της ποίησης της Νέας Υόρκης έγινε για μένα Ευαγγέλιο. Είμαστε φίλοι εδώ και κάποια χρόνια κι αγαπώ πολύ τα ποιήματά του, οπότε τον επέλεξα για να «γράψει» τα ποιήματα του Πάτερσον. Κάποια από τα παλιά του ποιήματα και κάποια καινούρια, που έγραψε μόνο για την ταινία μας. Είμαι πολύ περήφανος, για μένα είναι rock star. Για 20 χρόνια δούλευε τη μετάφραση των ποιημάτων του Απολλιναίρ και μόλις φέτος τελείωσε κι εκδόθηκε το έργο. Από την άλλη πλευρά, ο Γουίλιαμ Κάρλος Γουίλιαμς έζησε όλη τη ζωή του στο Πάτερσον, ήταν παιδίατρος, ήταν ο γιατρός του Αλεν Γκίνσμπεργκ όταν ήταν παιδί. Και ταυτόχρονα έγραψε αυτή την αριστουργηματική ποίηση, της λεπτομέρειας της καθημερινότητας, όπου αντλείς ιδέες από τις λεπτομέρειες του πραγματικού κόσμου. Οπως κι ο Πάτερσον, είχε δυο δουλειές, μια εξαιρετικά πρακτική και μια πολύ δημιουργική. Από εκεί εμπνεύστηκα τον Πάτερσον – ο Μπουκόφσκι ήταν ταχυδρόμος, ο Κάφκα γραφειοκράτης, πολλοί από τους μεγάλους καλλιτέχνες έχουν και… κανονικές δουλειές.
Για το νέο ανεξάρτητο σινεμά Τα πράγματα αλλάζουν, ιδιαίτερα στην κινηματογραφική διανομή πια, οπότε αυτό επηρεάζει και το πώς χρηματοδοτούνται οι ταινίες. Γίνεται όλο και πιο σύνθετο για τους δημιουργούς. Ωστόσο πάντα αναζητώ το νέο αίμα στο περιθώριο κι εκεί υπάρχουν πολλοί ενδιαφέροντες νέοι κινηματογραφιστές. Δίνω έμφαση στα δώρα που συναντώ, παρά στις δυσκολίες κι αυτό προτρέπω όλους να κάνουν. Πρέπει, πάντα, όμως, να έχεις τη δύναμη να προσπαθείς γι’ αυτό που θέλεις και να μην απελπίζεσαι.
Διαβάστε ακόμη: Κάννες 2016, Τα trending topics της #5ης μέρας
Ανταμ Ντράιβερ
Για το ρόλο του Πάτερσον Το σενάριο ήταν ήδη τόσο δυνατό, οι ήρωες τόσο καθαροί, που απλώς προσπάθησα να μην το καταστρέψω και να μην τον μπερδέψω, να μην κάνω κάτι που δεν ήθελε το ίδιο το σενάριο να είναι. Ακολούθησα την περιγραφή του σεναρίου για την κάθε μέρα του Πάτερσον, συνήθως ήταν «ο Πάτερσον ακούει» κι αυτό ήταν μια εκπληκτική πολυτέλεια για μένα, είναι σπουδαίο στις ταινίες ένας ήρωας ν’ ακούει, σα μια μύγα στον τοίχο, παρά συνέχεια να «κάνει», να δρα. Οι άνθρωποι που συγκέντρωσε ο Τζιμ είναι τόσο σπουδαίοι, δε χρειάστηκε να κάνω παρά ελάχιστα πράγματα. The end. Εμπιστεύομαι τον Τζιμ όταν μου λέει ότι κάτι είναι αρκετό, ότι φτάνει αυτό. Δεν έχεις συχνά τη δυνατότητα να είσαι πρωταγωνιστής και, ταυτόχρονα, κοινό στην ταινία.
Για τον τρόπο δουλειάς του Επειδή το σενάριο ήταν τόσο ξεκάθαρο για μένα, όποτε πήγα να του προσθέσω κάτι, μια ιδέα, το κλωτσούσε. Ηταν μια πρόκληση αυτό, το ότι ο Τζιμ στις ταινίες του θέτει μια ερώτηση και η απάντηση δεν έρχεται ποτέ. Είναι ενδιαφέρον ότι ο Πάτερσον στη δουλειά του είναι πολύ δομημένος κι αυτό του επιτρέπει στην τέχνη του να είναι πιο ελεύθερος.
Γκολσιφτέ Φαραχάνι
Για τον Τζιμ Τζάρμους Πάντα ρωτάω τον Τζιμ γιατί με διάλεξε για το ρόλο, μπορούσε να διαλέξει ανάμεσα σε χιλιάδες απίθανες ηθοποιούς, ακόμα δεν καταλαβαίνω. Στα 12 είδα το «Coffee and Cigarettes» στον Ιράν στη δημόσια τηλεόραση, ήμουν έφηβη κι έμαθα το όνομα του Τζιμ Τζάρμους κι έλεγα, αυτός είναι ο αγαπημένος μου σκηνοθέτης. Οταν επικοινώνησε μαζί μου δεν το πίστευα κι ακόμα και στο γύρισμα αναρωτιόμουν αν ήταν όνειρο. Αλλά η ευτυχία είναι όταν οι άνθρωποι μπορούν να ζουν τη στιγμή που βιώνουν κι αυτό συμβαίνει μ’ αυτό το ζευγάρι – ο Πάτερσον πιο εσωτερικά, με την ποίηση, η Λόρα πιο εξωτερικά, φτιάχνοντας πράγματα. Μοιράζονται, ίσως όχι πάθος, αλλά μια αιώνια αγάπη που διαρκεί για πάντα. Αυτό, έμαθα από τον Τζιμ, είναι κάτι που μπορεί να συμβεί.
Για την επιτυχία Ξεκίνησα να δουλεύω ως μουσικός, η οικογένειά μου έχει αρκετούς καλλιτέχνης και ηθοποιούς αλλά δεν ήθελα εγώ να γίνω ηθοποιός. Δεν έφυγα από το Ιράν για να καταφέρω κάτι, αλλά γιατί έπρεπε, δε με ήθελαν πια εκεί. Τα πράγματα άρχισαν να έρχονται σα φωτιά που έκαιγε μέσα μου και που δεν μπορούσα να τη σβήσω. Ποτέ δε θέλησα να πετύχω κάτι, απλώς πιστεύω σ’ αυτή τη δουλειά και της αφοσιώθηκα. Αν χαρίσεις κάτι στους θεατές είναι τόσο σπουδαίο πράγμα. Το να δουλέψω με τον Τζιμ ήταν σαν σημάδι από το σύμπαν, ότι τα πράγματα πηγαίνουν καλά. Ο Τζιμ είναι θρύλος για μένα, νιώθω ευτυχής ακόμα και που ζω στην ίδια εποχή μ’ εκείνον. Είναι τόσο ευαίσθητος, αγαπά τα πάντα και τους πάντες, από τους ανθρώπους μέχρι τα πιο μικροσκοπικά έντομα.