Αν υπάρχει κάτι που σίγουρα δεν μπορούμε να καταλογίσουμε στην Disney είναι ότι δεν ρισκάρει. Από την (κυριολεκτικά) φανταστική «Ζωούπολη» και το (αριστουργηματικό) «Ραλφ: Η Επόμενη Πίστα» μέχρι και πιο πρόσφατο (μαγικό) «Ενκάντο», το στούντιο έχει προσπαθήσει αρκετές φορές να συνδυάσει δύσκοολες θεματικές στις ταινίες του με ενδεχομένως ανάμεικτα αποτελέσματα, τα οποία όμως, ακόμα και στις λιγότερο ενδιαφέρουσες από αυτές, είναι αδύνατον να σε αφήσουν αδιάφορο.
Ενα ακόμα τέτοιο πείραμα φαίνεται πως είναι και η νέα ταινία του στούντιο, με τίτλο «Παράξενος Κόσμος», η οποία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί άνετα ως ένα «Avatar» για τις μικρότερες ηλικίες, και εμπνέεται αρκετά από τα ρετρό pulp αμερικάνικα περιοδικά της δεκαετίας του ‘20 και τις ιστορίες της επιστημονικής φαντασίας, όπως το «Ταξίδι στο Κέντρο της Γης» του Ιουλίου Βερν, δημιουργώντας έναν πραγματικά εντυπωσιακό και πανέμορφο κόσμο, τον οποίο συνδυάζει με ένα δυνατό οικολογικό μήνυμα αλλά και... δυστυχώς, με ένα αρκετά κλισέ οικογενειακό δράμα που σπάνια σε κάνει να συνδεθείς συναισθηματικά μαζί του.
Η ταινία μας μεταφέρει στη μυθική χώρα της Αβαλόνια, όπου τρεις γενιές της θρυλικής οικογένειας εξερευνητών Κλέιντ βρίσκονται σε μια αχαρτογράφητη και επικίνδυνη περιοχή, όπου παραμονεύουν μυθικά πλάσματα. Οι διαφορές τους μπορεί να υπονομεύσουν την, αναμφίβολα, πιο κρίσιμη αποστολή τους. Αλλά...
Ο σκηνοθέτης της ταινίας Ντον Χολ, ο οποίος μας είχε δώσει και το υπέροχο «Οι Υπερέξι», θέλει από την αρχή να δείξει πως, εικαστικά τουλάχιστον, προσπαθεί να διαφοροποιηθεί από τις προηγούμενες ταινίες της Disney. Η pulp αισθητική κυριαρχεί ήδη από την αφετηρίας της εξιστόρησης της ιστορίας των Κλέιντ μέσα από τις σελίδες ενός τέτοιου περιοδικού, σε μια από τις πιο όμορφα στιλιζαρισμένες σκηνές που έχουμε δει εδώ και καιρό από ταινία της Disney, πριν περάσουμε και πάλι στο κλασικό computer animation.
Οχι όμως πως αυτό είναι κάτι το αρνητικό. Κανείς δεν μπορεί να φτάσει στο animation την Disney, ή έστω ελάχιστοι μπορούν να την πλησιάσουν, και ο «Παράξενος Κόσμος» είναι μια ακόμα απόδειξη αυτού. Η Αβαλόνια παρουσιάζεται ως μια ουτοπία αποτελούμενη από ένα ευρύ μείγμα διαφόρων εθνικοτήτων και πολιτισμών. Αλλά είναι κι ένας μοναδικά ελκυστικός steampunk κόσμος, με περίεργα αερόπλοια και ηλεκτρικές συσκευές των 50s, και μια αγροτική οικονομία στηρίζει τα πάντα. Ενας πραγματικά πανέμορφος, ζεστός, πολύχρωμος, φωτεινός «παράξενος κόσμος».
Αλλά και ο υπόγειος κόσμος της, γεμάτος από ροζ αποχρώσεις και κατοικημένος από απρόσωπα πλάσματα και αμοιβάδες σχεδιασμένα πέρα από κάθε φαντασία, με περίεργα οργανικά σχήματα, που το καθένα εξυπηρετεί τον δικό του ξεχωριστό βιολογικό σκοπό. Μια πραγματική νέα Πανδώρα, θα μπορούσαμε να πούμε, που σε αφήνει με το στόμα ανοιχτό και δεν σε σταματά να σε εντυπωσιάζει μέχρι και το τελευταίο λεπτό. Είναι ένας κόσμος που σε κάνει να θες να τον εξερευνήσεις σπιθαμή προς σπιθαμή, μια απόδειξη για το τι μαγικούς κόσμους μπορεί να δημιουργήσει η Disney, όταν αυτή θέλει και μπορεί.
Ομως σε αυτή την εξερεύνηση στα αχαρτογράφητα πανέμορφα τοπία αυτού του «παράξενου κόσμου», η ταινία μοιάζει να μην χωράει το δράμα της οικογένειας Κλέιντ. Οι σχέσεις πατέρα-γιου βρίσκονται στο επίκεντρο, με τις αγωνίες και τις τύψεις που κρύβονται (πάντα) πίσω από αυτές. Συγκινητικές στιγμές υπάρχουν εδώ κι εκεί, αλλά μαζί και η αίσθηση ότι όλα κάπου, κάποτε τα έχεις ξαναδεί. Δεν είναι λίγες οι φορές που το αισθάνεσαι πως σαν να υπάρχει μια πολύ πιο ενδιαφέρουσα ιστορία που προσπαθεί να αναδυθεί μέσα από το κλισέ, αλλά κάτι την κρατάει διαρκώς πίσω.
Αυτό που χτυπάει δυνατά στον «Παράξενο Κόσμο» είναι το οικολογικό της μήνυμα, ένα μήνυμα που δεν πρόκειται να σε αφήσει ασυγκίνητο. Είναι και αυτό που σε κάνει να νιώθεις περισσότερο κοντά στον κόσμο αυτό και στους χαρακτήρες του. Οταν η ταινία επικεντρώνεται σε αυτό ακριβώς, σε μια ομάδα εξερευνητών που προσπαθεί να σώσει τον κόσμο (του), τότε απλά καταφέρνει να σε συνεπάρει σε μια εξαιρετική περιπέτεια γεμάτη κινδύνους και περίεργα πλάσματα.
Ο «Παράξενος Κόσμος» έχει όλα εκείνα τα στοιχεία τα οποία θα μπορούσαν να την έκαναν μια κλασική ταινία της Disney. Εχει μοναδικές και αξέχαστες εικόνες, συνδυασμένα με ένα δυνατό οικολογικό μήνυμα, μια πραγματική φαντασμαγορία του φανταστικού. Κρίμα μόνο που ο συναισθηματικός (κλισέ) δεσμός της οικογένειας είναι εκείνος που τον κρατάει γερά και με το ζόρι στην πραγματικότητα.