Πώς μπορείς να συνδυάσεις μια ταινία βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, επακόλουθα μιας από τις πιο τραγικές σελίδες στην ιστορία των ΗΠΑ, με μια φρενήρη περιπέτεια δράσης και αγωνίας καμουφλαρισμένης ως πολεμικό δράμα; Αυτό είναι το μάλλον ατυχές στοίχημα που βάζει με τον εαυτό του ο παραγωγός Τζέρι Μπρουκχάιμερ, περισσότερο διάσημος για ανώδυνα μπλοκμπάστερ όπως το «Αρμαγεδδών» και το franchise των «Πειρατών της Καραϊβικής», στα οποία και θα έπρεπε μάλλον να συνεχίσει να μεγαλουργεί.
Με λάβαρο το άλλοθι της αληθινής ιστορίας, το «12 Δυνατοί» ακολουθεί μία επίλεκτη ομάδα δώδεκα αντρών των Ειδικών Δυνάμεων η οποία αναλαμβάνει την πρώτη αποστολή αντεπίθεσης των ΗΠΑ, λίγες εβδομάδες μετά το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Οι δώδεκα στρατιώτες αφήνουν πίσω τις οικογένειές τους και φουσκωμένοι από πατριωτικό ζήλο προσγειώνονται σε μια δύσβατη ορεινή περιοχή του Αφγανιστάν με σκοπό να συνεργαστούν με έναν ντόπιο πολέμαρχο προκειμένου να καταφέρουν να χτυπήσουν την πόλη Μαζάρ-ι-Σαρίφ, η οποία και αποτελεί βασικό προπύργιο των Ταλιμπάν.
Θα μπορούσε ίσως να δικαιολογήσει κανείς –κάπως– τον κατάφωρα απλοϊκό ηρωικό ενθουσιασμό μιας τέτοιας ταινίας, αν αυτή ερχόταν στις (αμερικανικές) οθόνες δεκαπέντε χρόνια πριν, όταν ο πρόωρος αυτός θρίαμβος ήταν ακόμα φρέσκος, ή έστω να την κατανοήσει σαν ένα παλιομοδίτικο μέσο ανύψωσης του ηθικού, όπως γινόταν σε άλλες εποχές – και σίγουρα σε άλλου είδους πολέμους. 16 χρόνια αργότερα, όμως, από τα γεγονότα που περιγράφονται στην ταινία, οι νικητήριες ιαχές αυτής της ριψοκίνδυνης αποστολής παραμένουν ειρωνικά άστοχες, όταν γνωρίζουμε πλέον ότι ελάχιστα πράγματα έχουν πραγματικά αλλάξει στις λεπτές ισορροπίες της περιοχής.
Είναι εμφανές, ωστόσο, ότι το φιλμ του Νικολάι Φούγκλσιγκ (του οποίου η προϋπηρεσία στο χώρο της διαφήμισης δεν αποκαλύπτει εδώ έστω μια κάποια στιλιστική βιρτουζιτέ) δεν ενδιαφέρεται για τις πολύπλοκες στρατηγικές και τους μηχανισμούς που κρύβουν οι σύγχρονες πολεμικές συγκρούσεις, κάτι που τουλάχιστον προσπαθεί να κάνει στις αμφιλεγόμενες ταινίες της η Κάθριν Μπίγκελοου, αλλά να αναδείξει ακόμα μια περίπτωση θριάμβου του Αμερικανού πατριώτη ήρωα της διπλανή πόρτας, χωρίς καμία πρόθεση να ανιχνεύσει τις γκρίζες περιοχές ανάμεσα στον καλό Αμερικανό και τον κακό Ταλιμπάν.
Ακόμα και ως πολεμική περιπέτεια αγωνίας, όμως, το «12 Δυνατοί» δεν καταφέρνει να προκαλέσει ούτε καν ένα πρωτόγονο ενδιαφέρον για την επιβίωση των πρωταγωνιστών του, αδυνατώντας να προσδώσει οποιοδήποτε ψήγμα προσωπικότητας στους μονοδιάστατους χαρακτήρες και τους πομπώδεις διαλόγους τους, και απλώνοντας την αφόρητα επαναλαμβανόμενη δράση σε ένα ρεσιτάλ εκρήξεων και βομβαρδισμών, καθώς οι 12 «στρατιώτες με τα άλογα», όπως έμειναν γνωστοί, και οι Αφγανοί σύμμαχοί τους αλώνουν το ένα χωριό μετά το άλλο σαν να ήταν πίστες σε video game. Κι όλα αυτά, σε 130 ατελείωτα λεπτά που σίγουρα δεν χαρίζουν σε μια ούτως ή άλλως ξεχειλωμένη σεναριακή κατασκευή που συνυπογράφει ο Τεντ Τάλι, πάλαι ποτέ λεπτολόγος της ανθρώπινης συμπεριφοράς, υπεύθυνος μεταξύ άλλων για το αριστουργηματικό σενάριο της «Σιωπής των Αμνών».
Επειτα κι από το πρόσφατο παράδειγμα του ανεκδιήγητου, αλλά τουλάχιστον αθέλητα αστείου, «Bitter Harvest», ίσως θα έπρεπε να παραδεχτούμε κι εμείς με τη σειρά μας την αφέλειά μας που πιστεύαμε ότι τέτοια φιλμ απροκάλυπτης προπαγάνδας δεν γυρίζονται πια. Ακόμα πιο δύσκολο, πάντως, είναι να πιστέψουμε τι γυρεύουν εδώ πρωτοκλασάτα ονόματα όπως ο Κρις Χέμσγουορθ και ο Μάικλ Σάνον.
