Μια ταινία ξεκάθαρης ουκρανικής προπαγάνδας, μ' ένα σενάριο ύψιστης αφέλειας, θα δει ο θεατής του «Bitter Harvest» εάν, πριν απ' όλα, καταφέρει να ξεπεράσει το κοζάκικο κούρεμα/χτένισμα του Μπάρι Πέπερ ως πατέρα του ήρωα στις εναρκτήριες σεκάνς. Πράγμα δύσκολο, αλλά όχι αδύνατον.
Γραμμένο και σκηνοθετημένο από τον Ουκρανό Τζορτζ Μέντελουκ, θέλει κατά βάση να εκθέσει το γεγονός ότι η Ουκρανία βρισκόταν ανέκαθεν υπό ρωσική (τσαρική ή σοβιετική) εξουσία, την οποία ανέκαθεν προσπαθούσε ν' αποτινάξει, ακόμα περισσότερο όταν, τη δεκαετία του '30, ο Στάλιν επέβαλε τον λιμό που οδήγησε εκατομμύρια Ουκρανούς στο θάνατο. Ακόμη κι αν κανείς είναι ανιστόρητος και δεν γνωρίζει το περιστατικό, καταλαβαίνει πως κάτι τέτοιο θ' ακολουθήσει, όταν ο Στάλιν της ταινίας, φωνάζει ενοχλημένος, «καταραμένοι Ουκρανοί!».
Η υπόθεση στήνεται γύρω από έναν καταραμένο ουκρανικό έρωτα, ωστόσο, που ξυπνά ανάμεσα στον Γιούρι και τη Νατάλκα, που μεγαλώνουν ως χαρωποί αν και φτωχοί αγρότες - μέσα σε φύση φωτογραφημένη με εξαιρετικό λυρισμό από τον Ντάγκλας Μίλσομ η οποία, ωστόσο, μάλλον ακούσια, θυμίζει πίνακες σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Ερωτευμένοι από παιδιά, χωρίζονται στην πορεία, όταν ο Γιούρι πάει να γίνει καλλιτέχνης στο Κίεβο (και διδάσκεται την προπαγάνδα στην τέχνη - «η αλήθεια είναι ο εχθρός» - ενδεχομένως καλύτερα από τον Μέντελουκ), ενώ η Νατάλκα μένει στο χωριό όπου τη λιμπίζεται ο σοβιετικός διοικητής, άνθρωπος φρικτός που μισεί τους καλούς παπάδες κι αγαπά το μπορστ αλλά το τρώει άγαρμπα.
Καθώς η ιστορία και η Ιστορία ξετυλίγεται, μάλιστα, η ταινία παρεμβάλλει τακτικά πλάνα δυο αλόγων που μαλώνουν ή καλπάζουν στον αγρό, τα οποία συμβολίζουν είτε την άγρια κι ανεξάρτητη ουκρανική ιδιοσυγκρασία, ή την πάλη των Ουκρανών με τους Ρώσους, σε κάθε περίπτωση η μελοδραματική τους ένταση σε πείθει ότι κάτι συμβολίζουν που οφείλεις να προσέξεις.
Δεν είναι απλώς ότι η ταινία έχει τέτοια δραματουργική αφέλεια που προκαλεί εναλλάξ τη δυσπιστία, τον εκνευρισμό και το γέλιο. Είναι κι ότι, ενώ Μέντελουκ έχει κάθε δικαίωμα να κάνει μια εξοργιστικά προφανή ταινία προπαγάνδας που τείνει προς την παρωδία, αυτή φτάνει ως και τις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες, διεκδικώντας την προσοχή του κοινού. Για να σας γλιτώσουμε, χωρίς ν' αποκαλύψουμε την έκβαση του καυτού ρομάντζου, να σας πούμε ότι μπορείτε να μείνετε ήσυχοι, γιατί «τώρα η Ουκρανία θα είναι ελεύθερη!», κλείσιμο ματιού στο σήμερα, άλογα που καλπάζουν, φλας μπακ σε εποχές απλές κι αθώες, Στάλιν out.
