Μοιάζει δύσκολο, βαρετό και όσο περνούν τα χρόνια να προσθέσουμε, και μάταιο να προσπαθήσεις να εξηγήσεις σε κάποιον που δεν ξέρει τι είναι Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Πρόεδροι ΔΣ, Γενικοί Διευθυντές, ΕΚΟΜΕ, επιτροπές ΕΡΤ και λοιπά, τι ακριβώς συμβαίνει αυτή τη στιγμή στο ελληνικό σινεμά, καθώς και γιατί παραδοσιακά ό,τι έχει να κάνει με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου - το κεντρικό όργανο χρηματοδότησης και στήριξης του ελληνικού σινεμά - είναι τόσο βαθιά προβληματικό.
Ακόμη όμως και πολλοί από τους γνώστες του θέματος, κυρίως όσοι ζουν και εργάζονται στο χώρο του κινηματογράφου, θα δήλωναν ευθαρσώς πως πραγματικά δεν καταλαβαίνουν τίποτα απ' ότι συμβαίνει τον τελευταίο καιρό στο ελληνικό σινεμά. Ή θα δήλωναν ότι καταλαβαίνουν πάρα πολύ καλά τι συμβαίνει. Που στην συγκεκριμένη περιπτώση είναι ακριβώς το ίδιο.
Θα αρκούσε να παρακολουθήσει κανείς τα τεκταινόμενα που τουλάχιστον σε επίπεδο Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου είναι πάντα πλούσια ή την επικοινωνιακή καμπάνια (που συνάδει με το γενικότερο κλίμα ευημερίας για το οποίο πασχίζει να πείσει η κυβέρνηση) όλων των φορέων που έχουν σχέση με το ελληνικό σινεμά για να βγάλει τα συμπερασματά του.
Το παράδειγμα των τελευταίων ημερών είναι ενδεικτικό.
Στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας, Παρασκευή 15 Μαρτίου, έφτασε στο μέιλ του Flix ένα δελτίο Τύπου, αυτό που ανακοίνωνε την ανοιχτή εκδήλωση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου και της δεύτερης κατά σειρά συνεργασίας του με το Torino Film Lab, ένα από τα διασημότερα εργαστήρια ανάπτυξης σεναρίων και πρότζεκ στον κόσμο. Μια ωραία κίνηση/συνεργασία του ΕΚΚ με ένα διεθνές φεστιβάλ προς τη σωστή κατεύθυνση των συνεργειών, της εξωστρέφειας, της στήριξης νέων δημιουργών.
Δυο μέρες πριν, η Βένα Γεωργακοπούλου σε ένα από τα ρεπορτάζ που όλο και σπανίζουν από τον ελληνικό έντυπο ή ηλεκτρονικό Τύπο εξιστορούσε στην Εφημερίδα των Συντακτών την κατάσταση που επικρατεί στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, με το υπό παραίτηση Διοικητικό του Συμβούλιο, τους εκκρεμείς οικονομικούς και διοικητικούς ελέγχους, τη δυσλειτουργία ανάμεσα σε Διοικητικό Συμβούλιο και Γενικό Διευθυντή. Ενα γνώριμο σκηνικό που, ειδικά στην περίπτωση του ΕΚΚ, συναντάμε εδώ και πάρα πολλά χρόνια σε πολύ τακτά διαστήματα.
Την επόμενη της παραπάνω δημοσίευσης ήρθε «διόρθωση» από την πλευρά του Γενικού Διευθυντή του ΕΚΚ, Βασίλη Κοσμόπουλου, ο οποίος διευκρίνισε «διορθώνοντας» τη συντάκτη πως «η συνεργασία με τα σημερινά μέλη του Δ.Σ. είναι πραγματικά δημιουργική και θέτει ένα πλαίσιο που επιτρέπει να εργαστούμε για την περαιτέρω βελτίωση της λειτουργίας του».
Το Σάββατο, στο Εθνος, η Αντα Δαλιάκα σε ένα ακόμη ψυχραιμο και με άποψη ρεπορτάζ, μπέρδεψε ακόμη περισσότερο όποιον προσπαθούσε να ακολουθήσει το νήμα των γεγονότων, καθώς μίλησε με τον Βασίλη Κοσμόπουλο και με το υπό παραίτηση μέλος του ΔΣ, Κυριάκο Αγγελάκο. Ο πρώτος δήλωσε πως «η εμφάνιση του Κέντρου Κινηματογράφου στη δημοσιότητα πάλι με πρόσημο ανακατατάξεων δεν αντανακλά αυτά που συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα, που είναι θετικά και πολύ πιο σημαντικά» και ο δεύτερος ξαναέφερε το θέμα της προβληματικής συνεννοήσης των διαφορετικών οργάνων εντός Κέντρου που ο πρώτος είχε διαψεύσει μέρες πριν στην Εφημερίδα των Συντακτών: «Το μείζον θέμα έχει να κάνει με το νόμο και με την ανυπαρξία του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας του Κέντρου Κινηματογράφου όπου ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας του Κέντρου δεν υπάρχει με αποκλειστική ευθύνη του Υπουργείου Πολιτισμού – μιλάω για τις νομικές υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού. Οταν δεν έχεις εσωτερικούς κανονισμούς λειτουργίας που να ρυθμίζουν με σαφήνεια τις σχέσεις μέσα στο Δ.Σ. και στη διοίκηση του Κέντρου Κινηματογράφου αρχίζουν να υπάρχουν αντιπαραθέσεις και αλληλοσυγκρουόμενες αρμοδιότητες. Ο νόμος Γερουλάνου δεν ορίζει αυτές τις αρμοδιότητες και έχει ατέλειες».
Την Κυριακή το βράδυ, σε διάφορα (ευτυχώς λίγα) sites ανά την Ελλλάδα, αναδημοσιεύθηκε μια έρευνα του Αθηναικού Πρακτορείου Ειδήσεων με τίτλο «Το Ονειρο του Ελληνικού Χόλιγουντ». Η πρωτοφανής προχειρότητά της, η εκτός τόπου και χρόνου ανάλυσή της, οι (εκτός λίγων εξαιρέσεων) «αναπάντεχοι» ομιλητές της αλλά κυρίως η διάχυτη αισιοδοξία της έρευνας για την καταπληκτική πορεία του ελληνικού σινεμά, ειδικά στο κομμάτι που αφορά το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής και το ΕΚΟΜΕ, θα έπρεπε να την είχαν αφήσει στο συρτάρι, εκτός αν - όπως σχολιάστηκε στα social media - επρόκειτο για παραγγελιά. Κάτι που δεν είναι παράξενο να σκεφτεί κανείς.
Την Δευτέρα το πρωί στο μέιλ του Flix έφτασε και ένα δελτίο Τύπου του ΕΚΟΜΕ για τη θριαμβευτική πορεία των επαφών του σε Λος Αντζελες και Μεξικό σχετικά με την προσελκυση ξένων παραγωγών στην Ελλάδα και το ενδιαφέρον κολοσσών όπως η Disney για να επενδύσουν στη χώρα.
Την Τρίτη 19 Μαρτίου, μεσημέρι προς απόγευμα - και ενώ στο μέιλ του Flix είχε ήδη από το πρωί έχει έρθει reminder για την εκδήλωση του ΕΚΚ σε συνεργασία με το Torino Film Lab, ανακοινώνονται από το Υπουργείο τα ονόματα του νέου Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΚΚ, μια ακόμη φουρνιά ανθρώπων που έρχεται για να σώσει το ελληνικό σινεμά.
(Παρένθεση: Mικρή ιστορία του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ | ΣΥΡΙΖΑ)
Το Φεβρουάριο του 2015, ο Νίκος Ξυδάκης, πρώτος Υπουργός Πολιτισμού της κυβέρνησης Σύριζα - ΑΝΕΛ διορίζει το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΚΚ με πρόεδρο τον Αλεξη Γρίβα. Μετά την πρότερη του διορισμού του ΔΣ, αποχώρησή του από τη θέση του Γενικού Διευθυντή, ο Γρηγόρης Καραντινάκης επιλέγεται τον Ιούνιο του 2015 ξανά ως Γενικός Διευθυντής του ΕΚΚ.
Στις 5 Ιανούαριου του 2016, διορίζεται νέο Διοικητικό Συμβούλιο στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου από τον δεύτερο Υπουργό Πολιτισμού της σημερινής κυβέρνησης, τον Αριστείδη Μπαλτά, με Πρόεδρο τον Γιάννη Λεοντάρη και προαναγγέλεται η παύση του Γρηγόρη Καραντινάκη από τη θέση του Γενικού Διευθυντή. Τον Απρίλιο του 2016, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΚΚ προτείνει στη θέση του Γενικού Διευθυντή την Ηλέκτρα Βενάκη. Τον Ιανουάριο του 2017 διορίζονται και οι τρεις Διευθυντές (Παραγωγής και Ανάπτυξης, Προώθηση και Hellenic Film Commission) που ορίζει ο νόμος για την εύρυθμη λειτουργία του ΕΚΚ. Τον Μάρτιο του 2017 παραιτείται ο Γιάννης Λεοντάρης από τη θέση του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΚΚ.
Τον Ιούνιο του 2017 διορίζεται εκ νέου το Διοικητικό Συμβούλιο, από τη Λυδιά Κονίόρδου αυτή τη φορά (τρίτη Υπουργό Πολιτισμού της κυβέρνησης) με Πρόεδρο τον Δημήτρη Παπαϊωάννου. Το Νοέμβριο του 2017, η Ηλέκτρα Βενάκη παύεται από τη θέση της Γενικής Διευθύντριας, ενώ στο εντωμεταξύ έχουν γίνει προσθήκες και αλλαγές στα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου.
Τον Ιανούαριο του 2018 αλλάζουν ξανά μέλη στο Διοικητικό Συμβούλιο, ενώ αναζητείται Γενικός Διευθυντής και τον Απρίλιο του 2018 ο Βασίλης Κοσμόπουλος διορίζεται και επίσημα Γενικός Διευθυντής (κρατούσε χρέη προσωρινού διευθυντή μετά την παύση της Ηλέκτρας Βενάκη).
Το Σεπτέμβριο του 2018 αλλάζουν ξανά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, στη θέση του Διευθυντή παραμένει ο Δημήτρης Παπαϊωάννου. Το Δεκέμβριο του 2018, γίνονται παραιτήσεις από το Διοικητικό Συμβούλιο, προοιοωνίζοντας πάλι τη διαλυσή του.
Τον Μάρτιο του 2019 διορίζεται εκ νέου Διοικητικό Συμβούλιο, με Πρόεδρο τον Βασίλη Βαφέα, από τη νέα (τέταρτη στη σειρά) Υπουργό Πολιτισμού, Μυρσίνη Ζορμπά.
Πάρτε μια ανάσα, για να διαπιστώσετε εύλογα μαζί μας, πως το παραπάνω χρονολόγιο της ιστορίας του Κέντρου Κινηματογράφου είναι η πιο διάφανης απόδειξη της προβληματικής κατάστασης μέσα στην οποία γεννιέται, αναπνέει και πεθαίνει καθημερινά το ελληνικό σινεμά. Και οι διαφορετικές «εικόνες» που θελουν διακαώς όλοι να παρουσιάσουν ως επιτεύγματά τους (από το Κέντρο Κινηματογράφο, το ΕΚΟΜΕ, την ΕΡΤ, το Υπουργείο) δεν είναι παρά μικροπολιτικές, εφήμερες και τόσο πρόχειρες που - το μόνο σίγουρο - δεν μαρτυρούν μια συνοχή στη σκέψη και την στρατηγική.
Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, ο πιο νευραλγικός οργανισμός για την ύπαρξη του ελληνικού σινεμά και μια τόσο σοβαρή υπόθεση για την οικονομία και τον πολιτισμό της χώρας όσο είναι το ελληνικό σινεμά βρίσκονται κυριολεκτικά στο έλεος κομματικών συμφερόντων και μάλιστα διαφορετικών ακόμη και μέσα στο ίδιο κόμμα. Στο έλεος Υπουργών που όχι μόνο δεν έχουν άποψη για το ελληνικό σινεμά, αλλά άγονται και φέρονται από συμβούλους που παραδοσιακά περιχαρακώνουν κομματικά και προς το συμφέρον τους όλους τους δημόσιους οργανισμούς. Στο έλεος ανθρώπων που μπαίνουν στο ΕΚΚ για οποιονδήποτε άλλο λόγο εκτός από το να υπηρετήσουν την υπόθεση ελληνικό σινεμά. Στο έλεος «ειδικών» που κάνουν τους δικαστές, τους αστυνόμους, τους αφέντες σε ξένο αχυρώνα, αυτούς που θα «κάνουν το σωστό», σε μια λίστα από λιγότερο ή περισσότερο άσχετους που ηθελημένα ή μη κράτησαν το ελληνικό σινεμά στην ίδια κακόμοιρη θέση που ήταν πάντα ακόμη και τα χρόνια που μόνο του κατάφερε να βγει από τα σύνορα και να διαπρέψει ως το ωραιότερο, το πιο θετικό και το πιο δημιουργικό, πράγμα που είχε να δείξει η Ελλάδα στα χρόνια της κρίσης.
Φυσικά υπάρχουν και εξαιρέσεις. Φυσικά και μέσα σε όλη αυτή τη θλιβερή ιστορία του Κέντρου Κινηματογράφου υπήρξαν κινήσεις θετικές και προς τη σωστή κατεύθυνση. Φυσικά και η προσέλκυση ξένων παραγωγών στην Ελλάδα είναι κάτι θετικό.
Αλλά είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς - και να μην εξοργιστεί με τον Λευτέρη Κρέτσο, υφυπουργό Ψηφιακής Πολιτικής Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης όταν σε δήλωσή του στην εν λόγω πρόχειρη έρευνα - παραγγελιά του ΑΠΕ-ΜΠΕ υποστηρίζει πως; «Ασκούμε ως κυβέρνηση μια ολοκληρωμένη εθνική πολιτική στήριξης των δημιουργών και γενικότερα του κλάδου της οπτικοακουστικής βιομηχανίας και για αυτό οι θεσμικές μας παρεμβάσεις είναι συνεχείς και γίνονται σε πολλαπλά επίπεδα»
Την ίδια ώρα που τα χρήματα που αναλογούν στην ελληνική παραγωγή είναι τα λιγότερα που δόθηκαν ποτέ, οι προεγκρίσεις καθυστερούν μπλοκάροντας παραγωγές που είναι έτοιμες να μπουν σε γύρισμα και διεθνείς συμπαραγωγές που κινδυνεύον λόγω των συνεχών αναταράξεων στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, ελληνικές ταινίες βγαίνουν στις αίθουσες υπό συνθήκες πλήρης απαξίωσης από όλους και νέοι φιλόδοξοι κινηματογραφιστές νιώθουν να βρίσκονται αντιμέτωποι με το «τέρας» μιας κρατικής αχρησίας, είναι κάπως προκλητικό να μιλάει κάποιος από την κυβέρνηση για «ολοκληρωμένη εθνική πολιτική στήριξης των δημιουργών» και στην ίδια πρόταση να αναφέρει τη δημιουργία κινηματογραφικών στούντιο στο Μαρκόπουλο. Οπως είναι προκλητικό από πλευράς της Υπουργού Μυρσίνης Ζορμπά (που είμαστε σίγουροι ότι σχεδόν δεν παρακολουθεί το θέμα...) να ανακοινώνει τη νέα σύνθεση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, δηλώνοντας πως «Το νέο Δ.Σ. συγκεντρώνει εμπειρία και γνώση του χώρου του κινηματογράφου, προκειμένου να εργαστεί συστηματικά και με την αναγκαία συνοχή».
Τα προηγούμενα Διοικητικά Συμβούλια που ορίστηκαν πάλι από την ίδια γιατί τελικά δεν εργάστηκαν συστηματικά και απέτυχαν; Αυτό το νέο σχήμα τι εχέγγυα συνοχής έχει; Τι γυρεύει μέσα στο Διοικητικό Συμβούλιο μια επιθεωρήτρια - ελεγκτής δημόσιας διοίκησης και ένας δικηγόρος;
Αν ισχύουν και οι φήμες για περαιτέρω παραιτήσεις στο Κέντρο, για οικονομικούς ελέγχους που από το μένος του αισθήματος «δικαιοσύνης» στρέφονται προς τους δημιουργούς του ελληνικού σινεμά (ζωντανούς και... νεκρούς) και για το αυταπόδεικτο γεγονός πως με την αλλαγή κυβέρνησης (τον Μάιο, τον Οκτώβριο;) θα αλλάξει συλλήβδην το «κομματικό όργανο» Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, τότε θα ήταν καλύτερο για όλους να σωπάσουν για λίγο, να μην στέλνουν δελτία Τύπου και να δημοσιεύουν έρευνες για το «ελληνικό Χόλιγουντ» ή θριαμβολογίες για την ανάπτυξη του οπτικοακουστικού τομέα στην χώρα.
Και ίσως στην αυριανή ανοιχτή εκδήλωση, παρουσία ξένων επαγγελματιών του χώρου, για το Torino Film Lab να άξιζε μια εισαγωγή από κάποιον τολμηρό πως τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά στην Ελλάδα για το ελληνικό σινεμά και πως υπάρχει τεράστιο πρόβλημα που μοιάζει δισεπίλυτο όσο δεν αλλάζει η λογική με την οποία αντιλαμβανόμαστε την υπόθεση «σινεμά» ή «πολιτισμός» γενικότερα σε μια απολίτιστη χώρα.
Φυσικά κάτι τέτοιο δεν θα γίνει, αλλά σας παρακαλούμε ας μην λάβουμε ακόμη ένα δελτίο Τύπου για το πόσο καταπληκτικά είναι όλα. Γιατί δεν είναι. Αν το συνειδητοποιήσουμε, είναι μια καλή αρχή για να πάμε ίσως κάπου.
*Ο τίτλος του άρθρου αναφέρεται φυσικά στην κίνηση των ενεργών Ελλήνων κινηματογραφιστών «Δώσε Λίγη Αγάπη στον Ελληνικό Κινηματογράφο». Δεν κρύβει καμία ειρωνία, ούτε μεταφορά. Είναι κυριολεκτικός.
Διαβάστε ακόμη: Για νιοστή φορά νέο Διοικητικό Συμβούλιο στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου
