Εκείνη Καναδέζα γεννημένη στην Αυστραλία, εκείνος Βέλγος, με προϋπηρεσία και οι δυο στο χορό, στο τσίρκο στο μπουρλέσκο, έχουν γυρίσει μαζί ήδη τέσσερις ταινίες (τα «L'iceberg» «Rumba» «The Fairy» συν-σκηνοθετημενα με τον Μπρουνό Ρομί), χτίζοντας στην πορεία ένα απόλυτα ξεχωριστό κινηματογραφικό σύμπαν. Το «Ξυπόλυτοι στο Παρίσι» συνιστά ίσως την πιο φιλόδοξη μέχρι τώρα ταινία τους, την πρώτη με δυο «κανονικούς» ηθοποιούς στο καστ της (την Εμανουελ Ριβά σε έναν από τους τελευταίους ρόλους της και τον Πιερ Ρισάρ), μα την ίδια στιγμή ένα φιλμ που είναι απόλυτα δικό τους. Το Flix τους συνάντησε στο Παρίσι (που αλλού;) και μίλησε μαζί τους για τις εκλεκτικές συγγένειες της τέχνης τους, το πώς γράφεις ένα σενάριο για μια ταινία σαν τη δική τους και την ομορφιά που έχουν οι ατέλειες.
Το «Χαμένοι στο Παρίσι» προβάλεται στις αίθουσες από την Πέμπτη 24 Μαΐου σε διανομή της Μικρόκοσμος.
Οικογενειακοί δεσμοί
Φιόνα Γκόρντον: Θυμάμαι πολλά χρόνια πριν κάναμε μια τουρνέ με το θέατρο κι ένα βράδυ μετά την παράσταση, άνοιξα την τηλεόραση στο δωμάτιο του ξενοδοχείου μας. Ηταν πολυ αργά κι έπαιζε ένα παράξενο φιλμ που μου φάνηκε καταπληκτικό, ήταν μια ταινία του Ακι Καουρισμάκι στις 2 το πρωί στο Canal +. Και ήταν ταινίες και δημιουργοί σαν αυτόν που μας ενθάρρυναν (ακόμη κι άθελά τους) να κάνουμε το σινεμά που κάνουμε.
Ντομινίκ Αμπέλ: Στην πραγματικότητα το είδος του σινεμά μας ήταν τόσο δημοφιλές στο ξεκίνημα του κινηματογράφου, προσπαθώντας να καταλάβουμε το γιατί, καταλήξαμε ότι είχε μάλλον να κάνει με τον τρόπο που οι ταινίες χρηματοδοτούνται. Για να αναζητήσεις χρήματα για μια ταινία σήμερα πρέπει να παρουσιάσεις ένα ολοκληρωμένο σενάριο. Για μας δεν είναι προτεραιότητα αυτό αφού αυτό που κάνουμε, η σωματικότητα του σινεμά μας δεν είναι κάτι που μπορείς να γράψεις σε ένα σενάριο. Ναι νιώθουμε λίγο μόνοι, αλλά υπάρχουν μερικοί φίλοι εκεί έξω
Φιόνα: Ο Μπεντ Χάμερ, ο Ρόι Αντερσον ίσως, όλοι αυτοί είναι σαν λίγο πιο σκοτεινοί μας ξάδερφοι. Κι ο Καουρισμάκι βέβαια. Ολοι αυτοί είναι σκηνοθέτες κι έχουν μια πιο διανοητική προσέγγιση στο σινεμά. Εμείς καθώς προερχόμαστε από το θέατρο κρατάμε λίγο περισσότερο την διάθεσή μας για παιχνίδι.
Γράφοντας ένα σενάριο με το σώμα
Φιόνα: Εχουμε μια αίσθηση του τι θα δουλέψει σε κάθε σκηνή, αλλά όταν φανταζόμαστε τις σκηνές έχουμε στο μυαλό μας πολύ περισσότερες ιδέες απ΄ όσες τελικά γυρίζουμε. Γιατί κάποια στιγμή αρχίζουμε να δοκιμάζουμε στις πρόβες τι από αυτά λειτουργούν και επιλέγουμε εκείνα που δουλεύουν και τα εισάγουμε στο σενάριο. Αλλά το σενάριο μπορεί απλά να λέει «η Φιόνα πέφτει από μια γέφυρα» αλλά υπάρχουν τόσοι πολλοί τρόποι που μπορεί κανείς να πέσει και τόσα πολλά πράγματα που μπορούν να συμβούν αφού πέσει. Οπότε με κάποιο τρόπο το σενάριο μας γράφεται όχι στο πληκτρολόγιο αλλά με τα ίδια μας τα σώματα.
Ντομινικ: Μερικές φορές γράφουμε πράγματα που μας φαίνονται αστεία ως ιδέες κι όταν τα δοκιμάζουμε δεν λειτουργούν καθόλου. Κι εκεί επιστρέφουμε στο κομπιούτερ μας κι αλλάζουμε το σενάριο. Νομίζω ότι όταν μιλάμε για μια τέτοιου είδους σωματική κωμωδία για τα «Φώτα της Πόλης» ή τις ταινίες του Τατί, δεν νομίζω ότι είχαν καν σενάριο εκτός από μια περιγραφή της ιστορίας. Είναι πολύ δύσκολο να γράψεις κάτι τέτοιο.
Σημασία στην λεπτομέρεια
Φιόνα: Μας αρέσει αυτό που κάνουμε να είναι απόλυτα οριοθετημένο όταν φτάνουμε στο πλατό, βρίσκουμε το κάθε πλάνο με τον διευθυντή φωτογραφίας μας πριν πάμε στο γύρισμα, αν κι αυτή τη φορά ομολογώ ότι αφήσαμε λίγο περισσότερο χώρο στον αυτοσχεδιασμό απ΄ότι συνήθως. Είναι μέρος της δουλειάς να προσπαθείς να το κάνεις να δείχνει φρέσκο, αμήχανο, σαν να μην το έχεις προβάρει, αλλά στην πραγματικότητα όλα θέλουμε να είναι οργανωμένα έως την τελευταία τους λεπτομέρεια.
Μια πόλη σαν το Παρίσι
Φιόνα: Γνωριστήκαμε στο Παρίσι, οπότε αυτή είναι λίγο σαν μια αυτοβιογραφική ταινία.
Ντομινικ: Ημασταν πολύ νέοι, είχαμε βρεθεί στο Παρίσι με πολύ ενθουσιασμό, εγώ από το Βέλγιο, η Φιόνα από τον Καναδά. Ημασταν τρομερά ενθουσιασμένοι καθώς δεν υπάρχουν πολλές πόλεις σαν το Παρίσι, η την Αθήνα, η την Νέα Υόρκη, σε κάνουν να καταλαβαίνεις γιατί πόλεις σαν αυτές σε μαγνητίζουν. Ομως κάνοντας την ταινία θελήσαμε να κρατήσουμε αυτή την αίσθηση της ανακάλυψης, του ενθουσιασμού.
Φιόνα: Και στην πραγματικότητα αν ένας παριζιάνος γύριζε μια ταινία για την πόλη του πιθανότατα δεν θα έκανε ποτέ μια σκηνή στον Πύργο του Αϊφελ, θα ήταν πολύ κλισέ γι αυτόν. Αλλά μας άρεσε ο συνδυασμός της μαγείας του Πύργου με το υπόγειο Παρίσι του μετρό ή του κόσμου κάτω από τις γέφυρες.
Εμανουέλ και Πιερ
Φιόνα: Οταν δουλεύουμε με άλλους ηθοποιούς όπως εδώ με την Εμανουέλ Ριβά και τον ΠΙερ Ρισάρ, δεν έχουμε ποτέ προκαθορισμένες ιδέες για το τι θα κάνουμε. Περιμένουμε να τους γνωρίσουμε, να δούμε πως είναι και στη συνέχεια δουλεύουμε με αυτό που είναι κι όχι με αυτό που θέλουμε εμείς από αυτούς.
Ντομινίκ: Ομως η περίπτωση της Εμανουελ και του Πιερ ήταν λίγο διαφορετική, διότι ήταν σταρ κάτι που δεν το έχουμε ξανακάνει. Αρχικά ψάχναμε μια ερασιτέχνη ηθοποιό αλλά ήταν πολύ δύσκολο να βρούμε κάτι που να μας κάνει. Κι όταν συναντήσαμε την Εμανουέλ ο τρόπος που γέλαγε, ο χαρακτήρας της, ξέραμε ότι είναι κατάλληλη.
*Φιόνα: * Είχε μια πολύ παιδική πλευρά στον χαρακτήρα της, την διάθεση για παιχνίδι, ήταν μια ηθοποιός που εμπιστευόταν το ένστικτό της κι αυτό ταίριαζε πολύ με τον δικό μας τρόπο να κάνουμε σινεμά.
*Ντομινίκ: * Κι ο Πιερ Ρισάρ φυσικά είναι ένας ηθοποιός που αγαπούσα απ όταν ήμουν 12 χρονών και είναι ένας ηθοποιός που του αρέσει πολύ να αυτοσχεδιάζει. Θυμάμαι να μας λέει στα γυρίσματα ότι το φιλμ μας του θύμισε τον τρόπο που έκαναν σινεμά στην αρχή της καριέρας του.
Οι όμορφες ατέλειες
*Φιόνα: * Μας αρέσουν οι ηλικιωμένοι άνθρωποι στις ταινίες μας γιατί έχουν τα σημάδια του χρόνου πάνω τους, κάτι που βρίσκουμε ιδιαίτερα όμορφο. Μας αρέσουν οι ατέλειες στα πάντα και οι ηλικιωμένοι άνθρωποι έχουν ατέλειες όλο και πιο πολύ καθώς ο χρόνος περνά. Μας αρέσει η βραδύτητά τους, το ότι σκέφτονται συχνά τον θάνατο, όλα αυτά είναι πράγματα που βρίσκουμε όμορφα.
Το «Χαμένοι στο Παρίσι» προβάλεται στις αίθουσες από την Πέμπτη 24 Μαΐου σε διανομή της Μικρόκοσμος.