Συνέντευξη

5 Eλληνίδες παραγωγοί στις Κάννες

of 10

Τα ονόματά τους μπορεί να μην είναι γνωστά στους περισσότερους, οι ταινίες όμως που υπογράφουν, με την ιδιότητα του παραγωγού, συγκαταλέγονται ανάμεσα σε αυτές που ορίζουν ό,τι μπορεί να αποκαλείται σήμερα ως νέο ελληνικό σινεμά.

5 Eλληνίδες παραγωγοί στις Κάννες
Μαρία Χατζάκου, Μαρία Δρανδάκη, Αμάντα Λιβανού, Μαρία Τσίγκα, Φένια Κοσοβίτσα

Το Flix τις συνάντησε στις Κάννες και μίλησε μαζί τους για το νέο τοπίο στην αγοραστική δύναμη του ελληνικού σινεμά, για τα μελλοντικά τους σχέδια και την αλληλεγγύη μεταξύ τους που μοιάζει να αντισταθμίζει την απουσία της πολιτείας από τη μεγάλη προσπάθεια του ελληνικού κινηματογράφου.

Μαρία Δρανδάκη(Pan Entertainment)

Project info / Παράδεισος: σκηνοθεσία Παναγιώτης Φαφούτης, ταινία σε post production.Fish’n’Chips: σκηνοθεσία Ηλίας Δημητρίου, ταινία σε post production.Stage Fright: σκηνοθεσία Γιώργος Ζώης, σε development.My African Heart: σκηνοθεσία Σύλλας Τζουμέρκας, σε development.

Ο λόγος που βρίσκομαι εδώ είναι, κατ’ αρχήν, να δουν κάποιες επιλεγμένες εταιρείες sales agents, αλλά και κάποιοι προγραμματιστές ξένων φεστιβάλ τις ταινίες που βρίσκονται σε post production. Δεύτερος, κάποιες προκαταρκτικές επαφές για τα πρότζεκτ που είναι σε ανάπτυξη.Τέλος, ένα γενικότερο follow up επαφών που έχουν γίνει στο πλαίσιο άλλων φεστιβάλ.

Ποια είναι η αντιμετώπιση από τη διεθνή αγορά: Είναι η 4η φορά που έρχομαι στις Κάννες και νομίζω ότι αυτό που έχει αλλάξει σε αυτά τα χρόνια είναι ότι έχει γίνει πολλή και συνδυαστική δουλειά από όλους τους Ελληνες κινηματογραφιστές (άντρες και γυναίκες), παραγωγούς, σκηνοθέτες αλλά και τους εκπροσώπους και συντελεστές του Φεστιβάλ και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται προς τα έξω μια πιο συμπαγής και οργανωμένη εικόνα του ελληνικού κινηματογραφικού χώρου. Αυτό σημαίνει ότι η ανταπόκριση από εταιρείες, φεστιβάλ και θεσμούς από το εξωτερικό είναι πιο άμεση και εύκολη, αλλά και ότι υπάρχει και πρωτοβουλία δική τους στο να μας προσεγγίσουν. Αισθάνομαι επίσης οτι σημαντικό ρόλο έχει παίξει μια αίσθηση αλληλεγγύης που έχει αναπτυχθεί μεταξύ μας και η οποία νομίζω δημιουργεί πολύ θετική εντύπωση στο εξωτερικό.Βέβαια, αν όλα τα παραπάνω δεν στηριχτούν ουσιαστικά και πρακτικά πλέον από τους σχετικούς θεσμούς (ΥΠ.ΠΟ.Τ. και άρα ΕΚΚ, ΕΡΤ κλπ), θα είναι δύσκολο να διατηρηθεί αυτό το θετικό κλίμα για πολύ ακόμη. Ηδη έχει αρχίσει να φαίνεται η αδυναμία των Ελλήνων κινηματογραφιστών να προχωρήσουν πρακτικά σε συμπαραγωγές, παρά την ύπαρξη σχετικού ενδιαφεροντος από το εξωτερικό, λόγω του κωλύματος φορέων σαν το ΕΚΚ ή την ΕΡΤ να προχωρήσουν σε εγκρίσεις ταινιών.

Φένια Κοσοβίτσα (Blonde)

Project info / Twice a Stranger: Μια ελληνοτουρκική συμπαραγωγή. Σενάριο Δώρα Μασκλαβάνου, βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα. Επιλεγμένο από το EAVE 2011, με παραγωγό τον Κωνσταντίνο Κοντοβράκη.Lyssa: Η πρώτη ελληνική βαμπιρική ταινία σε σενάριο Θάνου Σαμαρά και Λουκίας Μιχαλοπούλου και σκηνοθεσία Αργύρη Παπαδημητρόπουλου. Standing Aside, Watching: Μια μικρή σε προϋπολογισμό, αλλά όχι σε δυναμική, ταινία σε σενάριο και σκηνοθεσία Γιώργου Σερβετά.J.A.C.E.: Η πρόσφατα ολοκληρωμένη ταινία σε σενάριο και σκηνοθεσία του Μενέλαου Καραμαγγιώλη.

Τις Κάννες τον Μάιο του 2011, Standing Aside, Watching με Λύσσα για να μπεις σε έναν κόσμο που καμιά φορά σε κάνει να αισθάνεσαι Twice a Stranger... Οταν τον αφήνεις πίσω σου διαπιστώνεις ότι τελικά πολλοί εκεί κουβαλούν το σύνδρομο του J.A.C.E. Ολα αυτά δε γίνονται από μόνα τους, ούτε από μονάδες. Πάντα παρέα με τον συνεργάτη, συνάδελφο και φίλο παραγωγό Κωνσταντίνο Κοντοβράκη.

Ο λόγος που βρίσκομαι εδώ: Ερχόμενη στις Κάννες περίμενα πολλά και διαφορετικά αποτελέσματα ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε project. Ως γνήσια αισιόδοξος άνθρωπος, ήλπιζα να πάνε όλα ρολόι, χωρίς όμως να τρέφω αυταπάτες.Χιλιάδες projects με μοναδικές ιδέες από ταλαντούχες δημιουργικές ομάδες κυκλοφορούν πάνω κάτω στην Κρουαζέτ και απαιτούν ένα ναι από τους σπουδαιότερους decision makers διεθνώς. Είχα και έχω όμως την πεποίθηση ότι τα δικά μας projects αξίζουν την προσοχή και τη συμμετοχή αυτών που συμπαράγουν, χρηματοδοτούν και πουλάνε ταινίες. Δεν έπεσα έξω! Αλλοτε με δυσκολία και άλλοτε πιο εύκολα, οι παραπάνω τίτλοι βρήκαν χώρο και δρόμο για να προχωρήσουν με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο. Και κάτι άλλο σημαντικό: οι Κάννες προσφέρουν το μεγαλύτερο δυνατό networking και δίνουν ευκαιρίες για συναντήσεις και συνεργασίες, καμιά φορά μάλιστα από εκεί που δεν το περιμένεις.

Ποια είναι η αντιμετώπιση από τη διεθνή αγορά: Η αντιμετώπιση όλων των πιθανών χρηματοδοτών ή και συμπαραγωγών και sales agents για μένα ήταν φέτος σίγουρα διαφορετική. Το γεγονός ότι έχουμε κάνει «εντύπωση» τελευταία με τις ελληνικές ταινίες και τις επιτυχίες τους, σίγουρα παίζει ένα ρόλο. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Και εμείς (τουλάχιστον εγώ) μαθαίνουμε όσο περνάει ο καιρός να κινούμαστε καλύτερα και πιο ευέλικτα σε αυτόν το χώρο. Τελικά κι εμείς τους αντιμετωπίζουμε διαφορετικά. Είμαστε κι εμείς επαγγελματίες, όπως τόσοι άλλοι και η εμπιστοσύνη στα projects μας είναι αυτή που πάνω απ’ όλα μετράει. Συμπέρασμα: Εντατικές, σκληρές αλλά τελικά ευχάριστες πέντε μέρες στο Φεστιβάλ των Καννών, πίσω στην Αθήνα και ήδη με έχει πιάσει μια μικρή νοσταλγία...

Αμάντα Λιβανού(Top Cut / Beben Films)

Project info / Οι Εντυπώσεις Ενός Πνιγμένου: σκηνοθεσία Κύρος Χατζηβασιλείου, ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή, πρώτη μεγάλου μήκους ταινία, στο στάδιο της ανάπτυξης, προπαραγωγής.L: παραγωγή Beben Films, σκηνοθεσία Μπάμπης Μακρίδης, σενάριο Μπάμπης Μακρίδης και Ευθύμης Φιλίππου, μοντάζ Γιάννης Χαλκιαδάκης, μουσική Coti K., φωτογραφία Θύμιος Μπακατάκης, πρωταγωνιστούν οι Αρης Σερβετάλης, Μάκης Παπαδημητρίου, Γιάννης Μποσταντζόγλου, Θανάσης Δήμου. Μόλις τελείωσαν τα γυρίσματα, βρισκόμαστε στην αρχή του post production.

Ο λόγος που βρίσκομαι εδώ είναι κατ’ αρχήν γιατί δεν μπορείς να κάνεις ταινία και να μην είσαι εδώ! Αν υπήρχε πραγματικά επιλογή, δε θα επιθυμούσα να είμαι, γιατί το Φεστιβάλ είναι ένα νυφοπάζαρο, τρελλοκομείο, τεράστιο και στην πραγματικότητα υπάρχει ένα όριο στο τι μπορείς να κάνεις για τις ταινίες. Ωστόσο, το διεθνές κύκλωμα αγορών, ατζέντηδων και φεστιβάλ πρέπει να σε βλέπει δυο τρεις φορές το χρόνο, να κάνεις ένα follow up για την εξέλιξη των projects σου. Πιστεύω ότι αν κρατήσεις την ψυχραιμία σου και δεν πάθεις πανικό, μπορείς νακαταφέρεις να σε δουν, να σε θυμηθούν, να πάρουν μια γεύση από αυτό που θέλεις, να δουν ότι είναι κάτι που δε θέλουν να ξεχάσουν. Και αφού φύγεις, πρέπει να συνεχίσεις να δουλεύεις και να κρατήσεις αυτό το ενδιαφέρον ζωντανό.

Ποια είναι η αντιμετώπιση από τη διεθνή αγορά: Η τεράστια διαφορά είναι ότι πλέον οι άνθρωποι ενδιαφέρονται γι’ αυτό που έχουμε, ενδιαφέρονται να βρουν την καινούρια ελληνική ταινία για το επόμενο φεστιβάλ. Αν πούμε σε κάποιον «σε ενδιαφέρει μια ελληνική ταινία, ενός νέου σκηνοθέτη, arthouse, έτοιμη σε έξι μήνες;» Η απάντηση θα είναι «ναι». Αυτό το ναι δεν υπήρχε παλιά. Βέβαια, όλα αυτά τα κάνουμε τελείως μόνοι μας, η μόνη αλληλεγγύη που έχουμε είναι μεταξύ μας – δεν είναι λίγο αυτό, είναι τεράστιο. Αλλά, ενώ μεμονωμένα, ως πρόσωπα, οι εκπρόσωποι του ΕΚΚ και του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης είναι εξαιρετικοί και μας βοηθούν πάρα πολύ στις επαφές μας, δεν υπάρχει καμία άλλη, πιο θεσμική, υποστήριξη. Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου είναι η Ελλάδα, κι η Ελλάδα δε σηκώνει ένα τηλέφωνο να πιέσει τις Κάννες να πάρουν μια ελληνική ταινία στο επίσημο πρόγραμμα. Είναι πολύ στενάχωρο ότι δεν είναι σ’ αυτό το φεστιβάλ καμία ελληνική ταινία, και για τις «Αλπεις» του Γιώργου Λάνθιμου και για τον «Αδικο Κόσμο» του Φίλιππου Τσίτου που συζητήθηκαν. Ολα, εδώ, είναι politics – δεν μπορεί να μη σηκώνει το τηλέφωνο ο Κώστας Γαβράς, ή ο Πρόεδρος του Κέντρου Κινηματογράφου, ή ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, να πει, «παιδιά, πάρτε μια ελληνική ταινία στις Κάννες». Το lobbying πρέπει να το κάνουμε. Δεν το κάνουμε. Λεφτά δεν έχουμε. Τις κάνουμε, λοιπόν, τις ταινίες, μόνοι μας. Αλλά είναι πολύ ενοχλητικό να βγαίνει ο Υπουργός Πολιτισμού στο Flix και να λέει ότι οι νέοι άνθρωποι θα κάνουν ταινίες γιατί πάντα θα γίνονται ταινίες. Αυτό δικαιούνται να το πουν μόνο αυτοί που κάνουν τις ταινίες, οι σκηνοθέτες, οι ηθοποιοί, τα συνεργεία. Το ξέρουμε ότι καρπώνονται τη δουλειά μας, το ξέρουμε ότι πάντα θα υπάρχουν τρελλοί, ρομαντικοί, πλούσιοι, οτιδήποτε, και θα κάνουν σινεμά. Ωστόσο η πολιτεία δεν έχει καμία σχέση με την ταινία μας. Δεν είμαστε σε πόλεμο, αλλά υπάρχει κι ένα όριο. Είναι συμπαθέστατος ο Υπουργός Πολιτισμού ως παρουσία, είμαι σίγουρη ότι μιλάει εξαιρετικά γαλλικά και θα έπρεπε να είναι εδώ και να ασχολείται στην πράξη, με το σημαντικότερο εξαγώγιμο προϊόν που έχει ο ελληνικός πολιτισμός σήμερα, το σινεμά. Επίσης, πέρασε κι έναν ωραίο νόμο, λένε. Οι νόμοι είναι άχρηστοι αν δεν υπάρχει μια κοινωνία να τους εφαρμόσει. Μου είπε κάτι ενδιαφέρον ο Νικ Μπατζιάς από τη Madman Films, ο Ελληνοαυστραλός διανομέας του «Κυνόδοντα», που έχει στο Φεστιβάλ και το «Snowtown»: «έχω καταλάβει ότι υπάρχει μια νέα γενιά από Ελληνες κινηματογραφιστές, που μιλάει ο ένας για τη δουλειά του άλλου και την υποστηρίζει.» Ετσι γίνεται η δουλειά, έτσι δουλεύει το σύστημα. Υπάρχουν πολλοί Ελληνες, και νεώτεροι, που δυστυχώς δεν το έχουν καταλάβει αυτό. Βουλιάζουμε και αναπνέουμε όλοι μαζί. Οχι μόνο γιατί κάνουμε την ίδια δουλειά και μπορούμε να μοιραστούμε μερικά πράγματα, αλλά επειδή έτσι μόνο μπορούμε να επιβιώσουμε. Είναι ζωολογικός κήπος ο χώρος μας. Αν δεν πάνε οι λύκοι με τους λύκους και οι ζέβρες με τις ζέβρες, θα φάνει όλοι οι λύκοι τις ζέβρες. Πρέπει να λειτουργούμε σαν αγέλη. Γι’ αυτό και έχουμε στο μυαλό μας και την Ελένη Κοσσυφίδου και την Αλεξάνδρα Μπουσίου, που δε βρίσκονται εδώ, αλλά είναι τόσο ενεργές στην ομάδα του ελληνικού κινηματογράφου.

Μαρία Τσίγκα(Αργοναύτες)

Project info / Do Not Forget Me Istanbul: ελληνοτουρκική συμπαραγωγή, σε συνεργασία με την Unutma Beni Istanbul Films. Καλλιτεχνική διεύθυνση Χουσεΐν Καράμπεϊ, σκηνοθεσία Χάνι Αμπού-Ασάντ, Στέφαν Αρσενίγιεβιτς, Αϊντα Μπεγκίτς, Τζοζεφίνα Μαρκαριάν, Ερικ Ναζαριάν, Στέργιος Νιζήρης, Ομάρ Σαργκάουι. Ολοκληρωμένη ταινία. Virus: σκηνοθεσία Αγγελος Φραντζής. Συμμετοχή στη Cinelink Plus- Sarajevo FF 2011. Σε ανάπτυξη. Η Πόλη των Θαυμάτων: σκηνοθεσία Φωτεινή Σισκοπούλου. Financing. A Very Unsettled Summer: σκηνοθεσία Ανκα Ντάμιαν. Μια συμπαραγωγή Ρουμανίας, Σουηδίας, Ελλάδας. Financing. Το Σύνδρομο της Πουλχερίας: σκηνοθεσία Λευτέρης Χαρίτος. Financing.

Ο λόγος που βρίσκομαι εδώ ήταν περισσότερο για επαφές με εταιρίες πωλήσεων για την Τούρκικη συμπαραγωγή και με παραγωγούς για τα υπόλοιπα projects. Το καταρχήν σημαντικό είναι να κλειστούν τα ραντεβού και να μπορέσω να κεντρίσω το ενδιαφέρον τους. Αυτό πλέον είναι αρκετά πιο εύκολο απ’ ότι παλιότερα. Προσωπικά μ’ έχει βοηθήσει πολύ η συμμετοχή μου στο EAVE την περασμένη χρονιά που μου έχει δώσει μια αρκετά σημαντική δικτύωση. Επιπλέον, οι Κάννες είναι πάντα κι ένα μέρος που γνωρίζω ανθρώπους και μαθαίνω για νέα δεδομένα ή πρακτικές που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες. Θα έλεγα ότι είμαι ικανοποιημένη αλλά όπως πάντα το μέλλον θα δείξει!

Ποια είναι η αντιμετώπιση από τη διεθνή αγορά: πιστεύω ότι καταρχήν έρχεται το ίδιο το project, ο σκηνοθέτης, ο παραγωγός και η σχέση εμπιστοσύνης που διαμορφώνεται με πιθανούς συνεργάτες απ’ το εξωτερικό. Επομένως είναι πλέον σαφές για μένα, και απ’ τις Κάννες φέτος, ότι οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται για κάτι, δε σταματούν να το πιστεύουν όταν βλέπουν εμπόδια.Το ρεαλιστικό πρόβλημα βεβαίως είναι ότι απ’ τη στιγμή που υπάρχουν τόσα θέματα που αφορούν στη χρηματοδότηση απ’ την Ελλάδα σε εκκρεμότητα, υπάρχει και μεγάλη καθυστέρηση. Και πιθανόν projects που έχουν κερδίσει κάποιο «momentum», να το χάσουν αν δε γίνουν σε κάποιο λογικό διάστημα - και προφανώς δεν αναφέρομαι μόνο σε μένα αλλά και σε ταινίες άλλων Ελλήνων παραγωγών. Είναι πολύ σημαντικό όμως οι επαφές με το εξωτερικό να διατηρούνται και να γίνεται γνωστό πως υπάρχει μεγάλη δημιουργική δυναμική απ’ την Ελλάδα. Κι αυτό γίνεται, με τις μεγάλες επιτυχίες των ελληνικών ταινιών τα τελευταία χρόνια και την παρουσία όλων μας στις μεγάλες αγορές. Το ζήτημα είναι να μπορέσουμε να βρούμε και από εδώ τα χρήματα που χρειάζονται και να γίνονται οι ταινίες.

Μαρία Χατζάκου(Haos Film)

Project info / Αλπεις: σκηνοθεσία Γιώργος Λάνθιμος. Η ταινία βρίσκεται σε post production και προσπαθούμε να την τελειώσουμε με μεγάλη δυσκολία. Η Haos Film είναι μια πολύ μικρή εταιρία παραγωγής και η απόφασή μας είναι να κάνουμε μόνο κινηματογραφικές ταινίες, για όσο αντέξουμε. Οι «Αλπεις» δε θα μπορούσαν να είχαν γίνει ποτέ χωρίς της ατελείωτη υποστήριξη και την εθελοντική δουλειά του συνεργείου και του καστ, αλλά και των λίγων συμπαραγωγών μας που πίστεψαν πραγματικά στην επόμενη ταινία του Γιώργου. Επίσης ετοιμάζουμε την καινούρια ταινία της Αθηνάς Τσαγγάρη, αλλά μετα από την εμπειρία μας με τις «Αλπεις» είμαστε επιφυλακτικοί για το πώς και πότε θα μπορέσει να πραγματοποιηθεί.

Ο λόγος που βρίσκομαι εδώ είναι να προσπαθήσω να βρούμε υποστήριξη και χρήματα για τις επόμενες μας ταινίες απο τη στιγμή που η αγορά στη χώρα μας εχει ακινητοποιηθεί εντελώς. Δεν έχουμε πια περιθώριο να σταματήσουμε.

Ποια είναι η αντιμετώπιση από τη διεθνή αγορά: Σχιζοφρενής. Από τη μία μας κοιτάνε με θαυμασμό γιατι το ελληνικό σινεμά είναι πια στον παγκόσμιο χάρτη. Συγκεκριμένα μου είπαν, «Μια χαρά τα καταφέρνετε εκεί στην Ελλάδα.»Απ’ την άλλη μας κοιτούν με μια συνωμοτική θλίψη και απορία: «Ακούμε για την κρίση στην Ελλάδα. Χρήματα δεν υπάρχουν, ούτε κρατική υποστήριξη. Θα μπορέσετε να τα καταφέρετε και να συνεχίσετε;»