168 χρόνια λειτουργίας. 3 εκατομμύρια έργα τέχνης σε πάνω από 66 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα. 4,2 εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο. Καλώς ήλθατε σε ένα από τα σημαντικότερα και δημοφιλέστερα μουσεία του κόσμου. Ξεναγός ο Τόνι Σερβίλο.
Λένε ότι για να περάσεις ένα λεπτό μπροστά σε κάθε έκθεμα του Ερμιτάζ, πηγαίνοντας καθημερινά, θα χρειαστείς 15 χρόνια. Γι' αυτό και το ντοκιμαντέρ του Μάλι, με ξεναγό τον Τόνι Σερβίλο, κάνει μια έξυπνη επιλογή. Δεν δείχνει τα πάντα, άλλωστε πόσο ελκυστική μπορεί να είναι μια κινηματογραφική περιήγηση σ' ένα μουσείο, αν δεν είναι η «Ρώσικη Κιβωτός» του Σοκούροφ ο οποίος, παρεμπιπτόντως, εμφανίζεται και μιλά κι εδώ.
Ο στόχος αυτής της ταινίας δεν είναι ν' αποτυπώσει τα εμβληματικά, άφθονα, αμύθυτης αξίας και ιστορίας έργα τέχνης του Ερμιτάζ. Είναι, αντίθετα, να επισημάνει τη σημασία αυτού του συμπλέγματος κτιρίων για την ιστορία της Αγίας Πετρούπολης, της Ρωσίας, τσαρικής κι επαναστατικής, της Ευρώπης. Ετσι, η ταινία πιάνει τον μίτο από τα Χειμερινά Ανάκτορα της Αικατερίνης της Μεγάλης που είχε ένα όραμα να φιλοξενήσει σπουδαίους πίνακες και γλυπτά. Και διανύει όλη τη διαδρομή, μέσα από την Επανάσταση των Μπολσεβίκων, ως και την πολιορκία του Λένινγκραντ στον Β' Παγκόσμιο, όπου κι εκεί, ο ναός της τέχνης έπαιξε το ρόλο του.
Παράλληλα, στις εικόνες του ξεδιπλώνεται όλη η διάσταση της Αγίας Πετρούπολης, ο παραμυθένιος χαρακτήρας της και η βία που έβαψε τους δρόμους της, μιας πόλης χτισμένης στο νερό και στιλβωμένης με την επαναστατική φλόγα, τα πλούτη και η φτώχεια, αλλά και η σπουδαιότητά της έξω από τα παλάτια του Ερμιτάζ, οι δρόμοι σημαδεμένοι από τα χαμένα νιάτα του Πούσκιν, τους στοχασμούς του Τολστόι και του Ντοστογιέφσκι, την έλευση του Λένιν, την οικογένεια των Ρομανόφ κι ακόμα ο χαρακτήρας του ρωσικού λαού, καχύποπτος, περήφανος, δραματικός.
Παρά την κοσμοπολίτικη, απολαυστική παρουσία του Τόνι Σερβίλο, το ίδιο το ντοκιμαντέρ δεν ξεπερνά τις συμβάσεις του, δεν είναι μια ταινία που δεν θα στεκόταν εξίσου καλά στη μικρή οθόνη. Είναι, όμως, ένα φιλμ που, μέσα σε 90 λεπτά χαρίζει... τέλεια ομορφιά, αλλά και ερεθίσματα για αναγνώσεις και ταξίδια, όχι κινηματογραφικά αυτή τη φορά, αλλά πραγματικά.
