
Ηδη από την πρεμιέρα του στο 77ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, όπου απέσπασε τον Χρυσό Φοίνικα, ήταν σαφές ότι η μετέπειτα πορεία του «Anora» του Σον Μπέικερ προμηνυόταν - κάτι παραπάνω από - πολλά υποσχόμενη. Και πράγματι. Η επιτυχία της ταινίας δεν περιορίστηκε στον απόηχο του buzz που δημιούργησε η βράβευσή της στις Κάννες. Αυτό που ξεκίνησε σαν ένα ρομαντικό (με την ουσιαστική έννοια του όρου) indie όραμα του Μπέικερ, με μπάτζετ γύρω στα 6 εκατομμύρια δολάρια, κατέληξε να αποφέρει έσοδα της τάξης των 40 εκατομμυρίων, συλλέγοντας παράλληλα τον ένα τίτλο μετά τον άλλο και συγκεντρώνοντας 6 υποψηφιότητες στη φετινή οσκαρική κούρσα.
Διαβάστε ακόμη: To αναγκαίο, ανθρώπινο, παραμυθένιο σινεμά του Σον Μπέικερ (που άξιζε τον Χρυσό Φοίνικα)
Τι είναι όμως αυτό που καθιστά το «Anora» α) άξιο του Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας και - κατ' επέκταση – β) μία από της σημαντικότερες κινηματογραφικές στιγμές του 21ου αιώνα; Πρωτίστως, και πάνω απ’ όλα, το γεγονός ότι έχουμε να κάνουμε με ένα φιλμ – συνώνυμο της πλήρους καλλιτεχνικής, άνευ ορίων και «ακαδημαϊκών» επιταγών, απελευθέρωσης του δημιουργού του. Παρά την αντίληψη που επικρατεί (κυρίως μεταξύ των κριτικών), κατά την οποία το «Anora» δεν αποτελεί την καλύτερη ταινία του Μπέικερ, αν ανατρέξουμε στη φιλμογραφία του θα διαπιστώσουμε ότι στην πραγματικότητα πρόκειται για την απόλυτη κορύφωσή της.
Στην περίπτωση του «Anora» το βλέμμα και οι (κινηματογραφικές) καταβολές του Μπέικερ μετουσιώνονται σε μία ταινία που αποτελεί ένα κράμα των προσωπικών αγαπημένων του αναφορών και όλων των επιμέρους στοιχείων που καθιστούν τη φιλμογραφία του μοναδική. Δεν αναπαράγει απλώς τη στερεοτυπική δομή της ιστορίας της Σταχτοπούτας με την όποια αλληγορία αυτή συνεπάγεται όταν συναντά το αφήγημα του σύγχρονου αμερικανικού ονείρου. Αντίθετα, καταφέρνει να συνθέσει ένα ανεπιτήδευτα βαθύ και πολύπλοκο ψυχογράφημα της ηρωίδας του με εγγενείς κοινωνικοπολιτικές προεκτάσεις.»
Αυτό που σταθερά διέπει τις ταινίες του, και αυτόματα του προσδίδει τον τίτλο του σπουδαίου σκηνοθέτη, είναι η γνήσια ενσυναίσθηση με την οποία διαχειρίζεται εν γένει, τόσο τα ζητήματα που θέτει σε πρώτο πλάνο, όσο και τους ήρωές του αυτούς καθαυτούς. Η ικανότητά του να σκιαγραφεί τα πορτέτα όλων εκείνων που είναι καταδικασμένοι να διάγουν τη ζωή τους στο περιθώριο όντας γεννημένοι στα κατώτερα (αμερικανικά) στρώματα, με ειλικρίνεια και ίχνος διάθεσης (φετιχιστικής) εκμετάλλευσης που θα είχε σαν αποτέλεσμα ένα ακόμη αμιγώς φεστιβαλικού τύπου poverty porn, πέραν του αφοπλιστικού της υπόθεσης, συντελεί στη δημιουργία ενός φιλμικού μωσαϊκού, το οποίο λειτουργεί σαν μία πολύτιμη και ουσιαστική καταγραφή του κοινωνικού γίγνεσθαι από τα κάτω προς τα πάνω που καταλήγει να έχει οικουμενικό χαρακτήρα, αναβιώνοντας ευρύτερα κινηματογραφικούς – αξιακούς κώδικες του ιταλικού νεορεαλισμού. Κι αυτό από μόνο του είναι πραγματικά σπουδαίο.
Στην περίπτωση του «Anora» το βλέμμα και οι (κινηματογραφικές) καταβολές του Μπέικερ μετουσιώνονται σε μία ταινία που αποτελεί ένα κράμα των προσωπικών αγαπημένων του αναφορών και όλων των επιμέρους στοιχείων που καθιστούν τη φιλμογραφία του μοναδική. Δεν αναπαράγει απλώς τη στερεοτυπική δομή της ιστορίας της Σταχτοπούτας με την όποια αλληγορία αυτή συνεπάγεται όταν συναντά το αφήγημα του σύγχρονου αμερικανικού ονείρου. Αντίθετα, καταφέρνει να συνθέσει ένα ανεπιτήδευτα βαθύ και πολύπλοκο ψυχογράφημα της ηρωίδας του (την οποία ενσαρκώνει α ρ ι σ τ ο υ ρ γ η μ α τ ι κ ά η Μάικι Μάντισον) με εγγενείς κοινωνικοπολιτικές προεκτάσεις. Και το κάνει πλήρως απελευθερωμένος από οποιαδήποτε σύμβαση επιτάσσει το παραπάνω εγχείρημα. Εναλλάσσει ταχύτητες και δυναμικές, μεταπηδά από την indie φόρμα στο σλάπστικ και ξαναγυρίζει πίσω με την ίδια ευκολία, δεν φοβάται να ενσωματώσει όλα όσα επιθυμεί χωρίς φραγμούς, δημιουργώντας ένα love letter στο ανεξάρτητο αμερικανικό σινεμά και σε όλα εκείνα που τον έχουν διαμορφώσει, τόσο ως σκηνοθέτη, όσο και ως θεατή.
Στη φετινή οσκαρική μάχη, ας κερδίσει λοιπόν η ταινία που εξυμνεί την indie δημιουργία στην ολότητά της. Γιατί αυτό είναι που κάνει το «Anora». Από τη θεματική και τη διαχείρισή της, μέχρι την καλλιτεχνική ελευθερία που τη διέπει. Μετά τον Χρυσό Φοίνικα, είναι ίσως η πιο κατάλληλη στιγμή να αναγνωριστεί και από την Ακαδημία το βάρος και η σπουδαιότητα που φέρει το σινεμά του Μπέικερ. Αλλωστε, το χρωστάει στους ήρωές του και σε όλα όσα αυτοί πρεσβεύουν.
Το «Anora» του Σον Μπέικερ είναι υποψήφιο για έξι βραβεία Οσκαρ (Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Α΄Γυναικείου Ρόλου, Β΄Ανδρικού Ρόλου, Πρωτότυπου Σεναρίου και Μοντάζ)
Προβλέψεις, προγνωστικά, εκπλήξεις και ανατροπές - όλος ο δρόμος προς τα Οσκαρ στο ειδικό τμήμα του Flix The Road to the Oscars που ανανεώνεται συνεχώς και θα μας οδηγήσει στην 97η Απονομή των Βραβείων Οσκαρ στις 2 Μαρτίου από το Dolby Theatre στο Χόλιγουντ.