Ενας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες του ισπανικού σινεμά του σήμερα, έχει προφτάσει μέσα από έξι ταινίες να πειραματιστεί με την φόρμα και την αφήγηση, με το ύφος και την γλώσσα του σινεμά παραδίδοντας πάντα αξιοπρόσεκτα και συχνά ακατάτακτα φιλμ. Με την τελευταία του ταινία να κάνει την πρεμιέρα της στο φεστιβάλ των Καννών και το 59ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης να διοργανώνει ένα αναδρομικό αφιέρωμα στην δουλειά του, μάλλον ήρθε η ώρα και το ελληνικό κοινό να γνωρίσει έναν σημαντικό δημιουργό και μάλιστα με μια από τις καλύτερες ταινίες του.
To «Το Μυστικό της Πέτρα» προβάλλεται από τις 8 Νοεμβρίου στις αίθουσες σε διανομή της Danaos Films
Περιγράφετε «Το Μυστικό της Πέτρα» σαν ένα καινούργιο ξεκίνημα, σαν να πήγατε ξανά στο σχολείο. Υπό κανονικές συνθήκες ξεκινάω μια ταινία γιατί έχω ένα θέμα που θέλω να εξερευνήσω κάτι για το οποίο θέλω να μιλήσω. Αλλά αυτή η ταινία ξεκίνησε τελείως διαφορετικά. Εκανα μια παύση κι αναρωτήθηκα τι συμβαίνει στο σινεμά, πως νιώθω ως θεατής βλέποντας ταινίες; Νιώθω ότι το εμπορικό σινεμά έχει πια ακολουθήσει ένα πολύ μπανάλ δρόμο, αλλά από την άλλη πολλές ταινίες δημιουργών δεν είναι φιλμ που μπορείς στ΄αλήθεια να απολαύσεις. Για μένα το ιδανικό θα ήταν μια ταινία που να γεννά τη σαγήνη μιας κλασικής ταινίας, αλλά την ίδια στιγμή κάτι που να μπορείς να αναλύσεις και να ερμηνεύσεις σε ένα βαθύτερο επίπεδο. Αυτή η ισορροπία είναι για μένα «Το Μυστικό της Πέτρα», είναι το αποτέλεσμα αυτής της σκέψης, αυτής της επιθυμίας.
Θα λέγατε ότι αυτή η επιλογή ήταν για σας ένα βήμα μπροστά;
Κάθε ταινία για μένα συνδέεται με την προηγούμενη και το σύνολο της δουλειάς μου. Αυτή η ταινία σχεδιάστηκε για να προσεγγίσει ένα μεγαλύτερο κοινό. Για να το θέσω πολύ απλά, θέλω να προσεγγίσω ένα μεγαλύτερο κοινό, να φέρω περισσότερους θεατές στην αίθουσα για μένα αυτό είναι πολύ σημαντικό. Τι θα κάνω στην συνέχεια, έχει να κάνει πολύ με την πορεία της «Petra», αυτή θα καθορίσει τον τρόπο που θα προχωρήσω και πως ποια κατεύθυνση.
Κάνετε μερικές τολμηρές επιλογές στον τρόπο που χειρίζεστε τον χρόνο αλλά και την κάμερα στο φιλμ.
Για μένα η κάμερα είναι ένας ακόμη χαρακτήρας. Κουβεντιάζοντας με την διευθυντή φωτογραφίας Ελέν Λουβάρ την ονομάσαμε «αγγελο». Ο αγγελος αυτός ενδιαφέρεται για τους χαρακτήρες, για την ιστορία τους, για τα όσα τους συμβαίνουν, αλλά ενδιαφέρεται και για την απουσία τους, για τους χώρους που υπάρχουν ακόμη και όταν οι άνθρωποι δεν είναι εκεί. Την ονομάσαμε άγγελο γιατί θέλαμε να μην είναι κάτι το ανθρώπινο, αλλά κι όχι κάτι το μηχανικό. Κάτι που να έχει μια σχεδόν μυστικιστική υφή.
Αυτό σημαίνει ότι πιστεύετε σε κάτι ανώτερο, σε μια υψηλότερη δύναμη;
Πιστεύω. Είμαι καθολικός κι ακόμη κι αν έχω μια δική μου ερμηνεία της θρησκείας. Νιώθω πως όλες οι θρησκείες έχουν μια ηθική πλευρά και μια εσχατολογική πλευρά για το τι συμβαίνει μετά το τέλος της ζωής μας. Δεν ξέρω αν υπάρχει μια άλλη ζωή, αλλά νιώθω ότι υπάρχει μια πνευματική διάσταση και υπάρχουν πράγματα που δεν μπορούμε να συλλάβουμε με την λογική.
Στο «Μυστικό της Πέτρα» μας κάνετε να πιστεύουμε και στην ύπαρξη του χιούμορ στο σινεμά σας.
Οταν έδειξα την ταινία για πρώτη φορά, οι άνθρωποι μίλησαν για το χιούμορ της ταινίας, αλλά ήταν κάτι που δεν ήταν από τη μεριά μου προγραμματισμένο. Νομίζω ότι το αστείο και το τραγικό είναι κάτι που βρίσκονται πολύ κοντά. Οταν βλέπεις κάποιον να πέφτει προκαλεί το γέλιο, αλλά την ίδια στιγμή μια πτωση μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο. Από την άλλη πλευρά όταν η γυναίκα μου είδε για πρώτη φορά την ταινία έκλαψε πολύ, κάτι που επίσης δεν περίμενα ότι θα συμβεί, οπότε δεν μπορείς να είσαι ποτέ σίγουρος για το πως κάθε άνθρωπος θα διαβάσει την ταινία σου.
Υποθέτω ότι έχει να κάνει και με τον τρόπο που δουλέψατε με τους ηθοποιούς. Κάτι που νιώθω ότι σας αρέσει πολύ.
Εξαιρετικά. Θυμάμαι σε μια από τις ταινίες μου είχα κάποιον που παρακολουθούσε το γύρισμα από την αρχή μέχρι το τελος. Και κάποια στιγμή τον ρώτησα, συχνά μου ζητάνε να απαντήσω στην ερώτηση πως δουλεύω με τους ηθοποιούς και ειλικρινά δεν μπορώ. Και μου είπε «αυτό που κάνεις είναι σχεδόν παράνομο, είναι ψυχολογικός έλεγχος» κι έχει δίκιο διότι μερικές φορές τους καθοδηγώ μόνο με ένα βλέμμα, η με τη γλώσσα του σώματος. Κάθε σου πράξη, κάθε αντίδραση σου είναι ένας τρόπος να τους σκηνοθετείς.
Μιλωντας για τους ηθοποιούς σας, στο «Μυστικό της Πέτρα» συναντάμε μερικούς αληθινά διάσημους ηθοποιούς όπως η Μπάρμπαρα Λένι και η Μαρίσα Παρέδες αλλά και ερασιτέχνες όπως ο Χοάν Μποτέι που υποδύεται τον βασικό ήρωα.
Ηθελα πολύ να δουλέψω με ηθοποιούς όπως ο Μαρίσα Παρέδες, αλλά και οι δυο μας δεν ήμασταν σίγουροι ότι είναι μια συνεργασία που θα μπορούσε να λειτουργήσει. Από την αρχή είχαμε πει ότι αν κάποιος από τους δυο μας αποφασίσει ότι θέλει να σταματήσει θα το κάναμε δίχως δεύτερη κουβέντα. Κι ομολογώ ότι ήρθαμε κοντά σε αυτό το σημείο αρκετές φορές αλλά αποφασίσαμε να συνεχίσουμε. Η Μπάρμπαρα από την άλλη είναι μια σταθερά ανερχόμενη ηθοποιός που όμως βρίσκεται πιο κοντά στο σύμπαν των ταινιών μου όσο για τον Χοάν Μποτέι ήταν στην πραγματικότητα ο ιδιοκτήτης του σπιτιού στο οποίο κάναμε τα γυρίσματα κι όταν του ζήτησα να παίξει στο φιλμ δέχτηκε. Για μένα το μείγμα αυτό των διαφορετικών ηθοποιών και διαφορετικών εμπειριών είναι που κάνει τα πράγματα ενδιαφέροντα.
Είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιείτε μουσική σε μια μια από τις ταινίες σας.
Είχα σαφή εικόνα της μουσικής που ήθελα να έχει το φιλμ από την αρχή. Δεν ήθελα να μιμείται την δραματουργία, να τονίζει τα συναισθήματα, να επιβεβαιώνει τις αντιδράσεις που οφείλει να έχει το κοινό. Αν μια σκηνή είχε πολύ ένταση, δεν ήθελα η μουσική να έχει ένταση επίσης. Αν μια άλλη είναι τρυφερή, η μουσική δεν χρειάζεται να την αντικατοπτρίζει. Κι όταν αποφάσισα τι είδους μουσική θα χρησιμοποιούσαμε, χρειάστηκε να βρω τον τρόπο που θα την τοποθετήσω στην ταινία. Ηταν μια δύσκολη διαδικασία, γεμάτη αλλαγές και λάθη, αλλά τελικά ο τρόπος που έδεσε στο φιλμ με κάνει ιδιαίτερα χαρούμενο.
To «Το Μυστικό της Πέτρα» προβάλλεται από τις 8 Νοεμβρίου στις αίθουσες σε διανομή της Danaos Films
Tags: Χάιμε Ροζάλες
