Η διασκευή του μύθου του «Φρανκενστάιν» αποτελούσε όνειρο ζωής για τον Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο και είναι εύκολο να καταλάβει κανείς τους λόγους για τους οποίους υπήρχε εξαρχής αυτό το πάθος: η γοτθικά παραμυθένια ατμόσφαιρα, ο κατατρεγμένος απόκληρος, η αγνότητα απέναντι στο σκοτάδι και η άπλετη στοργή και διάθεση κατανόησης προς ό,τι ορίζει μια κοινωνία ως «τέρας» είναι στοιχεία που απαντώνται σχεδόν στο σύνολο της φιλμογραφίας του Ντελ Τόρο, αποκαλύπτοντας έναν δημιουργό με μεγάλη καρδιά που σχεδόν πάντα προσπαθεί να ανακαλύψει το φως μέσα στις σκιές.
Για αυτό και ο «Φρανκενστάιν» του φορτώθηκε εξαρχής με υπέρμετρες προσδοκίες, φαντάζοντας ως το ιδανικό πάντρεμα δημιουργού και δημιουργήματος, όχι πολύ μακριά από την ίδια την φύση της ιστορίας που έρχεται να αφηγηθεί. Μόνο που αυτές οι προσδοκίες αδικούν τελικά μια ταινία που δεν δημιουργήθηκε με αυτοσκοπό τον εντυπωσιασμό αλλά ουσιαστικά για να παρουσιάσει την πιο πολυεπίπεδη εξερεύνηση της ιδιότυπης σχέσης Πατέρα-Γιου (που βρίσκεται στον πυρήνα της ιστορίας) που έχουμε δει ως τώρα.
Το 82ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας διεξάγεται φέτος από τις 27 Αυγούστου μέχρι τις 6 Σεπτεμβρίου. Το Flix βρίσκεται εκεί για να σας μεταφέρει, ζωντανά, όλα όσα συμβαίνουν μέσα και έξω από τις αίθουσες. Συντονιστείτε στο ειδικό stream του Flix που ανανεώνεται συνεχώς.
Διαβάστε κι αυτό: «Frankenstein»: Ο Γκιγιέρμο ντελ Τόρο εξηγεί γιατί βρίσκει ομορφιά στο τέρας
Η ιστορία ξεκινά (σχεδόν) όπως και το βιβλίο της Μέρι Σέλεϊ, με μια καταδίωξη κοντά στον αρκτικό κύκλο. Μόνο που ενώ στο βιβλίο, ο δημιουργός κυνηγά το δημιούργημά του με στόχο την καταστροφή του, στην ταινία του Ντελ Τόρο είναι το «Πλάσμα» που κυνηγά τον δημιουργό του. Όταν οι δυο τους συναντηθούν τελικά πάνω σε ένα πλοίο με προορισμό τον Βόρειο Πόλο, ο καθένας θα διηγηθεί την δική του πλευρά της ιστορίας. Ο δημιουργός εκείνη που αφορά τον δικό του πατέρα και όλα όσα τον ώθησαν στην μεγάλη του δημιουργία και το «Πλάσμα» εκείνη που αφορά την γέννησή του και τον τρόπο που έμαθε τον κόσμο μέσα από την συμπεριφορά και τις πράξεις του.
Αναμενόμενα ο Ντελ Τόρο ντύνει την αφήγησή του με γοτθική αισθητική, έντονα χρώματα που διασχίζουν τα ογκώδη (αληθινά και όχι ψηφιακά σε μεγάλο βαθμό) σκηνικά, σκηνές δράσεις που δεν διστάσουν να απεικονίσουν την βία με όλη την γραφική της υπερβολή και στιγμές ευαισθησίας μέσα σε έναν σκληρό, απρόσιτο κόσμο.
Από νωρίς όμως αρχίζει να αποκαθηλώνει τα αρχετυπικά στοιχεία της ιστορίας και να προσθέτει την δική του προσέγγιση πάνω στον μύθο. Για τον Ντελ Τόρο, ο Φρανκενστάιν είναι κάτι πολύ παραπάνω από έναν τρελό δημιουργό και η ιστορία της δημιουργίας του είναι εξίσου σημαντική με εκείνη του δημιουργήματός του. Ο Φρανκεστάιν του Όσκαρ Άιζακ είναι ένα παραμελημένο παιδί, μια απαράμιλλη ιδιοφυΐα, ένας απόκληρος του συστήματος, ένας Θεός που δημιουργεί ζωή, ένας καλλιτέχνης που παράγει Τέχνη. Για αυτό και το «Τέρας» του ορίζεται έτσι μόνο κατ’ όνομα και αυτό μόνο στην αρχή. Η μορφή του παραπέμπει περισσότερο σε άγαλμα παρά σε συρραφή πτωμάτων, με μια πορσελάνινη σχεδόν υφή στο δέρμα του καθώς κανένας καλλιτέχνης δε θα ήθελε το έργο του να ξεχειλίζει από ασχήμια.
Εκεί όμως που ο Ντελ Τόρο πραγματικά προσφέρει την δική του προσθήκη στην ιστορία, είναι όταν εστιάζει αποκλειστικά την προσοχή του στο «πλάσμα» του Τζέικομπ Ελόρντι, στο οποίο από την πρώτη στιγμή προσδίδει θεολογικές σχεδόν προεκτάσεις. Από την πρώτη στιγμή που το πλάσμα σηκώνεται στον ουρανό για να δεχτεί την ζωή, παρουσιάζεται κυριολεκτικά σαν εσταυρωμένος, δεμένος σε έναν ξύλινο σταυρό, που ήρθε στον κόσμο «για να λύσει τις απορίες του Θεού για τον κόσμο» (όπως αναφέρεται και μέσα στην ταινία) ενώ η πορεία του ακολουθεί μια παραβολική σχεδόν δομή, μέσα από τις οποίες έρχεται σε επαφή με όλες τις αμαρτίες του κόσμου, ανίκανος να πεθάνει για πάντα, παρά μόνο να αναγεννηθεί. Δεν είναι κάτι καινούργιο να παρουσιάζεται ο Φρανκενστάιν ως Θεός όμως η αποτύπωση του πλάσματος ως «Γιο του Θεού» προσφέρει έναν επιπλέον επίπεδο ανάλυσης στην αρχετυπική ιστορία, επηρεασμένο από την καθολική ανατροφή του Ντελ Τόρο (αν και ο ίδιος έχει αναφέρει επανειλημμένα ότι πλέον δεν πιστεύει) και χρησιμοποιώντας μια σημειολογία που αποδεικνύεται απόλυτα ταιριαστή με την ουσία της ιστορίας.
Τα παραπάνω όμως δεν θα είχαν ουσιαστικό αντίκτυπο αν δεν συνοδευόταν και από την αποκαλυπτική ερμηνεία του Τζέικομπ Ελόρντι, ο οποίος χρησιμοποιεί κάθε εκατοστό του σώματός του για να αφηγηθεί την τραγικότητα του πλάσματος και την σταδιακή ενηλικίωσή του μέσα σε έναν κόσμο γεμάτο παγίδες, κινδύνους και επικίνδυνους ανθρώπους, παρουσιάζοντας μια εικόνα του ταλέντου του που δεν είχαμε ξαναδεί μέχρι τώρα και δημιουργώντας μεγάλες προσδοκίες για το μέλλον του ηθοποιού.
Είναι αλήθεια πως από το πρώτο μέρος της αφήγησης απουσιάζει η πολύ πιο παθιασμένη ψυχή του δεύτερου μέρους (είπαμε εξάλλου, ο Ντελ Τόρο ήταν πάντα από την πλευρά των τεράτων). Όπως είναι φανερό και το γεγονός ότι ο ρόλος της Μία Γκοθ δεν είναι ανεπτυγμένος στο επίπεδο του δίπολου Φρανκενστάιν-Πλάσματος (αν και η ίδια είναι ο φορέας των πιο εντυπωσιακών κάδρων της ταινίας).
Αυτά όμως δεν εμποδίζουν τον «Φρανκενστάιν» του Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο από το να αναδειχτεί ως μια ακόμη λαμπρή προσθήκη στην φιλμογραφία του δημιουργού, βρίσκοντας νέους τρόπους να αναδείξει μια γνώριμη αφήγηση και εμπλουτίζοντας κλασικούς χαρακτήρες με το βάρος των προσωπικών ευαισθησιών και αγωνιών του. Κατά μία έννοια, αυτό το «Φρανκεστάιν» είναι ακριβώς το «πλάσμα» που ο δημιουργός Ντελ Τόρο ήταν προορισμένος να δημιουργήσει: πιθανότατα δεν θα καταφέρει να σώσει τον κόσμο, θα τον κάνει σίγουρα όμως καλύτερο.
Το 82ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας διεξάγεται φέτος από τις 27 Αυγούστου μέχρι τις 6 Σεπτεμβρίου. Το Flix βρίσκεται εκεί για να σας μεταφέρει, ζωντανά, όλα όσα συμβαίνουν μέσα και έξω από τις αίθουσες. Συντονιστείτε στο ειδικό stream του Flix που ανανεώνεται συνεχώς.