Σε μια παλιότερη συνέντευξή του στο αυστριακό κρατικό ραδιόφωνο, ο Ούλριχ Ζάιντλ έλεγε πως κάθε ταινία που κάνει είναι και μια περαιτέρω προσπάθεια να απελευθερωθεί από την αυστηρή καθολική του ανατροφή. Μάταια, συμπλήρωνε φροϋδικό τω τρόπω ο ξακουστός για την ντοκιμαντερίστικη τόλμη του προβοκάτορας. Είναι αδύνατον να ξεφορτωθείς κάτι που είναι εγγεγραμμένο στο γονίδιο σου- τελικά στο DNA κάθε Αυστριακού.
To «The Devil’s Bath», Λουτρό του Διαβόλου, έκφραση που απέδιδαν οι Καθολικοί σε πάσης μορφής καταθλιπτικά άτομα πριν τον ερχομό της ψυχιατρικής, είναι σε παραγωγή του Ζάιντλ και συν-σκηνοθεσία της γυναίκας του, Βερόνικα Φραντζ, με τον Σέβεριν Φιάλα. Πρόκειται για το δίδυμο που μας είχε δώσει προ δεκαετίας το απόκοσμο «Καληνύχτα Μαμά». Όπως εκείνο, θρίλερ είναι κι αυτό, αλλά εποχής, μέσα 18ου αιώνα, και «βασισμένο σε ιστορικά αρχεία» (και όχι «σε αληθινή ιστορία», όπως θα το έθετε ένα maintstream έργο που κατά κανόνα περιφρονεί την εύφορη για σκέψη αποστασιοποίηση), ώστε να κοινοποιηθεί από πού προέρχεται το… διαολεμένο γονίδιο που λέγαμε.
Eτσι κι εδώ, λοιπόν, οι αποκλίσεις του συγκεχυμένου μυαλού παραστατικοποιούνται και εκπέμπουν το «κακό» που ο εν λόγω νους λογαριάζει ως τέτοιο. Συγκεκριμένα της Aγκνες, δηλαδή Αγνής, που παντρεύεται ένα μαμόθρεφτο από γειτονικό χωριό στην επαρχία της βόρειας Αυστρίας του 1750 και αναγκάζεται να υφίσταται την ανικανότητα του άντρα της για συνουσία (εκείνη θέλει παιδί, όπως είναι «προορισμένο», εκείνος περιορίζεται στον ηδονοβλεπτικό αυνανισμό), τις σκληρές επιταγές της πεθεράς της για έναν θεοσεβούμενο γάμο, τον καθημερινό μόχθο στο αγρόκτημα και στο προς αλιεία ποτάμι. Οσο συσσωρεύεται η δυσανεξία της τόσο εντείνονται οι παραισθήσεις, οι εκκινούμενες από την επαφή της με το μαυσωλείο μιας γυναίκας που αποκεφαλίστηκε επειδή σκότωσε το νεογέννητο βρέφος της (η αρχική σεκάνς της ταινίας).
Και τόσο περισσότερο ευθυγραμμίζεται η αφήγηση με τον εσώτερο τρόμο, τον αδιάλειπτα καθορισμένο από τα αισθήματα της ενοχής. Οι δύο δημιουργοί βυθομετρούν με εκπληκτική μεθοδικότητα τον πανικό, που εικονογραφείται με το σκοτάδι να χάσκει όλο και πιο αξεδιάλυτα σε τρύπες -στους τοίχους, πίσω από καταπακτές, μέσα στο χώμα- και το ασυνείδητο να κάνει τη φρικαλέα εμφάνισή του μετά από κάθε «αμαρτία» της Αγνής. Κατάμαυρη είναι και η τρύπα που την περιμένει, και η ίδια το ξέρει πολύ καλά, ως άλλη παπαδιαμαντική φόνισσα, μόνο που τούτη δεν μπορεί ούτε το άλμα προς την αυτοχειρία να κάνει για να σωθεί, για λόγους που ναι μεν αναδίδονται ως ενδείξεις στη διάρκεια του φιλμ, αλλά αποσαφηνίζονται μονάχα στην κορύφωση της τραγωδίας της.
Το ψυχαναλυτικό horror απαιτεί υψηλή περιεχομενική και αισθητική συνάμα ακρίβεια, κάτι που συνήθως δε συνάδει με άλλες υποκατηγορίες του είδους. Υπ΄ αυτή την έννοια, το «The Devil’s Bath», αν και αυστριακό, μόνο με ελβετικό ρολόι μπορεί να συγκριθεί.
Το 74ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου διεξάγεται φέτος από τις 15 μέχρι και τις 25 Φεβρουαρίου. Το Flix βρίσκεται εδώ για να σας μεταφέρει, ζωντανά, όλα όσα συμβαίνουν μέσα και έξω από τις αίθουσες.
Ευχαριστούμε την Aegean Airlines για την παροχή των εισιτηρίων του ταξιδιού στο 74ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.
