Με μία ιδιαίτερα χαμηλότονη και σύντομη τελετή απονομής ολοκληρώθηκε πριν από λίγο το 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το οποίο ρίχνει τυπική αυλαία αύριο Κυριακή 23 Μαρτίου με τις τελευταίες προβολές του. Η απουσία του νέου Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Φεστιβάλ, Γιάννη Σμαραγδή, ήταν ηχηρή και συζητήθηκε. Δεν ήταν παρών ούτε στην έναρξη, ούτε κατά τη διάρκεια των 10 ημερών, ούτε απόψε στη λήξη - ως μία έστω συμβολική χειρονομία στήριξης του νέου του πόστου. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Δημήτρης Εϊπίδης ήταν αυτός που ανέβηκε στη σκηνή για να ευχαριστήσει όσους στηρίζουν το θεσμό, την ομάδα του, τους ακούραστους εθελοντές του, και να δηλώσει ευτυχισμένος που και φέτος οι στόχοι επιτεύχθηκαν, οι αίθουσες γέμισαν, οι ταινίες προκάλεσαν γόνιμους διαλόγους, οι καλεσμένοι ντοκιμαντερίστες από όλο τον κόσμο έφυγαν με τις καλύτερες εντυπώσεις. Διαβάστε όλα όσα συνέβησαν μέσα κι έξω από τις αίθουσες στο 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
«Το φεστιβάλ ντοκιμαντέρ πλέον συζητιέται όλο και περισσότερο σε όλο τον κόσμο» δήλωσε ο κύριος Εϊπίδης. «Η Θεσσαλονίκη αποτελεί σημείο αναφοράς διεθνώς πια. Πιστεύουμε ότι αν συνεχίσουμε να έχουμε στήριξη, τότε και η μελλοντική επιτυχία του θεσμού είναι δεδομένη» πρόσθεσε και μας έκλεισε ραντεβού για το 17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που θα λάβει χώρα από τις 13 έως τις 22 Μαρτίου του 2015.
Η οικοδέσποινα της βραδιάς Μάγια Τσόκλη ανέλαβε να παρουσιάσει την τελετή απονομής των βραβείων συμπληρώνοντας κι εκείνη με τη σειρά της ότι «τα ντοκιμαντέρ μας κάνουν κοινωνούς στις ζωές τόσων ανθρώπων στον κόσμο που θα ήταν αδύνατον να γνωρίσουμε προσωπικά. Κι αυτή είναι η πραγματική τους αξία: μέσα από αυτή την επικοινωνία επιμηκύνουν και τις δικές μας ζωές.
Αναλυτικά τα βραβεία του 16ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης:
ΒΡΑΒΕΙΑ ΚΟΙΝΟΥ
Βραβείο Κοινού Πίτερ Γουιντόνικ για ταινία πάνω από 45' στο Διεθνές Τμήμα: «Four Letters Apart – Children in the Age of ADHD» του Ερλεντ Ε. Μο, Δανία
Βραβείο Κοινού για ταινία κάτω των 45' στο Διεθνές Τμήμα: «Beach Boy» του Εμίλ Λάνγκμπαλ, Μεγάλη Βρετανία
Βραβείο Κοινού για Ελληνική Ταινία πάνω από 45': «Ηθοποιοί: Ημερολόγιο Σπουδής» του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου.
«Πρόκειται για ανεξάρτητο ντοκιμαντέρ, το οποίο δουλεύουμε εδώ και 3 χρόνια. Και στην Ελλάδα ξέρουμε όλοι πολύ καλά τι σημαίνει αυτό...» δήλωσε ο Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος παραλαμβάνοντας το βραβείο του. «Εθελοντική δουλειά και πολύ αγώνα». Για αυτό και ευχαρίστησε έναν έναν κι ονομαστικά τους συνεργάτες του, ενώ αφιέρωσε το βραβείο στη μνήμη του αδελφού του, συγγραφέα Πέτρου Κουτσιαμπασάκου, που πρόσφατα έφυγε από τη ζωή.
- Βραβείο Κοινού για Ελληνική Ταινία κάτω των 45': «Κοινωνικό Ωδείο - Notes» των Θέκλας Μαλάμου και Αλεξάνδρας Σαλίμπα
ΒΡΑΒΕΙΑ FIPRESCI
Η Επιτροπή της Διεθνούς Ενωσης Κριτικών Κινηματογράφου απαρτίστηκε από την Πρόεδρο Ανίκα Γκούσταφσον (Σουηδία) και τα μέλη Φριτς ντε Γιονγκ (Ολλανδία), Αλεξέι Γκουσέφ (Ρωσία), Φρεντερίκ Πονσάρ (Γαλλία) και Μάικλ Πάτισον (Μεγ. Βρετανία). Οπως και τον Νοέμβριο, έτσι και τώρα δεν υπήρξε Ελληνας κριτικός κινηματογράφου στην επιτροπή. Η διένεξη του Φεστιβάλ με την ΠΕΚΚ δεν έχει επιλυθεί.
- Βραβείο FIPRESCI για ελληνική ταινία: «Καλάβρυτα: Ανθρωποι και Σκιές» του Ηλία Γιαννακάκη, για την έρευνα πάνω σ' ένα συνεχιζόμενο ιστορικό τραύμα του ελληνικού λαού και για την καταγραφή της σημασίας του αντιφασιστικού αγώνα τόσο στο παρελθόν, όσο και στο παρόν.
«Το ντοκιμαντέρ αυτό συμπίπτει με τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, της περίεργης σχέσης Ελλάδας με την Γερμανία και την άνοδο του νεοφασισμού» είπε ο Ηλίας Γιαννακάκης παραλαμβάνοντας το βραβείο του. «Εμείς θέλαμε να είμαστε ψύχραιμοι. Δε θέλαμε να καταλήξουμε σ' ένα αντιγερμανικό παραλλήρημα. Θέλαμε να δείξουμε την πραγματικότητα. Θέλαμε το ντοκιμαντέρ να μπορεί να απευθύνεται στον Γερμανό πολίτη, στον σύγχρονο νεοέλληνα αλλά και στον ψηφοφόρο της Χρυσής Αυγής με γεγονότα που δεν μπορούν να διαψευσθούν. Μόνο έτσι πιστεύουμε ότι μπορούμε να απαιτήσουμε τις διεκδικήσεις μας και να εξαλείψουμε τον φασισμό.»
- Βραβείο FIPRESCI σε ταινία του Διεθνούς Τμήματος: «Στο Χείλος του Κόσμου» του Κλάους Ντρέξελ, Γαλλία, για την εμπλοκή του θεατή στο ασταθές περιβάλλον όπου ζουν οι «κλοσάρ» του Παρισιού μ' ένα λυρικό και απρόσμενο τρόπο. Ο σκηνοθέτης Κλάους Ντρέξελ και ο Διευθυντής Φωτογραφίας Σιλβέν Λεζέ επιδεικνύουν απόλυτο στιλιστικό έλεγχο, κινηματογραφώντας τους ήρωές τους από μια απόσταση και οπτική γωνία που κάνει αυτούς τους άστεγους να ξεχωρίζουν ως άτομα με αξιοπρέπεια και σοφία.
«Είμαι ένας Γερμανός που αγαπά τους Ελληνες» δήλωσε με ζεστή αμηχανία ο πανήψηλος Κλάους Ντρέξελ ξεσηκώνοντας θερμό χειροκρότημα στην αίθουσα. «Σας ευχαριστώ για αυτή την τιμή. Θα επιστρέψω στο Παρίσι και στους υπέροχους ανθρώπους που κατοικούν στην ταινία μου και θα τους πω ότι στην Ελλάδα κερδίσαμε βραβείο!»
ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑΣ
- Καλύτερη Ταινία με θέμα τα Ανθρώπινα Δικαιώματα: «Τσαπουλτζού: Φωνές από το Γκεζί», των Μπενεντέτα Αρτζεντιέρι, Κλάουντιο Καζάτσα, Κάρλο Πρεβόστι, Ντούτσο Σέρβι, Στέφανο Ζόγια, Ιταλία - Τουρκία
ΒΡΑΒΕΙΟ WWF
- Καλύτερη Ταινία με θέμα το Περιβάλλον: «Χειμώνας» της Κριστίνα Πίκι, Ρωσία
ΒΡΑΒΕΙΟ DOCS IN PROGRESS
- Καλύτερο Ντοκιμαντέρ Docs in Progress (το βραβείο που δίνεται για δεύτερη συνεχή χρονιά συνοδεύεται από υπηρεσίες post production παροχής της εταιρείας Authorwave, αξίας 15.000 €): «Sad People Factory» της Μισέλ Ντομινίτσι
ΒΡΑΒΕΙΟ EDN 2014
- To Βραβείο EDN απονέμεται ετήσια, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, σ' ένα οργανισμό, μια ομάδα ή ένα άτομο με εξαιρετική συνεισφορά στην εξέλιξη του είδους του ντοκιμαντέρ. Με την ευκαιρία της 10ης απονομής του Βραβείου EDN, ο έπαινος για το 2014 απονέμεται στον Τούε Στιν Μίλερ, για μια ολόκληρη ζωή αφοσίωσης στο Ευρωπαϊκό Ντοκιμαντέρ.
