Σε μια πολιτική πραγματικότητα όπου το απρόσμενο και το παράλογο τείνει να γίνει κανόνας η επιτυχία της 5ης σεζόν του «Veep» σίγουρα δεν είναι το πιο τρελό πράγμα του κόσμου, μα παραμένει ένα γεγονός εντυπωσιακό.
Για δύο λόγους θεωρώ πως οι πιθανότητες δεν ήταν με το μέρος της σειράς αυτή τη στιγμή. Ο ένας είναι καθαρά εξωτερικός και αφορά τον ίδιο τον κόσμο που η σειρά θεωρητικά καυτηριάζει. Το «House of Cards» αντιμετώπισε ένα παρόμοιο πρόβλημα και, στην πραγματικότητα δεν το προσπέρασε, όσο κι αν βρήκα εξαιρετικά πετυχημένη την 4η σεζόν. Η σειρά του Netflix δεν είναι κωμωδία (δηλαδή είναι, αλλά όχι από τις κωμωδίες με γκαγκς και σλάπστικ χιούμορ), και δεν σατιρίζει πολιτικές πραγματικότητες, όσο τις χρησιμοποιεί ως μπάρα την οποία προσπερνά με αυξανόμενης ακρότητας τρόπους ώστε να δημιουργήσει δράμα, ίντριγκα και αγωνία.
Μα στον κόσμο του Ντόναλντ Τραμπ, του Πάνου Καμμένου και του Νάιτζελ Φάρατζ είναι ειλικρινά περιττό να φανταστείς μια παράλληλη, τεταμένη πραγματικότητα, με διεφθαρμένους πολιτικούς-πιόνια με ιδεολογία ως απλά διαπραγματευτικά πιόνια σε μια σκακιέρα που εκτείνεται στο άπειρο. Το «House of Cards» τα κατάφερε βουτώντας βαθιά στις συναρπαστικές προσωπικότητες των κεντρικών της αντι-ηρώων και κάνοντάς τους, στην ουσία, όχι τους ήρωες εκείνους που καλούνται να ξεπεράσουν τα εμπόρια, αλλά μετατρέποντάς τους στα ίδια αυτά τα εμπόδια.
Διαβάστε κι αυτό: Οι 25 must τηλεοπτικές πρεμιέρες του καλοκαιριού
Το «Veep» έχει ένα πρόβλημα ακόμα σοβαρότερο, καθώς καλείται να σατιρίσει μια πολιτική πραγματικότητα που αποδεικνύει μέρα με τη μέρα πως δεν είναι σατιρίσιμη. Στο «The Thick of It» ο Αρμάντο Ιανούτσι, έξοχος, αιχμηρός, πνευματώδης σεναριογράφος και δημιουργός του «Veep», είχε τελειοποιήσει την απολίτικη πολιτική σάτιρα, ένα κυνικό όχημα αποδόμησης της πολιτικής ζωής του (κάθε) τόπου, παρουσιάζοντας τους κυβερνώντες ως απαθή, αποϊδεολογικοποιημένα όντα που ενεργούν λίγο ως πολύ ως δημόσιοι υπάλληλοι.
Μα ζούμε τώρα τη στιγμή στο χρόνο όπου η Πολιτική της Σταθερότητας εν μέρει (σίγουρα όχι απόλυτα) επειδή τα πάντα έχουν, ως αντίδραση σε αυτή την προαναφερθείσα απάθεια, φορτιστεί με τόση ένταση, που η μετακίνηση στα άκρα είναι σχεδόν ολοκληρωτική και παγκόσμια. Το κλισέ εδώ λέει πως μια σειρά σαν το «Veep» δεν έχει πια καν κάτι να σατιρίσει τη στιγμή που η πραγματικότητα το ξεπερνά με ευκολία, μα η αλήθεια είναι πως η δυσκολία είναι ακόμα βαθύτερη: Είναι δύσκολο να ανταποκρίνεσαι σε κάτι που δεν μοιάζει να ανταποκρίνεται στο τι συμβαίνει εκεί έξω.
Ο Ιανούτσι είναι πάντως τόσο αιχμηρός και τα αστεία του τόσο ιδανικός συνδυασμός του εγκεφαλικού και του σλάπστικ, που το «Veep» αδυνατούσε να μην είναι διαρκώς αστείο, εξ ου και η δεύτερη μεγάλη πρόκληση για τη σειρά, η αποχώρηση του δημιουργού και ανθρώπου-κλειδιού της. Ο Ιανούτσι ανακοίνωσε πως θα αποχωρούσε μετά την ολοκλήρωση της 4ης σεζόν, και πολλοί ασπαστές της θεωρίας του auteur προβληματιστήκαμε. Θα μπορούσε κάποιος άλλος να ακολουθήσει τα βήματά του, όταν καλά-καλά κι ο ίδιος χρειάστηκε λίγο χρόνο να τελειοποιήσει το «Veep», προερχόμενος από το «The Thick of It»;
(Ο Ιανούτσι btw αποχώρησε δίχως να νιώσει καν την ανάγκη να κλείσει τη σειρά έστω στα δικά του μάτια, με το κλείσιμο κάποιου δραματουργικού κύκλου. Χάος βυθισμένο στον κυνισμό και την τυχαιότητα ήταν ο κόσμος που τον ενέπνευσε, χάος βυθισμένο στον κυνισμό και την τυχαιότητα ήταν αυτό που παρέδωσε φεύγοντας. Εξαιρετικό φινάλε σε μια εξαιρετική 4η σεζόν.)
Περισσότερη «καλή» τηλεόραση εδώ
Νέο αφεντικό ανέλαβε ο Ντέιβιντ Μαντέλ που προηγουμένως έχει δουλέψει εκτεταμένα σε «Seinfeld» και «Curb Your Enthusiasm», ονόματα που προσωπικά μου αρκούν για να εγκρίνω τον οποιοδήποτε κωμικό. Ο Μαντέλ λοιπόν είχε άμεσα καταπληκτικό ένστικτο ως προς το ποια στοιχεία της κωμωδίας του Ιανούτσι έπρεπε να υπερτονίσει και πού χρειαζόταν να φέρει κάτι νέο.
Έπλεξε ένα ευφυέστατο season-long στόρι με τη Σελίνα Μάγιερ να κυνηγά την προεδρία μέσα από ένα ολοένα και πιο αδιέξοδο λαβύρινθο αραχνασμένων κανονισμών και απόκρυφων τεχνασμάτων. Η Σελίνα παραμένει μια πολιτικός δίχως την παραμικρή πολιτική έγνοια, καθώς συνεχίζουμε να μην έχουμε καν ιδέα σε ποιο κόμμα ανήκει ή τι πιστεύει για το οποιοδήποτε ζήτημα. Σε αυτή την 5η σεζόν βυθίστηκε περισσότερο από ποτέ στην γραφειοκρατία της Ουάσινγκτον και όσο περισσότερος ο όγκος πολιτικής μές στον οποίο επέπλεε, τόσο λιγότερη η Πολιτική που της ήταν απαραίτητη.
[Ακολουθούν spoilers στην επόμενη παράγραφο]
Το τελικό συμπέρασμα, αν μπορεί ποτέ να βγει τέτοιο από μια τέτοια σειρά, είναι αποτέλεσμα-καραμπόλα, που στέλνει την προεδρία στη Λόρα Μοντέζ και διατηρεί ως μόνο πλέον εκλεγμένο κυβερνητικό μέλος του ensemble τον Τζόνα Ράιαν. Πώς σου φαίνεται αυτό για πολιτική εξέλιξη;
Ο Μαντέλ εμφανέστατα διασκεδάζει πάρα πολύ με τους εφιάλτες και τις κακουχίες των χαρακτήρων του, τόσο πολύ που το κάνει μεταδοτικό. Ακόμα κι ο Ιανούτσι είχε ελαφρώς μαλακώς λίγο προς το τέλος, ίσως τα πολλά χρόνια στην Αμερικάνικη κωμωδία τον χαλάρωσαν. Ο Μαντέλ είναι λες και μπήκε στη σεζόν με σκοπό να βρει τι είναι αυτό που κάνει τον κάθε χαρακτήρα να πετάγεται τρομαγμένος τη νύχτα, και του το έδωσε. Ή του το πήρε μακριά. Η Σελίνα χάνει την προεδρία και την ιστορική πρώτη 4ετία από μια ικανότερη πολιτικό, και μαζί χάνει ακόμα και την ιστορική στιγμή του Θιβέτ. Θα είναι για πάντα μια υποσημείωση που δε μπόρεσε ούτε αντιπρόεδρος να παραμείνει. Ο Τομ Τζέιμς ταπεινώθηκε για να πετύχει το σχέδιό του και του τα χάλασε μια ζαριά. Ο Μπεν είναι εκτός Λευκού Οίκου και ξενερώνει με την οικογένειά του στη DisneyLand. Η Κάθριν ήθελε λίγη προσοχή, λίγη αποδοχή, και η μητέρα της δε νοιαζόταν αρκετά ούτε καν για να πολιτικοποιήσει τη στάση της κόρης της. (Επισης αγνοείται και το ίδιο το ντοκιμαντέρ της, το οποίο αποτέλεσε το αστείο, χαοτικό και αγωνιώδες προτελευταίο επεισόδιο της σεζόν.)
[τέλος spoilers]
Η Κάθριν, που μόλις αναφέρθηκε, ήταν από τους χαρακτήρες που αναπτύχθηκαν ιδιαιτέρως αυτή τη σεζόν, όπως και ο Ρίτσαρντ, όπως και ο Τομ Τζέιμς, όπως η Σου (που στο τέλος επιβραβεύθηκε επειδή ναι, το να είσαι ο ικανότερος σε ένα πράγμα μπορεί να σε ανταμείψει τελικά), όπως και νεοεισελθόντες όπως η Μάρτζορι (της Κλέα Ντιβάλ) ή ο τραπεζίτης του Τζον Σλάτερι. Ήταν μια εξέχουσα χρονιά για ένα έτσι κι αλλιώς σπουδαίο ensemble που φέτος έπιασε νέα ύψη. Να θυμηθούμε τις διαρκείς ταπεινώσεις του Μάικ, το ξέσπασμα του Γκάρι στο τελευταίο επεισόδιο (δεν ήξερα αν ήθελα να γελάσω, να συγκινηθώ ή φωνάξω με τον θεό Τόνι Χέιλ), το μεγαλειωδώς κωμικό δίδυμο του Τζόνα και του Ρίτσαρντ; (Επίσης δώστε Έμμυ στον Τίμοθι Σίμονς.)
Ο Μαντέλ χρησιμοποιεί το φοβερό του καστ στο έπακρο, χαρίζοντας στιγμές ανθολογίες που θα ζήλευαν ακόμα και οι καλύτερες σεζόν του Ιανούτσι. Οτιδήποτε είχε να κάνει με τους Κινέζους ήταν σπουδαίο, καθώς χρησιμοιποιούνται με έναν τρόπο που παίρνει την έννοια του προπαγανδιστικά καρτουνίστικου εξωτερικού εχθρού και την κάνει καρτούν. Σε αυτούς χρεώνει η Σελίνα το ξεκαρδιστικό της φέιλ με τα κατά λάθος τουήτς. Με αυτούς βρίσκει μια από σπόντα χρυσή τομή για να απελευθερώσει το Θιβέτ(!). Αυτοί είναι που βρίσκονται στο μέσω μιας παντελώς σιτκομικής παρεξήγησης, πρώτα με την Κάθριν να τους μπερδεύει για τους ανθρώπους της κουζίνας κι αργότερα οι ίδιοι θεωρώντας πως η Σελίνα φασώνεται με την κόρη της. Εκπληκτικά πράγματα.
Στην 5η σεζόν είχαμε στιγμές εξαίρετου σωματικού χιούμορ, είχαμε μαύρο χιούμορ τυχαιότητας που τόσο λατρεύω (ο Τζόνα εξελέγη επειδή κατά λάθος η NRA τον στήριξε, και θυμίζω εξακολουθούμε να μην έχουμε ιδέα ποιος βρίσκεται σε ποιο κόμμα), είχαμε χιούμορ καρικατούρας (η Φινλανδή πολιτικός που ήταν απολύτως up-to-date με το Instagram feed της) και όλα αυτά τα διέτρεχε μια επίμονη πίκρα που δεν απέρριπτε ακριβώς την ιδέα της πολιτικής με υπεράνω τρόπο, όσο κουνούσε με απογοήτευση το κεφάλι κοιτώντας ποιοι είναι οι άνθρωποι που την ασκούν. (Ένα ακόμα απρόσμενο κοινό στοιχείο του «Veep» με το «House of Cards».)
Πριν την έναρξη της σεζόν φοβόμουν αν θα ήταν ποτέ δυνατόν να ανταγωνιστεί όσα η σειρά είχε δείξει προηγουμένως, τώρα πιστεύω πως ήταν μια από την αρχή ως το τέλος, ολοκληρωμένη επιτυχία. Ο Μαντέλ χρησιμοποίησε την πολιτική σαν μέσο διαρκούς απογοήτευσης για τους χαρακτήρες του εκπληκτικά ταλαντούχου καστ του. Η τακτική ‘παρουσιάστε ό,τι επιθυμεί ο ήρωας και μετά πάρτου το μακριά με όσο πιο επίπονο και περίπλοκο τρόπο γίνεται’ δημιουργεί από μόνη της έδαφος για κωμωδία παντός καιρού, γιατί η τραγωδία είναι παντοτινή. Αν την κοιτάξεις από τη σωστή γωνία μπορεί να είναι και εκπληκτικά αστεία. Και φέτος το «Veep» δεν έχασε το στόχο του ούτε για μια μοίρα.
Διαβάστε και δείτε ακόμη:
Tags: αρμάντο ιανούτσι, seinfeld, veep
