Υπάρχουν οι φορές που γράφεις μια κριτική ή μια ανάλυση για ένα έργο κρατώντας μια ψύχραιμη στάση και απόσταση από αυτό, και ύστερα υπάρχουν οι φορές που βρίσκεις τον εαυτό σου να αγαπά κάτι τόσο πολύ, ώστε να μην έχει καν νόημα να προσπαθήσει να κάνει κάτι τέτοιο. Το «Community» του Νταν Χάρμον δεν ήταν ποτέ μια τέλεια σειρά, αλλά ήταν πάντα μια σειρά που προσπαθούσε διαρκώς να ξεπεράσει κάποιο αόρατο σύνορο που μόνο αυτή έβλεπε, κι αυτό με έκανε να την αγαπήσω παράφορα.
Πίσω από τα μεγάλα concepts και τη διαρκή ανατροπή όσων νόμιζες πως μπορείς να περιμένεις από ένα εβδομαδιαίο σίτκομ, κρυβόταν ένας υποτιμημένης έντασης συναισθηματικός κόσμος που ήξερε να εκφραστεί μόνο μέσω αυτοαναφορικών αστείων, ποπ αναφορών και απόδρασης σε φανταστικούς παράλληλους κόσμους. Ηταν μια σπουδαία σειρά και ύστερα δεν ήταν και τώρα επιχειρεί ξανά να είναι, με τρόπο ανεπανάληπτο. Το «Community» εκτός από σημαδιακή ποπ αρτ αποτελεί ταυτόχρονα και μια συναρπαστική ιστορία δημιουργίας και δημιουργικότητας.
Τελευταία φορά που έγραψα κάτι για το «Community» ήταν τον Μάιο του 2012, πλην μιας μικρής παρένθεσης στην ανασκόπηση της χρονιάς. Οπότε, κάπου είκοσι μήνες μετά πια, ας επιτραπεί το παρακάτω.
«Από τον executive producer των σεζόν 1-3 του “Community”, έρχεται η 5η σεζόν του “Community”.»
Οπως σχεδόν οτιδήποτε εφάπτεται της ακραίας περσόνας του Νταν Χάρμον, έτσι κι αυτή η ατάκα από το τρέιλερ της 5ης σεζόν, ακροβατεί ανάμεσα στο ευφυές, το αστείο, το πικρό και το απλά εκνευριστικό. (Για κάποιους ανθρώπους τελοσπάντων. Εγώ τον Νταν Χάρμον τον λατρεύω δίχως ‘αλλά’.) Τι καλύτερος τρόπος να υποδεχτείς ξανά τον άνθρωπο που απέλυσες από τη σειρά του, υπογραμμίζοντας με παιχνιδιάρικη διάθεση και κλείνοντας το μάτι προς τους φανς, πως επιστρέφει. Ακυρώνοντας ό,τι είχε προηγηθεί στην αμέσως προηγούμενη σεζόν; Δεν έχει σημασία. Ναι, ακυρώνοντάς το.
Πρώτα μια ιστορία, προσωπική αλλά και όχι: To «Community» ξεκίνησε ως μια κωμωδία έντονων Χιουζικών αποχρώσεων που όμως είχε σύντομα την τύχη όλων των σειρών που γεννιούνται στο χαώδες μυαλό κάποιας άτακτης ιδιοφυίας. Ο Χάρμον είναι ένας από εκείνους τους δημιουργούς σαν τον Ντέιβιντ Μιλτς που στην πραγματικότητα είναι ένα ευτυχές ατύχημα το ότι δουλεύουν στην τηλεόραση. Δεν έχουν θέση στην τηλεόραση, γιατί η έμπνευση τους επισκέπτεται με τρόπους που δύσκολα χωρούν σε κουτάκια, σε προγράμματα ή σε στάνταρ παραγωγής.
Ο Μιλτς του «Deadwood» ήταν πάντα διάσημος για το πώς γεννούσε σενάρια και πλοκές από την κοιλιά του, όχι απλά καθώς προχωρούσε η σεζόν αλλά και καθώς γυριζόταν το επεισόδιο. Κάθε λέξη στην οθόνη ήταν δική του. Βρισκόταν στο ΗΒΟ, γι’αυτό και μπόρεσε να βγάλει σειρές στον αέρα έστω και για τις λίγες σεζόν που αυτό έχει όντως συμβεί. (Οι τρεις τελευταίες σειρές του έχουν κοπεί, για διαφορετικούς λόγους η κάθε μία, αλλά όλες εν τέλει σχετιζόμενες λιγότερο ή περισσότερο με τη μη συμβατική μέθοδο δουλειάς του.)
Ο Χάρμον δεν ζωγραφίζει ποτέ τόσο αφηρημένα όσο ο Μιλτς, αλλά είναι εξίσου δύσκολο έως και αδύνατο να δουλέψεις βασιζόμενος σε αυτόν. Αναφορές από το πλατό, από συνεντεύξεις, από κακές γλώσσες και δε συμμαζεύεται, ανέφεραν πως ο Χάρμον ήταν αδιανόητα κτητικός και μονομανής με αυτά που δημιουργούσε, πως δεν είχε πρόβλημα να τσακώνεται με αυτούς που δεν εκτιμούσαν αυτό που συνέβαινε στη σειρά, πως συντηρούσε κάτι αδιανόητα ωράρια, ανατινάζοντας deadlines και μπάτζετ βδομάδα με τη βδομάδα.
Οταν ένα κανάλι κι ένα στούντιο προσλαμβάνουν κάποιον για να δημιουργήσει μια σειρά όπως λίγο-πολύ την φαντάζονται αυτοί, δεν υπάρχουν συνήθως πολλά περιθώρια για τέτοιες παρεκκλίσεις. Ο Χάρμον αρχικά εμφανίστηκε συγκρατημένος, παραδίδοντας ένα σίτκομ ναι μεν έξυπνο και meta και όλα αυτά, όμως μέσα στο πλαίσιο που οι από πάνω του περίμεναν. Ομως γρήγορα τα πάντα ξέφυγαν από τις ράγες κι από τον έλεγχο. Καθώς η σειρά εκτινασσόταν δημιουργικά, μετατρεπόμενη από γλυκό Χιουζικό σίτκομ σε μια χρονοκάψουλα Ολων Οσων Είναι Η Ποπ Κουλτούρα, ο Χάρμον άρχισε να χάνεται όλο και πιο πολύ μέσα στη δημιουργία του.
Οταν το NBC και η Sony αποφάσισαν να τον απομακρύνουν από το έργο του (το έργο τους, νόμιζαν, κι αν και τυπικά είχαν δίκιο, πρακτικά αυτό τους είχε ξεφύγει από τον έλεγχο χρόνια τώρα), επιχείρησαν να εμφυτεύσουν μέσα στη ζούγκλα των Χαρμονικών ιδεών αυτό που αρχικά ήθελαν να είναι η σειρά. Ομως το «Community» ήταν τόσο πολύ Νταν Χάρμον, που ήταν λες και τίποτα άλλο δε μπορούσε να επιβιώσει σε αυτό το περιβάλλον πια.
Μετά το τέλος της 4ης σεζόν, κανάλι και στούντιο και ηθοποιοί και φανς και κριτικοί, όλοι μαζί σε μια σπάνια συνεύρεση/διαπίστωση/υποχώρηση, ζήτησαν και έφεραν τον Χάρμον πίσω. Μια κίνηση δίχως προηγούμενο, που σήμαινε βασικά ένα πράγμα: Την αναγνώριση από κάθε εμπλεκόμενη πλευρά πως αυτό το δημιούργημα, ό,τι κι αν είναι, όπως κι αν έφτασε να υπάρχει με την τωρινή του μορφή, όποιες κι αν είναι οι συνέπειες της συνεχιζόμενης ύπαρξής του (μπάτζετ; γκρίνιες στο στούντιο; υπερωρίες; αυτά δεν ενδιαφέρουν κανέναν από εμάς), μπορεί να υπάρχει μόνο υπό μία συνθήκη. Μπορεί να υπάρχει μόνο ως κομμάτι της οργιώδους φαντασίας του Νταν Χάρμον.
Την 4η σεζόν δεν την παρακολούθησα ποτέ. Και με την ευτυχή συναίνεση τόσο του ίδιου του δημιουργικού τιμ (από τον ίδιο τον Χάρμον που πρακτικά την απορρίπτει από το πρώτο του κιόλας νέο επεισόδιο) όσο ακόμη κι ενός τόσο corporate και δίχως ταυτότητα στοιχείου όσο ένα απλό διαφημιστικό τρέιλερ, απλά την προσπέρασα και επέστρεψα στη σειρά μαζί με τον δημιουργό της.
Η ειρωνεία είναι πως η επιστροφή του Χάρμον συνοδεύτηκε από δύο άλλα «αντίο».
«Το κάθαρμα! Ύστερα από όλα όσα έκανε γι’αυτόν το “Scrubs”;!»
Σε μια χαλαρή μετάφραση, αυτή είναι η ατάκα του Ντόναλντ Γκλόβερ στο πρώτο επεισόδιο της νέας περιόδου Χάρμον της σειράς. Οι παραλληλισμοί με το «Scrubs» είναι εκεί με έναν τρόπο επίμονο, με χαρά παρατεταγμένοι από τον ίδιο τον Χάρμον. (Ο οποίος ξεκάθαρα θαυμάζει τον δημιουργό εκείνης της σειράς, Μπιλ Λόρενς. Στο παρελθόν ο Χάρμον έχει στείλει τον κύριο ήρωά του, Αμπεντ, να εμφανιστεί στην ‘πραγματικότητα’ στο «Cougar Town» του Λόρενς.)
Το «Community» ήταν πάντα μια σειρά με πλήρη συναίσθηση του εαυτού της, κυρίως -αλλά όχι αποκλειστικά- χάρη στον Αμπεντ. Οπότε ήταν όχι απλά αναμενόμενο, αλλά και απαραίτητο για λόγους θεματικής συνέπειας, το να σχολιάσει με κάποιο τρόπο αυτή την επιστροφή του. Ο Χάρμον χτίζει το νέο αυτό «Community» με μοντέλο τις προχωρημένες σεζόν του «Scrubs», όταν εκείνη η σειρά χρειάστηκε να επαναλανσάρει τον εαυτό της.
Με εν μέρει νέο καστ για την 9η σεζόν ύστερα από μια προσωρινά τελευταία 8η, το «Scrubs» έφερε πίσω τον Τζέι Ντι ώστε να βοηθήσει στην εισαγωγή ενός φρέσκου ensemble, προτού αποχωρήσει ξανά. Αυτό το επαναλανσάρισμα ο Χάρμον το ονομάζει «Repilot», βαφτίζοντας έτσι το πρώτο επεισόδιο της επιστροφής του, και παίζοντας με παρόμοιους κανόνες. Μαζεύει ξανά όλο το καστ της σειράς του σε έναν χώρο όπου (όπως κι ο Τζέι Ντι) δεν είχε λόγο να βρίσκεται πια, επικαλούμενος λόγους τραβηγμένους από τα μαλλιά με έναν απενοχοποιημένα τηλεοπτικό τρόπο.
Φυσικά είναι ο Αμπεντ που τραβά τις παραλλήλους με το «Scrubs», αλλά την εξίσωση συμπληρώνει ο Τρόι του Ντόναλντ Γκλόβερ. Είναι εκείνος που σχολιάζει με έκπληξη και σοκ την αποχώρηση του Ζακ Μπραφ από εκείνη τη σειρά, «ύστερα από όλα όσα έκανε γι’αυτόν». Με έναν σμπάρο δύο meta τρυγόνια για τον Χάρμον, ο οποίος έτσι εκκινεί ταυτόχρονα και το mini-arc της φυγής του Τρόι από το Γκρίντεϊλ, λόγω προσωπικών/μουσικών λόγων του ηθοποιού/childish gambino Γκλόβερ.
Το απίθανο είναι πως στην πραγματικότητα, τα πάντα σε αυτά τα 5 πρώτα επεισόδια της Νέας Εποχής αφορούν σε μια κατάσταση εντελώς ρευστή. Μέσα σε 5 επεισόδια ο Χάρμον και οι σεναριογράφοι του (μεταξύ των οποίων ο Κρις Μακένα του θρυλικού επεισοδίου «Remedial Chaos Theory», άξιος υπολοχαγός που έφυγε κι επέστρεψε στη σειρά παρέα με τον Χάρμον) έχουν να βγάλουν άκρη με τις εξής αναγκαιότητες:
- Τη δικαιολόγηση της επιστροφής όλων των βασικών μελών του καστ σε ένα ίδρυμα όπου δεν έχουν πλέον λόγο να βρίσκονται.
- Τη θεμελίωση του Τζεφ ως νέου καθηγητή στο Γκρίντεϊλ.
- Την αποχώρηση του Πιρς του Τσέβι Τσέις.
- Την επικείμενη αποχώρηση του Τρόι.
- Την εισαγωγή του Καθηγητή Χίκι του Τζόνθαν Μπανκς.
- Κι όλα αυτά να συμβαίνουν την ώρα που το ίδιο το δημιουργικό τιμ έχει να αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη πρόκληση όλων: Την επιστροφή του ίδιου του Χάρμον.
Θα περίμενε κανείς πως μια πιο στρωτή δημιουργική δουλειά θα αντιμετώπιζε πρώτα όλους αυτούς τους περισπασμούς πριν αρχίσει να δημιουργεί κάτι νέο, όμως ευτυχώς ο Χάρμον δεν έχει τίποτα το στρωτό, γιατί δεν έχουμε χρόνο για τέτοια. (Ολη η σεζόν θα αποτελείται από 13 επεισόδια όλα κι όλα, δίχως να γνωρίζουμε αν θα υπάρξει επόμενη.) Ο Χάρμον ανθίζει στο δημιουργικό χάος κι αυτού ακριβώς του είδους η σύγχυση είναι που όχι απλά δεν τον περιορίζει, αλλά του λύνει και τα χέρια.
Δεν υπάρχουν στρωτές καταστάσεις ή ιδανικές συνθήκες, υπάρχει μόνο μια διαρκής αναστάτωση. Είναι όπως όταν περιμένεις να εξομαλυνθεί μια κατάσταση στη ζωή σου πριν αρχίσεις να παίρνεις αποφάσεις κι απλά καταλήγεις να χάνεις χρόνο. Είναι όπως όταν (για να κλέψω τα λόγια του Τζος Γουίντον), «περιμένεις τη σκόνη να κατακαθίσει και τότε το συνειδητοποιείς- η σκόνη είναι η ζωή σου καθώς συμβαίνει».
Αυτά τα Νέα Πρώτα επεισόδια του Χάρμον και ταυτόχρονα τα τελευταία του Γκλόβερ, είναι χαοτικά, είναι συναισθηματικά με όλους τους πιο αναπάντεχους τρόπους, είναι σκοτεινά και ελπιδοφόρα, είναι αστεία και συγκινητικά, κρύβουν τρελή φιλοδοξία και σουρεάλ ιδέες, και πάνω σε αυτές τις διαρκείς αναστατώσεις, πάνω σε αυτή τη ‘σκόνη’, χτίζουν ένα ολοκληρωμένο arc συλλογικής ωρίμανσης χωρίς ποτέ να θελήσουν να το διαφημίσουν ως τέτοιο.
Αυτά τα 5 πρώτα επεισόδια της 5ης σεζόν του «Community» μπορεί και να είναι ό,τι ομορφότερο έχει κάνει ποτέ η σειρά.
Μια σύνοψη της σεζόν ως τώρα, αυτού δηλαδή του εντελώς συμπαγούς mini-arc των 5 επεισοδίων:
(Spoilers για τα επιμέρους επεισόδια.)
To «Repilot» αναλαμβάνει την άχαρη δουλειά του να εισάγει εκ νέου τους γνώριμους χαρακτήρες σε ένα γνώριμο σκηνικό που όμως μοιάζει πιο σκοτεινό, πιο άσχημο χωρίς εκείνους, όσο αυτοί μοιάζουν κατεστραμμένοι δίχως εκείνο. Η Μπρίτα δεν κατάφερε να γίνει τίποτα, η Σίρλεϊ χώρισε, η Ανι είναι μια δυστυχισμένη πωλήτρια, η φίρμα του Τζεφ φαλίρησε, οι κινηματογραφικές σπουδές του Αμπεντ είναι κενές έμπνευσης και κατεύθυνσης.
Ο Χάρμον συνεχίζει ξεκάθαρα να υφαίνει το έργο του από κλωστές του ίδιου του εαυτού του. Σα να λέει, «το ξέρω πως δεν έχω δουλειά να επιστρέφω εδώ, το ξέρω πως πρέπει να προχωρήσω με τη ζωή μου, αλλά τελοσπάντων κανείς από όλους αυτούς τους λούζερς δεν έχει δουλειά να είναι ξανά εδώ κι όμως είναι και να, δείτε, όλοι μας αισθανόμαστε καλύτερα λόγω αυτού». Ολοι αυτοί οι χαρακτήρες κυνηγούν το Γκρίντεϊλ τους δίχως αρχικά να το καταλαβαίνουν, όπως κάποτε ο συμπαθής έφηβος Μαξ Φίσερ αναζητούσε το δικό του Ράσμορ.
Οταν το βρίσκουν ξανά, εκεί, στην αποδοχή του ότι η ευτυχία σου μπορεί να είναι στο σημείο που η ζωή σε πέταξε δίχως ακριβώς να το θες ή να το περιμένεις, όλα γίνονται ξανά πιο λαμπρά. Η ομάδα ενώνεται ξανά, και το πρώτο τους αυτό 20λεπτο είναι από τα πιο γεμάτα με αστεία σενάρια που έχει παραδώσει ποτέ η σειρά, ακόμα και απουσία οποιουδήποτε meta- ή high-concept. Στο εξής, ο Χάρμον και η σειρά πρακτικά αγνοούν το ενδιάμεσο ‘μαύρο’ στάδιο της 4ης σεζόν, είναι λες και δε συνέβη. Βρήκαν όλοι -ξανά- το Γκρίντεϊλ τους.
Το «Introduction to Teaching» είναι ό,τι κοντινότερο διαθέτει αυτή η 5άδα επεισοδίων σε Χλιαρό «Community», αλλά ακόμα κι έτσι δεν είναι δίχως τη σημασία του. Ο Τζεφ, ως καθηγητής πλέον, μας συστήνει το νέο άτυπο (ή όχι και άτυπο, θα δείξει) μέλος της παρέας, τον καθηγητή Χίκι του υπέροχου Τζόναθαν Μπανκς. Ο Αμπεντ παρακολουθεί μια διάλεξη σχετικά με το αν ο Νίκολας Κέιτζ είναι καλός ηθοποιός ή όχι, μια ιδέα που ειλικρινά, είχαμε ανάγκη να τη δούμε διατυπωμένη και που δεν είναι και ιδιαίτερα ανόμοια με διλήμματα όπως αυτά που ακολουθούν και αυτή τη σειρά. Φυσικά και ο Αμπεντ, δηλαδή ο Χάρμον, δηλαδή η σειρά, θα ελκυόταν από μια τέτοια ακραία αντιφατική ποπ περσόνα.
Η κορύφωση του επεισοδίου βρίσκει τον Τζεφ να έρχεται σε ειρηνική συνέυρεση με τους εξηγηρμένους φοιτητές του Γκρίντεϊλ, λύνοντας μια για πάντα τις αμφιβολίες σχετικά με το status quo. Η θέση του Τζεφ δε θα διαφέρει επειδή κανείς εκεί μέσα δεν έχει θέση. Βράζουν όλοι στο ίδιο -γοητευτικά αποκρουστικό- καζάνι. Είναι όλοι στο Γκρίντεϊλ.
Στο «Basic Intergluteal Numismatics» (μα τι τίτλος) η σειρά αρχίζει να βρίσκει ξανά αυτή τη δαιμόνια φόρμα της που σε κάνει να αναφωνείς βδομάδα με τη βδομαδα «αυτό είναι το καλύτερο επεισόδιο» - «όχι, ΑΥΤΟ είναι το καλύτερο!». Στημένο σαν παρωδία των μουντών αστυνομικών σειρών με βασανισμένους μπάτσους που αναζητούν αρρωστημένους σίριαλ κίλερς, γυρισμένο σαν από την κάμερα ενός Ντέιβιντ Φίντσερ, το επεισόδιο βάζει έναν κατ’εξακολούθησιν… εχμ, τοποθετούντα κερμάτων σε σχισμές οπισθίων των φοιτητών στους ανήσυχους διαδρόμους του Γκρίντεϊλ.
Ο Τρόι είναι εκείνος που ζει τη ‘δραματικότερη’ εμπειρία την ώρα που ο Αμπεντ αφαιρεί εαυτόν από τις διαδικασίες λόγω της βαρεμάρας του απέναντι στο είδος, και με αυτό τον τρόπο η σειρά ουσιαστικά μας ρίχνει ένα ακόμα teaser για το τέλος των ημερών του τρομερού διδύμου. Σαν homage είναι εκπληκτικο, και μάλιστα είναι από τις λιγοστές φορές που νιώθω πως η σειρά δεν μοιάζει να αγαπάει ιδιαίτερα αυτό που παρωδεί. Παρόλ' αυτά η σάτιρα δεν είναι φτηνή και η αφοσίωση στον τόνο και το ύφος είναι απόλυτη.
Ισως αυτός είναι ένας από τους λόγους που το φινάλε, όπου μαθαίνουμε τη μοίρα του Πιρς, είναι τόσο ξαφνικό. Ο άλλος λόγος είναι πως πιθανώς να μην περιμέναμε ποτέ πως ο συγκεκριμένος χαρακτήρας θα λάβει ένα αληθινό, γλυκό αντίο. Το χαριτωμένο cameo του Τσέις στην πρεμιέρα της σεζόν ίσως να αρκούσε, ειδικά από τη στιγμή που τόσο εντός της σειράς ο Πιρς εθεωρείτο ο villain της ομάδας, όσο και εκτός σειράς ο Τσέις εθεωρείτο ο villain της παραγωγής. Ομως όταν, στο τέλος ενός σκουρόχρωμου, σχεδόν οπτικά βουβού επεισοδίου, ο Χάρμον σκοτώνει τον Πιρς, η εξέλίξη έρχεται όχι ως κάποιο meta αστείο ή κάποια κακιασμένη εκδίκηση με καθυστέρηση. Παρά ως ένα αληθινό αναπάντεχο σοκ. Το «Community», τιμώντας την ουσία του ονόματός του, παίρνει πολύ σοβαρά την υπόθεση του αποχαιρετισμού ενός εκ των τιμημένων μελών του.
Κάτι που συμβαίνει στο «Cooperative Polygraphy», ένα ακόμα από αυτά τα διάσημα ‘Ποια Φόρμα;;’ επεισόδια της σειράς. Εδώ, όλη η ομάδα κάθεται γύρω από το τραπέζι καθώς ο απολαυστικός Γουόλτον Γκόγκινς (του «Shield» και του «Justified», από τους πιο εντυπωσιακά βελτιωμένους ηθοποιούς της τελευταίας δεκαετίας) τους ανακρίνει σύμφωνα με τις τελευταίες επιθυμίες του Πιρς. Το σενάριο, χρεωμένο στον Αλεξ Ρούμπενς του «Key & Peele», είναι από τα ωραιότερα στα 4 χρόνια της σειράς, αποτελώντας έναν κωμικών αποχρώσεων επικήδειο που επιχειρεί αποκαθήλωση και αποθέωση την ίδια στιγμή, μη χάνοντας ούτε για δευτερόλεπτο την απόλυτη συνέπεια απέναντι στους χαρακτήρες του.
Η σειρά ξαποστέλνει τον Πιρς με τις ιδανικές αναλογίες γλυκού και creepy, παραμένοντας πιστή σε κάθε πτυχή του χαρακτήρα, αντιστεκόμενη στον όποιο πειρασμό να απλοποιήσει και ξαναγράψει το legacy με διαφορετικό τρόπο. Αντ’αυτού, παίρνουμε μια μεσαία πράξη με τον κάθε χαρακτήρα να αντιδρά με τον απόλυτα τέλειο τρόπο στην κάθε δοκιμασία του Πιρς, και μια τρίτη πράξη απρόσμενα συγκινητική, με τους ρόλους να αντιστρέφονται: Με τον Πιρς, μετά θάνατον, να τους στέλνει προσωπικά ραβασάκια με μηνύματα συγκαλυμμένης αγάπης, ξεκούτικων συμβουλών ή απλά πεισματικής άρνησης κατανόησης. (Τον Αμπεντ δεν τον κατάλαβε ποτέ κι αυτό δεν αλλάζει ούτε μαλακώνει ακόμα και στα πλαίσια ενός συγκινησιακού επιλόγου.)
Το αποτέλεσμα είναι ένα εικοσάλεπτο πάρε-δώσε ανάμεσα σε παρόντες και απόντες χαρακτήρες του γκρουπ, το οποίο καταφέρνει να αναδείξει για μια τελευταία φορά όλα όσα ήταν ο Πιρς, ρίχνοντας την ίδια στιγμή τον προβολέα πάνω από κάθε έναν από τους υπόλοιπους ήρωες και εξετάζοντας την εξέλιξη ή τη στασιμότητα ή την ουσία τους από την οπτική γωνία κάποιου που πλέον τα κοιτάζει όλα εξωτερικά, σαν από το τέλος. Από εκεί δηλαδή που ποτέ κανείς μας δε μπορεί να εξετάσει τον εαυτό του, όσο κι αν αυτό θα μας βοηθούσε να δούμε τα πράγματα πιο καθαρά.
«Childish Tycoon»
Τον Νταν Χάρμον τον φαντάζομαι να κοιτάζει πάντοτε αλλού. Οταν πρέπει όλα να βγουν στην επιφάνεια, όπως πράττει κι ο Αμπεντ, αποφεύγει την κουβέντα, τη σύνδεση. Ή, μάλλον, συνδέεται αλλά με έναν διαφορετικό τρόπο. (Δεν είναι τυχαίο πως, όπως είχε αποκαλύψει σε ένα φανταστικό προφίλ προ ετών στο Wired, ξεκίνησε να γράφει τη σειρά νομίζοντας πως ήταν ο Τζεφ αλλά στην πορεία διαπίστωσε πως είναι ο Αμπεντ, ανακαλύπτοντας παράλληλα πως έχει κι αυτός Ασπεργκερ. Αληθινή ψυχανάλυση- και να σκεφτείς πως αυτή τη σειρά κάποιος σκέφτηκε κάποτε να την αναθέσει σε άλλον showrunner.)
Σε αυτό το υπέροχο, ένα από τα πιο απόλυτα, 100%, αγνά «Community» επεισόδια που έχει κάνει ποτέ η σειρά, το αποχαιρετιστήριο «Geothermal Escapism», ο Χάρμον και ο Αμπεντ και η σειρά και εμείς, λέμε όλοι αντίο στον Τρόι του Ντόναλντ Γκλόβερ / Childish Gambino όπως μόνο το «Community» θα μπορούσε.
Οι χαρακτήρες πέρασαν τα τελευταία επεισόδια μαθαίνοντας νέα πράγματα για τους ίδιους, βρίσκοντας ξανά το Γκρίντεϊλ που είχαν χάσει, κοιτώντας τους εαυτούς τους με την ψύχραιμη ματιά ενός φίλου- και τώρα, που ήρθε η ώρα για ένα ακόμα αντίο, το κάνουν όπως ο τίτλος υποδεικνύει. Μέσω escapism. Οπως δηλαδή ξέρουν, επειδή πώς να το κάνουμε, οι άνθρωποι στο βάθος τους δεν αλλάζουν.
Κι ενώ η Μπρίτα κυνηγάει τον Αμπεντ προσπαθώντας να τον κάνει να αντιμετωπίσει ευθέως τον αποχωρισμό με τον αδερφικό του φίλο, εκείνος πλάθει στο μυαλό του έναν ακόμα φανταστικό κόσμο, από εκείνους μέσω μόνο των οποίων μπορεί να δίνει νόημα στα πράγματα γύρω του. Μπορείς να φανταστείς οποιαδήποτε άλλη σειρά να στήνει ένα τελευταίο επεισόδιο εστιασμένο πάνω στον εν λόγω χαρακτήρα ή σε μακρείς αποχαιρετισμούς ή σε μια πιθανή τελευταία Σημαντική Ιστορία.
Αλλά εδώ είμαστε στο Γκρίντεϊλ. Και το «Community» φυσικά και θα έλεγε το πιο δύσκολό του αντίο, ξοδεύοντας τα ¾ του επεισοδίου με τους χαρακτήρες του να κυνηγιούνται μεταξύ τους στους διαδρόμους του κολεγίου, παίζοντας ένα φαντασιακό μετα-αποκαλυπτικό παιχνίδι επιβίωσης. Ναι, γιατί όχι. Στο παρολίγον φινάλε της σειράς, πίσω στο τέλος της 3ης σεζόν, ο Αμπεντ ωρίμασε πολεμώντας τον κακό κλώνο του από μια παράλληλη διάσταση του μυαλού του. Πώς είναι δυνατόν αυτή τη φορά να ήταν τα πράγματα πιο απλά;
Ο Χάρμον, κι ο σεναριογράφος Τιμ Σακάρντο, βάζουν τους φίλους του Τρόι και του Αμπεντ να πολεμούν πάνω σε μια καυτή λάβα που είναι όσο πραγματική τη θέλει ο καθένας να είναι (για τον Αμπεντ είναι φυσικά αληθινότατη) και όταν τελικά υποκύπτουν όλοι, η λύση έρχεται στη μορφή μας βολικής ‘κλωνοποίησης’. (Μιλάμε ακόμα για ένα σίτκομ.) Ετσι, όταν όλοι στήνονται για να αποχαιρετήσουν τον Τρόι που φεύγει για το μεγάλο ταξίδι γνωριμίας με τον εαυτό του, ο Αμπεντ που λέει το αντίο είναι ψύχραιμος και συγκροτημένος, γιατί είναι μια προβολή.
Αυτό που κάνει την τελευταία αυτή σκηνή τόσο συγκινητική (ως κορύφωση όλης αυτής της πρώτης ομάδας επεισοδίων) είναι ακριβώς η συνειδητοποίηση της διαδρομής που έχει διανύσει ο Αμπεντ (και ο Τρόι, και όλοι οι υπόλοιποι) για να μπορέσουν να στηθούν εκεί για ένα στιβαρό αντίο. Διότι:
Ναι, όλο το επεισόδιο ήταν στην πραγματικότητα ένας αντιπερισπασμός.
Ναι, ο Χάρμον, ο Αμπεντ, το «Community», μπορούν να πουν το αντίο μόνο κοιτώντας αλλού.
Και ναι, το σημαντικό είναι πως προχωρούν.
Η ζωή, πάντα, συνεχίζεται.
Tags: community, νταν χάρμον
