Και το κέφι δε σταματά ποτέ στην 9η σεζόν «Doctor Who»!
(Ακολουθούν spoilers μέχρι ΚΑΙ το επεισόδιο 9x10 της σειράς, «Face the Raven»)
Είναι μια σεζόν πολύ παράξενη, κυρίως χάρη στην δομή της, η οποία παρουσιάζει έναν πρωτόγνωρο συνδυασμό του «μοντέλου Μπάφι» του Nu-Who και της old school λογικής των multi-part ιστοριών του Classic Who. Η εποχή του Μόφατ στη σειρά είχε ξεκινήσει με σεζόν πολύ βαθύτερα serialized από ό,τι εκείνες του Ντέιβις, με μια πολύπλοκη μυθολογία που καθόρισε όλη την περίοδο του Ματ Σμιθ. Όταν πήρε πέρσι τα ηνία ο Καπάλντι στο ρόλο, η σειρά έγινε άμεσα πολύ πιο αυτοτελούς χαρακτήρα, με τις συνδέσεις να είναι σχεδόν αποκλειστικά σχετικές με την ανάπτυξη των χαρακτήρων και αποκορύφωμα σε ένα άτσαλο μεν, τρομερά συναισθηματικό δε, φινάλε.
Αυτό το φετινό πείραμα πάντως, είναι άλλο φρούτο. Μεταπηδάμε από το ένα 2-parter στο επόμενο τη στιγμή που κάποιες φορές ακόμα και τα δύο μέρη της ίδιας ιστορίας δεν αποτελούν αυστηρή συνέχιση το ένα του άλλου. Το δίπτυχο «The Girl Who Died» / «The Woman Who Lived» μοιράζενται ας πούμε για πρωταγωνίστρια την φοβερή Μέιζι Γουίλιαμς ως Ασίλντιρ αλλά η πλοκή τους θα μπορούσε να τα δει τοποθετημένα ακόμα και βδομάδες ή και σεζόν μακριά το ένα από το άλλο.
Διαβάστε ακόμη: Ολοι οι Doctors και οι αναγεννήσεις τους
Αντιθέτως, τα δύο πιο πρόσφατα επεισόδια, «Sleep No More» και «Face the Raven», ενώ πλασάρονταν ως τα μοναδικά αυτοτελή της σεζόν, μοιράζονται ένα κοινό θεματικό άξονα που τα δένει με έναν πολύ ισχυρό τρόπο: Και τα δύο αφηγούνται ψευδείς, κατασκευασμένες ιστορίες, φτιαγμένες για να παραπλανήσουν τον Doctor, να εκμεταλλευτούν τη φύση του ως Μηχανή Σωτηρίας για να εξυπηρετήσουν τον σκοπό των εμπνευστών τους. Αν μη τι άλλο, το αρρωστημένο σχέδιο του Ράσμουσεν από το (σκηνοθετικά εντυπωσιακό αλλά κατά τα άλλα χλιαρό) «Sleep No More» θα έπρεπε να μας προετοιμάσει για αυτό που θα παρακολουθούσαμε την επόμενη βδομάδα.
Κάτι που μας φέρνει στο λόγο που κάνουμε όλη αυτή την εισαγωγή: Μέσα από μια σειρά ιστοριών διπλών, αυτοτελών, ανόμοιων σε δομή, τόνο και συνέπεια, η ραχοκακαλιά της 9ης σεζόν κατέστη εμφανής μόνο μετά το σημαντικό, κεντρικό της γεγονός. Ήταν η ιστορία για το πώς η Κλάρα Όσβαλντ έγινε Doctor στη θέση του Doctor και το πλήρωσε με τη ζωή της. Ή, για να το τουμπάρουμε, είναι η σταδική εξιστόρηση του πώς ο Doctor δημιούργησε δύο πλάσματα μεγαλύτερα από όσο το θνητό τους κορμί μπορούσε να αντέξει: Η Κλάρα που ενεργούσε σα να ήταν αθάνατη, και η Ασίλντιρ που ήταν αθάνατη αλλά η εμπειρία μιας αιωνιότητας δεν χωράει πια μέσα της.
Η Ασίλντιρ συνεχίζει να ζει, για πάντα, αλλά με τον Doctor εξοργισμένο πλέον μαζί της. Η Κλάρα υπέκυψε στο Κοράκι και πέθανε.
Ξέραμε ότι το ταξίδι της Κλάρα Όσβαλντ θα ολοκληρωνόταν σύντομα, όμως ακόμα κι έτσι, αυτός ο θάνατος είναι απρόσμενος. Τόσο επειδή ήρθε στο τέλος ενός στα χαρτιά άκακου επεισοδίου (ένα τελευταίο αυτοτελές πριν το 2-parter φινάλε, το οποίο όμως τελικά δεν ήταν παρά το πρώτο μέρος του φινάλε), όσο κι επειδή η Κλάρα δεν έφυγε απλώς από τη σειρά, αλλά οντως πέθανε.
Να θυμίσουμε σε αυτό το σημείο τη μοίρα των κεντρικών ηρώων όλης της περιόδου του 11ου Doctor. Η Ρίβερ Σονγκ ήταν ο χαρακτήρας που γνωρίσαμε τη στιγμή του θανάτου της, μόνο που ο Μόφατ κατάφερε να τη γράψει με μια κατάληξη που ουσιαστικά της επιτρέπει να ζήσει αιώνια και, πέραν αυτού, το ταξίδι της μόλις ξεκινούσε. Η Έιμι κι ο Ρόρι έφυγαν από τη σειρά αλλά αντί να πεθάνουν, απλώς συνέχισαν να ζουν σε μια χρονική στιγμή που τους κρατά μακριά από τον Doctor. Και ακόμα κι ο 11 που αναγκαστικά έπρεπε να πεθάνει για να έρθει ο επόμενος, πώς πέθανε; Από ηλικία. Δεν σκοτώθηκε όπως όλοι οι προηγούμενοι Doctors- ο Μόφατ έγραψε το τέλος του αφήνοντάς τον να πεθάνει όσο ήταν δυνατόν, από φυσικά αίτια. Έζησε περισσότερο από κάθε άλλον Doctor και έσβησε γερασμένος και αποκαμωμένος σε ένα χωριό αιώνιων Χριστουγέννων.
Ο Μόφατ, που ας μην ξεχνάμε εισήγαγε στη σειρά το αισιόδοξο μότο του «just this once, nobody dies!» με τον 9ο Doctor, που έγραψε ένα ολόκληρο εορταστικό special επεισόδιο για να αναιρέσει την πιο φριχτή πράξη του Time War, και που ξεκίνησε και ολοκλήρωσε την περίοδο του 11ου Doctor ως ένα παραμύθι ελπίδας και άρνησης των ηρώων να μεγαλώσουν και να γίνουν μουντοί, ρεαλιστές ενήλικες. Ο Στίβεν Μόφατ, αιώνιος οπτιμιστής, ο συγγραφέας που ποτέ του δε μπόρεσε να σκοτώσει χαρακτήρα του, ακόμα κι όταν τους σκότωνε.
Διαβάστε ακόμη: Αφιέρωμα στην ιστορία και το παρόν του «Doctor Who»
Σημειώναμε από την περσινή μας ανάλυση της 8ης σεζόν (την οποία υπερασπιστήκαμε παρά τα προβλήματά της) πώς τα πάντα έχουν αλλάξει στη νέα αυτή περίοδο, προς τιμήν του showrunner. Ο 12ος Doctor έφερε μαζί του νέες ιστορίες, νέο ύφος, κάνοντας πράξη την ιδέα πως κάθε ενσάρκωση του χαρακτήρα φέρνει κάτι διαφορετικό. Ο Μόφατ συνέλαβε τον γερασμένο Doctor του Πίτερ Καπάλντι ως έναν άντρα χαλασμένο, σε ένα ταξίδι αυτοβελτίωσης καθώς προσπαθούσε να μάθει να είναι άνθρωπος και να αγαπάει άλλους ανθρώπους. Οι ήρωες του παραμυθιού των σεζόν 5-7 έμπλεκαν σε περιπέτειες φαντασίας για να μη μεγαλώσουν ποτέ, οι αντι-ήρωες των σεζόν 8-9 έχουνε μεγαλώσει και προσπαθούν (και αποτυγχάνουν) να το διαχειριστούν.
Ο Doctor νοιάστηκε για την Κλάρα τόσο πολύ που έκτοτε έκανε αποστολή του να μην αφήσει ποτέ κανέναν άλλον να πεθάνει. Η Κλάρα δέθηκε τόσο πολύ με τον Doctor που άρχισε να κυνηγά τη δράση σαν εκείνον- στο εκπληκτικό «Flatline» παρουσιάζεται μάλιστα η ίδια ως Doctor, όταν εκείνος παγιδεύεται μέσα στο μικροσκοπικό TARDIS. Υποθέτω όχι τυχαία, ο χαρακτήρας που γνωρίσαμε σε εκείνο το επεισόδιο, ο Ρίγκσι, είναι που επιστρέφει εδώ για να ξεκινήσει, άθελά του, την αντίστροφη μέτρηση (αχμ, σόρι) προς το θάνατο της Κλάρα.
Πέρσι, στο τέλος της 8ης σεζόν ο Μόφατ ουσιαστικά για πρώτη φορά σκότωσε κεντρικό του χαρακτήρα στη σειρά, τον Ντάνι Πινκ, δείγμα της διαφορετικής κοσμοθεωρίας που εκπροσωπεί ο 12ος Doctor. Ταυτόχρονα, το μόνο πράγμα που κρατούσε την Κλάρα δεμένη με κάποια συναίσθηση της θνητότητάς της εξαφανίστηκε. Ένα μείγμα θλίψης και απουσίας ενδιαφέροντος για οτιδήποτε γήινο, την έστειλε προς μια κατεύθυνση από την οποία δεν υπήρχε γυρισμός, θέλοντας συνεχώς να ζει στα άκρα, να παρατά το οτιδήποτε αληθινό για ένα ακόμα ταξίδι. Υπάρχει τίποτα πιο ανθρώπινο από αυτό; Από την ιδέα μιας συνεχούς, ασταμάτητης, εξαντλητικής περιπέτειας στα όρια μέχρι το κορμί μας να μας προδώσει; Η Κλάρα δεν ήταν απλά μια companion, ήταν η DoctorWho-ενσάρκωση της βαθύτερης ανθρώπινης εμπειρίας, της δίψας για το πάντα κάτι παραπάνω από αυτό που έχουμε ανά πάσα στιγμή μπροστά μας. Πως το είπε πέρσι στον Doctor; Α, ναι. «Shut up and give me some planets.»
Ο 12ος Doctor γεννήθηκε μην έχοντας σύνδεση με την πραγματικότητα και έμαθε σταδιακά κι επίπονα να νοιάζεται- η Κλάρα ακολούθησε την αντίθετη διαδρομή, χάνοντας ολοένα και περισσότερο το ενδιαφέρον της για τον κόσμο, μέχρι που, well, πέταξε μακριά. Ακόμα και στην αρχή του «Face the Raven», κρέμεται έξω από το TARDIS απολαμβάνοντας κάτι που σε κάθε άνθρωπο με συναίσθηση φόβου και εαυτού θα δημιουργούσε τρόμο. (Φέρνοντας στο νου τις πρώτες στιγμές του Ματ Σμιθ στο ρόλο.) Θυμήθηκα την Πάρκερ Πόουζι στο «Louie», που άφοβα καθόταν στην άκρη ψηλών κτιρίων επειδή δεν ένιωθε σύνδεση με τίποτα, και που τη στιγμή που αισθάνθηκε κάτι ανθρώπινο, την διαπέρασε ένας τρόμος. Η Κλάρα έχει πάθει το ανάποδο.
Είναι μια συναρπαστική διαδρομή, για έναν χαρακτήρα που αρχικά έμοιαζε καμμένος από χέρι.
Ο Μόφατ την εισήγαγε στο τέλος της περιόδου του 11 ως μια παράξενη παραφωνία. Το να βλέπουμε τον Ματ Σμιθ χωρίς την Έιμι και τον Ρόρι έμοιαζε έτσι κι αλλιώς λάθος, αλλά επιπλέον τα πράγματα δεν έγιναν καθόλου ευκολότερα από το γεγονός πως η Κλάρα είχε εμφανιστεί ως γρίφος και ως μηχανή πλοκής, όχι ως άνθρωπος. Καθώς ο Μόφατ και η σειρά ετοιμάζονταν για την κορύφωση των εορτασμών των 50 χρόνων, που θα απαιτούσαν μια σειρά από περίπλοκες σεναριακές ανατροπές, ο ρόλος της Κλάρα μέσα σε αυτό τον τυφώνα εξελίξεων έγινε ακόμα πιο προβληματικός, καθώς κλήθηκε να εξυπηρετήσει την όποια περιστασιακή σεναριακή ανάγκη.
Όταν τελειώσαμε με την 50η επέτειο και με τον 11ο Doctor, η Κλάρα Όσβαλντ είχε υπάρξει το απίθανο κορίτσι, είχε υπάρξει Dalek, είχε υπάρξει γρίφος, είχε υπάρξει deus ex machina, είχε μοιραστεί την οθόνη με τέσσερις Doctors, είχε retcon-αριστεί στην ιστορία όλων. Εξακολουθούσε πάντως να μην είναι άνθρωπος. Ήταν ένα ολοένα και πιο γιγάντιο plot device.
Ευτυχώς, με την ολοκλήρωση του προηγούμενου έπους και την έλευση του σκοτεινού 12ου Doctor, ο Μόφατ και οι σεναριογράφοι του προσέγγισαν την Κλάρα εκ του μηδενός, σα να ήταν κάποιος ολότελα νέος χαρακτήρας. Το arc που της έστησαν στη διάρκεια των επόμενων 2 χρόνων ήταν ανθρώπινο και ενδιαφέρον, μακριά από περίπλοκα μυστήρια και περισσότερο κοντά σε ένα δράμα σαν εκείνο της Ντόνα, αναμφίβολα της πιο δραματικά ενδιαφέρουσας companion της εποχής Ντέιβις στη σειρά. Για να το πούμε πιο απλά: Όταν ο Doctor του Καπάλντι εξοργίζεται που η Κλάρα πεθαίνει μπροστά στα μάτια του, δεν βλέπει μπροστά του την απίθανη κοπέλα που βούτηξε στο time stream του και τον έσωσε, βλέπει την Κλάρα Όσβαλντ, την σύντροφό του που του έμαθε πώς να νιώθει.
Το «Face the Raven» είναι ένα καλό επεισόδιο της σειράς ανεξαρτήτως Κλάρα. Ο αρχικός του μηχανισμός, με το τατουάζ που μετρά αντίστροφα ως την εκτέλεση της ποινής, είναι αρκετά cool, και ακόμα πιο cool είναι η ιδέα του κρυφού δρόμου μες στη μέση του Λονδίνου, όπου ένα σωρό εξωγήινοι, θεωρητικά εχθροί του Doctor, κρύβονται από αυτόν. Ένα αληθινό άσυλο, που λειτουργεί βασισμένο στην πολύ αυστηρή εφαρμογή κανόνων που όποιος παρακούσει, θα πεθάνει.
Διαβάστε ακόμη: Αναδρομή στην καριέρα του Στίβεν Μόφατ
Το κλειδί είναι η παρουσία κι εδώ της Ασίλντιρ, γιατί παρουσιάζει μια ενδιαφέρουσα παράλληλο με την Κλάρα. Η Ασίλντιρ ήταν, όπως κι η Κλάρα, ένα κορίτσι που ο Doctor αρνήθηκε να αφήσει να πεθάνει και που, στην πορεία ουσιαστικά μετέτρεψε σε μια παράλληλη εκδοχή του ιδίου. Στο «The Woman Who Lived», όταν συναντάμε ύστερα από αιώνες τον χαρακτήρα της Μέιζι Γουίλιαμς, διαπιστώνουμε πως δε θυμάται τίποτα από μόνη της, όλα τα κρατά σε ημερολόγια για να μην τα ξεχάσει για πάντα. Ήδη, η αιωνιότητα είναι τεράστιο βάρος, την ξεπερνά.
Στο τέλος εκείνου του επεισοδίου εξηγεί στον Doctor πως θα λειτουργεί ως ένας ιδιότυπο είδος εχθρού του, προσπαθώντας να καθαρίζει το χάος που αφήνει εκείνος πίσω του. Αυτό το άσυλο είναι μια τέτοια προστασία ενδεχομένως, δίνοντας καταφύγιο σε όντα που δεν έχουν πού αλλού να κρυφτούν από τον Doctor στο σύμπαν; Όπως και νά’χει, ο χαριτωμένος (και τυπικά, τηλεοπτικά, αχρείαστα περίπλοκος) σχεδιασμός της φέρνει τον Doctor και την Κλάρα στο σοκάκι, που μοιάζει να έχει δραπετεύσει από το σύμπαν του Χάρι Πότερ.
Εκεί, η Κλάρα κάνει επιτέλους το ένα παραπάνω επιτρεπτό λάθος στην συνεχιζόμενη προσπάθειά της να μοιάσει στον Doctor, να ζει όπως εκείνος. Στη σκηνή που αντιμετωπίζει το κοράκι, ομολογώ, τόση ώρα που πήρε στον καπνό να βγει από το στόμα της, πίστεψα προς στιγμήν πως θα τη γλίτωνε, πως… δεν ξέρω, πως το ότι αντιμετώπισε το κοράκι αντί να τρέξει θα σήμαινει πως η κατάρα λύθηκε, ή κάτι τέτοιο. Μα όχι, είχε φτάσει όντως στο τέλος της διαδρομής της.
Ο Μόφατ είχε σκοτώσει ξανά κι αυτός ο θάνατος απειλεί να κάνει στον Doctor ό,τι ο θάνατος του Ντάνι έκανε στην Κλάρα: Να τον αποκολλήσει από ό,τι τον κρατά ανθρώπινο. (Μέχρι και κάρτες είχε φτιάξει, για να μπορεί να επικοινωνεί καλύτερα με ανθρώπινα συναισθήματα.) Η μία κοπέλα που έφτασε στα άκρα για να σώσει, έγινε άθελά της υπεύθυνη για το θάνατο της άλλης και τώρα αναρωτιέμαι πού μπορεί να στείλει αυτό τον 12ο. Η Κλάρα, στις τελευταίες της στιγμές, τον εκλιπαρεί να μείνει άνθρωπος, να θυμηθεί ότι είναι Doctor κι όχι Πολεμιστής.
Σα να του ζητά να μην αφήσει να πάνε χαμένες 2 σεζόν προσεκτικού character development μες στα σκοτάδια.
Διαβάστε ακόμη: Μια ματιά σε όλη την 8η σεζόν του «Doctor Who»
Εκείνος φυσικά αφήνει την Ασίλντιρ με μια διαπλανητική απειλή, λέγοντάς της με μάτια που καίνε πως το σύμπαν είναι υπερβολικά μικρό όταν είναι εξοργισμένος. Για την ώρα, θα μεταφερθεί… κάπου. Πού; Έχω μερικές ιδέες. Όπως ας πούμε το ότι ίσως έφτασε η ώρα να δούμε τι απέγινε ο Γκάλιφρεϊ ή/και η Missy. Μια επιστροφή στο σπίτι θα ήταν πολύ ταιριαστή πορεία για την ιστορία αυτού του Doctor σε αυτό το σημείο, για την εξερεύνηση του πού είναι ικανό να στείλει κάποιον άνθρωπο ο μεγαλύτερος χαμός που θα μπορούσε να υποστεί.
Επίσης η πρώτη φυσική απορία μετά το επεισόδιο είναι: Η Κλάρα έχει όντως πεθάνει; Πέρσι τέτοιο καιρό θα έλεγα 100% όχι, βασιζόμενος στις προηγούμενες ιστορίες του Μόφατ. Όμως ο Ντάνι Πινκ πέθανε, οριστικά. Οι κανόνες άλλαξαν και ίσως, για πρώτη φορά στην ιστορία όλου του μοντέρνου «Doctor Who», μια companion να πεθάνει. Ή ίσως την ξαναδούμε- ειλικρινά, με 2 ακόμη επεισόδια στη σεζόν θα σοκαριστώ αν δεν έχει ούτε καν μία σκηνή. Πώς και υπό τι συνθήκες και τι θα σημαίνει αυτό, δεν έχω ιδέα, μπορώ να σκεφτώ εκατό διαφορετικά σενάρια. Είμαι σίγουρος πως αυτό διασκεδάζει πάρα πολύ στον Στίβεν Μόφατ.
Αυτά όμως θα τα δούμε εν τέλει στην συνέχεια, καθώς έτσι κι αλλιώς η ιστορία του 12ου Doctor θα συνεχιστεί και πέραν της φετινής σεζόν. Τι κρατάμε αυτή τη στιγμή; Το ότι η ιστορία του απίθανου κοριτσιού μοιάζει να ολοκληρώθηκε με έναν απρόσμενα δυνατό, ανθρώπινο, και σκοτεινό τρόπο.
Η εποχή των παραμυθιών έχει ξεκάθαρα παρέλθει για το μοφατικό «Doctor Who», δίνοντας τη θέση της σε μια πολύ πιο νηφάλια και σκληρή (βλέπε: θάνατοι με βαρύτητα) διαπραγμάτευση πάνω στο τι είναι αυτό μέσα μας που μας κάνει ανθρώπους και μας δίνει μια συνεχή δίψα για να ορμάμε στα όριά μας. Δεν ξέρω πότε και πού θα καταλήξει όλο αυτό, μα σαν πείραμα συνεχίζει να είναι ενδιαφέρον και, όπως στο πιο πρόσφατο αυτό επεισόδιο, σοκαριστικό. Ίσως για την περίοδο του 12ου Doctor, ο Μόφατ θα έπρεπε να βάλει τον Πίτερ Καπάλντι να βροντοφωνάξει: «Just this once, everybody dies».
Περισσότερος «Doctor Who»:
