Κάθε Σάββατο αυτού του καλοκαιριού θα επισκεπτόμαστε θρυλικά επεισόδια σπουδαίων σειρών, τα οποία ξεχωρίζουν τόσο ως μεμονωμένες ιστορίες, αλλά και ως αντιπρόσωποι των σειρών τους. Δείτε τα σαν μια αφορμή να επισκεφθούμε ξανά μερικά από τα αγαπημένα μας τηλεοπτικά σύμπαντα, ή σαν μια προσπάθεια συλλογής επεισοδίων που έχουν κερδίσει με το σπαθί τους την διάκριση του κλασικού αριστουργήματος.
Εξυπακούεται πως θα ακολουθούν spoilers για το επεισόδιο και, ενδεχομένως, για την όλη σειρά στην οποία ανήκει. Σήμερα γυρίζουμε πίσω στα ‘80s και μέσω αυτών στον 16ο αιώνα, με το «Moonlighting».
Η ταυτότητα
- «Moonlighting», Σεζόν 3, Επεισόδιο 7: «Atomic Shakespeare»
- Πρεμιέρα: 25 Νοεμβρίου 1986
- Σενάριο: Ρον Όζμπορν, Τζεφ Ρένο, Ουίλιαμ ‘Μπαντ’ Σαίξπηρ
- Σκηνοθεσία: Γουίλ Μακένζι
- Καστ: Μπρους Γουίλις (Πετρούκιο), Σύμπιλ Σέπαρντ (Κατερίνα), Άλυς Μπίσλεϊ (Μπιάνκα), Κέρτις Άρμστρονγκ (Λουσέντιο), Κένεθ Μακμίλαν (Μπαπτίστα), Κολμ Μίνι (Μνηστήρας), Στέρλινγκ Χόλογουεϊ (Αφηγητής)
Η πλοκή
Ένας πιτσιρικάς δε μπορεί να δει το αγαπημένο του «Moonlighting» επειδή η μητέρα του τον στέλνει να διαβάσει Σαίξπηρ για το σχολείο. Κι εκείνος φαντάζεται το καστ της σειράς να ερμηνεύει μια εκδοχή του «Taming of the Shrew» γεμάτη μοντερνισμούς.
Οι διακρίσεις
Κέρδισε το βραβείο σκηνοθεσίας από το σωματείο σκηνοθετών, ενώ προτάθηκε για τρία βραβεία Έμμυ, μεταξύ των οποίων Σεναρίου και Σκηνοθεσίας. Σαφέστατα έπαιξε μεγάλο ρόλο και στην αντίστοιχη υποψηφιότητα της σειράς για Καλύτερο Δράμα και τη νίκη του Μπρους Γουίλις στην κατηγορία Α’ Ανδρικού Ρόλου σε Δράμα.
Η σημασία
H 3η σεζόν του κλασικού νουάρ ρομάντζου είναι γενικότερα θαυμάσια, όχι μόνο επειδή φτάνει στο αποκορύφωμα της έντασης του will-they-wont-they μεταξύ των Ντέιβιντ και Μάντι, αλλά κι επειδή η σειρά είχε φτάσει ένα επίπεδο αυτοπεποίθησης όπου μπορούσε να ξεπετά fantasy αριστουργήματα σχεδόν σε συχνότητα βδομάδας μετά τη βδομάδα.
Αυτό δεν ήταν ποτέ πιο εμφανές από ό,τι στα διαδοχικά επεισόδια του Νοεμβρίου εκείνης της χρονιάς, όπου από τη μία είχες τον Στάνλεϊ Ντόνεν να σκηνοθετεί ένα φανταστικό χορευτικό νούμερο πάνω στο «Big Man on Mulberry Street» του Μπίλι Τζόελ και από την άλλη είχες... Ε, ναι, είχες το «Atomic Shakespeare».
Έχουμε δει αμέτρητες σειρές να επιχειρούν επεισόδια-homage σε γνωστότερα έργα και δε θα ήταν υπερβολή να ισχυριστούμε πως όλα κοιτάζουν αυτό που έκανε ο Γκλεν Γκόρντον Κάρον και η ομάδα του σε αυτή την ποπ εκδοχή του μεγάλου βάρδου, και εμπνέονται. Πρόκειται σε ένα πολύ απλό, βασικό επίπεδο, για ένα επεισόδιο που επί 45’ δε σταματά ούτε στιγμή να είναι αστείο και έξυπνο. Αυτό θα αρκούσε, αλλά υπάρχουν ακόμα πολλά πράγματα εδώ.
~~~
Σύμφωνα με το θρύλο, ήταν μια παράσταση του «Taming of the Shrew» που είδε ο Κάρον (με τον Μέρυλ Στριπ και τον υπέροχο Ραούλ Τζούλια) και εμπνεύστηκε εξαρχής το «Moonlighting». Μπορείς να δεις το γιατί. Αν και τα σύγχρονα μάτια είναι δύσκολο να αγνοήσουν τον σεξισμό στην αρχική ιστορία, η βασική δυναμική μιας γοητευτικής ξεροκέφαλης γυναίκας κι ενός γοητευτικού ανώριμου γλετζέ άντρα είναι αυτό που έκανε τη σειρά να κινηθεί εξαρχής.
Αυτό βέβαια που το έκανε γρήγορα να ξεχωρίσει ήταν η χημεία μεταξύ τους (απαραίτητη για κάτι που βασίζεται σχεδόν απόλυτα στη σχέση μεταξύ δύο χαρακτήρων), το επίπεδο παραγωγής, και η αναρχική προσέγγιση του Κάρον στις τηλεοπτικές νόρμες. Το «Moonlighting» ήταν πολύ συχνά εκείνη η σειρά που αδιαφορούσε για τους κανόνες ή έστω τους έκλεινε παιχνιδιάρικα το μάτι. Αρκετά χρόνια πριν το «X-Files», έκανε κανόνα τα λεγόμενα πειραματικά επεισόδια, εκπαιδεύοντας τον θεατή να αναμένει και ακόμα και να απαιτεί το διαφορετικό.
Σε αυτό το πλαίσο, ετούτη η Σαιξπηρική διασκευή είναι ίσως ό,τι πιο πολύτιμο και αντιπροσωπευτικό παρέδωσε η σειρά. Προφανώς για τον Κάρον ένας κύκλος έκλεισε όταν γύρισε πίσω σε εκείνο το κείμενο που εξαρχής τον ενέπνευσε, αλλά δεν έμεινε εκεί. Θα μπορούσε να είναι απλώς ένα αυτοερωτικό θέαμα, όμως αντ’αυτού έχει μπει στην παραγωγή τόση λεπτοδουλειά και τόση προσοχή στη λεπτομέρεια, που το αποτέλεσμα είναι ένα κωμικό αποκορύφωμα όμοιο του οποίου σπάνια έχουμε αντικρύσει ξανά.
Πρέπει να σημειωθεί πως οι κωμωδίες στα ‘80s δεν είχαν τους φρενήρεις ρυθμούς στους οποίους έχει συνηθίσει το σύγχρονο κοινό του «Arrested Development» και του «30 Rock». Πόσο μάλλον που το «Moonlighting» τυπικά δεν ήταν καν κωμωδία. Κι αν ένα σίτκομ δε μπορούσε να διατηρήσει αυτό το ρυθμό αστείων για 22 λεπτά, σκέψου τι άθλος θα ήταν για ένα δράμα των 45’.
Το «Atomic Shakespeare» βρίσκεται κάπου μεταξύ των καλύτερων στιγμών του τρίο ΖΑΖ και εκείνων των φανταστικών αναχρονιστικών κόμικς Ντίσνεϊ που βρίσκονται θαμμένα στα βάθη των αναμνήσεών μας.
Το καταλαβαίνεις από την πρώτη στιγμή, όταν το επεισόδιο ξεκινά με ένα framing device που όμως είναι έξω από το σύμπαν της. Ακούγεται μπερδεμένο, αλλά συχνά το «Moonlighting» έσπαγε τον τέταρτο τοίχο κάνοντάς το να μοιάζει αβίαστο. Έτσι, όλη η Σαιξπηρική διασκευή του επεισοδίου δεν είναι παρά η φαντασία ενός πιτσιρικά του οποίου η μάνα δε τον αφήνει να δει «Moonlighting», επειδή έχει να διαβάσει Σαίξπηρ για το σχολείο.
Υπάρχει αυτός ο τρομερός διάλογος μεταξύ τους:
Λίγο αργότερα το ‘κανονικό’ επεισόδιο ξεκινά με μια κάρτα που μας πληροφορεί, εν μέσω των κανονικών credits, πως η ιστορία έχει γραφτεί από τον Ουίλιαμ ‘Μπαντ’ Σαίξπηρ, και λίγες στιγμές μετά ο Κέρτις Άρμστρονγκ, στον άχαρο ρόλο του χαρακτήρα που πρέπει να παραθέτει τις πληροφορίες στους θεατές, ξεσπαθώνει: «Εγώ φταίω που μου φορτώσανε όλο το exposition;»
Αργότερα μες στο επεισόδιο, αφού έχει συστηθεί με τον χαρακτήρα του Μπρους Γουίλις, θα αποχαιρετιστούν δίνοντας ραντεβού για «κάποια στιγμή στην 4η πράξη».
~~~
Τα οπτικά γκαγκς είναι ασταμάτητα. Ο τοίχος με τα βάζα της Κατερίνα, ο Κουασιμόδος που χτυπάει τις καμπάνες, το αυτοαναφορικό αστείο με το σήμα της BMW πάνω στο άλογο του Πετρούκιου/Ντέιβιντ. Ενώ την ίδια στιγμή, οι διάλογοι είναι φρενήρεις, χωρώντας ένα αστείο ανά ατάκα, και στήνοντας απολαυστικά παιχνίδια στη γλώσσα.
Με ατάκες όπως «Doth bears bear-eth? Doth bees be-eth?», το «Atomic Shakespeare» είναι δίχως υπερβολή ένα από τα πιο απαιτητικά και αστεία σενάρια που έχουν γραφτεί ποτέ.
Η γραφή είναι πανέξυπνη σε επίπεδο τόσο τεχνικής όσο και περιεχομένου: Αφενός οι Ρένο και Όζμπορν καταφέρνουν να ολοκληρώσουν ένα ολόκληρο επεισόδιο που εξελίσσεται αποκλειστικά σε ιαμβικό πεντάμετρο (και κλείνει με τους πρωταγωνιστές να φωνάζουν με μία φωνή πως μισούν το ιαμβικό πεντάμετρο), αφετέρου η παλιομοδίτικη δυναμική των φύλων έχει λάβει το απαιτούμενο update.
Έτσι, η ιστορία που ξεκινάει πουλώντας μας ως χαριτωμένη μια σκηνή υποχρεωτικού γάμου, λήγει με τους δύο ξεροκέφαλους πρωταγωνιστές, σε ευθεία αναλογία με το ερωτικό τους παιχνίδι στο 'κανονικό' σύμπαν της σειράς, να μετρούν μικρές νίκες και ήττες εντός αυτού του γάμου συμφέροντος. Με την δήλωση του Γουίλις (για το μπλε φεγγάρι βεβαίως βεβαίως) και την ανατρεπτική πόζα φιλιού (η γυναίκα σηκώνει τον άντρα από τα πόδια του), το επεισόδιο ολοκληρώνει τον απόλυτο αναχρονισμό, σε ένα 45λεπτο γεμάτο από τέτοιους.
Οι σκηνές
Ας απολαύσουμε ένα δείγμα διαλόγων του επεισοδίου δίχως άλλο σχόλιο. Θα μπορούσαμε να γελάμε για πάντα.
~~~
Ποιος να το έλεγε πως το μυστικό της τηλεοπτικής επιτυχίας βρίσκεται εκεί που ο Σαίξπηρ συναντά τους Young Rascals. Επειδή ναι, φυσικά και όταν ολοκληρώνεται ο γάμος, ο Μπρους Γουίλις και η γαμήλια μπάντα ξεσπούν σε μμια κεφάτη απόδοση του «Good Lovin’». Φανταστικό.
~~~
Επόμενο: «Seinfeld»
Προηγούμενο: Βλέποντας τηλεόραση ένα επεισόδιο τη φορά #1: «The Sopranos», College
