Διάσημος κυρίως για την πιο φημισμένη, ή αν προτιμάτε περιβόητη ταινία του «Η Αυτοκρατορία των Αισθήσεων», ο Ναγκίσα Οσιμα θα έμενε στην ιστορία ακόμη κι αν δεν είχε γυρίσει κανένα άλλο φιλμ.
Βασισμένη σε μια αληθινή ιστορία, η οποία είχε τραβήξει το ενδιαφέρον του Οσιμα, η «Αυτοκρατορία των Αισθήσεων» εξιστορεί το ερωτικό πάθος ενός ζευγαριού που στην Ιαπωνία του 1936, απομονώνονται από τον κόσμο για να ζήσουν τον δικό τους προσωπικό παθιασμένο, ολοκληρωτικά καταστροφικό έρωτα.
Το φιλμ γυρισμένο το 1976 προκάλεσε αίσθηση διεθνώς, αποτέλεσε τεράστια εμπορική επιτυχία και κέρδισε όλο το φάσμα των χαρακτηρισμών από «αριστούργημα» μέχρι «πορνογραφία». Ο σκηνοθέτης του χρησιμοποίησε την μεγάλη ιαπωνική παράδοση στην ερωτική λογοτεχνία και τεχνικές του παραδοσιακού θεάτρου για να κάνει ένα πολιτικό φιλμ για το σεξ, το πάθος και το θάνατο και δεν δίστασε να απεικονίσει τολμηρές ερωτικές σκηνές που τον έφεραν αντιμέτωπο με τα δικαστήρια για προσβολή της δημοσίας αιδούς, μια κατηγορία από την οποία αθωώθηκε.
Μπορεί η «Αυτοκρατορία των Αισθήσεων» να παραμένει η πιο διάσημη ταινία του, όμως το έργο του είναι πλούσιο και ποικίλο περιλαμβάνοντας από ανεξάρτητες ταινίες που ανήκουν στο γιαπωνέζικο νέο κύμα στην αρχή της καριέρας του, μέχρι διεθνείς παραγωγές όπως το «Καλά Χριστούγεννα Κύριε Λόρενς» στο τελευταίο κομμάτι της.
Γεννημένος στο Κιότο ο Οσιμα σπούδασε πολιτική ιστορία στο πανεπιστήμιο της πόλης και υπήρξε ενεργός πολιτικά στα φοιτητικά του χρόνια. Μετά την αποφοίτησή του, δούλεψε σαν κριτικός κινηματογράφου, αλλά και σαν βοηθός σκηνοθέτης στα Shochiki Studios, την περίοδο που στην Γαλλία ανθούσε η nouvelle vague, η οποία τον επηρέασε βαθιά.
Οι πρώτες του ταινίες ήταν συνηθισμένα seishun eiga, φιλμ για νέους που όμως περιείχαν μερικές πειραματικές σκηνές, ενώ το νεορεαλιστικό «Night and Fog in Japan», είχε τόσο περιορισμένη διανομή που ο Οσιμα αποφάσισε να εγκαταλείψει τα μεγάλα στούντιο και να αρχίσει να δουλεύει ανεξάρτητος ιδρύοντας την δική του εταιρία Sozosha με την ηθοποιό Ακίκο Κογιάμα, την οποία και παντρεύτηκε στη συνέχεια.
To 1961 σκηνοθέτησε την πρώτη ανεξάρτητη ταινία του το «The Catch», την ιστορία ενός μαύρου αιχμάλωτου πολέμου σε ένα χωριό στην διάρκεια του δεύτερου παγκοσμίου, ο οποίος γίνεται αποδιοπομπαίος τράγος για κάθε τι κακό.
Στη συνέχεια δούλεψε εκτεταμένα στην τηλεόραση σκηνοθετώντας αρκετά ντοκιμαντέρ, ενώ το 1966 γύρισε το «Violence at Noon» για την ιστορία ενός βιαστή, ενώ το «Band of Ninja» ένα χρόνο αργότερα, αποτελεί ένα ιδιαίτερο δείγμα σινεμά που μοιάζει περισσότερο με το ύφος ενός κινηματογραφημένου manga, το οποίο άλλωστε αποτέλεσε και το υλικό στο οποίο βασίστηκε η ταινία.
Το 1968 ο Οσιμα σκηνοθέτησε τρεις ταινίες το «Death by Hanging», την ιστορία ενός Κορεάτη που καταδικάζεται για τον βιασμό τριών κοριτσιών αλλά που το σώμα του αρνείται να πεθάνει, το «Diary of a Shinjuku Thief» μια ιστορία για τον έρωτα και την επανάσταση (ή έναν συμβολισμό για την επανάσταση του έρωτα) και το «Three Resurrected Drunkards» ένα φιλμ που στη μέση του κυριολεκτικά ξεκινά από την αρχή προκαλώντας αντιδράσεις από το κοινό που θεωρούσε ότι ο μηχανικός προβολής μπέρδεψε τις μπομπίνες.
Ενα χρόνο αργότερα θα έκανε μια από τις πιο παραδοσιακές και προσβάσιμες ταινίες του το «The Boy» την ιστορία ενός αγοριού το οποίο οι γονείς του έχουν εκπαιδεύσει να πέφτει μπροστά από διερχόμενα αυτοκίνητα ώστε να παίρνουν χρήματα από τους φοβισμένους οδηγούς τους. Το 1971 γύρισε το «The Ceremony», μια από τις πιο φιλόδοξες ταινίες του, στην οποία αφηγείται την ιστορία της Ιαπωνίας από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο μέσα από την ζωή μιας οικογένειας και τις τελετές που την σημαδεύουν.
Το 1976 η «Αυτοκρατορία των Αισθήσεων» προκάλεσε τις αισθήσεις διεθνώς ενώ η «Αυτοκρατορία του Πάθους» το 1978 ένα λιγότερο τολμηρό φιλμ πάνω σε παρόμοιες θεματικές, που του απέφερε το βραβείο σκηνοθεσίας στις Κάννες.
Το 1983 γύρισε τη μόνη αγγλόφωνη ταινία του «Καλά Χριστούγεννα Κύριε Λόρενς» με τον Ντέιβιντ Μπόουι στον ρόλο ενός Βρετανού αιχμάλωτου πολέμου στην Ιαπωνία ενώ το 1986 γύρισε στη Γαλλία το «Μαξ Αγάπη μου» με την Σαρλότ Ράμπλινγκ να διατηρεί μια ερωτική σχέση με έναν χιμπατζή.
Η περιορισμένη επιτυχία της ταινίας έκανε τον Οσιμα να εγκαταλείψει την σκηνοθεσία για να στραφεί στην τηλεόραση σαν παρουσιαστής σε ένα πετυχημένο talk show, για να επιστρέψει το 1999 με το «Taboo» μια ιστορία ομοφυλοφιλικής επιθυμίας στον κόσμο των σαμουράι (με τον Τακέσι Κιτάνο πρωταγωνιστή) που θα ήταν και η τελευταία ταινία του, αφού μετά την ολοκλήρωσή της έπαθε μια σειρά από εγκεφαλικά επεισόδια, που τον κατέστησαν ανίκανο να δουλέψει.
Tags: ναγκίσα όσιμα
